Atuagagdliutit

Árgangur
Útgáva

Atuagagdliutit - 04.06.1986, Síða 5

Atuagagdliutit - 04.06.1986, Síða 5
HR. 23 1986 ATU AGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN 5 Kalaallit sooq-una atuarumajunnaartut 411. Ulloriannguaq Kristiansen Vumoornerluni allattaasitaaq tamatumunnga Pisuutinneqartarmanngooq? lmaluunniit uagut kalaallit ima qalliinnarsiortigilersimanerpugut TV Yideollu isigigutsigik naammagalugit, uffa Paasillannguarnagit? ^Peqqut qulequtsiussaq namminis- sarsiunngitsuni sumiginnagas- saanngilaq. Inuit inuiaqatigiillu P*ssusiinik misissuisartunut pimoo- rullugu sammisassaqqikkunarpoq. Inuk soorlu imminut misissor- (Uartu$saasoq taamattaaq inuiaqa- *'8i>t imminnut misissortuartus- saapput. Sooq? Tassa tamanna pisariaqarmat i- ^nnut inuiaqatigiinnullu inger- *aatsimit katataajumanngitsunut. Nuummi peqatigiiffik »Kalaalli- Oqaatsivut« upernaarmanna i- ‘aasortaminik unnussioqatigiissit- Slnimat oqalugiartut ilaat malugi- saminik uparuaavoq qarsupiinna- Sassaanngitsumik. Taassuma uki- °rPassuanngortuni aaqqissuisuuf- ‘■gaa atuagassiaq ullumikkut nu- aatsinni asseqanngitsoq »Kalåleq« vKalaaleq). Tupinnanngitsumik ajuusaaruti- Salugu oqaluttuaraa »Kalåleq« pi- Slarineqartarunnaariartortoq, isu- Ellumikkut inuuniarneq tamat a- *aatsimut isigalugu iluarsisariaqar- *°rpassuaqaraluarpoq soorunami- aasiit imaliallaannaq anguneqar- S|nnaanngitsunik. Taamaakkalu- artorli ussernartorsiornanngit- suunngilaq inuttut misigissutsit •unngavigalugit ullumikkut sulisar- toqarnermi pissutsit ilamininnguat uParualaassagaanni. Pingaartumik ukiunik arlalissu- afnik angusaqarsimasut tusartarlu- 8't anertunerusumilli qanoq iliuu- Seqarfigineqanngitsut takusarlugit tusartarlugillu isumalioqqusersor- narluni. Nalunngilarput suulluun- Piit pingaartumillu inatsisiliuussi- Pikkut aaqqiivineqartarmata, taa- JPaattumillu ajornartorsiutit ima- ’Punniit isornartorsiorneqarsin- aaasut uparuartoruminarsinnaa- sarlutik, aammali imaattoqartarlu- ni inatsisiliuussingikkaluarluni aaqqiisoqartarluni. Eqqarsaatigiuartarsimavakka u- £'uni kingullerni sulisartoqarnik- kut pissutsit. Eqqarsaatigileraa- n8akkillu taakku akornanni ukior- Passuarni sulisimasut aserorsarsi- ^aqalutik nungullartuuinnikuu- ^artut suliffitsik qimakkaangamik- *u- Utoqqalinerminni periarfissa- tuaat tassaasarmata utoqqalinersi- ut't. taamaalillutillu aningaasan- n8Uamik sipaarniarujussuarsi- ^anngikkangamik allanik taperta- r’sinnaasannguaminnik periarfis- ^aqassanatik. Taamatuttaaq ipput a'kkulluunniit asersuutitut ukiuni V.'Pi sulisimangunik taakkualuun- n,'t ataani sulereersimangunik pi- agaartumik suliffimmi ataatsimi u*isirnasoq soorluuna feriartinne- ^artassangaluartoq suliffimminiit, maqarnerarporlu atuagassiap ilaa- tigut allattaasitaamik naqitaasaler- nera killigalugu taamaalisoq. Pisiarineqannginnerulernera ilu- moorpoq, uppernarsaatissaqar- poq. Taamaattumik apererusun- narpoq allattaasitaaq ilumut (kisi- mi) pisuutitassaanersoq. Atuagassiammi taassuma imaasa amerlanersaat allattaasitoqqanik allagaapput naqitigaallutillu. Aam- ma saqqaa tamatigungajak naqi- taasarpoq allattaasitoqaq atorlugu, imaasa tassani nalunaarsorneqar- nerat qassiitigut, tamatiguunngit- sorli, allattaasitaamik naqitaasar- luni. Taanna takuinnariarlugu qupperneri allat takullannguarna- git ilumut pilerinarunnaarsinnaa- nerluni? Ilumut qarsupinneq taama atsigisinnaanerpa? Naak tamakku kalaaliussutsimik pingaartitsine- rartartorpassuit? Keermiaasiit im- maqa »qanermik sinaannaatigut« taamaattut, timitaliineq ajortut? sulinermik inuutissarsiutillit kat- tuffiata suleqataaneratigut? Qa- normitaavami tuppallernartartigis- sagaluarpa taamatut pineqarsin- naasunut, tassami takuneqarsin- naalissangaluarmat inuiaqatinit suusupagineqarsimanani qujaniar- figineqarlunili. Taamaaliorsinnaa- lerneruttaaq kingunerisalissagalu- armagu suliffinni aalajaatsuuneq ataqqinninnerlu. Aammalu eqqar- saatigisarsimavara anersa Danmar- kimisut iliornikkut iluarsissuteqa- laartoqarsinnaangaluarnersoq, soorlu naalisakkamik taaguuteqar- toq A.T.P.-ip assinganik. Taama- tullu iliussagaanni imatut iliorto- qartarsimavoq: Sulisartoq ani- ngaasarsiaasigut imatut malunnaa- tilissuunngitsumik akissarsiaanit i- lanngaaffigilaartarlugu. Tamanna- lu sunniuteqangaarunarani — ani- ngaasarsianut annertunerusumik millisaataasussaanani. Ulluni qaninnerusuni tusarpar- put sulisartut radiortaalersut — ta- mannalu ajoriffissaqartinngilara, kisianni soorluuna pitsaanerussa- galuartorluunniit KNR-ip aamma- lu kultureqarnermut, atuartitaa- nermut ilageeqarnermullu pisorta- qarfiup ingerlakkuniuk? Aammalu taakkua suleqatigiinnerisigut im- maqa aningaasartuutit minnerusin- naangaluartut? Eqqarsartariaqalerpoq pissutsit iluarsaateqqissallugit inuiaqatigiit aningaasaatai kisiisa isumallutigi- neqarsinnaajunnaarput; amigarto- rujussuanngulereerput — akileraa- rutit ima qaffatsigilereerput sulilu qaffakkiartorlutik. Taamaattumik sulinermik inuutissarsiutilik kina- luunniit sipaarniarsinnaajunnaa- Kalaallisut naqitikkanik atuaru- matuneq ukiorpaalunnguleqisuni kinguariartorpoq. Tamanna ara- jutsisimaneqarunanngilaq, patsi- saasorlu ataasiinnaasorinanngilaq. Patsiserpassuugunarput. Soorlu suut? Kalaallit qallunaatuttaaq atuar- sinnaasut amerliartorasuarput uki- ut kingulliit 20-30-t ingerlaneranni, atuagarpassuillu qallunaatuut assi- giinngitsut ukiut tamakkua ingerla- neranni nunatsinni aamma saqqu- milaaleqaat, kalaallisulli naqitik- kat saqqummersartut amerliartor- nikinnerullutik, qinertuaagassarta- kinnerullutik. Ukiut kingulliit ingerlaneranni sarsakataalersut ilagaat TV, Vi- deollu aamma saqqummipallaqaat, nunaqarfinnut innaallagiaqarfiu- sunut allaat siaruapallallutik, ta- makkulu tamarmik akisoqaat, ima- li alutorineqartigipput inuit, pin- ngitsooratik akiligassaminnut ani- ngaasanik amikkisaartuartuusori- nartut, allaat tamakkuninnga pigi- saqarlerlutik, immaqa kittaartu- mik akilersugassaminnik? Patsisaasinnaasut allat immaqa aamma taaneqarsinnaagaluartut tamakku kisiisa tikkuarallartigik, misinnarnerpaagunarlutillu inuit pissusiisa allanngornerinut sunniu- teqarnerpaagunarmata. Allattaasitaaq atulersitaavoq u- kiut qulit missiliorlugit matuma si- ornatigulli meeqqat inuusuttullu ineriartortut pillugit, kalaallisut o- qaatsiminnut allattaaseqaleqqullu- git pisoqqamit ilikkaruminarneru- sumik, tamatumanilu siunertatut neriuutigineqartoq unaavoq ka- lerpoq aningaasat naleerukkaluttu- innarmata, pingaartumillu arla- linnguanik meerallit nammineerlu- tik sipaarniaasaarnerat ajornartor- siutaasarunaqaluni. Ineqarneq, ki- assarneq inuuniarnermilu pisaria- qartitat ullumikkut taama akitsori- artortigitillugit. Taamaattumik isumaqartuarpu- nga inuiaqataasutut pisussaaqataa- nerput tunngavigalugu ippigisat- sinnut nipiguttaaq annittassagivut, naqisimaneqannginnatta pissutsit iluaagisavut ingerlalersorigaangat- sigit uparuartariaqarmata. Inatsit aaqqereerpoq. Pissarsia- kinnerinngooq 6 %-i, aningaasaris- saarnerinngooq 60-70 %-i — ila su- sut-uku? Taamaattumik uteqqiivu- nga sulinermik inuutissarsiutillit pi- niartullumi angallateerarsortut a- tungaat misissuivigineqarniarlik, salloqittaasuusiariunnaarlugit. Qi- lerniusamaartummi amerligaluttu- innarput, aningaasarsiarsuarnik — qinersisitik puigorlugit. Naggataatigut ullumikkut naala- gaaffiup suliffiutaani taama ukior- passuarni sulisimasut qullersaasu- nit nakkutigineqanngippallaarne- rat namminersornerulernerup na- laani akuersaarneqarsinnaanngi- laq. Ilami imaattariaqanngilaq uki- orpassuarni ingerlaannartumik su- liffimmi ataatsimi sulisimasut sia- nigineqangittutut illutik. Neriuuti- gisigu siunissami sulisitsisut sulisu- tik tamatumuunakkuttaaq nakku- tiginerulissagaat, ajunngitsumik nalunaarsuilluarnikkut, ukiunim- mi tamakkunannga sulinerminni angusisartut ukiut tamaasa pisan- ngimmata. Karl Siegstad, Aasiaat. laallisut oqaatsiminnik ilinniarne- rannut iluaqutaassasoq. Iluaqutaasimannginnerlunili? Taassuminnga ilinniartitsisussat sulinerat ilumut suli kinguneqarsi- manngila inerititaqarsimananilu? Tamanna pissutaanerlunissaaq ua- gut kalaallit kalaalllisut atuagassia- nik assigiinngitsunik tunulliussiar- tuinnarnitsinnut? Uffali atuagassavut tamakku ar- riikkaluamik amerliartortut. Ilumut orninnerparput ukioq ka- laallisut oqaatsitsinnik pigisaaruf- fissarput? Taama pisoqassappat pisuusus- sat tassa uagut kalaallit. Taamat- taaq uagut kalaallit pisussaavugut taama pisoqatsaaliuinissamut. Al- Kalaallit Nunaanni Sulisitsisut Pe- qatigiiffianni (DGA) ilaasortat pik- korilluinnartuupput. Maannalu tu- saatertik Sulisitsut allanngortissi- mavaat, naak siornatigut naqiti- gaaraannartut isikkoqartaraluar- toq. Ullumikkullu taanna A/G-mi Sermitsiamilu immikkoortortatut ilannguttalersimavaat. Ilusialu i- summersuerpalaartunngorluni al- lanngorsimangaarami aviisinut i- lannguttakkatut allatut Atuisoq- tut ipajaaiersimavorluunniit. Ilu- mut kakkattunuku. Aviisimulli ilanngussaq Sulisitsisut atuaraanni eqqaamasariaqarpoq taanna soqutigisaqaqatigiit soquti- gisatik tunngavigalugit tusaatigim- massuk. Aaqqissuunneqarsimallu- nilu aningaasalersorneqartoq DGA-mit. Taamaattumillu tupin- nanngilluinnarpoq ilaasortamik so- qutigisaat isumaginiarmatigit — il- luinnaasiunngitsuunerarneqarsin- naanngilarli. Aammattaaq torrallataalluinar- poq Sulitsisut normuat taanna A/G Sermitsiarlu aqqutigalugit nuna- mut tamarmut siaruartinneqarmat GTO-p illoqarnermullu tunngasut Namminersornerullutik Oqartus- sanit tiguneqarnissaat pillugut inat- sisissat Inatsisartunit oqaluuserine- qaraluttualersullu. Normumilu tas- sani pingaarluinnartillugu sammi- neqarpoq GTO-p (tassa sanaartor- nermut oqartussaasoqarfiup) ato- runnaarsinneqarnissaa. DGA-p siulittaasuata Kaj Schmidtip oqaloqatigineqarluni i- laatigut siulittuutigaa sanaartor- nermut oqartussaasoqarfiup suli- aasa ilarpaalui namminersortunit tiguneqarsinnaassasut. Kommune- ingeniørillu siulittaasuata Erik Vagn Hansenip allaaserisami alla- mi siulittuutigaa suliffeqarfiit siun- nersuisarfiusut sanaartornermut lanik ikiortissaqanngilagut, ikior- tissarsiortussaanatalu. Oqaatsivut pillugit qanorluun- niit ittumik pisoqassappat apeqqu- taasutuaasut tassa — uagut kalaal- lit nammineq! Ataavassappata ua- gut tamanna pisussaaffigaarput, allat pinnatik. Tammassappata ua- gut nammineq akisussaaffigissa- varput, allat pinnatik. Atatinnissaannullu atortussatta pingaarnerpaat ilagaat allattaase- qarnerput. Allanneq oqalunnerlu oqaatsinik atatitsisussaapput. Inuiattullu oqaaserisat atorlugit atuakkiat atuagassiallu taakku- nunnga tapertaasussaapput. Apeqqutaaginnarpoq taama piu- massuseqarnersugut. tunngasut tamaasa tigusinnaassa- gaat. Allaaserisat marluk taakku tamarmik politikkerniakujungaar- mata matumuuna oqaaseqarfigis- sanngilakka. Taamaattorli oqaati- gissavara suliassat siunissami Nam- minersornerullutik Oqartussanut, kommuninut namminersortunullu agguataarneqarnissaat suli aalaja- ngersarneqarsimanngimmat. Aam- malumi tupiginiaannagassaanngi- laq angutit marluk taakkua anguni- akkatik piffissaq iluatsillugu Suli- sitsisutigut saqqummiunniarmati- git. Sulisitsisunili allaaserisat pi- ngaarnersaanni ilimagineqarpoq »kalaallit akileraartartut namma- gasseqqinneqarniannguatsiarput. Nammagassaq GTO-mik atilik«. Paasinerluineq tassani pineqartoq uanga arlaleriarlunga pinngitsoor- tinniartereersimagaluarpara. GTO-p tiguneqarnera aningaasati- gut artorsiisuunavianngilaq. — GTO 1980-imiilli imminut aningaa- satigut nammassinnaasimavoq. I- maappoq GTO-p aningaasartuutai tamarmik GTO-p nammineq iserti- taasigut matussutissinneqartarput. GTO-p suliffeqarfiutai periarfis- saqartorujussuupput sulilu anner- tunerusumik isertitsissutaalersin- naallutik. Periarfissalli tamakkua GTO-p naalagaaffimmiikkallartil- luni iluaqutiginiarsinnaanngilai. I- luanaarniutitulli ingerlatsisarneq eqqarsaatigissagaanni tamakkua Namminersornerullutik Oqartus- sat tigusinerisa kingornatigut ilua- qutiginiarneqarnerulersinnaalluar- put. Assersuutitut taaneqarsin- naapput GTO-p amutsiviutaasa, nalunaarasuartaaserisoqarfiup, nukissamik pilersuinerup, nunqar- finni aqutsinerup il.il. piorsarne- qarlutillu suli annerusumik iluaqu- tigineqalersinnaanerat. Grønlands Skibs- og Entreprenørværksted Aps Telefon 2 22 52 Store vogne »21818« Døgnvagt minitransport Tjenestemand-iunngitsut ajunngitsussaqartinneqalerlit [Jkiorpanni sulisartut allallu sulinermik inuutissarsiuteqarsimasut tjenestemand- iunngitsut ajunngitsussaqartinneqalerlit GTO niuerfittut ingerlanneqarpoq All. Gunnar P. Rosendahl, GTO

x

Atuagagdliutit

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.