Atuagagdliutit - 14.10.1987, Page 18

18
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 42 1987
Sermersuaq qulaavaallugu
timmisartumik
All. William S. Carlson
Atuagaq qupperaavigeqqipparput. Narsarsuaq Kangerlussuarlu sorsunnersuup
kingulliup nalaanili akunniffigineqartalerput uanilu oqaluttuarineqarpoq mittarfinni
ulluinnarni inuuneq
Tikerlaat pissutsinut allanartunut
ilaatigut sungiussiniapiloortariaqar-
tarput. 1942-imili juniugaatimmisar-
tut akulikinncrusumik avannaqqut-
siartortaleriarmata sulisuttaaq akor-
nanni pissutsit malunnartumik pit-
sanngoriarput. Akunnittoqakullat-
seriarmat mittarfinni sulisuusut
avinngarusi malluinnartumiittutut
misigisimajunnaariartulerput, taa-
malu inussiarnernerusumik pissuse-
qalerlutik.
Goose Bay-imi, Narsarsuarmi
Kangerlussuarmilu sulisuusut atu-
gaat malunnartumik pitsanngoriar-
tarput timmisartunik tikittoqakula-
neruleraangat, malunnartarporlu ta-
makkua pingaartinnerujussuugaat
sammisassaqartitsinissaq anguniar-
lugu suliniutaasartunit assigiinngit-
sunit. Ajornerpaasarpoq ukiumi, sila
pissutaalluni timmisartortoqarsin-
naajunnaaraangat. Mittarfiit ilaanni
sivisuumik matoqqasinnaasarput, si-
lassamik nalunaarutit uppernartu-
aannartannginnerat pissutaalluni si-
lagissitseeqqaarlugu aatsaat timmi-
sartortoqartarmat. 1942-imidecem-
beriugaa USA-liartillunga uangat-
taaq sapaatit akunnerini pingasuni
Narsarsuarmiikkujunga, naak ser-
mersuarmut annaassiniarnissaq pis-
sutigalugu sapaatip akunnerani ataa-
siinnarmi taavaniinnissannut akue-
rineqarsimagaluarlunga.
Issittuni ilisimasassarsiortartut pi-
niariartartullumi tamarmik nalun-
ngilaat taama avannarpasitsigisumi
silarluliussaasimatilluni qanoq
avaanngunarsinnaatigisartoq. Issit-
tuniinngikkaluarluniluunniimmi i-
noqatinik qatsussisoqarsinnaasar-
poq. Soqutaanngilluinnartuugaluar-
poq inoqatit ilaat aqerluusanik kim-
maajumatuujuppat, kukimminik
kimmaasartuuppat, »s« taanialersil-
lugu qarlortaasartartuuppat, kakkis-
sorajuttuuppat imaluunniit inussa-
minik seqqortitsigajuttuuppat. Alla-
mulli periarfissaqartinnani tamak-
kua tusaajuagassarileraanni puf-
faannarluinnarsisinnaasarput.
Sakkutooqarfiup napparsimma-
viani sulisut ilaata ajornartorsiut ta-
manna maluginiaqqissaarsimavaa,
nalunaarusiaminilu imatut allappoq:
» Taama ittumi sulineq inuup eqqar-
sartaasianut mikinngitsumik sunni-
uteqarsinnaasarpoq. A jornartorsiu-
tit tamakkua qasusoornernik assi-
giinngitsunik kinguneqarsinnaasar-
put. Taamaattorli ajornartorsiutit
tamakkua inuit ataasiakkaat eqqar-
sartaatsimikkut katsorsartariaqaler-
nerinik kinguneqarajuttanngillat,
kingunerinerusarlugillu inuttut pis-
susiisa allanngoriartorneri, soorlu
sullerlunnerulerneq, eqiatsitaartaler-
neq, puffajanerulerneq, isumaloq-
qajaasalerneq ersiutillu allat qasuler-
nermik tunngaveqartartut. Erseqqis-
sumik ilisimaneqanngilaq sunniutit
tamakkua eqqarsartaatsikkut ajoqu-
teqalivinnermik kinguneqarsinnaa-
nersut.«
Nakorsap oqaasiisa tunuanniip-
poq sulisuusut pissusiisa allanngo-
rameri assigiinngitsorpassuit, anner-
tunerugaangamik suliffiup iluani pis-
sutsinut sunniuteqarujussuarsinnaa-
sartut. Tusamerlunneq tusatsiakkal-
luunniit avaanngunartut taamatut
sunniuteqarsinnaasarput, tamakku-
alu sullivimmi sukkasoorujussuar-
mik siaruaassinnaasarput ilaatigut
avaanngusuutilerneq sulilluarsin-
naajunnaarnerlu kingunerisarlugit.
Allatutoqaatigalugu: Inuk kiguse-
rileruni kisimi kiguserissaaq allat pin-
natik. Ajornerungaartarporli suleqa-
tit ilaat sianiutiminik qasusoorpat
suullu tamaasa soqutigiunnaarlugit:
Soqutaava suliassat suliarigaanni su-
liarinngikkaanniluunniit? Soormi ta-
matta parnaarussaagaluarutta? Qa-
noq pisoqassagaluarpa tamatta to-
qugaluarutta?
Sianiutitigut qasusoornerit assi-
giinngitsut«, nakorsap taagusaasa,
aallaavigigajuttagaat tassa atoqati-
giinneq. Sulisuusut pissusiisa eqqar-
sartaasaasalu allanngorarnerisa na-
lunaarusiorneqarneranni ajornar-
torsiutit atoqatigiinnermut tunnga-
sut pingaarnerpaasutut allanneqar-
simapput.
Qasusoortarnermut peqqutaasar-
simasut makkuunerusarsimapput: 1)
Atoqateqartannginneq. 2) Mattus-
saasimasutut misigimaneq. 3) Silar-
lunnera. 4) Avaanngusunneq susas-
saaleqinerlu. 5) Sulinerup qanoq si-
visutiginissaata ilisimannginnera.
Amerlasuutigulli tamakku ta-
maasa ataatsikkoortillugit. Sulisut
ajuutaat suusimagaluarpataluunniit
sakkortusaataasarpoq nerisalunneq,
inilunneq, ilat tusarfigisannginnerat,
ikinngutit toqusimanerannik tusaga-
qartameqtusatsiagaqartarnerluun-
niit.
Tamakkunani sulisuulluni allak-
kat apeqqutaasartorujussuupput.
Qarsupitaasutut puigugaasutullu
misigisimaqqajaasarmata. Tunumi
stationi miki sunnguaq umiarsuarmit
tikinneqarpoq 17. oktober 1943. Al-
lakkat tulliit timmisartumiit nakkar-
tinneqarput ullut 68-it qaangiuttullu,
juullernissaa pillugu ilungersorluni
anngunniartoqareersorlu. Tullua-
nillu tikinneqaqqipput aatsaat mart-
sip 13-ianni. Tassa ulluni67-ini silar-
suarmit avatangiisiminnut sunngua-
milluunniit tusagaqarsimanatik.
Taamaalilluni stationi taannaqaam-
matit arfineq-marluk ingerlaneranni
marloriaannavilluni allakisarfigine-
qarsimavoq, 1943-imi oktoberip 17-
ianniit 1944-imi majip 20-iata tu-
ngaanut.
Taamaattoqartillugu sulisuusut
toqqissisimajunnaalernertik qaa-
ngerniartarpaatikiorsiissutaasinnaa-
sut pissarsiarisinnaasatik atorlugit.
Ilaat filmerajuttorujussuanngortar-
put. Allat quianaannartunilluunniit
unammissutissarsiortarput, soorlu
umitik takineqqusaallugit, sodavan-
dit simiinik katersuillutik naalanngit-
sunilluunniit titartaasaqattaarlutik.
Sunngiffimmi sukisaarsaatigine-
qarluartartut ilagaat timmisartuusa-
liorneq, illunik assaaneq, timmissa-
nik nujuillisaaneq ammassanniutis-
sanillu qaluliorneq. Kangerlussuar-
miut sukisaarsaatigilluartarsimavaat
sermersuup killinganut, Russell-glet-
scher-imik taaguuteqartitaminnut,
tammaarsimaariartortarneq. Sakku-
tooqarfimmi allami sulisut ilaat nipi-
lersoqatigiiliorsimapput »barber
shop«-imik taaguuteqartitaminnik,
pikkorilaavissorsuanngorsimaga-
millumi mittarfinnut avannaaniittu-
nut allanut tusarnaartitsiartortarsi-
mapput.
Mittarfimmi allami sulisut nammi-
neerluinnarlutik isiginnaartitsissusi-
orsimapput taasaminnik: »Dydens
blomster«. Unnuillu tulleriaaginnar-
lugit isiginnaartitsisarsimapput sak-
kutooqarfiup illutaasa ilaanni Quin-
set Hutimik taaneqartartumi, isigin-
naartorpassuaqartarlutik. Isigin-
naartitsissutip immikkoortuisa
ilaanni arnaasuusaartoq naakkinar-
sivilluni apererisarpoq: »Qanormi
iliussuunga?« Isiginnaartullu ataat-
sikkorsuaq akisarput: »Palasimu-
karniarit!« Allamilu imatut aperisar-
poq: »Illorujunnguarput annaanni-
arlugu imminut nioqqutigissaa-
gama?« Isiginnaartullu niallaannaq
akisarput: »Aap, soorunalimi!«
Sakkutooqarfinni tamani filmer-
tarfiit ornigarneqarluartarput, fil-
millu pisoqqat qanorluunniit ikkalu-
artut nuannarineqarluartarput. Sak-
kutooqarfiit ilaanni isiginnaartut
qinnutigisimavaat filmi allanniutigi-
niarlugu kussartillugu ikkunneqassa-
soq. Allami ini filmertarfiusoq amit-
suararsuullunilutakkajaarujussuu-
voq. Allatullu ajornarmat isiginnaar-
tut ilaat inip qinnguanut pillutik isi-
ginnaagassaq tunuaniit isiginnaarta-
riaqartarpaat. Tunuaniit filmertut
soorunalimi filmi killormut saatil-
lugu isiginnaartarpaat.
Kalaallit Nunaanni tamarmi uu-
masuuteqarneq atugaasorujussuu-
voq. Kangerlussuarmi sulisut ilaat
atuakkamik kissaviarsunnik nujuil-
lisaanissamut ilitsersuummik pissar-
sisimavoq, taannalu iluaqutigalugu
kissaviarsuppaalussuit nujuillisarsi-
mavai. Sakkutooqarfimmiullu tut-
tuuteqarput Bubblesimik ateqartita-
minnik, terianniaateqarlutik Dinah
Shore-mik ateqartitaminnik ukaliu-
teqarlutillu Fay-imik ateqartitamin-
nik. Narsarsuarmiut nallukattaka-
takkaangamik filmertarput aalisari-
artarlutilluunniit imaluunniit qallu-
naatsiaaqarfiusimasunut assaajar-
tortarlutik.
Stationit alliartuleriarmata neri-
sattaaq pitsaaneruleriartulerput. Ne-
risimasama mamarnerpaartaasa
ilaat nerisimavakka 1943-imi aasak-
kut Tunumi Optimist-basen-imik
taasartakkatsinni. Igasuat sakku-
tuujusoq illusisarfissuarmi Waldorf
Astoriami New Yorkimiittumi iga-
suunikuusimavoq. Nalugaluarpara
tamanna ilumoortuunersoq. Neri-
sassiaali mamaqqeqateqanngillat.
Audi 100.
Toplederens bil.
Audi 100 er toppen
af komfort, prestige
og køreglæde.
Audi 100
Pisortap biilia
VA-G|
Nord-Auto
Fredrikstadvej 3 - 9200 Aalborg SV
Telefon 08 ■ 18 67 33 - Telex 69759 Nordau
Nuuk's Auto . Tlf. 2 22 30
Tunumi sakkutooqarfitoqaq Ikkatseq.
Den amerikanske base i Østgrønland, Ikkatseq.
Hal til salg
Industrivej/Nordhavnen
For klient sægles en stålhal med bebygget areal på ca. 117 m2.
Hallen kan eventuelt udbygges.
Overtagelse snarest og efter aftale.
Prisidé: kr. 1.200.000 på kontantbasis eller efter aftale. Tilbud
modtages.
Henvendelse bedes rettet til advokatsekretær Margit Andersen
eller advokat Wilhelm Malling med henvisning til journal nr. A
4193/1.
DAVADVOCATE
Munter, Skovlund, Rønne, Mersing Skipper-Pedersen
N. Walther-Rasmussen, Fl. Andersen og M. Keldsen
Advokat Wilhelm Malling - Advokat Knud Locht
Postbox 249.3900 Nuuk . Tlf. 2 14 37
Tamanut ammasumik
suliariumannittussar-
siuussineq
Kujataata Naqiteriviata nerisarfiliorneqarnissaanut atatillugu su-
liassat makkua tamanut ammasumik suliariumannittussarsiuun-
neqarput:
Suliassaq E I — Nunami suliassat, betonilerisut suliassaat, qar-
maasut suliassaat, sanasut suliassaat pequsiortullu suliassaat
Suliassaq Eli — VVS-ilerisutsilaannarissarfilersuisartullusulias-
saat
Suliassaq E III — Innaallagisserisut suliassaat
Suliassaq E IV — Qalipaasut suliassaat
Suliassat allartinneqassapput 1987-imi decemberip qiteqqunne-
rani naammassineqarsimassallutillu 1988-imi augustip qiteqqun-
nerani.
Suliariumanninniarnermi atortussat pissarsiarineqarsinnaapput
TNT A/S-imi20. oktober 1987-imiit.
Atortussanik tigusinermi akiliutigineqarallassapput 1.000,- kr-it
atortussat tunniunneqannginneranni crossed check-inngorlugit
TNT A/S-imut tunniunneqartussat.
Suliarinnittussarsiorneqassaaq ataasinngornermi 23. november
1987 nal. 14.00 TNT A/S-imi.
QOQQ
arkitekter maa
Tage Nielsenip Titartaasarfia A/S
Box 189, 3900 Nuuk
M. Folmer Andersen
Box 850, 3900 Nuuk
SARF AA
Box 561, 3900 Nuuk