Atuagagdliutit - 24.10.1990, Blaðsíða 4

4
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 123 1990

Politikkikkkut
isiginnaartitsisut
SULI ATAASIARLUNI inatsisartut imigas-
samik oqallipput - imigassamik oqallinneq
qulamanngivissumik ukioru inatsisartunut
qineqqusaamermik sunniiumaartoq.
Imaannguatsiarpoq imigassamut apeqqut
tassatuaasoq partiip naalakkersuisuutitsisup
Siumup, taassumalu tapersersortaata Atas-
sutip, ersarissumik annertuumillu avissaaru-
taasoq. Imaluunniit taamaavinnerpaa?
Imaappormi Atassutip Siumumik taperser-
suiinnamissaminut tamanna aporfigivallaa-
runanngikkaa, massa Siumut IA-mik apeq-
qummi illersorteqaraluartoq, partiilu illersor-
tigisani ikinnerussuteqartillugu.
INATSISARTUT imigassamik oqalliserin-
ninnerat, ataaseq eqqaassanngikkaanni, nu-
taartaqanngilaq. Politikkikkut piffissaajaam-
mik nalinginnaasumik tupinnaannartumik pi-
lersitsisoqarpoq. Inatsisartuni ilaasortap
ataatsip qinigaaffigisaani qinersisartunik poli-
tikkikkut suusupaginninnermik nalingin-
naanngeqisumik pisoqarpoq. Assersuut inat-
sisartunik asissuinivimmik.
Aallaqqaataaniilli imigassamik oqallinneq
isiginnaartitsinerinnartut isikkoqarpoq, iner-
nissaa isumaqatigiissutigineqareersimann-
gikkuni taamaattussaareersoq. Siumup iluani
immut naalakkersinnaaneq eqqarsaatigalugu
qanoq pisoqarsimanersoq oqaatigissanngilar-
put, tamatumunngami tunngasumik saqqum-
mersoqanngilaq, inatsisartunili ilaasortaq
Mikael Petersen qaangiataaginnameqas-
sanngilaq inatsisartunik, Uummannami qi-
nersisartunik nunattalu sinneranik piffissaa-
jaasimammat imigassanik killilersuinissamik
siunnersuuteqarami nammineerluni akueri-
sinnaanngisaminik. Borgmester Uvdloriaq
Løvstrøm Uummannarmiullu allat tamarmik
pissutissaqarluarput sumiginnameqarsima-
sutut misigisimanissamut - imigassamik kil-
lilersuinissaq isumaqatigigunikku taamaann-
gikkaluarpalluunniit.
MIKAEL PETERSEN kalaallit politikerit si-
lassorissut ilagaat, aammalu nunarfimmi toq-
qammaveqarluarluni peroriartorsimanera
apersuusemeqassanngilaq. Kisiannili politi-
kkikkut ajomannginaariniameruallaaqaaq in-
atsisartunut qineqqusaamissamut inuit
iminngemaveersaartut inatsisartunut siun-
nersuummik, nammineerluni akuersissuti-
ginngisaminik, saqqummiussinermigut quja-
narniarfigimmagit - immaqa taasinerit iner-
nissaat ima naligiitsigisussaq nalunnginna-
miuk allaat akuersissutigineqariaannaasoq.
Mikael Petersen siusinnerusukkut piviusor-
siunngitsumik Ummannap kommuniani tim-
misartunut suluusalinnut mittarfiliornissa-
mik, hotelitalimmik, siunnersuuteqamikuu-
voq - siunnersuut politikkikkut iluatsissallu-
ni sunnguamilluunniit periarfissaqarsimann-
gitsoq, Uummannarmiulli ilaannik immaqa
ima isumaqalersitsisinnaasoq inatsisartuni
ilaasortarisartik pitsaaqisunik suliniuteqar-
toq. Taamatut piviusorsiorluni politikkikkut
sulisoqarneq ajorpoq.
MASSA IMIGASSAQ AQQUTIGALUGU
ajunaarnerit pinerluuteqamerillu pisaraluar-
tut imigassamik killilersuinissamut tunnga-
viliussasanik nutaanik saqqummersoqanngi-
laq. Aammattaaq oqaatigineqartutuut immi-
aaqqanik nioqquteqameq sukkasuumik milli-
artorpoq. Taamaattumik pissutissaqarluar-
poq Mikael Petersenip Siumukkoortumik
politikkiminik allanngortitsinissamut pissu-
tissaqarsimannginneranut. Pissutissaqanngi-
larli innuttaasut imigassamik oqallisiginnin-
nerat politikikkut isiginnaartitsininngortis-
sallugu. Inatsisartummi ulapputilissagalua-
qaat siunnersuutit suugaluilluunnit, siunner-
suuteqartup nammineerluniluunniit akuer-
sissutiginngisai, pimoorussamik oqaluuseri-
salissagaluarpatigik.
Politisk teater
ENDNU ENGANG kom Landstinget igen-
nem en spiritusdebat - den spiritusdebat,
som givetvis kommer til at præge vinterens
valgkamp til landtingsvalget. Tilsyneladende
er netop spiritussen den eneste område,
hvor der er en tydelig og dyb splittelse mel-
lem landsstyrepartiet Siumut og støttepartiet
Atassut. Eller stikker det egentlig så dybt? I
hvert fald rører det tilsyneladende ikke ved
Atassuts vilje til fortsat at støtte Siumut,
selvom Siumut blot allierer sig med LA og
stemmer støttepartiet ned.
DER VAR INTET nyt i Landstingets spiri-
tusdebat med én enkelt undtagelse. Der var
en helt utrolig nyskabelse til almindelig poli-
tisk tidsspilde. Et stykke usædvanlig politisk
arrogance over for vælgerne i et landstings-
medlems valgkreds. Et eksempel på rendyr-
ket foragt for Landstinget.
Spiritusdebatten var jo åbenbart fra starten
et teaterstykke, hvis slutning var om ikke
aftalt så dog givet på forhånd. Hvad der er
sket af selvjustits internt i Siumut skal være
usagt, det er der intet kommet frem om, men
landstingsmedlem Mikael Petersen bør ikke
slippe ubemærket ffa at ulejlige hele tinget,
sin vælgerbefolkning i Uummannaq og re-
sten af Grønland med et forslag om spiritus-
rationering, som han ikke selv vil stemme
for. Borgmester Uvdloriaq Løvstrøm og alle
andre i Uummannaq har god grund til at føle
sig svigtet - uanset om de går ind for spiritus-
rationering eller ej.
MIKAEL PETERSEN er en af de velbegave-
de, unge grønlandske politikere, og hans soli-
de baggrund i et sundt bygdesamfund kan der
ikke herske tvivl om. Men det er ganske
enkelt at gå for langt i politisk smartness at
ville forberede sin valgkamp til Landstinget
ved at tækkes sin valgkreds afholdsfolk med
et landstingsforslag, som han så selv undla-
der at stemme for - måske fordi det stemme-
mæssigt var et så tæt løb, at det kunne gå
hen og blive vedtaget. Mikael Petersen har
tidligere været ude med urealistiske forslag
om landingsbane til fastvingede fly med tilhø-
rende hotel i Uummannaq kommune - et
forslag, der aldrig har haft skyggen af en
politisk chance, men som måske kunne give
nogle i Uummannaq det indtryk, at deres
landstingsmedlem virkelig gør noget. Det er
ikke reelt politisk arbejde.
TRODS DE MANGE ulykker og andre uno-
der i spirituspåvirket tilstand, så er der ingen
nye argumenter for en spiritusrationering.
Ølsalget er desuden, som det også blev påpe-
get, hastigt faldende. Der er således gode
grunde til at Mikael Petersen ikke har æn-
dret sin Siumut-politik. Men der er ingen
grunde til at udnytte en folkelig debat om
spritussen til politisk teater. Landstinget
kunne få nok at gøre, hvis det seriøst skulle
diskutere alle mulige forslag, som forslags-
stilleren ikke engang selv går ind for.
Der er travlt nok i forvejen.
Annassiaa, suliassat
naluatit ilisimanagillu
All.: Jakob Sivertsen, inatsisartunut ilaasortaq
Jakob Sivertsen: -Anders Andreassen-ip inatsisartut suleri-
aasiat nalulhigulu ilisimanngilaa. (Ass.: Knud Josefsen).
AG nr. 119-imi Anders And-
reassen-ip allagaanut erseq-
qissaat. Pisussaafflk puigor-
simagukku ukiaq manna In-
atsisartut ataatsimiinnit-
sinni oqaluuserisassanik
saqqummiussisimassan-
ngikkaluarpunga, 1983-mili
Inatsisartunut ilaasortaa-
junnaarputit, taamaattu-
mik tupiginngilara Kalaallit
Nunaanni Inatsisartut sule-
riaasissaat 5. januar 1990-
meersoq ullumikkorpiaq In-
atsisartut sulinerminni ma-
littarisassaat nalugakkit ili-
simanagillu.
Qinersisartu isumaqaler-
sinniarpatit, ukiaq manna
Inatsisartunut oqaluuseri-
sassanngortissimasakka
saqqummiunnissaat pisari-
aqarsimanngikkaluartut
Tasiilami kommunalbesty-
relsip oqaluuserereerlugit
naalakkersuisunut ingerla-
tereersimammatigit. Taa-
matut oqaaseqarnerit kuk-
kunerulluinnarpoq pissusi-
viusunik tunngaveqanngit-
soq.
Inatsisartut suleriaasian-
ni paragraf 24-anni oqaaser-
taqarpoq Inatsisartut siulit-
taasoqarilata oqaluuserisas-
sat ilaasortanit ataasiakkaa-
nit partiinit naalakkersui-
sunit imaluunniit danskit
naalakkersuisuinit inatsi-
sartunut aalajangiiffigisas-
sanngorlugit nassiunneqar-
simasut oqaluuserisassa-
vaat, taavalu immikkoortoq
2 imatut oqaasertaqarpoq
imm. 1-mi taaneqartut sani-
atigut allat Inatsisartuni
oqaluuserisassanit saqqum-
miussisinnaanngillat, tassa
imaappoq kommunalbesty-
relsit kattufliit imaluunniit
peqatigiiflut Inatsisartunut
toqqaannartumik oqaluuse-
risassanngortitsisinnaan-
ngillat, aatsaat oqaluuseri-
sassanngortitsisinnaapput
inatsisartunut ilaasortatik
aqqutigalugit.
Tasiilami ukiuni tullerni
timersortarfeeqqamik pi-
saarsinnaanissaq anguniar-
lugu ukiaq manna Inatsisar-
tut ataatsimiinnitsinni si-
unnersuummik saqqummi-
ussaqarnera ilutigalugu er-
seqqissaasariaqarsimavu-
nga naalakkersuisunit ilaa-
sortanit paasineqarsinnaa-
sumik, ilaatigut oqaatsit
sakkortuut atorlugit. Ilu-
moorluinnarpoq oqarama,
ukiuni kingullerni isorliu-
nerusuni najugallit sungif-
fimmi sammisassaat puigor-
neqarsimasut. Taamatut
oqarnikkut Tasiilaq kisiat
eqqarsaatigisimanngilara.
Isorliunerusunik oqaraa-
ngatta tamatigut illoqarfiit
uku eqqarsaatigisarpavut:
Thule, Illoqqortoormiut,
Upernavik, Tasiilaq Uum-
mannarlu. Illoqarfinni taak-
kunani Uummannaq eq-
qaassanngikkaanni illoqar-
flit sinneri timersortarfe-
qanngillat , taamaallaat
katersortarfipalaannguit
inuusuttut ataatsimoorfiga-
lugit katersuuffigisarpaat,
tamannarpiaruna pillugu
piugugaasimanerannik
oqartunga aamma tamanna
ilumoormat.
Ilumoorpoq Inatsisartut
aningaasatigut sipaartaria-
qalernerat, tamannalu uan-
nut tutsinniassanngilat ul-
lumikkut nunatta aningaa-
satigut ajornartorsiornera-
nut aamma illit pisooqa-
taanngitsuunngilatit naa-
lakkersuisuugallaravit aam-
ma taamanikkut Siumut
amerlanerussuteqarluni
naalakkersuisuutitaqar-
mat. Aningaasatigut inger-
lassilluarnissaq Atassum-
miit kissaatigiuarsimagalu-
arparput, ilissili innuttaasu-
nut annilaangasaariinnar-
tutut pisuutittarsimavas-
sinnga. Tamatumalu kingu-
neraa ullumikkut nunatta
aningaasatigut ajornartorsi-
uteqarnera.
Tasiilami innuttaasut
imatut paasitinniassanngi-
latit, isorliunerusuni ani-
ngaasaliissutissanik kingu-
artiterinermut taaseqataa-
sarsimasunga. Qinikkatut
sulinikuuvutit, aamma in-
nuttaasut ajornerusumik
pineqarnissaat sulissutigin-
ngisaannarsimavat. Taava
sooq uanga isorliunerusuni
najugallit ajornerusumik
ineriartortinneqarnissaat
suleqataaffigissavara? Aam-
ma puigorneqassanngilaq
Atassut Siumumiit 1988-imi
suleqataalerneranut ilan-
ngullugu piumasaqaatigisi-
mavarput sapinngisamik
isorliunerusuni najugallit
sipaamiarfiginaveersaarne-
qassasut, isumaqatigiissu-
terput taanna ullumimut
suli atuuppoq, aamma Ta-
siilami innuttaasut ullumik-
kut sanaartukkatigut ineri-
artornera isiminnik taku-
sinnaavaat.
Paasinarpoq qineqqu-
saameq aallartereersoq,
nammineq kukku ssutinik
allamut pisuutitsiniarneq
pisarnertut-aasiit Siumup
sakkortusaaru tiginiaraa.
Atassut suliniarpoq pissusi-
viusut eqqortullu tunngavi-
galugit. Paasiniarsiuk ajor-
saarineq tamatigut ajugaan-
ngisaannarmat.
Nipilersortartut
All.: Samuel Mørch, Upernavik
FLUGGER
malervarer
HEMPELS
skibsmaling
DUPONT
autolak
DEKORIMA
kunstartikler
Nuuk Farvelager ApS
Induslii.ei 9 Bom 295 3900 Nuuk 2 33 96
Nipilersornermik nuannari-
saqartuusugut suulluunniit
erinnat taallallu nuannara-
lugit ataqqillugillu tusar-
naartarpagut, inuimmi
namminneq soqutigisatik
piviusunngortittarmatigit.
Sunaluunniit erinaq taal-
liorneqarsinnaavoq, taallar-
lu erinniorneqarsinnaallu-
ni. Imaanngilarmi nutaarsi-
assaannamik ujarlertuassa-
sugut. Taama nipilersortar-
tunut nikassaajuarneq siu-
nissami attattuaqqunann-
geqaaq, ilaatigummi isuma-
qarnartarmat nikassaasu-
tut nipeqartutullusooq upa-
ruaasoqartarmat. Sakkor-
tuut sallaatsullu nuannissu-
saat assigiimmata, inuit
ilaat sakkortuulerisarput
ilaallu sallaatsulerisarlutik.
Uagut nipilersortartuu-
sugut sallaatsut nuannaraa-
gut, taamaattorli saqqum-
mersut tamaasa pisiarisar-
pagut, nuannaralugillu tu-
samaartarpagut Idnaassu-
sersiorata