Atuagagdliutit - 13.02.1991, Qupperneq 5

NR. 18 1991
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
5
Immaqa gulterujussuaq
Gulteqarfik Tunumiittoq oktoberimi nunap assiliorneqareersimasussaavoq,
Platinovalli Nuummi allaffittaarnera silarsuarmi tamarmi
aatsitassarsiortartunut nalunaarutaavoq Kalaallit Nunaanni nutaanik
pitsaanerusunillu immaqalu iluaqutaalluinnartussanik
periarfissaqalersimaneranik
NUUK(PL) - Gulteqarfik
Tunumiittoq aas aru mis-
is suiffigineqaqqittus-
saavoq kingusinnerpaa-
millu oktoberimi aalaja-
ngerneqassaaq Kalaallit
Nunaat gultisiorfissuan-
ngussanersoq taamalu
inuiaqatigiit ajornartor-
siortut aningaasarpas-
suarnik isertitaqartalis-
s anersut.
- Gulteqarfiullunili plati-
neqarfik nassaarisimasar-
put Kap Edvard Holmimiit-
toq aas aru arlaleriarluta qil-
leriiTigisussaavarput qanoq
peqartiginera paasilluarni-
assagatsigu, Platinovap di-
rektøria canadamiusoq, uja-
rassiooqBob Gannicott, taa-
ma AG-mut oqarpoq.
Naak gulteqarfik nassaa-
rineqarsimasoq isumalluar-
nartoqaraluaqisoq taamaat-
toq kalaallit aningaasarpas-
suarnik isertitaqartaleria-
saamissamik neriuliaarpal-
laaqqunngilai.
- Gulteqarfimmik nas-
saarnerit tamarmik sorsu-
akkiarineqartarput. Amer-
laqisullu isumaqartarput
tassa pisoorsuanngorlutik.
Tassami gulteqarfimmik
nassaareersimagaluarutta-
luunniit suli nalulluinnar-
parput taanna aningaasati-
gut imminut akilersinnaa-
sumik piiarneqarsinnaasu-
tut angissuseqarnersoq.
Bob Gannicottilli qularu-
tiginngilaa arlaatigulluun-
niit Tunumi gultimik piiaa-
soqalerumaartoq.
- Naluarali massakkut
imaluunniit aatsaat ukiut
qulit qaangiuppata taamaa-
tut pisoqarumaarnersoq.
Annertussutsit ullumikkut
ilisimasagut imminut aki-
lersinnaasumik piiaanissa-
mut naammaqqarluinnar-
put. Gultili silarsuarmi akit-
soriarujussuassappat aasa-
rulu misissuinissat isumal-
luarnartoqarujussuassap-
pata akilersinnaalluartus-
sanngorumaarpoq.
Naammanngilaq
Platinova Tunumi gultimik
ujaasisussaatitaavoq, peqar-
fillu Kangerlussuup Uloq-
qortoormiut Ammassallillu
akornata missaani Skær-
gårdimiittoq nunap assilior-
neqareersimavoq.
- Nunami kvadratkilome-
terit sisamat missiliorlugit
angissusilimmi gulti, plati-
nimineq aatsitassarlu palla-
dium meterinik marlunnik
issussuseqartut nassaarisi-
mavagut, Bob Gannicott
nassuiaavoq. - Ujarak ton
ataaseq grammit marluk
missiliorlugit gultitaqartar-
poq ilaatigullu 2,8 grammi-
nik akoqartarluni. Ujaqqa-
mi 125 millioner tonsinik
oqimaassuseqartumi ippoq
gulti 250 tons, taanna tu-
saannarlugu angiginartoru-
jussuuvoq, tonimulli ataat-
simut gultip oqimaassusia
ullumikkut piiassallugu im-
minut akilersinnaaqqalaar-
tussaavoq. Aningaasaliiffi-
gineqaqqaartussaappummi
timmisartunut mittarfik,
aqqusemgit, illut, innaalla-
gissiorfik aatsitassamillu
piiaaffiit qaartitigarpassuit.
Gulti ounze-mut 400 aam-
ma 450 dollarinik akeqar-
tuuppat imminut akilersin-
naasumik piiaasoqarsinnaa-
galuarpoq, ullumikkulli gul-
ti 380-iinnaqarpoq. Taa-
maattumik imminut akiler-
sinnaasumik piiarneqarsin-
naanngilaq, akilersinnaa-
ngaj aannarlunilu.
Bob Gannicott oqarpoq,
soorlu assersuutigalugu
namminersornerullutik
oqartussat piiaafllmmik pi-
lersitsinermi aningaasar-
tuutinik matusisuusinnaa-
galuarpata taava piiaaneq
imminut akilersinnaasumik
ingerlalersinnaassagaluar-
toq.
- Tonsimik ataatsimik pii-
aanermi aningaasartuutit
tonsillu ataatsip qanoq gul-
titaqartiginera ajornanngit-
sumik naatsorsuusiorne-
qarsinnaapput. Marmori-
limmi piiaaneq tonimut
ataatsimut 40 dollarit missi-
liorlugit akeqartarsimavoq,
Tunumili nassaarigallarsi-
masagut - teknologilu ullu-
mikkut nalunngisarput
atorlugu piiaanissaq toni-
mut ataatsimut 20-25 dolla-
rinik akeqartussaavoq. Ul-
lumikkulli imminut akiler-
sinnaassanngikkaluarpal-
luunniit imaalluarsinnaa-
voq teknologi nutaassaq
atorlugu ukiualunnguit
qaangiuppata imminut aki-
lersinnaasumik piiaasoqar-
sinnaalerumaartoq.
Marloriaammik
Skærgårdip akianiippoq
Kap Edvard Holm, Bob
Gannicottilu isumaqarpoq
kalaallit gultisiulivissornis-
saannut periarfissaq tassa-
niittoq.
- Tassani ataasiarluta qil-
lerinitsinni nassaaraagut
tonimi ataatsimi gulti gram-
mit marluk platinilu gram-
mit pingasut, tassa Skær-
gårdimi nassaanit marlori-
aammik annertunerusut,
taama nassuiaavoq. - Aasa-
ru qillerinitsigut paasissa-
gutsigu peqarfik taanna
naammattumik annertus-
suseqartoq taava iluanaaru-
taasumik piiaanissamut
tunngavissaqassaaq, Kap
Edvard Holmilu pisariaqar-
tunik atortuusersorneqa-
reeriarpat taava aamma
Ujarassiooq Bob Gannicot,
taassumap aatsitassanik
ujaasisarfiunni Platinova
maanna Nuummut nuup-
paa.
Geologen Bob Gannicott,
der nu etablerer sit efter-
forskningselskab Platinova i
Nuuk.
(Foto: Knud Josefsen)
Direktør Lars Vesterbirk:
- Ujaasineq annertuneruler-
pat aningaasat ukiumut
kaaviiaartitat 100 millioner
kroninit amerlanerulersin-
naapput.
Direktør Lars Vesterbirk:
- Øget efterforskningsakti-
vitet kan give en omsætning
på over 100 millioner kroner
årligt.
(Foto: Knud Josefsen)
Skærgård imminut akiler-
sinnaasumik piiaaffigine-
qarsinnaalissaaq.
Kap Edvard Holmimi qil-
lerinissat junimi aallartin-
neqassapput oktoberillu tu-
ngaanut ingerlanneqassal-
lutik. Peqarfiit tamarmik si-
nerissap qanittuani qutsi-
kuluttumiipput, taamalu
aatsitassaq saneraaniit qil-
lerilluni piiarneqarsinnaas-
saaq.
- Peqarfillu naammattu-
mik peqaannarpat taava pis-
sutsit tamarmik isumallu-
arnartorujussuanngussap-
put, Bob Gannicot oqarpoq.
Ukiut 62 milliuunit
Canadamioq ujarassiooq
isumalluarpaluttorujussuu-
voq. Ilaatigut nassaarineqa-
reersimasut ilaatigullu ta-
maani nunap sananeqaatai
eqqarsaatigalugit.
Tamakku tamarmik uki-
ut 62 milliuunit matuma si-
ornatigut pilersimapput.
Taamanikkut Canada, Ka-
laallit Nunaat Norgelu suli
imminnut atapput, sulilu
nunarsuaq uumasorsuarnik
dinosaurusinik uumasoqar-
poq.
- Qaqqalli innermik anit-
sisamerisa ujaqqat aamaar-
tuinnarsuit nunap qaava-
nut pisittalerpaat, taavalu
Kalaallit Nunaat Canada-
miit avissaarpoq Norgelu
Kalaallit Nunaanniit avis-
saarluni, Bob Gannicott
nassuiaavoq. - Ujaqqat aa-
maartuinnarsuit ukiut 10
milliuunit ingerlanerini nil-
loriartuaarput, taamaattu-
milluuna soorlu gulti plati-
nilu akuleriillutik kikkiar-
tuaarsinnaasimasut. Kiffi-
gisimasaat taamaattoq nas-
saarisimavarput, nalusi-
manngilarpullu nunarsuup
ilaani tamaani nassaariu-
maarlugu.
Ullumikkut allaat Islan-
dimi taamatut innermik
anitsisartoqarpoq, ullumik-
kullu aamma Skærgårdimi
nunap ilua suli iluamik nil-
lorsimanngilaq. Naak nu-
nap qaava qeriuaannartuu-
galuartoq taamaattoq Bob
Gannicottip Platinovap qil-
lerifllani 500 meterinik itis-
susilimmi 15 gradinik kiat-
toq uuttortarsimavaa.
Itsarsuaq qaqqat inner-
mik anitsinerisigut pujora-
lak annertoorujussuaq si-
laannarmut pisarsimavoq,
taamaalillunilu seqernup
qinngorneri nunarsuarmut
anngulluarsinnaajunnaar-
tarsimapput, taamaattumik
nillernerulertarsimavoq,
taamaattumillu dinosauru-
sersuit nungussimapput.
Isumalluarneq
Bob Gannicottip Kalaallit
Nunaanni, ukiorpaalun-
ngortuni nammineq sulifii-
gisimasamini, ujarassiorneq
isumalluarfigisorujussuu-
aa, suliffigisaalu Platinova
ullumikkut arfineq marlun-
nik misissuiffissaateqarpoq.
Bob Gannicott 70-ikkun-
ni canadamiut aatsitassarsi-
oqatigiifiianni Comincomi,
Greeneximik piginnittuul-
luni Marmorilimmi aqerlu-
mik zinkimillu piiaasuusu-
mi ujarassiuujusimavoq.
Qeqertaq Appat Uumman-
nap eqqaaniittoq 1975-imi
misissuiffigisimavaa, 1976-
81-imi Inngili Qeqertup qaa-
vaniit sermersuup tungaa-
nut misissuiffigisimallugu
1985-imilu Nuussuup nuua-
ta tungaa misissuiffigisi-
mallugu.
1986-imi nammineerluni
misissuisoqarfiliaraa Plati-
nova, canadamiut piginne-
qatigiiffiattut nalunaarsor-
neqarsimasoq, tamatumalu
kingunitsiannguatigut Ka-
laallit Nunaata Tunuani
misissuinini ingerlateqqi-
lerpaa. Ullumikkut Platino-
va Tunumiinnaanngitsoq
aammali Narsap kujatin-
nguani, Ilulissat avannaan-
ni Ataani, Siggummi, Qe-
qertarsuarmi Nuussuullu
ilaani Saqqap eqqaani misis-
suifieqarpoq.
- Kalaallit Nunaanni peri-
arfissarpassuaqarpoq, ua-
ngalu qularutiginngilara
misissuineq pimoorunne-
qarnerulerpat ajunngitsor-
passuarnik angusaqaru-
maartugut, ilaatigut taama
oqarpoq.
Iluatsltslneq
Bob Gannicottip pingaartu-
mik namminersornerullutik
oqartussat Kalaallit Nu-
naanni aatsitassat pillugi
oqartussaasoqarfik aqquti-
galugu ujaasisitsisarner-
minni piumasarisartakka-
minnik arlalitsigut qasuk-
kaallatsaitsisimanerat isu-
malluarnartoqartippaa.
- Piumasarisat sakkortu-
allaarnerat pissutaallu Ka-
laallit Nunaanni aatsitassa-
nik ujaasineq 70-ikkunni
80-ikkunnilu uningajalluin-
narpoq nunani tamani aat-
sitassarsioqatigiiffiit Ka-
laallit Nunaanni suliuma-
junnaarmata, nassuiaavoq.
- Nalorninartut, malittari-
sassat, akiieraarutit amerla-
vallaarput pisortallu akule-
ruppallaartarmata aningaa-
saliissutissat pisariaqartin-
neqartut aningaasaliissuti-
giumaneerupput.
- Aatsitassarsiorniartut
annaaratarsinnaasaminnil-
wmmmmmmmimmmmmmmmæmmmmæmmmmssmssmæis
Gulteqarfiit Tunumi Kap Edvard Holmiittut Skærgårdi-
miittullu nunap assingi.
Kort over guld-området på Østkysten med Kap Edvard
Holm og Skærgård. (Kort: Tusaat 1-2/89)
luunniit aningaasaliiuma-
sarput, illuatungaatigulli
aamma piumasarpaat pit-
saalluinnartumik nassaas-
sagaluarunik taava aamma
iluanaarutissanut peqataa-
tinneqassallutik, Bob Gan-
nicott nangippoq, maannalu
tassa Platinova Canadamiit
Kalaallit Nunaannut nuu-
lerpaa martsillu sisamaanni
Nuummi allaffittaassalluni.
Ilisimatitsissut
Bob Gannicottip piginneqa-
tigiiffik Platinova Canadami
nalunaarsugaajunnaartillu-
gu Kalaallit Nunaanni nalu-
naarsuganngortimmagu ta-
manna naalakkersuisut aat-
sitassarsiorneq pillugu poli-
tikkiminnik allanngortitsi-
nerannik »ilisarnaatitut«
ippoq.
- Tamanna nunani tama-
ni aatsitassarsiortartunut
oqariartuutaavorlusooq,
Kalaallit Nunaanni aatsi-
tassanik ujaasisarnermi pi-
umasaqaataasartut allan-
ngorluinnarsimanerarlugit,
namminersornerullutik
oqartussat Danmarkimi al-
laffeqarfianni direktøriu-
soq, Lars Vesterbirk, AG-
mut taama oqarpoq.
- Tamannamiuna pillugu
naalakkersuisut allanngor-
titsisimasut, namminersor-
nerullutillu oqartussat Pla-
tinova A/S-imut 10 millioner
kroninik aningaasaleeqa-
taasimapput taamalu taan-
na Kalaallit Nunaanni
angerlarsimaffeqalerpat si-
ulersuisuini inissamik
ataatsimik marlunnilluun-
niit pissarsissallutik, taama
nassuiaavoq. - Aatsitassat
pillugit politikkip allanngor-
nerata nunani tamani aatsi-
tassarsiortartunit ilisima-
neqalernissaa naalakkersui-
sut pingaartippaat, aammali
Kalaallit Nunaanni aatsi-
tassanik ujaasinikkut pin-
ngortitap aserorneqartan-
nginnissaa pingaartuuvoq.
Naalakkersuisut pingaar-
tippaat aatsitassanik ujaasi-
nerup piiaanerullu inuutis-
sarsiutinut pingaamerusu-
nut ilaalernissaa, nalunngi-
larpullu ujaasineq annertu-
sineqaannarpalluunniit ta-
manna aningaasat ukiumut
kaaviiaartinneqartartut 100
millioner kronit sinnerlugit
amerlassuseqalernerannik
kinguneqartussaasoq.
Upemaaru kingusinneru-
sukkut aamma Nuna Oil Al
S ingerlatseqatigiiffittut
nuuttussaavoq Nuummilu
allaffeqalertussaalluni.
- Taamaaliornikkut allat-
taaq nuunnissaannut aqqu-
tissiuunneqassapput, taa-
malu Kalaallit Nunaanni
pissutsit allanngorsimane-
rat nunani allani paasineqa-
lissaaq, Lars Vesterbirk
oqarpoq.
Qularnanngivissumik
Platinova siunissamissaaq
suliassanut allanuttaaq »si-
uttuusutut« ittuassaaq, Bob
Gannicottillu ilimagaa, Ka-
laallit Nunaanni aatsitassa-
nik misissuisut ullumikkut
10-15-iusut ukiut tallimat
qaangiuppata 200-it mis-
saanniilerumaartut.
- Inatsisit taama sukkati-
gisumik allanngortinneqar-
simanerat ajasoorutigisima-
vara, uangalu qularutigin-
ngilluinnarpara Kalaallit
Nunaanni aatsitassanik
ujaasiumasut amerleriaru-
jussuarumaartut, Bob Gan-
nicott oqarpoq.
Aatsitassanut
oqartussaasoqarfik
Pissutsit nutaamik ingerla-
lernerat aammattaaq Ka-
laallit Nunaanni Aatsitassa-
nut Oqartussaasoqarfim-
mut Ujarassiooqarfimmullu
nutaanik piumasaqarfiuler-
put.
- Kalaallit Nunaanni aal-
lartinniarneq akisoorujus-
suusarpoq, isumaqatigin-
ninniartussanngornerillu
aammalu nunap sananeqaa-
taanut tunngasunik paasi-
niaasussanngornerit tamaa-
sa Københavniliartassa-
gaanni taava ingerlatsiniar-
neq ajornakusoorluinnaler-
tarpoq, Bob Gannicott oqar-
poq. - Tamannami naaper-
tuutissagaluarpoq soorlu
canadamiut £iatsitassarsior-
niartut pisortanut saaffigin-
nittussanngorlutillu ima-
luunniit nunap sananeqaa-
taanut tunngasunik paasi-
niaasussanngorlutillu ta-
matigut Londoniliartassa-
galuarpata.
Bob Gannicott isumaqar-
poq, politikki nutaaq iluat-
silluassappat taava Aatsi-
tassanut oqartussaasoqar-
fik allatut ajornartumik Ka-
laallit Nunaannut nuuttari-
aqassasoq, Kalaallit Nu-
naannilu Ujarassiooqarfiup
nunap sananeqaataai pillu-
git paasissutissaatini ta-
maasa Kalaallit Nunaannut
atugassanngortittariaqas-
sagai.
Direktør Lars Vesterbir-
kip tamanna paasilluarpaa:
- Nunani tamani aatsitas-
sarsioqatigiiffiit siunissami
Kalaallit Nunaanni suliu-
maartussat ukiualunnguit
qaangiutiinnarpata paasiu-
minaatsittorujussuanngus-
savaat isumaqatiginninni-
artussanngornitik nunal-
luunniit assinginik misissu-
isussanngornitik tamaasa
Københavniliartariaqartas-
sagunik.
Aatsitassanulli Oqartus-
saasoqarfiup Ujarassiooqar-
fiulluunniit nuunneqarnis-
saannik suli pilersaarute-
qartoqanngikkallarpoq.
Aatsitassanut Oqartussaa-
soqarfiup Kalaallit Nunaan-
nut nuunneqarnissaanut
qallunaat naalagaaffiat
manna tikillugu akerliuso-
rujussuujuarsimavoq, ta-
mannaavorlu namminer-
sornerulerniamermi isuma-
qatigiinngissutaanerpaat
ilagisimasaat. AG-lli paasi-
vaa Ujarassiooqarfik nuuk-
kusussinnaanerusoq, misis-
sugassat tikillugit ingerlat-
silluarsinnaanerussagami.