Atuagagdliutit

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Atuagagdliutit - 21.12.1993, Qupperneq 3

Atuagagdliutit - 21.12.1993, Qupperneq 3
NR. 10 1993 AALISAAT 3 Aalisartut ulluat eqqorlugu KNAPK-ip ukiunik 40-nngortorsiornerat nalliuttorsiutigine- KNAPK fejrede 40 årsjubilæet på fiskernes dag den 15. november. Medlemmer aflokalafde- qarpoq. Nuummi immikkoortortaqarfimmi ilaasortat ingerlaaqatigiipput. 80-ikkut naaler- lingen i Nuuk demonstrerede på dagen. Billedet er taget i slutningen af ’80’erne.(Ass./foto: neranni assilisaavoq. (Ass./foto: Arlkiv). Arkiv). Aalisartut ulluannik malunnartitsineq Aalisartut ulluat 15. november 1993 eqqorlugu KNAPK-ip kattuffittut ukiuni 40-ini atuussimanini nalliuttorsiutigaa, puigunaatsumik. Kattuffiulli pilersinneqarfia ulloq eqqortoq tassaavoq 12. juni 1953, aalisartut aallar- titaat siullermeerlutik Nuummi ataatsimiinneran- ni niuerneq (KGH) aamma- lu Kalaallit Nunaanni naa- lagaqarfiup ataatsimeeqati- giinnerisigut. Ulloq 15. november 1993 taamatut nalliuttorsiorfis- satut toqqarneqarneranut pissutaavoq ulloq taanna aalisartut ulluattut toqqar- neqarnikuummat aammalu aasaq kattufliup ulloq piler- sinneqarnera eqqorlugu malunnartitsinissaq pisin- naasimanngimmat, angala- nerit pissutigalugit. Nuummi ulloq malunnar- tinniarlugu aallartippoq Nuummi Aalisartut Piniar- tullu Peqatigiit siulersuisui ilaasortaalu ingerlaaqati- giillutik aUaiTeqarfik uniffi- gimmassuk. NAPP-imeermiunut in- gerlaaqataasut aamma tas- saapput aalisartut aappaasa nuliaasalu peqatigiiffianni suleqataasut. Ingerlaartut allagartarsu- alisaarutaanni ilaatigut al- lanneqarsimasut takune- qarsinnaasup tassaapput: »Nuup saavani umiatsialivi- liorniarneq pimoorunneqar- li«, »Aalisagassaaleqineq pissutigalugu puisit tuni- sassiarineqalerlikl«, »Tut- tunik maannakkut kisitsiso- qarli!«, »KNAPK, suli sak- kortunerusumik sulissunni- artigut!«, »Tutttut pinia- gaaqqilerlik, taamaanngip- pat taarsiiffigisigut«, »Ikior- siissutit tamarmik angalla- tinut angisuunut?«, »Aali- sartut piniartullu mikineru- sunik angallatillit ikiorsiivi- gineqarlit!«, »Naalakkersui- sunaa saarulleerummat nungutikkiartuaarpisigut« aamma »puiserpassuit aali- sagaarutileqaatigut, qanoq isiorniarpisi«. Ingerlaarnermut atatillu- gu NAPP-ip siulittaasuata Morten Heinrich-ip allakkat marluk KNAPK-ip siulit- taasuanut Anthon Sieg- stad-imut tunniuppaat. Ta- matuma kingorna Anthon Siegstad allakkat tigullugit oqarpoq all agar tarsualiat allassimaneri ilumoortuu- sut ataatsimoorlunilu siu- nissami suli assar taat angu- niarneqartariaqartut. Ta- matuma kingorna ingerlaa- qatigiit illoqarfiup tungaa- nut ingerlaaqqipput. Ilasseqatigiinneq Ualikkut pingasunut kat- tuffiup 40-liilluni nalliuttor- siornera malunnartinniar- lugu ilasseqatigiisitsisoqar- poq Naalakkersuisut sinnii- saannik, Pisortaqarflnnit, kattuffinnit, suleqatigisar- takkanik, siulittaasuusarsi- masunit allanillu qaaqqusa- nit peqataaffigineqartumik. Ilasseqatigiinneq aallar- nerlugu siuhttaasoq tikillu- aqqusivoq minutsip affaa aalisartut piniartullu toquk- kut peerussimasut eqqaani- arlugit nipaallisimanermik. Tamatuma kingorna siulit- taasuusimasut siullermeer- sumik tamakkerlugit assiu- tigineqalersut KNAPK-imi siullersaalluni siulittaasuu- simasumit Hans Holm-imit uleerneqarput, ukuusut: Hans Holm (1953 - 1957), Carl Egede (1957 - 1959), Alibak Josefsen (1959 - 1961), Mikael Heilmann (1961 - 1965), Niels Carlo Heilmann (1965 - 1981), Nikolaj Heinrich (1981 - 1989), Pavia Nielsen (1989 - 1991) aamma Peter Davidsen (1991 - 1993). Tamatuma kingorna siu- littaasoq oqaaseqarpoq an- nertunerusumik kattufiik pillugu oqaaseqarniarnani, kattufiik suusoq nalune- qanngimmat aamma ulluin- narni kattufliup suliaanik eqqartuiniarnani, kisiannili siulittaasuusimasut akisus- saassuseqarlutik sulisima- sut ulluinnarni aqutsisunik siulersuisuunemik immik- koortortaqarfinnillu akisus- saassuseqarluartumik sule- qateqartarsimasut nuan- nersumik eqqaaniarlugit aammalu ulloq nalliuttor- siorflttut atorumasimallu- gu, ulluinnarni anguniakka- nik sorsuuteqarfittut inger- latsiviusarmat, ulloq ilasse- qatigiifTittut atorusussimal- lugu. Ilallugulu oqaaseqar- nermini taavaa assut eqqar- saatigisarsimallugit piniar- torpassuit aalisartorpassuil- lu kattufliup suliniutaanut ikiuullutik suleqataasarsi- masut, tamakkua ilarpassui peqatigiiffinnut kat tu film- miflu sullissisunut ikiuut- tarsimasut ilaatigut toquk- kut iliverminni qasuersaar- tut annertunerusumik sule- qataasarsimanerminni inui- aqatigiinnit malugineqarsi- manngikkaluarlutik. Taak- kualu eqqaaneqarnerat ataqqineqarnerallu ataqqi- nartuutillugu. Niels Carlo Heilmann-ip Nersornaasiinermut Anin- gaasaateqarfianit siullerme- ersumik agguaassinermi Hans Holm nersorneqartut pingasut ilagaat. Taassumalu nersornaatisi- assaa Niels Carlo Heil- mann-ip paniata angajulhup Batseba Heilmann-ip tun- niuppaa. Tamatuma kingorna siu- httaasoq Anthon Siegstad- ip nersornaaserneqartut sinneri marluusut tusar- liuppai, tassaasut Ole Vil- lumsen Paamiormiu aam- malu Edvard Fly Iluharmiu. Taakku tamarmik pinga- suusut nersomaammik di- plom-imik tunineqarput 5.000 koruuninik aningaa- sartalimmik. Aammattaaq 10.000 ko- ruunit Niels Carlo Heil- mann-ip Maniitsumi eq- qaassutissalemeqarnissaa- nut suliniuteqartunut tun- niunneqarput, siusinneru- sukkut tunniunneqarsima- sut taperlugit. Nersomaammik tunisi- neq pereermat oqaaseqartut arlaqarput. Siullermik oqaaseqartoq tassaavoq ner- sornaaserneqartoq Hans Holm. Hans Holm-ip oqaa- seqarnermini nassuerutigaa nammineq Nuummi aahsar- tut piniartullu februarip aq- qarngani 1953 ataatsimiin- neranni siunnersuutigisi- mallugu, sinerissami aali- sartut peqatigiiflii arlaqa- lermata, ataatsimoortumik peqatigiifllit suliniarner- minnik kattussivissaannik pilersitsisoqartuuppat peqa- tigiifllit ataatsimoortumik suliniarnerminni suliniuti- tik angulertornerullugillu pitsaanerusumik angusa- qartarsinnaassagaluarlutik. Tamatuma kingorna ataatsimiinnissaq aaqqis- suunneqarpoq ilaatigut KGH peqatigalugu, taanna ikiuukkumasimammat. Taamaahllunilu ataatsi- miinnermi kattuffimmik pi- lersitsinissaq isummiunne- qarluni, kattufllllu pilersin- neqarluni 12. juni 1953. Tas- sanilu Hans Holm nammi- neq siulittaasutut toqqa- gaaqqaarsimalluni, ataatsi- meeqataasunit inuusunner- saalluni. Taamatullu kattuffunmi siuhttaasuusimalluni inuu- sukkunnaarluni kingumut qiviarluni nuannersumik eqqarsaatersortarsimaqalu- ni oqarpoq, pingaartumik allagarsiani nersornaaser- neqarnissamut tunngasut tigugamigik nuannaarluni kingumut kiviarsimalluni. Naggasiillunilu oqarpoq siu- littaasuusarsimasut ilaati- gut toqukkut peerutereersi- masut nuannersumik angi- suumik qujassutissaqarfiga- lugit suleqatigisarsimallugit aamma kingumut qiviarner- mini eqqarsaatigalugit, ne- riuutigalugulu siulittaasuu- simasut assingi ukiorpassu- arni allaffeqarflmmi nivin- gajumaartut. Tamatuma kingorna ukiuni 8-ni siuhttaasuusi- masoq Nikolaj Heinrich oqaaseqarpoq. Aallarniuti- galugu oqarpoq kattuffunmi siulittaasuusarsimasut aammalu siulersuisuuner- nut ilaasortaasarsimasut suleqataasarsimasut anin- gaasarsiassaq pinnagu, kisi- annili inunnut aalisartunut piniartunullu ataatsimut ikiuukkusunneq kisiat tunngavigalugu, ilaatigut namminneq inuutissarsior- nermikkut kinguarsaatigi- saraluaqalugu. Taamalu inuit suliniartut eqqarsaatigisarneranni siu- littaasuusimanermini eq- qarsaatigisimallugu oqaati- gaa inuit taama suliniartar- simasut suliniartartullu aammalu aalisartut piniar- tullu inoqamminnik ajunaa- lersunik annaassishnasut utoqqahlerneranni nersor- naammik taaneqarsinnaa- sumik takussutissittale- raanni inunnut pineqartu- nut aammalu kattuffimmiit nuannaarutaasassagaluar- toq. Tamatumalu eqqarsaa- tiginera piviusunngortinni- arlugu kattuffiup 1989-imi ataatsimeersuarnermi aala- jangiunneqarsimasoq ner- sornaasiinermut aningaa- saateqarfiliortoqassasoq, ta- mannalu siulersuisuuninn- gortunit pilersinneqarsima- soq, qujanartumik. Upernaarlu martsimi kat- tuffiup ileqquusumik Iluhs- sani ataatsimeersuarnerani siunnersuutigisimallugu KNAPK-ip nersornaasiiner- mut aningaasaateqarfiata pilersinneqarsimasup aala- jangersimasumik atseraan- ni tuhuartuussasoq. Siun- nersuutigisimallugulu Niels Carlo Heilmann- ip Anin- gaasaateqarfia-nik atserne- qassasoq. Tamannalu tamakkiisu- mik taperserneqarsimasoq, nuaannaarutigineqartu- mik. Taamatut aningaasaa- teqarflup atserneqarnissaa pillugu isummerniarnermi- ni tunngavigisimanerarpaa kattuffunmi sivisunerpaa- mik ukiuni 16-ini siulittaa- suusimasoq arlaannik kin- guneqartittariaqartutut isumaqarfigisimagamiuk, taamaalillunilu Niels Carlo Heilmann-ip aqqanik ner- sornaasiinermut aningaa- saateqarfik atserneqartillu- gu. Oqaaseqartut ilagaat qi- nersivimmi ataatsimi siuht- taasuusimasoq, 1961-imiit 1965-imut, tassa Mikael Heilmann. Taanna maan- nakkut kattuffinni siulit- taasuusartut eqqarsaatiga- lugit suli inuusungaatsiar- luni siulittaasunngorsima- voq, tassami 27-iinnamik ukioqarluni siulittaasunn- gorsimammat. Mikael Heil- mann-ip oqaaseqarnermini Hans Holm-ip nersornaa- serneqarnera pissusissami- soorluinnartutut taavaa, nuannaarutigeqisaminik. Najuuttullu tamaasa kat- tufllmmik tapersersuisar- nissaat kissaateqarfigaa, tassami kattufiik uhutsinni Namminersornerulersima- nitsinni anguniagaqartillu- ni tinnersaaqatigiinnikkut nukittorsartarnissaq pisari- aqalersimammat, siunerta- risaq tassaammat aalisartut piniartullu kattufiik atorlu- gu Naalakkersuisunut ajor- nartorsiutitit pillugit niper- tik namminneq saqqum- miuttuassagaat tusartillu- gillu. Nangilluni Mikail Heilmann-ip oqaatigaa KNAPK aallarteqqaarmat KGH tassaasimasoq taler- pik. MaannakkuUi Nammi- nersomerulernermi Naa- lakkersuisut tassaapput il- luatungerisat, naak isuma- qarnarsinnaagaluartoq namminersorneruleratta oqinneruhssasoq. Kisiannili taamaanngilaq, aatsaat oqi- maannera tikikkipput taal- lugu. Nammineerumavugut taamaattumillu kattufiik tunaartaralugu suleqati- giinnissaq inassutigaa, kat- tufliullu 40-liineranik na- juuttut tamaasa pilluaqqul- lugit. Naalakkersuisut sinner- lugit najuttoq Aningaasa- qarnermut Naalakkersui- soq Emil Abeisen oqaase- qarpoq. Kattufiik ukiuni 40- ini atuussimaneranik pillu- aqqusilluni assihangaatsiar- suarmik tunissuteqaatiga- luni. Emil Abelsen-ip kat- tufflk aahsartut piniartullu sinnerlugit pisortat tun- gaannut annertuumik sule- qataanera isumaqatigiinni- artarneralu taakkartorpai, aammalu tamanna pissusis- samisoortutut taallugu, so- orngunami illuatungeriit- tarnerni tamatigut isuma- qatigiittoqarneq ajoraluar- toq, taamaattoq amerlaso- orpassuartigut aaqqiissute- qartoqartartoq tamanit nammanneqarsinnaasunik. Naggasiullugu ullorsiortut tamaasa ullorsiorluarnis- saanik kissaallugit pilluaq- qusivoq. Ulloq nalliuttorsiorflusoq puigunaatsussaavoq. Inup- passuit suleqatigisat illua- tungerisat assigiingitsuti- gullu attaveqarfigisartakkat tunissutissalisarlutik tak- kussuummata, allaffeqarfik ulikkaangajalluinnarlugu. Nuannaarutigineqartulli takujuminartuartussallu tassaapput KNAPK-ip kat- tuffittut pileqqaameraniit siuhttaasuusarsimasut as- siutigineqalermata siuht- taasunngortussallu aamma ilanngunneqartahssallutik.

x

Atuagagdliutit

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.