Atuagagdliutit - 21.12.1993, Qupperneq 15

(,HO\l \M>S l ISKl KiniUMM
MARPUT
Kalaalliaraq
siulleq 1958
ammarpoq
Kristian Egede Nuummi
kalaalliminemik tuniniaavissamik
aalajangersimasumik ukiut 35-it
matuma siomatigut pilersitsivoq
- Kalaaliaraqanngikkallar-
mat nalinginnaasumik ka-
laalliminernik tuniniaaneq
niuertarfiit assiginngitsut
eqqaanni ingerlanneqartar-
poq, Kristian Egede, Nuum-
mi »Kalaaliaqqamik« 1958-
mi aallarniisoq Imarput-
mut oqarpoq.
KGH-ip niuertarfia
Isenkram ullumikkut Atu-
akkiorfiup illuutigiligaata
silataani tuniniaaneq inger-
lanneqarnerusarpoq, aam-
mami soorlu Kamiup, Oles
Varehus-illu eqqaani tunini-
aasoqartarpoq. Kisianni so-
orlu aamma qallunaat juul-
lilernerani aqissinik ukalli-
nillu piniartunut innimin-
niisarput, taamatuttaaq ka-
laallit suluppaakkanik tat-
taajariikkanik juullikkunni
nerisassaminnik innimin-
niisarlutik.
Kristian Egede oqaluttu-
arpoq »kalaaliaqqamik« pi-
lersitsinialerami taamani
kæmnereqarfimmut nuna-
minertamik tunineqarnis-
saminik qinnuteqarsimallu-
ni.
- Naamik immersuerujus-
suarpoq, qinnuteqarama su-
li anitinnanga akuersissum-
mik pissarsereerpunga.
»Kalaaliaraq« ullumikkut
inissisimaffimminit illusin-
nerulaarpoq, aallaqqaam-
mullu illuaraqannguikkalu-
arpoq taamaallaat kalaali-
mernut tuniniagassanut
nerriviusanik ilitsiveqarlu-
ni.
Aappaaguani akuerisaa-
gami Kristian Egedep »ka-
laaliaraq« illuarartalerpaa.
Neqit
aj omakuso orner upput
- Peqqinnissamik nakkutil-
liisut taamani nerpiit aam-
ma neqit tuniniarneranni
ataatsimoortinneqanngin-
nissaat piumasaraat. Taa-
mani ullumikkutut puiser-
passuaqanngikkaluarpoq,
aamma piniartut pisatik ag-
guaannerusarpaat »kalaali-
aqqakkut« tuniniarnagit,
Kristian Egede oqaluttuar-
poq.
- Pifilssap ingerlanerani
tuniniaavittut sungiukkiar-
tuaarneqarpoq, Nuummiut
nutaartugassaminnik pisi-
niarfiginerulerpaat, taama-
tuttaaq piniartut pisamin-
nik sinneqartooraangamik
uannut tunisarpaat. Aallaq-
qammut ullut tamaasa tuni-
niaavik ammatinneqarneq
ajorpoq, aamma ullaap tun-
gaa angalatillunga matoq-
qasarpoq aatsaallu ualikkut
ammartarluni. Taamani
nunguttuaannangajavissu-
nik tuniniaasarpugut, aam-
mami pisiniarfippassua-
qannginnami qerititsivip-
passualinnik.
- Eqqaamavara Morten
Heinrich ukiut arlanni
Avannaamut qilalugamiar-
simalluni uterluni tikimmat
aarrup neqaa »kalaaliaqqa-
mi« tuniniagassatut uannut
kilomut 1 koruunilersillugu
tunimmagu. Neqi alutorine-
qaqigami erngnnnaq nun-
guppoq.
Kommunip
ingerlatilerpaa
Ukiut aqqaneq marluk in-
gerlareersut »Kalaaliaraq«
kommunimit ingerlanneqa-
lerpoq, ullumikkullu inissi-
simaffigilikkaminut nuun-
neqarluni.
- Ullumikkut puisippas-
suaqalerneratigut illuarar-
taa neqaannavinnut atorne-
qalerpoq, aalisakkallu nerri-
viusanit tuniniarneqartar-
lutik.
- Ila ukiut ingerlaneranni
qassinimmitaava »Kalaalia-
raq« asseqalerpa, immaqa il-
loqarflmmi assilineqarner-
paavoq. Takornariarpassuit
Nuummut piinnassanngil-
lat kisianni »Kalaaliaraq«
aqqusaarlugu. Videot ator-
neqalernerisa kingorna tu-
pinnaannartumik amerla-
suunit, immaqa tammajuit-
sussaminnik, assilineqar-
tarpoq, Kristian Egede
Imarpumut oqaluttuarpoq.
Soorlu aamma qeeqqanik
assiliisut ingasalluinnartar-
put, immaqaana nunani al-
lani qeeraq iluamik ilisima-
neqanngitsoq.
- Ukiut arlaqanngitsut
matuma siornatigut timmi-
sartuararpassuit Amerika-
miit Europamukartut
maanga meqattaallarmata,
takornarianit inuerutinngi-
saannangajappugut. Aam-
ma nuannersorpassuaqar-
tarpoq soorlu kalaaliaqqa-
miittut takornarianut oqa-
luttaaniakujukkaangata. II-
lartaqaagut.
Tamorasaartinneqartar-
put
- Ataasiaannarnanga aam-
ma takomariamik mattam-
mik tamussiinikuuvunga,
ilanngui taannaqa tamuale-
runik, tamualerunik.
Kristian Egede oqarpoq
nammineq Kujataaniit
Avannaanut angalasarner-
mini illoqarflnni assigiinn-
gitsuni »kalaaliaqqat« aqqu-
saartarnerisigut malugini-
arlugu Nuummi »kalaalia-
raq« tuniniakkaminik qini-
gassarinnerpaasoq.
- Peqarnerpaasoq malugi-
niartarpara, aamma malun-
nartumik soorlu sikusartu-
neersut angerlaassassamin-
nik apparpassuamik pisini-
artarput. Appa maani tuni-
saalluar tarami taamaam-
mat amerlasuunngorlutik
eritsattorsuusarput. Inga-
sammik decemberip appai
mamarineqarluartarput.
Kristian Egede oqarpoq
ukiuni kingullerni appat
akii nikissimanngitsut tuni-
niaas artut imminnut unam-
milleqatigiinnerat pissu-
taalluni.
- Apparpassuaqartarpor-
mi aamma tamaasa tunissa-
gutsigit akitsorpallaarutsi-
git tunisinnaajunnaassava-
gut, Kristian Egede nagga-
siivoq.
»Kalaaliaraq« siulleq kæmnereqarfiup akuersineratigut Det første »Brædt« i Nuuk blev etableret i1958, men skuret
1958-imi aallartinneqarpoq. Ukioq siulleq illuarartaqanngi- fulgte først efter 1 år efter. (Ass./Foto: LIL-Foto).
laq.
Illoqarlinnit allaniit Nuup appaanik pisiniartoqartartoq Kristian Egede fortæller, at der er en del fra andre byer der
Kristian Egedep oqaluttuaraa, ukiunilu kingullerni appat køber lom vier på »Brædtet« i Nuuk. (Ass./Foto: Knud Josef-
akii nikissimanngitsut unnerluni. sen)