Atuagagdliutit - 30.05.1996, Blaðsíða 9

Nr. 20 ■ 1996
9
GRØNLANDSPOSTEN
Apussuit millionerpassuamik
aningaasaliiffigaat
Amerikarmiut pilerisoqisut aalajangiisinnaasuuppata ukioq 2000
nallertinnagu Namminersornerullutik Oqartussat Apussuarnut 175
millioner kroninik aningaasaliissagaluarput
Apussuit qaanni akunnittarfissaq imatut isikkoqassaaq.
Amerikarmiut piviusunngortitsinissaq
qularinngingaaramikku namminneq akilikkamimiik
akunnittarfissaq titartartissimavaat.
Sådan skal hotellet på toppen af Apussuit se ud.
To amerikanere tror så meget på projektet, at de
for egne midler har fået designet hotellet.
(Assi toqqorsivimmit/A rkivfoto)
NUUK(LRH) - Suliaq kalaal-
limik paarlaassilluni USA-
mut ilinniariartoqarmat aal-
lartippoq, tamatumalu kingu-
nerisaanik Apussuarni 500
millioner kroninik nalilimmik
pilersitsisoqartussanngorpoq
- Amerikami inuussutissarsi-
utinik ingerlataqartut marluk
isumalluaqisut aalajangiisin-
naasuuppata.
Maniitsup eqqaani Apussu-
ami sisorariartarfiup alliliivi-
gineqamissaa tamatumani pi-
neqarpoq, tassanilu ukioq
2000-mi januarip aallaqqaa-
taani akunnittarfik 300-nik
ineqarluni inunnut 600-nut
naatsorsuussaq ammarniar-
neqarpoq. Akunnittarfik ukiut
tamaasa takornarianit,
15.000-it aamma 30.000-it
akornanni amerlassusilinnit
tikeraameqartassaaq, ameri-
karmiullu isumaat piviusun-
ngussappata Greenland Tou-
rism oqilisaanneqartussaa-
voq. Taakku suliniutimik pi-
viusunngomissaa qularinngil-
luinnarpaat. Aammalu immi-
nut akilersinnaanissaa qula-
rinngilluinnarlugu.
- Taamaattoqarsimanngit-
suuppat pissutsit misissuiffi-
ginerinut inunnillu assigiin-
ngitsunik tikeraarsaanitsinnut
imaluunniit akunnittarfiup,
Apussuit qaaniittussatut ta-
korluukkatta titartameqamis-
saanut nammineq aningaasaa-
titsinnit ullumikkumut 3-4
millioner kronit atorsimana-
vianngikkaluarpagut, Green-
land Outdoors-ip direktøriu-
nera Bill Eldridge AG-mut
oqarpoq.
Angutit inuusuttut
- Ukiut 30-it matuma siornati-
gut angutit inuusuttut, Larsee-
raq Skifte-tut ittut Apussuit
nassaarimmassuk suut tamar-
mik aallartipput, Bill Eldrige
AG-mut oqarpoq. - Uatsin-
nulli aatsaat ukiut qulit matu-
ma sioma Klaus Møller, taa-
mani USA-mi ilinniartoq naa-
pikkatsigu aallartippoq.
Taamani Klaus Møller-ip
Apussuit eqqartorluartorujus-
suummagu Paul Fremont-
Smith 1990-imi aalajanger-
poq »Nunarsuatsinni timer-
sorfiusinnaasut pitsaanersaat«
takusarniarlugu. Tamatuma
kingorna takorluuiumatooq
Paul Fremont-Smith arlaleri-
arluni Apussuamiippoq, ki-
ngusinnerusukkullu pissusivi-
usunik isiginnissinnaasoq ni-
uertorlu Bill Eldrigde ilaasa-
lerpoq. Amerikarmiut marluk
taakku suleqatigiillualerput,
isumaqatigiissutigaallu Apus-
suit nunarsuatsinni takoma-
rissanit ussaffigineqarsinnaa-
lersinniamiarlugu.
Ilitsersuisut
Amerikarmiut taakku mar-
luullutik sisorartartunut ilit-
sersuisunik Apussuarnut tike-
raarsaasalerput, tamatumalu
kingunerisaanik nunarsuat-
sinni sisorartartunut ilitser-
suisutut akuerisaasut qaaq-
qullattaalerpaat. Tamarluin-
narmillu qiimmaallattaqaat.
Apussuit nunarsuatsinni na-
lissaqanngillat!
- Nunarsuatsinni aasaanera-
ni sisoraatinik sisupiloorfiu-
sinnaasuni kisiartaasoq qula-
rinngilluinnarpara, Bill
Eldrigde qularpasigani oqar-
poq.
Greenland Outdoors, the
Adventure Distination ame-
rikarmiut marluk taakku siut-
toralugit 1992-imi inunnik
Apussuarnut qaaqqusisaler-
poq. Tamatuma kingorna
Apussuit allilerneqarnissaat
pillugu amerikarmiut marluk
aamma Namminersomerullu-
tik Oqartussat akornanni sule-
qatigiittoqalerpoq. Amerikar-
miut marluk oqaloqatigisar-
nerisigut ilaatigut Qaqortumi
takomariaqamermut ilinniar-
titaaneq aallartissimasoq Bill
Eldridge AG-mut oqarpoq.
Ilinniartut aammattaaq USA-
mi sungiusartinneqartarput.
Sioma marluk sungiusariar-
put, ukiormannalu tallimat
sungiusariartussaallutik.
- Takomarianik isumagin-
nittussatut nunaqavissut ilin-
niartinnissaat pingaaruteqar-
luinnarpoq, Bill Eldridge o-
qarpoq. - Amerikarmiusugut
tikiinnavilluta sanaartomtta,
aammalu takomarianik tike-
rartitsilluta nammineq sullik-
kutsigit pissarsiaqarfiginavi-
anngilarput. Taamaaliomis-
sarpullu soqutiginngilarput.
Nunaqavissut ilaatikkusup-
pagut, oqarpoq.
Akunnittafik ukioq
2000-mi ammassaaq
Bill Eldridge oqaraluarpoq
niuertuulluni aammalu sule-
qataa Greenland Outdoors-
imi siulittaasuusoq Paul Fre-
mont-Smith takorluuisuusoq,
kisiannili Apussuit ukioq
2000-imi qanoq isikkoqamis-
saa pillugu pilersaamtit oqa-
luttuarigamigit eqqarsaatai al-
larluinnarmiipput.
- Ukioq 2000-mi januarip
aallaqqaataani Apussuit qaan-
ni akunnittarfik ammassavar-
put. Suliaq tamarmi ataatsi-
mut 500 millioner kronit mis-
saanni akeqarpoq. Taakku-
nannga 175 millioner kronit
Namminersornerullutik Oqar-
tussat attaveqaasersuinermut,
innaallagissamut, imermut
allanullu pisariaqartunut atu-
gassat aningaasaliissutigissa-
vaat. Maniitsumi mittarfik
175 millioninut ilanngunne-
qanngilaq.
- Sinneri, tassa 500 millio-
ner kronit tikillugit Paul-ip
uangalu pissarsiariniartussaa-
vagut. Aningaasat taakku i-
laatigut akunnittarfimmut
300-nik initalimmut inunnut
600-nut inissaqartitsiviusu-
mut atussavagut, Bill Eldri-
dge oqaluttuarpoq, pissutsi-
minullu uteqqikkaluarsinna-
luni nangeqqikkami eqqar-
saatai allamut peqqittutut i-
sikkoqaqqilerpoq:
- Sunilluunniit sammisa-
qarnissamut periarfissaqas-
saaq, sammisassanili sisorar-
neq pingaarnerutinneqassal-
luni, kisianni aamma sermik-
kut majuarneq qaqqasiomer-
lu, qajartorneq qaqqamilu
pisuttuameq periarfissaqarfi-
ussapput. Taamaammallu
akunnittarfissaq inunnut assi-
giinngitsorpassuamut naleq-
quttussaavoq, Bill Eldridge
oqarpoq, nassuerporlu ukiu-
mut 30.000-inik takornari-
aqarnissaanik eqqarsarneq
isumalluarneruallaarunartoq,
kisianniligooq 15.000-it a-
ngusinnaallugit qularinngilaa.
Misissueqqaarnerit
Tamakkuli sioqqullugit Nam-
minersomemllutik Oqartussat
piumaraat suliniutip taama
annertutigisup imminut aki-
lersinnaaneranik takussutis-
saasinnaasunik misissuiso-
qamissaa.
Misissuinermi takutinne-
qassaaq suliniutip suliffissa-
qartitsisinnaanera, inuit A-
pussuartut ittumi najugaqaru-
sunnersut aammalu najuga-
qamerminni ullormut 1.000
kroninik atuerusunnersut -
qanorlu sivisutigisumik taa-
maaliomsunnersut. Misissu-
eqqissaamerit inerneri ukiar-
mut Peter Grønvold Samuel-
sen-imut saqqummiunneqas-
sapput, tamatumalu kingorna
inatsisartunut saqqummiun-
neqassallutik.
Misissueqqaarnerit ukiunik
marlunnik sivisussuseqarlutik
7 millioner kroninik naleqar-
nissaat ilimagineqarpoq.
Amerikarmiut aningaasat atu-
gassat affaat tunniuppaat,
sapaatillu akunnerata siuliani
pingasunngormat Peter Grøn-
vold Samuelsen Namminer-
somerullutik Oqartussanit ne-
riorsuut taamatupajaaq ani-
ngaasartalik atsiorpaa.
Arsakut Apussuarni -
siaruartikkat
Bill Eldridge-p Apussuit tike-
raaqamissamut qanoq isuma-
qartigisinnaasoq Kalaallillu
Nunaata periarfissaqarluarne-
ra ersersinniarlugu alianartu-
mik, kisiannilu nuannersumik
NUUK(LRH) - Takomarissa-
nut akunnittarfimmut 600-nik
unnuisoqarsinnaasumut ani-
ngaasaliisoqarsinnaappat isu-
maqarpunga 1. januar ukioq
2.000 Apussuit qaavanni a-
kunnittarfik ammarneqarsin-
naasoq, angallannermut niu-
ernermillu naalakkersuisoq
Peter Grønvold Samuelsen
AG-mut oqarpoq.
Kingullermik pingasun-
ngornermi Peter Grønvold
Samuelsen-ip amerikamiut
niuertut Greenland Outdoor-
imeersut isumaqatigiissum-
mik atsioqatigai, isumaqati-
giissutaavorlu ukiuni tulliut-
tuni marlunni 7 millioner kro-
nit misissuinermut atorneqas-
sasut, paasiniaasoqassalluni
Maniitsup eqqaani Apussuar-
ni sisorartarfimmut aningaa-
saleeqataanissamut soqutigi-
saqartoqarnersoq.
Greenland Outdoor aamma
namminersornerullutik oqar-
tussat aningaasat avissavaat,
inatsisartut ukiuni marlunni
3,5 millioner kronit akuersis-
sutigalugit, ukioq mannalu
1,75 millioner kronit tunniul-
lugit.
naaneqartumik oqaluttuar-
poq.
- 1992-imi sisorartartut si-
ulliit Apussuarni qaqqakkut
innat tinngallaffigisarlugit si-
supiloorlutik (helliski) misi-
liipput. Taakku ilagaat ame-
rikarmioq Trevor Petersen.
Taanna ajoraluartumik qanit-
tukkut siusinaaraluaqaluni to-
quvoq. Kisiannili Apussuit
nuannaringaarmagit nulia aa-
lajangerpoq arsakuisa ilaat
tassani matoorunneqassasut.
- Maniitsumiikkatta killit-
sinnaqisumik eqqaaniaavu-
gut, taavalu Trevor-ip arsakui
isarussat seqinersiutit, Tre-
vor-ip Larseeraq Skifte-mut
tunniussimasai ilanngullugit
ilivagut.
- A sad but happy ending.
Akunnittarfiliornissaq
Ukiuni marlunni tulliuttuni
paasiniagassat ilagaat qanoq
ilisukkut akunnittarfiliorto-
qassanersoq, qanorlu inger-
lanneqassanersoq. Paasiniar-
neqassaaq ataatsimoorussa-
mik sanaartugassat suUt pisa-
riaqartinneqassanersut, sunik
atortorissaaruteqassanersoq,
sermimilu taamaattumik a-
kunnittarfiliomermi pinngor-
titamut qanoq sunniuteqassa-
nersoq. Misissugassarpassuit
ilagaat taavani silap pissusaa,
kikkullu tassunnaiumasassa-
nersut misissorneqassallunit-
taaq.
Isumaqatigiissut atsiorne-
qalermat Peter Grønvold Sa-
muelsen oqarpoq:
- Taamaalisoqaraangat tul-
luusimaarutigalugu kingumut
qiviartariaqartarpoq, naalak-
kersuisut siunertaat eqqaallu-
gu kinguneraangat, tassa nu-
natta ineriartortinneqamerani
nunat allamiut aningaasalee-
qataasamissaat.
Ukiuni marlunni misissui-
nerit takutissavaat Apussuit
qaavanni akunnittarfiliomis-
samut atatillugu inatsisartut a-
ningaasaleeqataassanersut.
Amerikarmiut takorloorpaat ukioq 2000-imi januarip aallaqqaataani Maniitsup eqqaani Apussuit qaanni
akunnittarferujussuup matuinik ammaasinnaanissartik.
Et par amerikanere drømmer om, at dørene til et giganthotel på toppen af Apussuit ved Maniitsoq bliver åbnet 1. januar år
2.000. (Assi toqqorsivimmit/Arkivfoto: Knud Josef sen)
Nunat allamiut
aningaasaliissapput
Akunnittarfiliornissamut
aningaasaliisussarsiortoqalerpoq