Atuagagdliutit - 27.08.1998, Síða 15

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 27. AUGUST 1998 • 15
»Qimaasut angallataat Mao«-imik taagomeqartumi. Ilaqutariit angallataat siulleq.
»Flygtningebåden Mao«, som den blev kaldt. Familien Møller første båd.
Karina nipilersoqataalu ka-
laallit Alaska-mut anngutin-
ngitsoorput, helikopteri ajo-
quteqarmat. Marlussoriarluni
kisimiilluni erinarsoreerluni
nukariit takutitsinerat nuan-
nerluinnartoq isiginnaarpaa,
aperaalu ingiallorluni erinar-
sorusunnginnersut.
- Piffissami sivisujaami
kalaallinik, erinarsornermi
ileqquusut kattullugit gospe-
lerpalaartunik erinarsorusut-
tunik qinaasisarsimagaluar-
punga. Naapitakkalu tamatu-
munnga naleqqupput. Nuka-
riit inuiaat Yup’ik-neersut,
Karina oqaluttuarpoq, tusar-
naartitseqatigiinnertillu nuan-
naringaaramiuk sapaatip a-
kunnerinnaani tassaniittus-
saasimagaluarluni qaammatip
aappaa avillugu tassaniippoq.
Asannilersoomeq aallaave-
qalerpoq, sapaatillu akunne-
rani kingullermi Phillip Kari-
na-lu pissiariilerput. Immin-
nut ungasikkaluaqalutik asa-
qatigiinnertik allanngutsaali-
orpaat, ukiullu marluk ma-
tuma siornatigut Phillip
Nuummut pikkorissariarpoq,
Karina ilinniartitsisoralugu.
Tamatuma kingoma qimaq-
qinngillat. Inooqatigiittut isi-
ginnaartitsisartoqatigiittullu.
Phillip-ip Karina-llu im-
mikkut kinaassutitik kulturik-
kullu sorlaqarfitik ilisimaaril-
luarpaat. Taamaammat pinga-
soriarlutik katipput. Siuller-
mik Karina naartulermat kati-
pallapput. Katinneranni inuit
ikittuinnaat najuupput - ki-
ngomagulli makeqqiipput.
Aappariit siullermik
Nuummukarput, tassanilu ka-
tinneranni Jonathan Motz-
feldt katititsiisuuvoq. Tama-
tuma kingoma Alaska-mi ka-
teqqipput, kuup eqqaani ama-
mit angakkumit katitinneqar-
lutik. Tassani katinnerat ileq-
qoq kusanartoq, nutaanngit-
soq anersaaralugu ingerlanne-
qarpoq.
Katerlaalli inuuneranni ali-
anartumik pisoqarpoq. Katin-
nermik kingunitsianngua Ka-
rina-p angutaa annertuumik
nappaateqarluni Rigshospita-
limut unitsinneqarpoq. A-
ngunni Alaska-mit angerla-
rami angumeraa, naggatissaa-
lu tikillugu najorlugu.
Paniat Tun’Aqi An’Gilaq
inuit ilaqutariinnerat aallaa-
vigalugu atsiussaavoq. Phil-
lip-ip ajaava aqqanut siuller-
mut atsiuppaat, Karina-llu
angutaa atsiullugu Aqi-mik
ilallugu. Kiisalu An’Gilaq-
mik atsernerani aanaajusut
marluk, tamarmik Mariamik
atillit atsiunneqarput.
- Ateq oqaluttuassartaqara-
angami nukittunerullunilu
isumaqarnerulertarpoq. Ta-
manna soorunami ileqquto-
qaavoq, kisiannili eqqarsaa-
tigalugu nuanneqaaq, Karina
oqarpoq.
Assigiissutsit
assigiinngissutsillu
- Kalaallit Nunaata Alaska-llu
assigiinngissutaat sukkut ta-
kusinnaavagut?
- Alaska-mi qilaatersortar-
neq atugaanerujussuuvoq.
Kalaallilli Nunaanni oqaatsit
tungaasigut siuarsimanerujus-
suuvugut - oqalunnikkut al-
lattariarsomikkullu.
- Nerisassat eqqarsaatigalu-
git Alaska-mi kapisillit pi-
ngaamerupput, Kalaallit Nu-
naanni puisit pingaamerusut.
Aamma tuttomjussuit, tuttut-
tut, timmissat qalerallillu ne-
risaasorujussuupput, ataatsi-
mulli isigalugu inooriaatsigut
assigiittomjussuupput.
- Aamma Alaska-mi allar-
suit qernertut amerlasoor-
suupput. Upemaaq nannup
illorput paaqquppaa, taa-
maammallu orpippassuar-
nukamiaraangatta mianersor-
torujussuusariaqarpugut. Su-
na orpiup tulliup tunuaniin-
nersoq nalunartarmat.
- Assigiinngissutsilli anner-
sarigunarpaat Alaska-mi inuit
biilertuaannarmata. Arlaan-
nukassatillutik aneemeq ator-
torivallaanngilaat. Taamaam-
mat pisuttuarluni pinngorti-
tamut qallilluinnartameq ma-
qaasisarpara.
Pamyua
Karina-p sulinermut tunnga-
tillugu nukini Pamyua-kkun-
ni, Alaska-mi nuannarineqar-
luartuni atorluarnerpaavai.
Nuutaamiarfiit ilaanni talli-
maallutik tusamaartitsisartut
immiussaat tusaamasarsuit,
soorlu Michael Jackson-ip
Madonna-llu immiussaasut
tunisaatigaat.
Nipilersugaat inuit qangar-
suaaniilli erinarsuutaannik
qiteriaasiinillu aammalu sou-
linik popinillu nutaalianik
kattussinerupput. Pattagiaq
eqqaassanngikkaanni nipiler-
suutitoqqat suli atomeqarput.
Pingaartumik Yup’iit qilaa-
taat erinarsomerminni qitin-
nerminnilu beatinik akutto-
qatigiissaarinerminni atortar-
paat.
Nipilersortartoqatigiit cd-
liartik siulleq upemaaq saq-
qummersimmassuk aatsaat
inuiaat Yup’iit nipilersugaan-
nik saqqummersoqarpoq -
aammalu inuit kulturiannik
nunarsuarmut avatangiisumut
malunniutsitsiniarneq kisiat
taassagaanni tamanna nipi-
lersoqatigiit pingaartittorujus-
suuaat. Alaska-mi inuit
500.000-it missaanniipput,
amerlanerujussuilli illoqarfin-
ni najugaqarput, imminnut
USA-mut namminnerlu kul-
turiminnut atasutut eqqarsaa-
tiginemllutik. Inuit kulturiat
ilisimasaqarfiginngilaat, ileq-
qugullu pillugit oqaluttuartu-
mik nuusiomerinnaq Pamy-
ua-kkunnut ajugaanemjussu-
artut misiginarpoq.
Karina Pamyua-kkunni ar-
nani pingaamertut tusamaar-
titsisalermat Kalaallit Nunaa-
ta Alaskallu akomanni inuit
kulturikkut ataqatigiinnerat
naammassineqartutut isikko-
qalerpoq. Erinarsomikkut taa-
matullu timimik atueriaatsik-
kut ataqatigiinneq.
- Eqqumiitsuliortutut Ras-
mus Lyberth qilaatersortar-
torlu Robert Umerineq nuan-
naartorisorujussuuakkka.
Taakku kimeqarluartumik,
itisuumik anersaakkullu nu-
kittuumik erinarsortarput.
- Kisianni ataatama immer-
sorluarnerpaasarsimavaanga.
Meeraalluta aalisariaraanga-
mi aallaaniaraangamilu ilagi-
uartarpaatigut. Sinippiameq
ajorpoq. Suliassarsiorluar-
torsuuvoq. Tamatigut sulia-
qartuartarpoq, taallorluni, o-
qaloqateqarluni timersorluni-
luunniit. Taamaanneralu i-
nuummarissunngortitsisarpoq.
All.: Christian
Schultz-Lorentzen
Ilaqutariit katersuussimasut. Saamerlerniit tassaapput atsa Naja, aanaa Bute, aataa Karl
Møller, Karina, arnaa Marianne anialu Jørgen.
Familietræf. Fra venstre faster Naja, farmor Bute, farfar Karl Møller, Karina, moderen
Marianne og storebror Jørgen.
ASS7FOTO: NAMMINEQ PIGISAQ/PRIVATFOTO ASS^FOTO: NAMMINEQ PIGISAQ/PRIVATFOTO