Atuagagdliutit

Árgangur
Útgáva

Atuagagdliutit - 10.09.1998, Síða 13

Atuagagdliutit - 10.09.1998, Síða 13
GRØNLANDSPOSTEN SiSAMANNGORNEQ 10. SEPTEMBER 1998 • 13 Ittuit pingasut: - Kalaallit aqqutigaatigut Arctic Umiaq Line umiarsuillu sinersortaatit mittarfittaassanut unammillernissamut piareersimapput SAQQIT ITTUK(KK) - Ka- laallit Nunaata angallatigaa- tigut. Saqqit Ittuup naalagaa Svend Petersen, aasaq manna sinersortaatini Sarfaq Ittuk- mim aamma Sarpik Ittuk-mi Kalaallit Nunaata sineriaa sinerlugu ilaasunik angallas- silluni ulapissimaqisoq oqar- p°q. Inatsisartut ataatsimiittar- fiani nunap siuttuisa ilaasa nunap ataannartumik im- makkuunngitsoq silaannak- kut angallassiveqamissaa eq- qartortaraluaraat taamatut inunnik qaniffiulluni angala- riaaseq takkussimavoq tam- martussaajunnaarluni. - Ilaqutariit kalaallit angal- lattarpagut, Svend Petersen oqarpoq. - Ilaasut taakku piffissami sivisujaami imaatigut anga- lanissamut akissallit, kisian- nili silaannakkut angalaner- nut akisunerusunut akissa- qanngitsut angallattarpagut. Akikinnemi inissat siulliul- lutik nunguttarpoq, akisuner- nilu inissat tulliuttarlutik. - Kalaallit Nunaanni anga- lasartut angalanerup akia pi- ngaamerutittarpaat, piffissaq atugarissaarnissarlu pingaar- nerutinnagu, sinersortaatini- lu sulisut ilaqutariinnik kala- allinik sullissineq tamanna naammassisinnaagamikku nuannaarutigisarpaat, Svend Petersen oqarpoq. Tapiissutit Inatsisartut Kalaallit Nu- naanni angallannermut aala- jangiisuusarput. Ullumikkut billetit akiinut apparsaatitut umiarsuit si- nersortaatit atorlugit ilaasu- nik angallassineq landskarsi- mit 70 millioner koruuninik tapiiffigineqartarpoq, timmi- sartut atorlugit ilaasunik a- ngallassineq 60 millioner koruuninik tapiiffigineqar- tarluni. Taamaammat inatsisartut tapeeriaasertik ikiortigalugu ilaasartut angallasseriiaatsi- mik allamiit allamut nuutis- sinnaavaat. Ukiut ingerlanerini Kalaal- lit Nunaanni angallannerup ilusaa pillugu politikkikkut oqariartuuterpassuit saqqum- mertarsimapput, ullumikkul- li suli oqartoqarsinnaanngi- laq Inatsisartut naalakkersu- isullu Kalaallit Nunaanni angallasseriaasissarpiamik nassaarsimanersut. Ullumikkut inatsisartut ta- matumani aqutsinerat imatut nassuiameqarsinnaagunarpoq, ilaasut qinigassaqarnissaat periarfissaqassasoq. Ilaasut amerlanerit Kalaallit Nunaanni sinersor- lutik angalasunik angallassi- neq tulluusimaarutaasunik ileqqoqarfiuvoq. Oktoberip ingerlanerani mittarfiinnut arfineq marlu- usussanut aallarniutissanik Sisimiuni Aasiannilu mittar- fiit ammartussaagaluartut, u- miarsuaatileqatigiit Umiaq Line A/S-ip siunissaq ernu- massutiginngilaa. Tassami suliniutit nutaat, soorlu nutaanik sanaartorne- rit, allaanngortiterinerit, namminersortunngorsaanerit aammalu umiarsuit atlanti- korlu qulaallugu timmisartut atorlugit angalatitsisarnissat siunissami umiarsuarnik si- nersortaatinik angalasarneq qulakkeertussaavaat. Siorna ilaasut 100.000-it umiarsuarnut ilaasimapput. 60.000-it Ittunnut pingasuu- sunut ilaasimapput, 40.000-it nunap immikkoortuini ilaa- sortaatinut ilaasimasut. Ukioq manna qaammatini arfineq pingasuni siullerni misilittakkat naapertorlugit ilaasut 10-15 procentinik a- merlissangatinneqarput. - Mittarfiit umiarsuarnut sinersortaatinut nutaanik piu- masaqartussaapput, tamatu- munngali piareersimavugut, Arctic Umiaq Line-p direk- tøria Stig Bendtsen AG-mut oqarpoq. Qeqertarsuup Tunua annertunerpaaffiuvoq Ullumikkut Kalaallit Nu- naanni angalasartut tamarmi- usut 40 procentii Arctic Umiaq Line A/S-ip umiarsu- aataanut ilaallutik angalasar- put, 60 procentiisa Grøn- landsfly A/S-imut ilaanissaq toqqartaraat. Taamatut agguataarneri nunap immikkoortuini assi- giinngitsorujussuupput, ilaa- tigut Grønlandsfly-mut ilaa- sussarpassuit sinerissami il- loqarfmnit annemit Kanger- lussuarmi Narsarsuarmilu mittarfissuarnut ingerlasus- saasarmata. Qeqertarsuulli Tunuani Arctic Umiaq Line ukiumut Grønlandsfly-mit ilaasoqar- fiunerusarpoq, naak ukiup affaannaani umiarsuaatile- qatigiiffik tassani angalatitsi- saraluaq, timmisartuutileqa- tigiiffillu ukioq kaajallallugu angalatitsisarluni. Aamma Arctic Umiaq Line Paamiuni atugaalluar- poq, atuinikkut 75 procenti- mik pissarsiaqarfiusarluni. Maniitsumi angalasartut af- faat umiarsuarmut ilaasarput, Ilulissani 35 procentiusut Nuummilu 25 procentiullu- tik. Kisitsisit taakku takutip- paat illoqarfissuami mittar- feqaraluani sinersortaatit so- qutigineqartorujussuusut. - Sumiiffiit tulleriiaarlugit angallassiffigisarpagut, mit- tarfiillu nutaat atuleraluarpa- taluunniit illoqarfiit nunaqar- fiillu Arsuttut, Paamiutut, Kangaamiutut Kangaatsia- tullu ittut siunissamissaaq sinersortaatit iluaqutiginga- atsiartussaavaat, Stig Bendt- sen oqarpoq. Artorsamamerpaaffiusut Siorna Ittuit pingasuullutik aasaanerani qaammatini si- vikitsuni ulapiffiusunilu marlunni pingasuniluunniit ilaasut 30.000-it angallap- paat. Aasami matumani qaa- ngiutilersumi ilaasut 10-15 procentinik amerleriarsimap- put. Aamma iluatsitsineq anni- laamaannarpoq. Julip ingerlanerani ilaasut 3.000-it utaqqisut allattorsi- mafianniissimapput, amerla- qisullu tassunga allatsinnis- sartilluunniit akilersinnaaso- rinnginnamikku ilanngutin- ngiinnarsimallutik. - Taamaammat siunissa- missaaq umiarsuarnik angal- lassisamermi timmisartuus- sisamermilu ilaasutigut tun- ngavissaqartuassaaq, direk- tør Stig Bendtsen eqqoriaa- voq. - Upemaaq aprilimi maji- milu ilaasut amerlaneruler- nerat malugigaluarlutigu, u- kiuni tulliuttunissaaq angal- lassinermi ilaasut amerla- nersaat aasaanerani qaam- matini marlunni pingasuni- luunniit amerlanerpaasartus- saapput. Aasap qaammataani atorluaanerpaagaangatta i- laasut 11.000-it angallattar- pagut. Ukiukkut kaperlanne- rata nalaani 1.500-uinnaasar- put. Artorsarnerpaaffiusoq taama annertutigisoq ilaasu- nik angallasseqatigiiffiup a- taasiinnaap, umiarsuaassisa- raluaruni timmisartuussisa- raluaruniluunniit matussu- sersinnaanngilaa. Grønlands- fly-mi aamma uatsitulli taa- matorpiaq piffissap qanoq ilinera apeqqutaatillugu ajor- nartorsiuteqartarpoq. - Taamaammat Arctic Umiaq Line-p Grønlandsfly- llu qinigassiisarnera aam- mattaaq siunissami atuutiin- nassaaq, Stig Bendtsen eqqo- riaavoq. Kalaallit Nunaannit piissanngillat Arctic Umiaq Line Ittuit pi- ngasuusut pigiunnaarnis- saannik maannarpiaq piler- saaruteqanngilaq, naak umi- arsuit aasaanerani ulapingaa- tsiarsinnarlutik ukiuunerata nalaani piffissarujussuarmi uninngasaraluartut. AG: - Aasaanerani artor- sarfiunerpaap nalaani Arctic Umiaq Lirfe attartorsinnaan- ngilaa, taartiaalillunilu 3.000-inik utaqqisoqarnis- saa pinngitsoorlugu ? Stig Bendtsen: - Aasaane- rani ilaasortaatinik, Kalaallit Nunaanni angallassinissamut sillimanissaq eqqarsaatigalu- gu akuerineqarsinnaasunik attartornissaq ajornarluin- nartoq paasineqarsimavoq. AG: - Ukiukkut angallaffi- unnginnerup nalaani umi- arsuaatileqatigiiffiup akis- sarsiutigalugu umiarsuaatini attattortissinnaanngilai? Stig Bendtsen: - Umiarsuit sikusiutit annertunerusumik piumaneqameq ajorput, neri- uppugulli pisinnaasatsigut umiarsuit annertit ukiuni tul- liuttuni nunap immikkortuini angallassinermik annertusii- nitsigut oqilisaassinnaallugit. - Taamaammat ukioq kaa- jallallugu umiarsuit tigum- miinnartarpagut, naak ukiuk- kut pigisagut sinneqangaatsi- artaraluartut aasaaneranilu qaammatini marlunni pinga- suniluunniit artorsai'fiungaat- siartaraluartut. Tuniniagaapput Umiarsuit ilaasortaatit pinga- suusut taakku atugaat assi- giinngissimaqaat. 1992-imi Frederikshavn- imi Ørskov Stålskibsværft- imit sananeqareeramik Ka- laallit Nunaanni ilaasortaa- tissatut. atuutsinneqalerput. Taamani Kalaallit Nunaat pingasunngorlugu avillugu immikkut umiarsualiinissaq eqqarsaatigineqarpoq, ilaasut taamaalillutik Paamiuni Aa- siannilu umiarsuarnut allanut nuuttarnermikkut Nanorta- limmut Upernavimmullu ingerlaqqissinnaalerlutik. Umiarsuit initalersomeqa- ratik ineeralersorneqarpoq, umiarsuimmi ulluinnarlugu annerpaamik ataasiarlutik unnuiffisassallutik angala- sussiarineqarput. Eqqarsaat ajunngilaq - pappiaqqamiinnermini. A- tuutileramilli aaqqissuunne- qarnerat atorsinnaanngilaq, pingaartumik silap allan- ngorarnerata Sikorsuillu a- ngalanissamut pilersaarutit ajalusoortittarmatigit, taa- maalillunilu Aasiannit Paa- miunillu ingerlaqqittussat u- miarsuassaminnik utaqqisa- riaqartarlutik. Tamatuma saniatigut 90- ikkunni KNI-p ingerlatseqa- tigiiffii, KGH-toqqamit si- nersortaatinik tigusisut allan- ngortiterneqangaatsiarput. 1994-iuliinnartoq Sarfaq Ittuk aamma Sarpik Ittuk tuniniameqalerput, kalaallilli angallataataat marluk taakku, ukiut marluk sioqqullugit 70 millioner koruuneqarsimasut pisiariumaneqanngillat. Tamatuma kingoma umi- Ukiuni tulliuttuni mittarfiit arfineq marluk sinerissami atulertussaagaluit, illoqarfiit nunaqaifiillu Arsuttut, Paamiutut, Kangaamiutut Kangaatsiatullu ittut sinersortaatit iluaqutigilluarumaarpaat. Una tassa motoorilerisoq Mikkel Korneliussen, Saqqit Ittummi ilaasunik Arsurnmut ikaassisoq. Selv om der i de kommende år bliver åbnet syv regionale landingsbaner på Vestkysten vil byer og bygder som Arsuk, Paarniut, Kangaamiut og Kangaatsiaq også i fremtiden have stor gavn af kystpassagertrafikken. Her det motormand Mikkel Korneliussen, som sejler passagerer fra Saqqit Ittuk ind til Arsuk. arsuit imaani sukkaneruler- sinniarlugit tallineqamissaat aammalu ineeqqat ininik uf- farfittaqarlutillu perusuersar- tarfilinnik taarsersorneqar- nissaat pilersaarutigineqaler- poq. Pilersaarutit taakku pigin- nittunngortunit tunuartinne- qaannanngillat. Ittuit pinga- sut tallineqamerminni imik- kut 20 millioner koruuninik naleqartussaapput, naggataa- gullu umiarsuarnut taakku- nunnga aningaasaliinissaq politikkikkut apeqqutaas- saaq. Akulikinnerusumik Ukioq manna januarip aal- laqqaataanit KNI allanngor- tinneqaqqimmat ingerlatse- qatigiiffik Arctic Umiaq Line A/S pilersinneqarpoq, ilaasortaatillu pingasuusut tamarmik ilanngullutik ingerlatseqatigiiffittaamut nuunneqarput. - Soorunami angallatissa- tut pigisatsinnut qilersorsi- mavugut, Stig Bendtsen o- qarpoq. - Ittuit pingasuusut taakku sananeqarput maanna angal- lannermut pilersaarutaasunit allaanerulluinnartunik sulias- saqartinneqarlutik, kisianni umiarsuit ingerlatsinikkut iluanaarfiupput. Sinersor- taassuit Kunuunnguaq aam- ma Disko angallatigissallugit akisuujupput, taakkulu aam- ma piffissami sivisuumi umi- arsualivinniittarput. Disko- nti akisunermiittameq Ittum- mi akisunermiittarnermit akisunerungaatsiarpoq. - Disko ilaasunut 200-nut sullissisartunik 40-nik inut- taqarpoq, Ittuillu pingasuusut ilaasunut 150-inut sullissi- sussatut inuttaasut 17-iullu- tik. Tamatuma saniatigut Ittuit ullup unnuallu ingerlanerata 85 procentiani imaaniittar- put, tamannalu ingerlatsiner- mut aningaasarissaarfiuvoq. Angallassinermut pilersaaru- tit sukannersuummata takor- narissat katersugaasivimmut takornariarnissamut piffis- saqanngillat, kisiannili ullu- mikkut angallataatigut ilaa- sunik angallassinissamut ani- ngaasaqarnikkut iluanaarfi- usumik ingerlapput, takorna- riartaatitut ingerlanatik. - Atugarissaannginneruler- neq akit appasinnerinit akuli- kinnerusumillu tikinneqar- tamermit taarsemeqarput, ta- mannalu ilaasutta amerlasuut pitsaaqutitut isigaat, Stig Bendtsen oqarpoq. - Taakku saniatigut akuli- kinnerusunik tikinneqartaler- nerup kingunerisaanik asser- suutigalugu Nuummiit Ma- niitsumut Sisimiunullu sa- paatip akunnerata naanerani tikeraartoqarsinnaavoq, ataa- sinngomermi ullaakkut suli- artornissamut Nuummut u- tertoqareersinnaalluni. Ma- niitsumi Sisimiunilu mittar- fittaartoqaraluarpalluuniit si- unissamissaaq ilaasussat Arctic Umiaq Line-p siner- sortaatai toqqartarumaarpaat.

x

Atuagagdliutit

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.