Fréttablaðið - 26.10.2005, Page 8

MIÐVIKUDAGUR 26. OKTÓBER 2005 MARKAÐURINN8
NÝJASTA TÆKNI OG VÍSINDI
Hólmfríður Helga Sigurðardóttir
skrifar
Árlega er mikið magn tölvubúnaðar sent til Afr-
íku og annarra þróunarlanda til notkunar á heim-
ilum, skólum og fyrirtækjum. Þegar tölvubúnað-
urinn kemur á áfangastað kemur oft í ljós að hann
er ónýtur eða of illa farinn til þess að taki því að
gera við hann. Samkvæmt umhverfissamtökum
skapar þetta gríðarleg umhverfisvandamál í
mörgum af fátækustu ríkjum heims. Stór hluti
þess tölvubúnaðar sem sendur er úr landi kemur
frá endurvinnslum í Bandaríkjunum sem fá hann
ókeypis frá fyrirtækjum sem ekki geta notað
hann lengur. Ódýrt vinnuafl í þróunarlöndunum
er svo notað við að taka hann í sundur, gera við
hann eða selja hann.
Sagt var frá skýrslu umhverfissamtakanna
sem bera nafnið „Digital rusl: Útflutningur end-
urnýtingar og misnotkunar til Afríku“ í The New
York Times. Í henni er því haldið fram að endur-
vinnslufyrirtæki stundi það að gefa ónothæfar
tölvur og búnað til þróunarlandanna. Það er gert
til þess að komast hjá því að þurfa að endurvinna
hlutina á viðeigandi og oft kostnaðarsaman hátt.
Þrátt fyrir að í skýrslunni sé fókusinn á Nígeríu í
Afríku fullyrða samtökin að ástandið sé eins í
mörgum þróunarríkjum.
Í mörgum þeim löndum sem um ræðir er tölvu-
iðnaðurinn kominn á fullt ról en enn skortir
skipulag við endurvinnslu. Það þýðir að innflutta
ruslinu er oft hent í landfyllingar þar sem eitur-
efni lekur út í jarðveginn, mengar grunnvatn og
mjög óheilsusamlegar aðstæður skapast. Oftar en
ekki eru umhverfisreglugerðir í þróunarlöndun-
um ekki eins strangar og á Vesturlöndum og lönd-
in því opin fyrir misnotkun af þessari gerð.
Bandaríkin eru eina vestræna ríkið sem ekki hef-
ur samþykkt Basel-sáttmálann sem er ætlað að
takmarka verslun með hættulegan úrgang.
Þróunarlönd að
drukkna í tölvuúrgangi
Mikill hluti þess tölvubúnaðar sem sendur
er til þróunarlandanna er ónothæfur.
Breska sjónvarpsstöð-
in BSkyB sem er í eigu
f j ö l m i ð l a r i s a n s
Ruperts Murdoch hef-
ur boðið 211 milljónir
punda, um 22,6 millj-
arða íslenskra króna, í
breska internetfyrir-
tækið Easynet. Þetta er
nýr kimi fyrir kónginn
en hingað til hefur
internetið ekki spilað
stórt hlutverk í fjöl-
miðlaveldi hans. Með
þessu harðnar enn
samkeppnin á breska
sjónvarpsmarkaðnum
en British Telecom til-
kynnti nýverið áætl-
anir um að hefja sjón-
v a r p s ú t s e n d i n g a r
gegnum breiðband.
Hlutabréf í Easy-
net tóku kipp á föstu-
dag við fréttirnar og
hækkuðu um 35 pró-
sent, í 175. Það er þó
langt í þær hæðir sem
þau náðu árið 2000 en
þá fór hluturinn upp í
2.500 og var virði fyr-
irtækisins 292 millj-
arðar íslenskra
króna. Í dag er virði
þess tæpir tuttugu
milljarðar. - hhs
TÖLVUÚRGANGUR Í FÁTÆKU HVERFI Í NÍGERÍU Skapar gríðarleg umhverfisvandamál í mörgum af fátækustu ríkjum heims.


  
       

  
 
      
    
  
       !  

    
   "       
     
     #!   $  %    
&% ! 
&
'   "!      &     ' 
&%'      
    (%
 )    

 
*
 
   +
  &     +

   

 #& %    
,-.   ,-./ 0! +
     ,-.
 "     '

   1

   /  

'
 & 
$

  '


$
2,      23 #&  ,40,  ' 
  5%
"1 6740,   % &   

  
$ 3,89 
&  
$    +!& 
  #'   # 
& 
$ 
  

$    
   
 
$
 

 #      
   ,-.
    '
  $  &    &%
  "  %   #& %   1


5 2
,  : 
  ;<. 
 1   "#&++  =
> ? 
   
     
       
       #
      ,-.  ,-.    
&     ++% " "    & 
+
  &  #& %   '  %   '
"  "   !     "   )   
  ,-.
5 2 ,+  & '#  ' @  
      "1 

  
  %    



 
  
 



    

      
 


 

=A= :. =A= B9C.
63=A= B9D.
63=A= D.=A= ,E. =A= ,-. =A= ,<.
 

   
 
  !  
 

 
      

 
 
   


  

 !
  


 
























Evrópuráðið og enska úrvalsdeildin standa nú í deilum
vegna sýningarréttar á beinni útsendingu fótbolta-
leikja í ensku úrvalsdeildinni. Hingað til hefur
sjónvarpsstöðin BSkyB setið ein að sýningar-
réttinum en Evrópuráðið hefur nú kraf-
ist þess að samningnum verði rift
fyrir næsta samningstímabil 2007 til
2010. Þess er krafist að að
minnsta kosti tveimur sjón-
varpsstöðvum verði veittur
sýningarrétturinn á leikjum í
beinni útsendingu. Verði
deildin ekki við þessum kröf-
um má hún eiga von á málsókn
sér á hendur.
Viðræður eru hafnar milli
aðilanna en hafa ekki borið ár-
angur. Aðrar sjónvarpsstöðvar
sem vilja krækja í hlut eru
NTL-Telewest, Channel 5, BBC
og ITV. - hhs
Ósætti um sýningarrétt
Murdoch í netið
Hörð barátta um sjónvarpsáhorfendur í Bretlandi.
FJÖLMIÐLAMÓGÚLLINN
RUPERT MURDOCH
BSkyB sem er í eigu Mur-
dochs hefur boðið 211 millj-
ón pund í internetfyrirtækið
Easynet.