Mánudagsblaðið - 07.02.1966, Side 1
jBIcíS fyrir alla
18. árgangur
Mánudasur 7. febrúar 1966.
5 tölublað.
Ferðamálaráð fordæmir veit-
ingamennsku í sveitum
í sl. viku barst blaðinu heljarmikil starfsskýrsla Ferðamála-
ráðs og sýnt er að ráðið hefur unnið nokkuð á því tímabili, sem
Iiðið er síðan það hóf störf. Skýrsla ráðsins, sem er allviðamik-
il, drepur á mörg vandamál, sem sýna, að í raun og veru
er ísland — að undanskildum höfuðstaðnum — enn með
öllu ófært t|l að taka á móti ferðamönnum, sem eera hin-
ar minnstu kröfur um aðbúnað, afgreiðslu, mat, gistingu eða
aðra almenna hluti, sem bykja sjálfsagðir í ferðamanna-
Iöndum.
Ráðið kemst að þeirri nið-
urstöðu eftir viku ferðalag um
landið, gistingu á svokölluðum
sveitahótelum og viðræðum við
yfirmenn þar, að þessu sé víða
mjög ábótavant en sumsstað-
ar jaðri við hneyksli í hrein-
læti og snyrtimennsku. Kemst
nefndin að þeirri stórmerku
niðurstöðu, að þótt kæruleysi
og trassaskapur hafi haft viss
áhrif í þeim efnum, þá sé það
kunnáttuleysið sem ríði bagga-
muninn í „frumstæðum aðbún-
aði og sumum af greiðsluhátt-
um‘.‘
Þogsum voða á að bjarga með
því að ráða „farandkennara“
sem getur átt nokkra viðdvöl
á hverjum stað og Ieiðbeint
fólkinu. Ekki skortir nú ráðin
né lausn þessa smánarástands.
Sannleikurinn um yfirgnæfandi
flest sveitahótel er sá, að þau
eru í senn illa og klaufalega
innréttuð, veita frámunalega lé-
lega þjónustu, fábreytilegan
mat og um hreinlæti er ekki að
tala. Engum farandkennara
myndi takast að bæta slíkt en
skólanám í þessum efnum hér
í Reykjavík, ætti að vera skil-
yrði fyrir leyfisveitingu úti á
landi.
Gleðifréttir eru þó það í
skýrslunni að hingað mun ráð-
ast prófessor Ejler Alkjær,
danskur kunnáttumaður í veit-
ingamálum, og hefur hann þeg-
ar kynnt sér málin i 4 daga og
hyggst nú kippa þessu í lag
fyrir litlar 15 þús. kr. danskar,
sem er ágætt, ef honuin tekst
það. En með stuttuin kynnis-
— Er það satt, að fyrrver-
andi Eyjabúi sé að rita ævi-
''áigu Helga Ben?
ferðum tekst þetta ekki nema
meðlimir og framkvæmdastjóri
Ferðamálaráðs hafi kjark og
sannleiksást til að kynna hon-
um málið bæði af sannleik og
einurð.
Þá hefur nefndin á þessum
tveim árum sem hún hefur
starfað reynt að leiðrétta verð-
mælana í leigubifreiðum, sem
er orðið þjóðarskömm. Þar hef-
ur hún ekki náð neinum ár-
angri og mun hafa sótt rpálið
slælega, því ekkert bílstjórafé-
lag ætti að hafa afl til að halda
svona mælavitleysu áfram. Er
slíkt endemisástand á þessu, að
aðeins einn maður vinnur að
viðgerð mælanna, og sá fer sér
heldur hægt svo oft verða bíl-
stjórar ekki aðeins að bíða eft-
ir að hann hafi tíma til að setja
nýja mæla í bíla, heldur og að
bíða eftir viðgerðum. Ef Ferða-
málaráð vildi, þá gæti það ver-
ið búið að kippa þessu í lag,
en sem fyrr er sofið á verðin-
um.
Síðan telur starfsskýrslan
upp ýmis mál sem fjallað hef-
ur verið um en engu lokið. Má
segja, að nefndin hafi skrafað
viðstöðulaust en með öllu ár-
angurslaust, því engar af tillög-
um hennar hafa enn náð sam-
þykki né unnizt að nokkru leyti.
Má vera að þetta standi til
bóta, en telja verður að hér
ríði seinlætið og hægagangur-
inn öllum tillögunum að fullu.
Gallinn við þessa skýrslu er
einfaldlega sá, að Ferðamála-
ráð hefur, að því er bezt verður
séð, hvorki vald né áhrif, a.
m.k. enn, sem verða ferðamál-
unum almennt til góðs. Það ó-
heyrilega ástand, sem hér rík-
ir beinlínis skaðar ferðamál
okkar í framtíðinni ef ekki er
komið á skjótum umbótum. Það
er nefnilega ekki gott að búa
yfir góðum tilgangi eins og má
ætla að ráðið geri. Gestir, er-
lendir og innlendir, sem nokkr-
ar kröfur gcira, vilja þjónustu,
ekki bara lilýlegt viðmót, \dlja
greiða fyrir hana og fá fullan
frið.
Það væri óskandi að ráðið
liraðaði nú einhverjum fram-
kvæmdum fyrir vorið. Gestir
koma ekki aftur ef allt er í
ólestri. Það eru ennþá nógir
staðir til að sjá í heiminum og
við getum ekki alltaf stært okk
ur af því hve fjarri við erum
og allt óspillt og öðruvísi. Sann
leikiurinn er sá að til er hrika-
legra og frumstæðara landslag
víða erlendis, hærri fjöll og
fossar, himinblámi og „liot-
springs‘‘, fallegar stúlkur, jazz,
ponys og gos.
Starfsmannatala
borgarinnar
Skriffinnska „hvítflibbunga“ stór útgjaldaliður
— Nauðsyn að takmarka liðið og auka ábyrgð.
Eins og vitað er, þá er þegar hafinn undirbúningur vegna
borgarstjórnarkosninganna. Verður um margt deilt og
margs minnzt sem betur hefði mátt fara.
Það væri anzi þægilegt ef borgaryfirvöldin vildu upp-
lýsa nákvæmlega hversu margir starfsmenn eru þar, hve
margir á kaupi, eins og kallað er. Væri fróðlegt að bera
slíka skýrslu saman við þær í „nágrannalöndunum“ en ts-
lendingar ganga sennilega næst kommúnistaríkjunum í
opinberum starfsmannafjölda. Þó megá kommaríkin eiga
það, að eftir að hafa rannsakað vel gengi og fjárhagsleg-
an uppgang Vestur-Evrópu, þá hafa þau leitað meinsins,
sem orsakað hefur örbirgðina, svikin og skriffinnskuafleið-
ingar almennt í eigin löndum og gert þær ráðstafanir fyrst-
ar, að skera niður við trog „hvítflibbunga", en gera þá
sem eftir sitja og stýra ýmsum fyrirtækjum ríkisins enn
meira ábyrga. Hefur þetta stóraukið alla framleiðslu aust-
an tjalds og jafnvel skapað vissa tegund velmegunar, þótt
í afar smáum og fátæklegum stíl sé.
Hér er nær allt að kafna í skriffinnsku og óþarfa kind-
um á opinberu jötunni og er skylda þeirra, sem borginni
stýra, að gefa borgurunum upp hversvegna borgaryfir-
völdin- telja að þau þurfi að ráða til að reka þetta borgar-
kríli. Ýmsir þessara manna, sem að óþörfu sitja að „störf-
um“ hjá hinu opinbera gætu vel unnið gagnleg störf í
hinum ýmsu en mannfáu atvinnugreinum.
Bændur og búvélar í túninu
Vélar í hirðuleysi til skammar — Látnar vera úti
allt árið — Keypt nýtt þegar bilar — Bölvun
styrkjakeríisins.
Ef eitthvað upplýstist í sambandi við voðaveðrið hér á dög-
unum og þær miklu skemmdir sem af leiddi, þá er það aðbúnað-
ur véla í sveitum. Skejdi frá fréttariturum blaðanna úti á landi
gátu þess jafnan, að einhver búnaðarvélin hefði orðið fyrir
hrynjandi veggjum, ellegar fokið til á túni úti, tckizt á Ioft og
skemmzt eða eyðilagzt.
hjá skynsamari bændum, en,
því miður, eru þær enn alltof
fáar. Það er eins og bændur
haldi, að þessi tæki hafi gott
af útiverunni, frostum, regni,
vindi og vosbúð almennt. Dæmi
eru til þess, enda Tíminn lýst
því, að ofveður um hávetur
í sveit hafi verið með þeim ó-
dæmum, að rokið hafi tekið upp
rakstrarvél langt úti á túni og
feykt henni á sláttuvél og
hvorttveggja stórskemmzt.
Leiðbeiningar frá land-
búnaðarfyrirtækjum
Það væri sannarlega hentugt,
Framhald á 6 síðu.
Eins og útigangshross
Ennþá hefur ekki íslenzki
bóndinn, sem áður var fyrir-
mynd um nýtni og samvizku-
sem við heldur léleg landbúnað
artæki, lært að umgangast
vélakost þann, sem nútíminn
og blessað Sambandið hafa
kynnt honum. Enn hlýtur trakt
orinn sömu meðferð og úti-
gangsbikkjur Skagafjarðar og
Húnavatnssýslu, enn er sláttu-
vélin geymd á túnum úti eða
engjum, og skammt frá henni
má ætíð finna rakstrarvélina
eða snúningsvélina.
Vél fauk á vél
Vitanlega eru undantekningar
Vífnir ökukennarar plága
Gera „kúr" að konum eins og
alvörumenn
Kvæntur maður sneri sér nj'lega til okkar með þá eln-
kennilegu kvörtun^ að kona sín, sem er að læra akstur;
hefði engan frið fj'rir kennara sínum, sem hann nafn-
greindi.
Svo er að sjá, sem maður þessi telji það konum hinn
mesti sómi, að hann auðsýni þeim einhverja viðleitni,
einskonar „uppbót“ á væntanlegt kennslugjald. Brást
konan heldur ókunnuglega við fitli hans og handapati,
enda ekki talið sérlega nauðsynlegt í sambandi við akst-
urskennslu. Eiginmaðurinn mun liafa lesið yfir hinum
vífna ökukennara og komið konunni fyrir hjá öðrum,
sem betri stjórn hefur á girndum sínum — í alminnstu
gerð af bíltík þar að auki!
Hitt er annað mál, að það ér alls ekki nj'tt, að sumir
ökukennarar svífist einskis í þessum efnum, og ætti fé-
lag þeirra að beita sér fjrir, að þeir einbeiti sér að
kennslunni — hún er ekki svo beysin hjá sumum.
Hver er
ábyrgur?
Heldur þóttu það tíðindi i
veðrinu um daginn, þegar þak-
ið tók af Hekluhúsinu, nýrri
byggingu, og munaði minnstu,
að hópur bifreiða yrði undir.
Menn spyrja: Hver er ábyrg-
ur? Arkitektinn eða smiðurinn?
Það er víst tiltölulega sjald-
gæft, að byggingariðnaðarmönn
um sé gert að svara fyrir svona
atvikj Svik eru of tíð í þessum
efnum, til þess að kenna megi
um náttúruhamförum, alltaf
þegar illa fer. Hekluhúsið, eins
og aðrar nýjar byggingar, hlýt-
ur að vera sterkbyggðara en
svo, að veður, þótt aftakaveður
sé, geti svipt af því þakinu,
þessu litla bákni.
Þó ekki verði annað, þá ætti
þetta atvik að fá menn til að
hugsa um, hvar og undir hvaða
kringumstæðum þessir aðilar
séu ábyrgir.
Hið þekkta Ieikrit Bertholt Brecht, Mutter Courage, hefur nú
verið sj'nt 10 sinnum í Þjóðleikhúsinu og* verður næsta sýning
á laugardagskvöld. Helga Valtýsdóttir leikur sem kunnugt er
titilhlutierkið og hefur lilotið ágæta dóma fyrir túlkun sína á
þessu erfiða og margþætta hlutverki. Myndin er af Helgu á-
samt Gunnari Eyjólfssyni, Bessa Bjarnasyni og Brieti Héðiusd.
i