Mánudagsblaðið


Mánudagsblaðið - 07.03.1966, Qupperneq 5

Mánudagsblaðið - 07.03.1966, Qupperneq 5
Mánndagur 7. marz 1966 Mánudagsblaðið 5 Óvinurinn (Gunnar Eyjólfsson). Gullna hliðið Okkur samdist u maðha nn reyndi að þýða handritin, sem fjölluðu um myndirnar og fengi til þess aðstoð vinar síns eins 1 ÍBritish Museum. Þegar ég kæmi til Englands, var meining in að ganga úr skugga um, hvort gimsteinarnir væru í raun og voru til. Eg er alveg viss um, að Endacott meðan hann var á lífi, hefði ekki ótil- neyddur látið myndina af hendi rakna við Balaston..“ „Og þér segið, að myndin sé nú í Ballastonhöll ?“ spurði lög- reglustjórinn. „Hún er þar sem stendur. Eg borðaði þar í dag og sá hana, ásamt hinni myndinni, sem Gre gory Ballaston flutti með sér heim.“ Lögreglustjórinn flutti sig til í stólnum, vandræðalegur á svip inn. Sagan sem hann hlustaði á, var harla ótrúleg, en það var eitthvað mjög sannfærandi við þennan hægláta, en festu- lega mann. „Með öðrum orðum,“ sagði Iögreglustjórinn, „þá ákærið þér Gregory Ballaston ekki að- eins um þjófnað heldur líka heinlínis um morð ?“ „Nei, svo langt hef ég ekki gengið. Eg hef bent yður á á- stæðu, sem hann hefði haft til að drepa félaga minn Ralph Endacot. Og ég hef gefið yður upplýsingar um grip, sem til- heyrði hinum látna — og mér ekki síður.“ „En er þessi mynd í raun og veru einhvers virði?“ spurði lögreglustjórinn. ,,Svo mikils virði, að — þó ólíklegt sé — maður myndi fremja morð henn ar vegna?“ „Gimsteinarnir, sem eiga að vera faldir í myndinni," svar- aði herra Johnson, „eru metnir á minnst milljón pund. Það var Sir Bertram, sem fyrstur heyrði söguna, þegar hann var í utan- rikisþjónustunni. Hann sagði syni sínum hana, og eflaust hafa þeir í sameiningu lagt á ráðin um leiðangurinn.“ Holmes lögerglustjóri ýtti til hans penna og pappír. „Viljið þér gera svo vel að skrifa orðsendingu til fjárhalds manna yðar í London, svo ég geti leitað upplýsinga hjá þeim?“ Hr. Johnson féllst hiklaust á þessa uppástungu. „En ég hlýt að fara fram á það,“ sagði hann, „að þér haldið nafni mínu leyndu í sam bandi við þetta mál — að minnsta kosti fyrst um sinn. En sendið þér undiimann yðar til mín í Stóra húsinu, og ég skal aðstoða hann af fremsta megni.“ Holmes lögreglustjóri var hugsi um stund, en sagði svo: „Vel á minnzt. Cloutson var sá, sem stjómaði rannsókninni, áð- ur en Scotland Yard blandaði sér í málið. Það er bezt ég hringi í hann og segi honum, að Scotland Yard hafi gefizt upp á því, og hann verði að taka að sér rannsóknina þegar í stað.“ „Eit er enn, sem ég verð að segja yður,“ sagði herra John- son. „Eg hef ráðið ungan leyni lögreglumann, sem fylgist með hverri hreyfingu Georgy Balla- stone, en i einum tilgangi ein- vörðungu." „Og lefyist mér að spyrja, hver sá tilgangur sé?“ „Eg geri ráð fyrir því, að reynt verði að brjótast inn í Stóra húsið á næstunni. Gre- gory Ballaston hefur bersýni- lega ekki tekizt að hafa upp á gimsteinunum, en kassinn með kínversku handritunum er enn í húsinu, og ég býst við, að Gregory geri tilraun til að kom ast yfir þau. Það er þess vegna, sem ég hef fengið leynilögreglu mann til að fylgjast með Gre- gory Ballaston." Holmes lögreglustjóri stóð á fætur og fylgdi gesti sínum til dyra. „Eg lofa yður þvi, að ég mun gera mitt bezta,“ sagði hann. „Þetta er hvimleitt mál, en þér getið reitt yður á, að ég mun láta hendur standa fram úr ermum.“ 20. KAPÍTULI „Herra Johnson," sagði Claire Endacott. „Eg er komin til að biðja yður að láta þetta mál niður falla. Ekkert getur vakið frænda minn til lífsins á ný, og ekkert getur friðað samvizku þess, sem mjri;i hann. Eg bið yður, herra Johnson, að láta þessi mál eiga sig.“ „En góða mín, athugið, hvers þér eruð að biðja. Þér eruð að biðja mig um að láta morðingja frænda yðar sleppa við hegn- ingu.“ „Já, það er einmitt það, sem ég vil. Hann græddi ekkert á því, og — ég er alveg viss um, að hver svo sem hann hefur verið, er hann ekki heill á geðs- munum. Jafnvel á skipinu — ég bið yður að trúa mér, herra Johnson — var Gregory Ralla- ston undir áhrifum þessarar hryllilegu myndar. Allan tím- ann hagaði hann sér mjög und- arlega. Strax og hann var bú- inn að láta myndina frá sér, var hann allur annar maður.“ Herra Johnson hristi höfuðið. tÞað er of seint,“ sagði hann. Hvernig þá of seint ?“ spurði gert? Og hvaða rétt hafið þér yfirleit til að blanda yður í þetta mál. Gregory Ballaston ætlar til útlanda í kvöld, og það er öllum fyrir beztu.“ „Samt sem áður er það of seint,“ sagði herra Johnson. „Lögreglan álítur, að hún hafi nægar sannanir gegn Gregory Ballaston til að taka hann fast- hún óttaslegin. „Hvað hefið þér an. Eg geri ráð fyrir, að hann vrði tekinn fastur á næstu klukkustund." „Fantur!“ hrópaði hún. „Ó, Gregory.“ Henni sortnaði fyrir augum. Herra Johnson studdi hana að legubekknum. „Ungfrú Endacott," sagði hann og andvarpaði. „Þetta er óttalegt mál, en réttlætinu verð ur að fullnægja. Morð er ófyr- irgefanlegur glæpur. Að svipta annan mann lífinu — hafið þér gert yður grein fyrir, hvað það þýðir?“ „En hvað um mitt líf!“ hróp- aði hún. „Skiljið þér ekki? Eg gerði mig ánægða með að sjá hann aldrei framar. Eg skrökv- aði um myndina, en ég elska hann. Ef hann verður tekinn fastur fyrir morð, þá er ég altilbúin að drepa yður. Ann- að hvort það eða ég dey sjálf. Eg lifi þetta ekki af, það get ég sagt yður! Eg lifi það ekki af!“ Hún hallaði sér fram og byrj aði að kjökra. Herra Johnson þerraði á sér ennið. Ef til vill var það löngunin til að sleppa úr þessari klípu, sem leiddi at- hygli hans að stóra lýklinum, sem hékk í festi um háls henn- ar. „Hvað lykill er þetta?“ spurði hann hvasst. Hún anzaði honum ekki strax. Hann ítrekaði spurninguna. „Lykil?“ sagði hún með fyrir litningu. „Hvaða máli skiptir það? Hvernig getið þér spurt mig um lykil, þegar svona stendur á? Það er aðeins eitt, sem skiptir máli — ég verð að bjarga honum. Auðvitað veit ég að hann gerði það, annars væri ég hjá honum núna. Hann er ekki slæmur. Það má ekki taka hann æf lífi. Eg — ó, guð minn!“ Hún fór aftur að kjökra. „Heyrið þér nú! Eg skal gera allt, sem í mínu valdi stendur, þvi lofa ég, en þér verðið að segja mér, hvaða lykill þetta er. Eg spyr ekki út í bláinn.“ „Hann kom frá einhverjum lásasmiðum fyrir nokkrum mánuðiun,“ svaraði hún þreytu- lega. „Þéir sögðu, að frændi minn hefði látið gera hann eft- ir öðram, síðast þegar hann var í London.“ Hann losaði festina frá hálsi hennar, og gekk inn í næsta herbergi, en í einu horni þess hafði peningaskápur verið felld ur inn í vegginn. Lykillinn gekk strax að, og í myrkrinu glitti á hvítt umslag. Það var áritað til Claire Endacott. Hann virti það fyrir sér um stund. Svo lokaði hann skápnum og gekk aftur inn í bókaherbergið. „Ungfrú Endacott," sagði hann, „lykillinn yðar hefur svarað spurningu, sem ég hef lengi velt fyrir mér. Hann geng ur að gamla peningaskápnum hér. Hinn lykillinn var í skápn um. Bréfið er, eins og þér sjá- ið, til yðar. „Eg hef alltaf verið sannfærður um, að frænda yðar hafi tekizt fyrir andlát sitt að þýða handritið, sem vísar til, hvar gimsteinana er að finna. Þetta er sennilega Iausnin." En hún fleygði frá sér bréf- inu1 og hefði traðkað það undir fótum, ef hann hefði ekki kom- ið í veg fyrir það. „Gerið eitthvaðí" sagði hún í bænarrómi. „Bréf! Hver kærir sig um bréf?“ „Það er frá frænda yðar,“ sagði hann hátíðlega. Sennilega það síðasta, sem hann skrifaði.“ Hún reif upp umslagið, og byrjaði að lesa, fyrst með hálf- um huga, en svo stökk hún allt í einu á fætur og hrópaði upp: „Lesið þér það- Lesið þér það sjálfur!" sagði hún og greip um hönd hans. „Lesið þér það og segið mér, að það sé sannleik- urinn!“ Kæra Claire, ég fór 'til London l morg- un og kom aftur dauða- dœmdur maður. Dr. Francis Moore í Hœrley Street 18 get ur skýrt þér nánar frá at- vikum. Þrjá mánuði ólifaða og miklar þjáningar! Eg held ekki. Eg bind enda á það í kvöld. Þú verður rík — miklu ríkari en þig grun- ar. Erfðaskráin mín er hjá Malcolmfyrirtœkinu. Eg hef skipt jafnt á milli þin og frænku þinnar. Eg lœt fylgja með þessu bréfi þýð- ingu á skjali, sem sýnir, ef satt er sagt frá, hvernig hægt er að ná gimsteinun- um í myndunum. Farðu með það hvernig sem þú vilt. Eg hef engan áhuga á þvi. Eg hefði gjarnan viljað lifa eitt ár eða tvö hér í nágrenninu, en ég kýs þessi endalok fremur en langdregnar kval ir, sem ég hef raunar þegar fengið forsmekk af. Eg vona, að þú verðir hamingjusöm Ralp Endacott.“ Framhald af 3. síðu. sýnilega gerir þau. Mjög mörg af þessum skyndimyndum ein- staklinga era áríðandi og nauð- synleg. Það verður þvi að leggja rækt við þau og fá í þau leik- ara en ekki sviðsfígúrur éins ólæsar og þær eru ótalandi. At- riðið utan gullna hliðsins er svo viðvaningslegt, klaufalegt og frámunalega búralegt, að það veldur hlátri, en í hópnum þar era hortittarnir í leik og tali svo margir að raun er að. Allt þetta verður að skrifast á lé- lega og kærulausa leikstjórn. Hinsvegar sjást ýmsar skín- andi vel unnar myndir t.d. Ævar Kvaran i sínum gamla sýslumannsham með tilheyr- andi virðingu og rödd valds- mannsins. Benedikt Árnason, böðullinn, brá upp tilhlýðilegri mynd af þeirri stétt, svo og Róbert Arnfinnsson. Þá komum við að ráðamönnum í himnariki og lék Valur Gíslason virðulega Lykla-Pétur og Jón Signrbjöms son Pál postula. Sigriðnr Þor- valdsdóttir var einkar viðfeldin í hlutverki Maríu meyjar og aðrir himnabúar . sluppu sæmi- lega úr þessum hildarleik. 1 neðri og öllu fjölmennari stað finnum við svo Gunnar Eyjólfsson í hlutverki óvinar- ins. Leikstjórinn mun hafa sjálfur skapað „hefð“ í sam- bandi við túlkun þessa hlut- verks og gerði það skínandi vel. Gunnar leikur nú í mjög Ifkum stíl, en mismunurinn var nokkur. Gunnar leggur ekki eins mikið upp úr hinu diaból- iska eins og fyrirrennari hans gerði, en lævisin og lymskan koma betur i Ijós og eðlilegar hjá Gunnari. Gunnar hefur og meira sviðsfas og framsögnin var mjög blæbrigðarík. Hreyf- ingar voru óaðfinnanlegar. 1 rauninni má segja, að engin sér stök ,,hefð“ hafi skapazt í túlk un kerlingarinnar og Óvinarins síðan leikurinn var fynst sýnd- ur. Við erum bara vön Amdísi og Lárusi. Óvinarhlutverkið er talsvert laust í böndunum og leggur leikstjóra og leíkara tals vert frjálsræði í vali. Skiljan- legt er að leikstjórinn nú haldi sig í heild við fyrri túlkanir, en hver veit hvað verður. Satt bezt sagt, þá er öll leikstjórnin i heild eindæma kukl og óvand- að fálm. Leikhúsgestir urðu fyrir vonbrigðum og ekki að vænta annars. Það eru fáir sem gera sér ljóst, að þótt lítið fari fyrir hinu fíngerða í verki Da- víðs þá er það þar samt. Það er eitt af þvi, sem gert hefur Gullna hliðið svo vinsælt hjá okkur. A. B. SÖLUBÖRN Mánudagsblaðið vantar sölubörn, sem búa í úthverfunum. Blaðið verður sent til heirra sem óska. MANUDAGSBLAÐIÐ - Sími 13975 - 13496 FRAMHALDSSAGÁ STOLIN GOÐ EFTIR E. PHILLIPS OPPENHEIM 18 4

x

Mánudagsblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Mánudagsblaðið
https://timarit.is/publication/313

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.