Mánudagsblaðið


Mánudagsblaðið - 02.11.1970, Blaðsíða 8

Mánudagsblaðið - 02.11.1970, Blaðsíða 8
úr EINU Betl æskunnar — Nauðgun — Hótel Borg fjölsótt — Rjúpna- skyttur — Mengun — Agfa og Kodak ÞAÐ BER sannarlega ekki volæðinu í almenningi um féleysi vott, að heita má að unglingar í skóla séu ófáanlegir til að bera út blöð, þótt æskan gæti með þessu móti aflað sér nokkurs skotfjár. Velferðaræskan, þrátt fyrir vöxtinn, virðist ekki að sama skapi harðger en telur sig miklu betur haldna í húsum foreldra og þiggja af þeim eyðslueyri. Það er þetta máske fremur en annað, sem er ástæðan fyrir því, að unglingarnir telja sér ekki annað samboðið en að fylla sig á skemmtistöð- um, og hafa til þess fé, sem hrýtur af borðum aðstandenda. ÞAÐ VAR fljótt að þagna yfir þeim efnisunglingum, sem nauðguðu tólf ára stúlku hér á dögunum, drukknir, en fimmtán ára að aldri. Ef þær blessaðar mæðra- og æskulýðsnefndir enn trúa því, að æskan sé ekki farin að keyra úr hófi í hegðan sinni, þá er eins gott að þessu fólki sé Ijóst, að þó máske nauðganir séu fátíðar þá er fyllirí unglinga á þessum aldri aldeilis ekki óalgengt fyrirbrigði. Það mætti benda þeim, sem mestan yfirborðsáhuga hafa á æskunni, á að aka um borgina um og eftir miðnætti laugardaga og föstudaga og horfa á þá ,,efnilegu“ æsku, sem hér er verið að ala upp. HÓTEL BORG fyllir sali sína þessi kvöld með góðri skemmtan en þar koma fram, utan hljómsveitar Óla Gauks, einstaklingar, sem ganga vel í augu gesta þessi kvöld. Borgin býður aðeins upp á innlenda skemmtikrafta og sannarlega eru sumir hverjir íslenzkir miklu betri og skemmtilegri en það 3.—5. flokks rusl, sem sumir veitingastaðirnir bjóða upp á og eru að sögn þeirra „heimsfrægir". íslenzkum skemmtikröftum er Ijóst, að sam- keppnin er hörð, ekki aðeins við útlenda, sem hafa á sér nokk- urt nýjabrum, heldur og milli innfæddra listamanna, sem vaxa nú að hæfileikum ár frá ári. RJÚPNAVEIÐIN hófst í ár enn óhugnanlegar en undanfarin ár en,þ.á hafa þeirAls§m.viJtet,hafa venjulega fundizt efiir.nokkra leit og mikil útgjöld og dugnað hinna mörgu hjálparsveita. Skátar hafa nú staðið fyrir námskeiði í meðferð áttavita, lestri landabréfa og ýmsum öðrum þarfindum fyrir þá, sem ganga á fjöll að vetrarlagi þegar misjafnra veðra er von. Rjúpna- skytturhafa undanfarin árvaldið hjálparsveitum auknum höfuð verk, enda hafa slag í slag verið gerðir út leiðangrar til að hirða þá upp ráðvillta og illa á sig komna á heiðum uppi. Neyðarskot, sem vel eru sjáanleg I mikilli fjarlægð, fást í ölI- um sportbúðum, sem selja byssur og skot, en sannleikurinn er sá, að flestir skotmenn láta þessi skot lönd og leið. Það er kominn tími til aðskylda þessar skyttur til að hafa svona skot, en sekta þá grimmilega, sem flækjast á fjöll og álpast villur vega í óforsjálni og kæruleysi. Voðaskot og slys geta hent alla, en kæruleysi er sálfskaparvíti, sem engum má um kenna nema skotmanni sjálfum eru refsiverð. ÍSLENZ YFIRVÖLD eru ennþá að semja við náttúruna, ef marka á þær fáránlegu greinar, sem birzt hafa um mengun og ráðum við henni svo ekki sé talað um þá bjartsýni, sem ríkir hjá mönnum um að ísland sleppi við mengun, er skapast ytra. Það þarf ekki að leita lengra en í verksmiðjureykinn og mistrið svokallaða, sem hingað berst frá meginlandinu stundum og skyggir á sól. Alveg eins verður með sjávarmengunina; hún ratar sko i landhelgi okkar eins og annar óþverri og þýða ekki annað en alþjóðaráðstafanir til að sporna við þessari voða- hættu. Yfirlýsingar manna, eins og Styrmis litla stubbs eru þess vegna því hættulegri þessum málum, sem blöð þau, sem þeir skrifa í eru útbreiddari og víðlesnari. Mengun er það al- þjóðavandamál, sem er öllu hættulegra en kjarnorkuhættan, þó hún sé ekki góð. KVIKMYNDUN einstaklinga fer nú mjög í vöxt hér á landi enda fást nú hinar prýðilegustu kvikmyndavélar, sem eru handhægar ólærðum mönnum til myndatöku. Það er furðu- legt, að stærstu umboðin t.d. Agfa og Kodak skuli ekki splæsa saman filmur, þótt þess sé óskað og auðvelt er að fá gert ytra. Flestar filmur eru ekki nema 2—3 mínútur og flestir óska eftir, að fleiri en ein filma sé límd saman svo hægt sé að sýna í einu t.d. 20 mínútna mynd, hvort heldur um skyld efni eða frá hinu og þessu. Þessi umboð hafa bæði mikla sölu en þau hafa ekki enn sýnt nokkra viðleitni til að veita svona sjálfsagða þjónustu og er það báðum til helzti lítils sóma. Þó þau selji idiótatæki, þá er ekki þar með sagt að allir idiót- arnir kunni að splæsa saman kvikmyndaafrek sín. Kynferðisfræðsla í Hafnarbíói Stalín — Trotsky — Ólafur Ragnar og bankavaldið — „Sjón er sögu ríkari“ gæti veriö orötak myndarinnar „Táknmál ástarinnar11 sem Hafnarbíó sýnir um þessar mundir, við metaðsókn. Og eins og ofangreindur máls- háttur gefur í skjm, þá er hér um kynfræðslumynd aö ræöa, sem sýnir viðhrögð beggja kynjanna undir þeim alg'engu kringumstæð- um, sem venjulega eru nefndar samfarir og eru, samkvæmt vísindalegum upplýsingum, næsta tíð- ar í samskiptum manns og konu. Raunverulega sýnir myndin fremur lítið, sem venjulegur maður og kona, hafa þegar ekki vitað, ef ekki af reynslu, þá afspurn. Sjálfsfróun einstaklinga,' karla eða kvenna, lærir mannfólkið snemma ævinn- innar af eðlisávísun, eða munn af munni, og vísind- in hafa þegar fullyrt að allt slíkt sé eðlilegt og sjálf- sagt, án minnstu afleiðinga, sem hættulegar mættu telj- ast. Þá eru og sýndir hinir ýmsu ástarleikir karls og konu, jafnvel kynvilla, sem hugmynd, forleikur að sam- förum, afbrigði, sem kölluö eru, í ástarleikjum, kyn- færin sjálf grandskoðuð og svo má lengi telja. Milli kynferöissýninga ræöa læknar við hjón,- allt sér- menntað fólk í þessu máli, gefa skýringar og benda á ýms algeng, en engu síður alvarleg misferli, ma. feimni leti, uppburðaleysi, nátt- úruleysi og annaö þvílíkt, sem eflaust hrjáir sum hjónabönd. Myndin slær niöur þá algengu hugmynd manna, að stærð kynfæra karlsins hafi nokkur áhrif á það, hvort konan geti not- ið hans í samförum. Þetta er alltaf nýr sannleikur og því er enn haldið fram, að stasrðin geri ,,útslagið“ um hæfileika mannsins til ásta, Negrar hafa mestan þátt átt í þessari kenningu, en það er löngu sannaö, að í fyrsta lagi hafa þeir ekki almennt stærri kynfæri en aðrir kynflokkar, og svo, að þeir eru almennt álitnir lélegri, einskonar kanínur 1 þessum efnum. Hinar ýmsu aðferðir til að æsa fýsnir kynjanna eru og teknar til meðferðar, karlmenn í að- skornum buxum, sem sýna hreðjar þeirra sem gleggst. konur með útblásin og ó- eðlileg brjóst, stuttklæddar o.s.frv., allt algengt ráð beggja kynja til að sýna hæfileika sína og ástatæki. Myndin víkur í lokin inn á aðferðir til getnaöarvarna, og læknir sýslar um kyn- færi konu af persónulausri Framhald á 2. síðu. Þá var mynd af valda- baráttu þeirra Stalíns og Trotzkýs skemmtileg lýsing á hversu fer þegar slíkir menn vegast vopnum Myndin var liltölulega hlut- laus, sýndi að Trotzký var síður en svo betri maður en fjöldamorðinginn Stalín, sem lofsungin var hér í Þjóðviljanum um áratugi unz Krúsi varpaði minn- ingu hans í yztu myrkur, sverti hann og lýsti glæpum hans eins og bezt var á kos- ið, jafnvel svo, að hræ Stal- íns var tekiö úr grafhvelf- Framhald á 2. síðu. íslenzkar stúlkur Framhald af 1. síðu. stelpur sem lært hafa listina að smygla svona eitri eigi auð- velt með að leika á íslenzkt eftirlit, sem hvorki hefur þekk- ingu né reynslu til mótleiks. Það er vissulega tími til kominn, að íslenzk yfirvöld rannsaki allan hag þeirra ung- linga, sem sitja í Kaupmanna- höfn, sagðir í vinnu, og svo þau fyrirbæri öll, sem ráða þá þangað. Auðvitað er ekkert við að gera þó fólk á ÍÖgaTcírl velji sér iðju, en þegar ólög- ráða unglingar eru komnir í gagnið ytra, kemur það öllum almenningi við. Veröld Vinstrimennsku — 9. tilræði: „Peningarnir eru afl LYÐRÆÐIÐ GEGN LÍFINU. þeirra hluta sem gera skal." í NÁÐARFAÐMI „VELFERÐARSNNAR Grýttir vegir — Dýrir leiðsögumenn — Hluverk atkvæðisins — Enginn man eftir Alexis Carrel — Stríðið gegn náttúru- lögmálunum — Lærdómsríkt Tímatal — Dauði ruslfiskurinn. „Helzta orsökin til þess, að Franska byltingin varð frels inu svo skaðvænleg, var jafnræðiskenning hennar. Frelsi var kjörorð millistétt- arinnar, jafnræði var kjör- orð undirstéttarinnar.“ — Lord Acton (John E. E. Dal- berg) (1834—1902), enskur stjórnmálamaður og rithöfund- ur: „THE HISTORY OF FREE- . DOM AND OTHER ESSAYS", (Macmillan & Co. Ltd., London 1922), bls. 88. LEIT ÁN ÁTTAVITA Þráin eftir lífshamingjij, og leit- in að henni, er sérhverri lífveru ásköpuð og því eðlileg. Þessi eilífa þrá, þessi ævarandi leit, hefir að líkindum ekki verið snarari eðlis- þáttur og óskilyrtari örlagadóxnur í Iífskennd neinnar lífverutegundar heldur en manneskjtinnar. Ástæð- urnar eru vitaskuld fyrst og fremst, að manneskjan er eina Iífveran, sem um er vitað með vissu að gædd er hæfileikanum til þess að hugsa, og hefir þess vegna frá náttúrunnar hendi skilyrði til þess að gera sér grein fyrir, hvað lífshamingja er, og marka sér leið að settu rniði. Þótt þessi skilyrði séu fyrir hendi, þó að flestir eigi ekki, eða telji sig ekki eiga, alltof erfitt með að vera sáttir við sjálfa sig, og aðra í meg- indráttum, en það fer þó mjög eftir stað og stund og stöðu, um það, hvert inntak hamingjunnar sé og hvernig þeir kysu að njóta henn- ar, er langur vegur þar frá, að þær hugmyndir fengju eða fái alltaf staðizt í reynd. Auk þess hafa menn alltaf verið í vafa um leiðir að hinu langþráða og oftast fjarlæga takmarki, og'enn miklu fremur hafa skoðanir í þessum efnum ein- lægt verið nálega jafnmargar og sundurleitar eins og einstaklingarn- ir sjálfir innbyrðis. Alkunna er frásögnin um mann- eskjurnar, sem átu forboðna ávöxt- inn, og voru fyrir bragðið gerðar brottrækar úr Paradíös. Sú dæmisaga er eldgömul og segir í djúpauðgri vizku og spásagnarlegri glögg- skyggni sögu mannkynsins frá upp- hafi og cinnig e. t. v. til enda: Framhald á 7. síðu.

x

Mánudagsblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Mánudagsblaðið
https://timarit.is/publication/313

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.