Tíminn - 11.12.1977, Blaðsíða 32

32
Sunnudagur 11. desember 1977
Anthon Mohr:
Árni og Berit
barnatíminn
Ævintýraför um Kyrrahafið og Suður-Ameríku
hlutverk og hóf nú starf
sitt sem njósna- og
vikingaskip á skipaleið-
um við Austur-Asiu.
Þeir höfðu yfirleitt verið
heppnir i starfi sinu, séð
frá þeirra sjónarmiði,
og var það mest þvi að
þakka, hve skipið var
hraðskreytt. Það fór 19
sjómílur á klukkustund.
Frá þvi i september
höfðu þeir söWct ekki
færri en 23 kaupskipum.
Mest á siglingaleiðum
kringum Japan. En sið-
ustu vikurnar höfðu
japanskir tundurspillar
hafið skipulega leit að
þessu hættulega „vik-
ingaskipi” allt i kring-
um Japanseyjar, og
neytt njósnaskipið til að
halda norður i haf.
Fyrir nokkrum dögum
lá Seeadler við eina af
Kúrileyjunum. 1 rökkur-
byrjun einn daginn réðst
allt I einu á það japansk-
ur tundurspillir. í skjóli
næturinnar og vegna
hraða sins tókst Seeadl-
er að sleppa undan, en
japanski tundurspillir-
inn hafði þó skotið á þá
nokkrum sinnum, og ein
kúlan hafði farið i gegn-
um vatnsgeymi skips-
ins. Þess vegna hafði
skipstjórinn brotizt inn
til Ajan til að fá gert við
geyminn og fá hann
fylltan af vatni.
,,Og hvert ætlið þið nú
að halda? sagði Árni.
,,Það veit ég alls
ekki”, svaraði vélstjór-
inn. ,,En ég get þess til,
að skipstjórinn reyni að
forða sér út af venjúleg-
um siglingaleiðum svo
fljótt sem hann getur.
Japanir þekkja nú skip-
ið, og tundurspillirinn
hefur vafalaust beðið
um aðstoð. Nú veltur á
þvi, að við komumst
óséðir út á haf, þvi að við
erum glataðir, ef við
lendum i reglulegri sjó-
orustu. Skipið er ekki
brynvarið eins og her-
skip, og fallbyssumar
eru litlar og draga
skammt”.
Þetta voru ekki góðar
fréttir. Árna var það
strax ljóst, að nú höfðu
þau aftur glatað frelsi
sinu, einmitt þegar þau
héldu, að þau væru
sloppin við það versta.
Hér i þessu „vikinga-
skipi” voru þau eins og i
rottugildru, tilvalið her-
fang fyrir hvaða óvina-
herskip sem rækist á
skipið.
Árni fór nú að sjá eft-
ir, hve þau voru fljót á
sér i Ajan, að flana út i
þetta ókunna skip. Lik-
lega var bezt að segja
Berit ekkert um þetta
fyrst um sinn. Hún hafði
orðið fyrir svo miklum
vonbrigðum siðustu
mánuðina og lent i
margskonar erfiðleik-
um. Hún hafði lika verið
svo vonglöð, er þeim
tókst að komast I þetta
skip. Ennþá gat líka allt
farið vel.
6.
Og lánið var með
þeim. Er skipið hafði
brunað áfram i rúman
sólarhring með fullum
hraða I austurátt, fór
það fyrir suðurodda
Kamtsjaka-skagans, og
hafði ekkert skip hitt á
þessari leið.Skipstjórinn
sigldi enn I austurátt
nokkur dægur og beygði
svo suður i Kyrrahafið.
Jafnframt hægði skip-
stjórinn mjög ferðina,
þvi að nú reið mest á að
spara kolin. Siðast hafði
skipið fyllt kolageymsl-
ur sinar úr skipi, sem
þeir sökktu. Ekki var
liklegt að þeir fengju
slikt tækifæri aftur. Það
gat eins vel komið fyrir,
að einhver ræki þá i bát-
ana, tæmdi þeirra kola-
geymslur og sökkti
svo skipinu.
1 Okotska hafinu hafði
verið helkuldi og oft vont
i sjóinn. Berit varð þvi
sárfegin, er stefnan var
tekin i suðurátt. Er þau
höfðu siglt þannig i
nokkra daga, fór
veðráttan að hlýna. Loð-
feldunum höfðu systkin-
in fleygt af sér fyrir
nokkru, og nú fækkuðu
þau hlýju Siberiufötun-
um daglega. Það var
eins og létt væri þungu
fargi af þeim Árna og
Berit, erþau gátu losnað
úr vetrarklæðnaðinum.
Þeim var lika þörf á
einhverju, sem létti
þeim lifskjörin, þvi að á
þessu „striðsskipi” var
litil gleði. Þar rikti járn-
agi þýzka hersins. Hver
dagurinn var öðrum lik-
ur, og hver maður hafði
sinum skyldustörfum að
gegna.
Jafnvel á aðfanga-
dagskvöldið var engu
breytt. Þar var hvorki
jólatré né jólasálmar, og
enginn hátiðarmátur.
Ekkert heyrðist nema
ströng skipunarorð á
þýzku, og svo var þessi
óþægilega æsing, sem
alltaf lá i loftinu. Skyldu
þau sleppa undan
Japönunum. Þótt Árni
hefði aldrei beinlinis
sagt Berit, hvernig ferð-
' um skipsins væri háttað,
þá hafði hún fyrir löngu
gert sér þess grein,
hverskonar skip þetta
var.
Dagamir liðu og ekk-
ert skeði. Hafið var
alveg ,,dautt”. Hvergi
sást skip eða siglutré á
skipi. Þannig var haldið
áfram daga og vikur.
Nyrzt I Kyrrahafinu er
alltaf litið um skipaferð-
ir, jafnvel þótt friðar-
timar séu. Skipstjórinn
leitaði á þessar slóðir,
bæði til að leika á Japani
og lika til að hvila áhöfn
skipsins, eftir mikið
erfiði og taugaæsandi
stundir liðnar vikur.
Alltaf var stefnan i
suðurátt, en þó var siglt
i einlægum beygjum og
krókum. Á neðra þilfari
var komið fyrir stóru
korti af Kyrrahafinu og
þar var stefna skipsins
mörkuð daglega. Leit þá
siglingalinan út eins og
„siksak-saumur”
(krákustigur). Stefnan
'lá sem næst 180.
lengdarbaug og var
skipið ýmist austan eða
vestan baugsins. En við
þessar hreyfingar skips-
ins, þar sem það var
ýmist að austan eða
vestan við þennan
lengdarbaug, kom upp
mikið vandamál. Það
er, sem allir vita, al-
þjóðavenja að breyta
timatali við þennan
lengdarbaug. — Það vill
lika svo heppilega til að
baugurinn liggur að
mestu i úthafi — Kyrra-
hafinu — frá Norður-
heimskauti til Suður-
heimskauts. öll skip,
sem sigla yfir bauginn,
frá austri til vesturs,
láta þann vikudag og
mánaðardag vera 48
klukkustundir, en þau
skip, sem sigla frá vestri
til austurs hlaupa yfir
einn vikudag og
mánaðardag.
Þetta varð mesta
vandamál á njósnar-
skipinu „Seeadler”. Á
einni viku fór skipið 5 til
6 sinnum yfir lengdar-
bauginn, þar sem það
sigldi stöðugt i kráku-
stig, og voru þá fáir af
skipshöfninni, sem vissu
i raun og veru hvaða
dagur vár.
7.
Það skipti heldur ekki
miklu, hver dagur var.
Þeir voru allir eins.
Mest gaman þótti Árna
að skoða siglingakortið,
og athuga, hvernig þau
nálguðust stöðugt Haw-
aii-eyjarnar. — Það var
á Hawaii, eða nánar til-
tekið i borginni Honululu
á Oahueeyju, sem
Kristján frændi átti
heima. Skipstjórinn
hafði sagt, að þau syst-
kinin yrðu sett á land i
fyrstu höfn, sem skipið
kæmi i. Ef hann kæmi nú
fyrst til Honolulu, eða
einhverrar annarrar
hafnar i Hawaii-eyjun-
um. Hvilik heppni væri
það! Eftirvænting Árna
óx stöðugt eftir þvi, sem
sunnar dró. Ætti hann að
tala við skipstjórann og
s-egja honum hvers
vegna þeim væri það svo
kær t að vera skilin eftir á
einhverri af þessum eyj-
um. Árni hugsaði mikið
um þetta. Skipstjórinn
hafði aldrei vikið einu
orði að þeim Árna og
Berit, siðan á Þorláks-
messumorgun, er þau
fundust i skipinu.
Þe§si dumbrauði stór-
bokki;- var ekki einn
þeirra manna, sem
manni er ljúft að bera
upp við óskir sínar. —
Nei, það var vist bezt að
biða með þetta, þar til
þau kæmu nær eyjunum.
En eitt kvöldið, þegar
Árni kom upp á þilfar,
sá hann lengst i suðaust-
ur ljós, sem lifnaði og
slökknaði á vixl. Það gat
enginn vafi leikið á þvi.
— Þetta hlaut að vera
vitinn á Midway-eyju,
(miðleiðar-eyju), vest-
ustu eyjar af Hawaii-
eyjum. Vélstjórinn sam-
þykkti þessa tilgátu
Árna. Þetta var ein af
Hawaii-eyjum, sem
flsruns
AUSTURVERI
Háaleitisbraut 68
Hestamenn
íslenzk, ensk og þýzk reiðtygi
Triumph reiðtygi - Hawkins
reiðstígvél - Kieffer leðurvörur
Pytsley reiðföt og hjálmar
Civity reiðjakkar
NÆG BÍLASTÆÐI - PÓSTSENDUM
Þeir sem velja vandað ve/ja vörurnar i
’ASTUnD
AUSTURVERI
Bóka & sportvöruverz/un
Háaleitisbraut 68 Simi 8 42 40