Tíminn - 30.09.1978, Qupperneq 5

Laugardagur 30. september 1978
5
Tveimur
mönnum
bjargað
Herstöövaandstæðingar ræða nýjar hugmyndir:
Þjóðlíft
,,Ég varpa þessum hugmyndum aðeins fram til
umræðu, ef þær gætu orðið til þess að breikka
þann grundvöll, sem við herstöðvaandstæðingar
byggjum málstað okkar á og ef til vill gera
baráttu okkar raunhæfari”, sagði Gils Guð-
mundsson, alþingismaður i viðtali við Timann.
Norður-Atlantshaf
verði friðlýst
A fundi herstöðvaandstæð-
inga fyrir viku siöan reifaði Gils
þá hugmynd, að herstöðvaand-
stæöingar beittu sér fyrir þvi aö
herliðið á Keflavikurflugvelli
yröi einangrað frá islensku
þjóðlifi með kröfu um það, aö
rofin yrðu fjárhagsleg og at-
vinnuleg tengsl Islendinga og is-
lenskra fyrirtækja viö herliðiö
og herstööina. Sagöi Gils, að
taka yrði tillit til þess, að á veg-
um hersins og verktaka I
þjónustu hans störfuðu 2200-2400
Islendingar. Varpaði hann fram
þeirri spurningu, hvort ekki
væri rétt aö herstöðvaandstæö-
ingar gerðu þaö að kröfu sinni,
að Islendingar hyrfu úr allri
vinnu hjá hernum eða störfum
tengdum varnarliöinu, jafnóö-
um og þeim, sem þar störfuðu
nú, væri tryggð atvinna við
önnur störf.
„Ég er þeirrar skoðunar, aö
ein meginforsenda þess, aö viö
fáum aukið fylgi við kröfu okkar
um brottför hersins, sé sú, að
sem allra fæstir íslendingar
hafi lifsframfæri sitt af dvöl
hans i landinu. Þvi er það að
minu viti ákaflega mikilvægt,
að við berjumst fyrir þvi, að
gerð verði áætlun um skipulega
atvinnuuppbyggingu á Suöur-
nesjum og sliku verkefni
hrundiö i framkvæmd til aö
mynda á tveimur árum, og aö
þeim tima liönum vinni enginn
Islendingur á vegum Banda-
ríkjanna I herstöðinni”, sagöi
Gils.
Þá ræddi Gils Guðmundsson
um það, hvort herstöðvaand-
stæðingar ættú aö gera friðlýs-
ingu N-Atlantshafs að baráttu-
máli sinu. Meö slikri friðlýsingu
væri átt viö útilokun allra her-
æfinga á þessu hafsvæöi og aö
dregið yrði úr öllum herskipa-
og herflugvélaferðum. Þannig
yröi m.a. hættum af völdum
flotaæfinga afstýrt. Sem dæmi
nefndi hann, að kjarnorkuknúö-
ir kafbátar með kjarnorkuvopn
innanborðs gætu valdiö ómældu
tjóni meö geislavirkri eitrun á
fiskimiðum okkar ef þeir yrðu
fyrir skakkaföllum og sykkju.
Einnig sagði Gils, að slík frið-
lýsing myndi stugga sundur
risaveldunum á þessu hafsvæði
og þannig yröi dregið úr þeirri
spennu sem flotaæfingum
þeirra á svæöinu hefur fylgt.
„Hverjar likur eru til þess, að
hægt verði aö ná árangri i íriö-
lýsingarmáli sem þessu? Ct af
fyrir sig ætti ekki aö vera mjög
torvelt aö fá meirihlutasam-
þykkt á Allsherjarþingi S.Þ.
fyrir friölýsingunni, sbr. hiö
mikla fylgi sem friölýsing Ind-
landshafs hlaut þar. Hitt verður
vafalaust erfiðara, sem þó
skiptir ennþá meira máli, aö fá
samþykki allra þeirra þjóöa,
sem fara með mengunar- og
auðlindalögsögu á svæöinu. En,
er það ekki þess viröi, aö kanna
og kynna málið?”
I þessu sambandi varpaði Gils
einnig fram þeirri spurningu,
hvort rétt væri aö Island lýsti
einhliða yfir slikri friðlýsingu
innan 200 mllna auðlindalög-
sögu þess, ef örðugt reyndist að
fá hana fram með öörum hætti.
Gæti það orðið áfangi i friölýs-
ingu alls svæðisins.
I viðtali við Timann um
þessar hugmyndir og undir-
tektir viö þær, sagði Gils Guð-
mundsson m.a.:
„Það hefur verið allt of rikt i
okkur I sambandi viö byggða-
stefnuna, að staðir i ákveöinni
nálægö við Reykjavik, séu af-
skiptir varöandi aöstoö við at-
vinnuuppbyggingu. Ég legg
áherslu á að þetta gerist jafn-
hliða, annars vegar atvinnuupp-
bygging á Suðurnesjum og hins
vegar að Islendingar láti af
störfum á vallarsvæðinu. Þaö
má ekki horfa framhjá þvi, að
fjöldi fólks hefur i þessu sam-
bandi hagsmuna að gæta vegna
atvinnu sinnar.
Undirtektir viö þessar hug-
myndir voru allgóöar á þessum
Gils Guömundsson: Getum við
ekki byggt baráttu okkar á
breiðari og raunhæfari grund-
velli?
fundi. Þær voru báðar ræddar
og fengu frá flestum jákvæö við-
brögö. Hugmyndina um einhliöa
friðlýsingu, sem ég lagði nú ekki
mikið upp úr, töldu menn aö
visu aö hefði litla þýöingu.
Ég tel afar mikilsvert, að
þessar hugmyndir veröi ræddar
ogherstöðvaandstæöingar reyni
að átta sig á þvi, hvort þeir geti
veriö þeim fylgjandi og hvort
þeir teldu einhvern ávinning i
þvi, að reyna að koma þeim I
framkvæmd á vettvangi eins og
Alþingi og rikisstjórn.”
— í kaupfélög um
allt land
Félags-
málafull-
trúar
FI — Hugmyndir eru uppi um að
ráða félagsmálafulltrúa hjá
kaupfélögunum um allt land og er
áætlað að þeir vinni að skipu-
iagningu og eflingu félagsstarfs
samvinnuféiaganna auk þess
sem þeir auki tengsl félags-
manna, stjórnenda ogstarfsfóiks.
Að sögn Guðmundar
Guðmundssonar fræðslufulltrúa
Sambandsins er mikill áhugi hjá
kaupfélögunum fyrir ráðningu
félagsmálafulltrúa, en aðeins tvö
kaupfélög hafa slikan, þ.e. KEA i
heilu starfi og Kron i hálfu.
Menn ræddu það á félags- og
fræðslumálaráðstefnunni að
Bifröst um siðustu helgi, að
ákjósanlegast væri að stærstu
félögin réðu til sin einn fulltrúa
sérstaklega, en hin minni sam-
einuöust um einn. Kaupfélögin á
Suðurlandi velta þvi t.d. fyrir sér
að sameinast þannig um einn
f éla g s m ála fu li trú a.
Guömundur sagði, að ráðning
þessara félagsmálafulltrúa ætti
að skila sér i betra starfi og betri
rekstri og vila kaupfélögin ráön-
inguna ekki fyrir sér, þrátt fyrir
þröngan fjárhag. KEA hefur
stóran hluta af matvöruversl-
uninni fyrir norðan-og er það
kannske ekki hvað sist að þakka
starfi félagsmálafulltrúans.
„Félagsleg deyfð hefur tröll-
riðið allri félagsstarfsemi i
Framhald á bls. 19.
Hafnarfjöröur
Þeir sem leiö hafa átt um Hafnarfjörö aö undanförnu hafa vafalaust
veitt þvi athygli aö þessa dagana er veriö aö taka nýbygginguna á horni
Reykjavikurvegar og Flatahrauns i notkun. t byggingunni veröa vcrsl-
anir og 18 ibúöir og þegar er búiö aö opna þar skóverslun og byggingar-
vöruverslun. Timamynd Róbert.
,Tel að málin
sJcýrist í nœstu
viM
V
ESE/Kás — „Já, ég hef átt
ýtarlegar viöræöur viö fjár-
máiaráöherra um þetta mál og
þaö nú siöast i morgun, og hef
éggerthonum grein fyrir þeim
leiöum sem ég tel æski-
legastar til lausnar þessa
máls”, sagöi Ragnar Arnalds
menntamálaráöherra i viötali
við Timann I gær, er hann var
aö þvi spurður hvort hann heföi
gert fjármálaráðherra grein
— segir Ragnar
Arnalds
fyrir tiliögum sinum til lausnar
deilumáls Sambands grunn-
skóiakennara og ráöuneytisins.
Ragnar sagöi aö enn hefði
ekkert veriö ákveðið hvaö gert
yröi og þvi ekki ljóst hvaða
stefnu málið kynni aö taka, en
sagðist vonast til þess að málin
myndu skýrast fyrir næstu
helgi.
Er Ragnar Arnalds, var
spurður i gær, hvort vera kynni
að fjármálaráðuneytið myndi
endurskoöa afstöðu sina til
þessa máls svaraði hann þvi til,
aðhonum væri ekki kunnugt um
þaö. Fjármálaráöuneytiö heföi
hingað til litið svo á aö þaö hefði
fullkomlega staðið við sitt i
þessu máli, en það væri þó
reiðubúið að skoða málið gaum-
gæfilega áður en endanleg
ákvörðun yröi tekin.
,,Mál sem þessi veröa ekki
leyst i einni andrá, en ef vel til
tekst, ættu að geta farið fram
samningaviðræöur um málið
innan skamms,” sagði Ragnar
Arnalds aö lokum.
Herinn verði einangrað
ur frá íslensku
— úr gúmbáti úti
af Langanesi
|ATA — Tólf lesta vélbátur úr
Sandgeröi, Ægir óskarsson GK-
89, sökk á fimmtudaginn út af
Langanesi.
Báturinn var staddur um 11
milur út af Svinalækjartanga á
Langanesi, þegar mikill leki
kom aö honum. Tveir menn
voru á bátnum og sendu þeir
þegar út neyöarkall og fóru i
gúmbát. Ægir Óskarsson GK-89
sökk á tæpum hálftima. Vél-
báturinn Langanes ÞH bjargaöi
mönnunum tveimur eftir aö þeir
höföu veriö einar tiu minútur i
björgunarbátuum.
Hagfræðingur ASÍ:
Búið að
ráða arf-
taka Ás-
Imundar?
Kás— „Máliö er þaö, aö
Asmundur Stefánsson hagfræö-
ingur eraö hætta hér hjá okkur,
eins og aiþjóö veit. Þaö má
segja aö veriö sé aö ráöa arf-
taka hans, en hins vegar er ekki
hægt aö birta nafn hans aö svo
komnu máli. En ég býst viö aö
þaö veröi gert innan fárra
daga,” sagöi Haukur Már
Haraldsson, blaöafuiltrúi
Alþýöusambands tslands, I
samtali viö Timann I gær, þegar
hann var spuröur aö þvi hvort
ekki væru á döfinni einhverjar
mannabreytingar og tflfærslur i
starfsmannahaidi ASt.
„t annan staö hef ég veriö
ráöinn i fullt starf hér, sem rit-
stjóri Vinnunnar og blaöafull-
trúi ASt, en ég var áöur i hálfu
starfi”, sagöi Haukur Már.