Tíminn - 23.02.1979, Qupperneq 6

4
Föstudagur 23. febrúar 1979.
r
Wwmmm
Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
þórarinn Þóararinsson og Jón Sigurösson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og auglýsingar Siöumúla 15. Sfmi
86300. — Kvöldsimar blaöamanna: 86562, 86495. Eftir kl.
20.00: 86387. Verö I lausasölu kr. 125.00. Askriftargjald kr.
2.500.00 á mánuöi. . Blaöaprent

Alvarlegasta
tilraunin
t ræðu sinni á mjög fjölmennum fundi i Reykja-
vik i fyrrakvöld gerði forsætisráðherra ýtarlega
grein fyrir efnisatriðum efnahagsmálafrumvarps-
ins og f jallaði um öll þau andmæli og athugasemd-
ir sem fram hafa komið við það.
Ólafur Jóhannesson sagði m.a.:
,,í bili hefur orðið dálítið fjaðrafok um þessi
frumvarpsdrög. Ég lagði þau ekki beint fram til
afgreiðslu eða prentunar, heldur til skoðunar og
umræðu. Viðbrögðin urðu hjá nokkrum aðilum ó-
venjuleg og fáránleg að sumu leyti
Ég hef sýnt fram á það með fullum rökum að öll,
bókstaflega öll andmæli sem fram hafa komið eru
út i hött og á misskilningi byggð. Og flest allt það i
frumvarpsdrögunum sem snertir fjármál þessa
árs hefur rikisstjórnin þegar samþykkt — með at-
fylgi þeirra sem nú andmæla.”
Forsætisráðherra minnti á þau andmæli að
frumvarpið stefndi að atvinnuleysi og sagði m.a.:
„Ákvseðin um þessi efni eru mjög giögg og alger
misskilningur að ekki séu i drögunum skýr ákvæði
um atvinnumálaþróunina. Engin lögbundin fjár-
framlög verða felld niður, en stjórnvöldum verða
veittir möguleikar til sveiflujöfnunar og atvinnu-
öryggis. Sérstök áhersla er lögð á verndun at-
vinnuöryggis.”
Ráðherrann benti á að i frumvarpsdrogunum er
vikið að ýmsum rikisframlögum ,,sem engum
manni dettur í hug að fella niður, en getur verið
nauðsynlegt að losa um”, i þvi skyni að stjórnvöld
geti betur brugðist við breyttum aðstæðum.
Forsætisráðherra rakti þau andmæli sem að þvi
lúta að með frumvarpsdrögunum sé stefnt að
kauplækkun og sagði m.a.:
„Það á ekkert að fella niður af launauppbótum,
en menn verða að veita gjaldfrest á þeim bótum
sem á þessu ári verða um fram ákveðin mörk.
Gert er ráð fyrir að viðskiptakjaravisitalan mæli
bæði upp á við og niður á við. Laun myndu þannig
lækka með versnandi viðskiptakjörum, en þar á
móti hækka með batnandi ástandi.
t ákvæðunum um visitölubætur á laun felst allt
eins sjálfvirk kauphækkun eins og lækkun kaups.”
Varðandi þau andmæli sem beinst hafa að þeim
skorðum sem settar eru rikisumsvifum benti for-
sætisráðherra á það að með þeim ákvæðum er
skattheimta rikisins einnig takmörkuð á næsta ári.
Forsætisráðherra kvað það rétt vera,að tillögur
Alþýðubandalagsins um framleiðniaukningu í at-
vinnulifinu hefðu ekki verið teknar upp i þessi
frumvarpsdrög. „Þær eru fögur draumsýn, en
ærið óraunhaef. Ég held að menn muni ekki treysta
sér til að taka slikt stökk á einu til tveimur árum,”
sagði hann.
Undir lok ræðu sinnar minnti Ólafur Jóhannes-
son á það að þvi miður tækist ekki að afgreiða
frumvarpið fyrir 1. mars n.k. og myndi það vafa-
laust hafa sinar afleiðingar.
Lokaorð hans voru þessi:
„Þetta er alvarlegasta tilraunin sem gerð hefur
verið til þess að koma stjórn á efnahagsmálin. Við
Framsóknarmenn verðum að gegna sátta-
semjarahlutverki, en við höfum tekið að okkur for-
ystuhlutverk. Ef til vill blæs um okkur nú vegna
þess að einhverjir öfunda okkur af þvi.”
JS
Nýir vinir, Khomeini og Arafat
Þ.Þ.
CARTER forseti hefur vafa-
litiö fariö ilt á hálan Is, þegar
hann fékk stjórnir tsraels og
Egyptalands til aö fallast á nýja
ráöstefnu I Camp David, þar
sem fulltrúar þessara rikja
reyndu aö ná fullnaöarsam-
komulagi um friöarsamning
milli landanna. Likur viröast
vera meiri á þvi, aö þessi til-
raun mistakist en heppnist.
Carter hefur samt taliö þaö
ómarksins vert aö gera tilraun-
ina, enda yröi sá árangur, sem
hann náöi á fundinum i Camp
David i fyrra, farinn Ut í veöur
og vind, ef friöarsamningar
tsraela og Egypta strönduöu á
þessu stigi. Þrátt fyrir allt kann
staöa Carters ekki aö versna
neitt viö þaö, þótt ný tilraun til
aö brúa biliö misheppnaöist.
Hann heföi þá gert allt, sem
hann heföi getaö.
A ráöstefnunni, sem nú er
hafin i CampDavid, taka aöeins
þátt fulltrúar frá stjórnum tsra-
els og Egyptalands. Aöalsamn-
ingamenn eru þeir Dayan utan-
rikisráöherra Israels og Khamil
forsætis- og utanrikisráöherra
Egyptalands. Bak viö tjöldin
veröa þeir Carter og Vance
utanrlkisráöherra þeim til aö-
stoöar. Yfirleitt er þaö álit
fréttaskýrenda, aö árangurs af
viöræöum þeirra Dayans og
Khamils sé ekki aö bænta, nema
Bandaríkjastjórn geti bent á
leiö eöa leiöir til aö jafna þann
ágreining, sem enn er óleystur.
En þar virðist erfitt úr aö ráöa.
Agreiningur þessi er tvlþættur.
I fyrsta lagi vilja Egyptar fá
tryggingu fyrir þvi, aö Israels-
menn hefjist handa um heima-
stjórn Araba á vesturbakkanum
og Gazasvæöinu og aö hún
veröi meira en oröin tóm. Þetta
er i samræmi viö niöurstööurn-
ar á fundinum i Camp David i
fyrra. 1 ööru lagi vilja Egyptar
geta fullnægt áfram því sam-
komulagi viö önnur Arabariki,
aö koma þeim til hjálpar, ef þau
veröa fýrir árás Israelsmanna.
Þetta telja Israelsmenn sér úti-
lokaö aö fallast á.
ÞAÐ HLÝTUR aö hafa mikil
áhrif á þær viðræður, sem nú
eru aö hefjast I Camp David, að
stórfelld breyting hefur oröiö á
sviöi alþjóöamála siöan fundur-
inn I Camp David var haldinn á
siöastl. sumri. Stjórnarbylting-
in I íran hefur raunverulega
gerbreytt stööunni i Vestur-Aslu
frá því, sem þá var. Siðastliöið
sumar sat aö völdum I Iran
rlkisstjórn, sem var hliöholl
Israelsmönnum, og sá þeim
m.a. fyrir nær allri oliu sem þeir
keyptu erlendis. Nú situr að
völdum i Iran stjórn, sem telur
þaö eitt meginhlutverk sitt að
Er Sadat traustari f sessi en transkeisari?
ars vegar munu þau birtast 1
þvi, að Egyptar munu telja sig
þurfa aö gæta hagsmuna
Palestinu-Araba enn betur en
ella, og halda dyggilega fyrri
samninga sina viö hin Araba-
rikin. Hins vegar munu þessir
atburöir auka tortryggni Isra-
elsmanna og efasemdir þeirra
um þaö, hvort það borgi sig aö
semja viö Egypta. Þeir hljóta
aö spyrja i alvöru þeirrar
spurningar, hvort Sadat geti
ekki innan tiöar hlotiö svipuð
örlög og Iranskeisari, og hvers
viröi yröu samningar viö
Egyptaland þá? Eru samningar
viö Egypta þess viröi aö þeir láti
Sinal-skagann af hendi og þann
oliuauö, sem þar er aö finna?
EN HVAÐ gerist, ef enginn
árangur veröur nú af viöræðun-
um i Camp David? Sennilega
veröur þá hætt aö reyna aö ná
samkomulagi milli lsraels-
manna og Egypta, a.m.k. I bili.
Þegar svo er komiö, mun þaö
koma til ihugunar á ný, hvort
ekki sé rétt aö hefja aftur Gen-
farviöræöurnar svonefndu, sem
féllu niöur, þegar samninga-
viöræöur hófust milli Egypta og
ísraelsmanna. Þar munu öll
viðkomandi rlki eiga fulltrúa,
auk Bandarikjanna og Sovét-
rikjanna og fulltrúa frá
Palestinu-Aröbum. Raunveru-
lega er lika eina vonin um frið-
samlega lausn deilunnar bundin
við samkomulag allra viökom-
andi aöila. Þau ummæli voru
nýlega höfö eftir Dayan, sem
hann þó bar til baka slöar, aö
vartyrði komizthjáþvi að taka
fulltrúa Palestinu-Araba meö i
reikninginn. Þá fyrst er von um
heildarlausn þessarar mikil-
vægu deilu, þegar Israelsstjórn
viöurkennir þessa staöreynd.
styöja Palestinu-Araba í barátt-
unni viö Gyöinga. Hún hefúr
fyrirskipaö aö hætta allri oliu-
sölu tíl Israels og getur þaö
valdiö Israelsmönnum ófyrir-
sjáanlegum erfiöleikum. Hún
hefur látiö þaö vera eitt sitt
fyrsta verk aö bjóöa heim
Arafat, leiötoga Frelsishreyf-
ingar Palestlnu-Araba, og taka
á móti honum sem þjóöhöfö-
ingja, fyrstum allra slikra
manna, sem heimsækja Iran
eftir byltinguna. Skrifstofum
þeim, sem Israelsmenn höföu i
Teheran, hefur veriö lokaö, en
húsnæöiö afhent
Palestinu-Aröbum til umráöa.
Þessi afstaöa hinnar nýju Irans-
stjórnar mun tvimælalaust hafa
mikil áhrif á önnur rlki á þessu
svæöi og heröa andstööu þeirra
gegn Israel.
Ahrifin af þessari stórfelldu
breytingu hljóta aö veröa mikil
á fundinum í Camp David. Ann-
Erlent yfirlit
Litlar samkomulags-
horfur I Camp David
Byltíngin I íran breytír miklu