Tíminn - 01.05.1970, Síða 9

' ' ' M J !) 1 V',TýVV’VTTTyTj'N1*''1***'*?^'9''^^f?(< i r
\ ' ’ |
ÍÖgaCtaMdGiœ 1. maí 1970.
TIMTON
Jan. Febr. Hækkm
1960 1970 %
Söpukjöt (tfflíca.) kg. 21.0 kr. 122.80 kr. 485
(sa, slægð með haus 3.50 — 32.00 — 814
Nýmjólk (flösku, hyrnu) L 3.15 — 14.20 — 351
Smjör kg. 73.20 — 186.40 — 155
Kartöflur kg. 1.35 — 18.80 — 1293
Smjörlíki kg. 15.00 — 60.00 — 300
Franskbrauö sfk. 3.90 — 15.00 — 285
Hveiti í pökkum kg. 4.98 — 23.80 _ 378
Strásykur kg 4.12 — 16.45 — 299
Kaffi kg. 34.60 — 184.00 — 432
Epli, ný 21.57 — 51.90 — 141
Hitaveita m3 3.60 — 13.89 .. 286
Díeseloiía 1.08 — 3.27 — 203
Rafmagn í Rvík kwst. 0.64 — 1.88 — 194
Karlmannaföt 1.823.00 — 5.160.00 183
Léreft m. 12.71 — 40.15 — 216
Handsápa, Lux, stk. 4.20 — 14.95 — 256
Þvottaefnr kg. 28.00 — 74.30 — 165
Klipping karla 24.00 — 90.00 — 275
Fargjald strætisv., miði 1.19 — 7.67 — 545
Sjúkrasaml.gjald, mán 32.00 — 260.00 — 712
Alm.trygg.gjald, hjón 1.250.00 — 5.500.00 — 340
Hvað fékkst mikið af nauðsynjum fyrir vikuna í dag-
vinnu skv. II. taxta Dagsbrúnar í jan. 1960 og hvað fæst
fyrir vikukaupið, skv. H. taxta Dagsbrúnar, í febr. 1970?
SúpukjSt (dilka)
fsa, slægð með haus
Nýmjólk
Kartöflur
Smjörlíki
Franskbrauð
Hveiti f pökkum
Strásykur
Kaffi
Hitaveituvatn
Dieselolía
Rafm., kwst., Rvík
1960
48.2 kg.
289.5 —
321.7 I.
750.6 kg.
67.6 —
259.8 stk.
203.5 kg.
245.9 —
29.3 —
281.5 ms
938.2 I.
1583.2 kwst.
1970
23.5 kg.
90.4 —
203.8 I.
153.9 kg.
48.2 —
192.9 stk.
121.6 kg.
175.9 —
15.7 —
208.3 m®
884.8 I.
1539.1 kwst.
Karlmannaföt
Léreft
Handsápa, Lux
Klipping karla
Strætisv.fargjöld
Sjúkrasaml.gj., R.
Alm.trygg.gj., hjón
Kaupgjald: II. taxti Dagsbrúnar.
Jan. 1960 — 21.11
Febr. 1970 — 65.76
Jan. Febr.
1960 1970
0.56 fatn. 0.56 fatn.
79.7 m. 72.1 m.
241.3 stk. 193.5 stk.
42.2 sinn. 32.1 sinn.
851.5 miðar 377.2 miðar
31.7 mán. 11.1 mán
0.81 árgj. 0.53 árgj.
Rýrnun
%
— 51.2
-4- 68.8
36.6
79.5
28.7
25.8
40.2
28.5
46.4
26.0
5.7
2.8
Rýrnun
%
0
9.5
19.8
23.9
55.7
65.0
34.6
„Ekkert álag á nauð-
synjavörur"
Eftir iestur þessara taflna
um þróun verðlags og kaup-
lags undanfarin ár, er rétt að
hatf-a enn í huga, að Eggert
Þorsteinsson vildi ekkert ,,álag
á nauðsynjavörur", því þetta
eru staðreyndir, sem enginn
getur hrakið þótt ótrúlegar
séu-
Við töftenár er þá athuga-
senid að gara, að þær sýna
aðeins myndin„, eins ag hún
blasir við þeirn, sem lægstu
launin hafa, þ. e. taka laun
samkvæmt II. taxta Dagsbrún-
ar. Vegna samninga verkalýðs-
tforystunnar um hina skertu
vísitölu, sem búin er að setja
aUt launakerfið í landinu gjör-
samlega úr böndunum með stór
hættuiegum afleiðingum, fær
hinn lægst launaði þó meiri
þætur tiltölulega en t. d / opin-
ber starfsmaður á miðlungs-
launum. Rýrnun kaupmáttar
launa miðlungslaunamannsins
við kaup á þeim nauðsynjum,
er í töfluimi greinir, er miklu
meiri.
Fölsuð vísitala með
samþykki verka-
lýðsforystunnar
Um verðlagsuppbæturnar er
það að segja, að þær eru mið-
aðar við vísitölu framtfærslu-
kostnaðar. Vísitala framfærslu-
kostnaðar hefur verið fölsuð
ár eftir ár ag það vita verka-
lýðsforingjarnir. Samt sem áð-
ur samþykkja þeir þessa vísi-
tölu í samningum ár eftir ár.
Skárra væn að n..óa við neyzlu
vöruvísitölu en það er matvar-
an sem vefur þó hækkað mest.
Það sýnir bezt, hvað framfærslu
vísitalan er fölsuð mikið, að
nú er hún vegna verðlagshækk-
ana skráð 137 stig.
Alþýðuflokkurinn
og tryggingarnar
Alþýðuflokkurinn hefur í 10
ár afsakað stj • rnarsamstarf
sitt við' Sjálfstæðisflokíkinu og i
Eðvarð Sigvrðsson
— samdi í tvígang við Bjarna um
„si-áWvirkt kauplækkunarkerfi"
og fékk stórriddarakross fyiir af-
relcjn.
fhaldsstefnu „viðreisnarstjórn-
arinnar" með því að AJjþýðu-
fiokikurinn vaeri með þessu „að
bjarga te-yggingunum“ og telja
ráðiherrar flokksins sig bafa
rannið afrek í iþví starfi. Sann-
leikurmn er sá, að við hötfum
stórifega dregizt aftur úr raá-
grannaþjóðum í aiþýðutrygg-
ingum og eru ekki orðnir nema
hálfdrættingar á vi® Norður-
landaþjóðimar á því sviði. Það
var upplýst fyrir skömmu, að
kaupmáttrar eMiMfeyris hefði
rýrnað um Mx2% stfðan 1967
miðað við vísitölu neyzluvöru-
verðlags. Kaupmáttur ellilaun-
anna hefur þó rýmað um eða
ytfír 20% ef miðað er við vísi-
tölu matvöru. AlþýðuflokkB-
rnenn vildu þó helzt miða við
vísitölu framfærslukostnaðar,
en hún er miklu lægri vegna
áður nefndra falsana á henni
og einnig vegna þess, að inn
í hana koma fjölskyldbætur.
og þær fá þeir, sem komnir
eru á ellilaun, auðvitað ékki.
„Björgunarmenn"
að verki
Þrátt fyrir þá staðreynd, að
ellilaunin höifðu rýmað að
kaupmætti um 16.2% síðan 1957
fengust þeir, sem sífellt eru
að fóma á altari íhaldsios til
að „bjarga tryggingunum" ekki
til þess á Alþingi að hæíkka
ellilífeyri nema um 5.2%.
En það, sem líklega verður
að teljast alvarlegast í þróun
kjaramála og starfshátta verka
lýðshreyfingarinnar á undan-
fömum áratuig er þó líklega
þrátt fyrir allt það, að á þessu
tímabili hafa verkalýðsforingj
amir gert margföld kosninga-
loforð stjórnarflokkanna að að-
al samningamálum verkalýðs-
hreyfingarinnar og verkalýðs-
hreyfingin hefur keypt þessi
kosningaloforð eitt af öðru
með lækkuðu kaupi launþega.
Langverst er þó að verkalýðs-
hreyfingin hefur ekki einu
sinni gengið eftir því, að þess-
ir samningar séu hatónir af
rSdsstjómiimi og hefur hún
gert nýja samnihga um önraur
kosniragaloforð stjómanflokk-
araraa án þess að giaraga eftir
etfndum á tfyiri samniragum við
ríkisstjórnkia, sbr. fbúðaþygg-
ingasamninginn og Breiðholt,
sem frægt er orðið eiranig af
öðrum endemum.
Hvernig kosninga-
loforð stjórnarflokk-
anna verði að aðal
samningamálum
verkalýðshreyfingar-
innar
í kosniragunum 1963 og 1967
var eitt af kosningarloforðun-
um það að gera stórátak í hús-
næðismálum almennings. Verka
lÝðshreyfingin gerði síðara hús-
næðismól að aðalsamningsmálí
sinu og samdi við rikisstjóm-
ina um bygginigu 1250 íbúða
fyrir láglaranafólk tfyrir árslok
1970. Þetta samkomulag hefur
ekki verið efnt nema að litlum
hluta ennþá og með slífcum
endemum, að eraginn láglauna.
maður getur greitt húsnæðis-
kosnað þessara íbúða af laun-
um sínum. Þegar ljóst var orð
ið, að mangfialdar vanefndir
vorai orðnar á þessu samkomu-
laigi, sem fcostnaði lægra kaup-
-grjald fyrir þá, sem lægst hlöfðu
ilaurain, lwort sem þeir voru í
húsnæðishraki eða ekki, gerfS
verkalýðshreyfin-gin nýitt sam-
komulag við rikisstjómdna um
nýtt löggjafarmái, lífeyrissjóð,
án þess að ganga eftir efndum
á fyrra samkomulagi og fceypti
þetta með nýrri varanlegri
rýrnun á fcaunmætti launa.
í alþin'gBkosninguraum 1963
og : 1967 var eitt helzta loforð
Alþýðúflofcksins að koma á al-
mennum litfeyrissjóði fyrir alla
landsmenn á næsta kjörtíma-
bifli. Spurniragin th-lýtur því að
vera þessi: Um hvaða Ikosn-
ingaloforð stjómarflokkararaa
semur verkalýðshreyfingin næst
við rikisstjómina? í síðustu
samningum vom það atvinnu-
málanefradirnar allar, — senni-
lega vegna loforða ríkisstjórn-
arinnar í síðustu kosningum
um að halda uppi tfullri at-
vinrau fyrir alla og tryggja at-
vinnuöryggi um allt land.
þei
En um þetta semja
»ir ekki!
En um eitt löggjafarmál hef-
ur verfcalýðstforingjunum þó
aldrei dottið í hug að semja
við ríkisstjórnina. Kannski er
það vegna þess að það ræður
úrslitum uni það, hve mikið
m-eran fá af krónum í launa-
mmslögum sínum við hverja
útbor-gun! Það eru skattamál.
Verkalýðsforinigjarnir s-am-
þykkja árlega falsaða vísitölu
framfærslukostnaðar en um
skattavísitölu semja þeir alls
ekki. Enda er ssro fcomið, að
lágiaunamenn eru komnir í há-
tekjuBkatta. Skattaþyrðin hefur
aukizt með verSþólgnþróu n-
inrai, menn Éá iffleiii og v-erð-
rarirani króraur í kiaup, kaup-
m'áttur heíMairiaiuaia £er þwerr-
andi en kaupanáíturinn verður
enn mirani við það, að æ stærri
haradraðshluti af heildarlann-
nimm fer beint í rfkiskassann
í fonnri beinna sfcatta og út-
svara. Uefur nokkiir heyrt
skýrin-gar verkalýðsforingjanna
á því af hverju þeir sömdn.
ekki við Bjarna um skattvísi
tölu? Dettur einhveráram í hug,
að það mál verði sérstafclega
á dagsfcrá í ræðram verkalýðs-
foringjanna í dag?
Það skal að lokum játað. að
höfuðábyrgð á þessari ömur-
legu þióun í kjara- og efna-
hagsmá-lum á Íslandí,' ber nú-
verandi ríkisstjóm. En forysta
verkalýðshreytfingariranar á
vissniega hltitdeM í þeirrl
ábyrgð. Það eru þeir, sem sa-m-
ið hafa -hvað eftir aranað um
„sjáltfvirfct kauplækku-nar-
IkertE". Rasftur vanmáttar og
mjstafca verkalýðsforystunnar
má rekja til innbyrðis deilna-
og pólitiskra og persónufegra
átaka og valdabarátta innan Al-
þýðubandalagsins, sem nú er
þrMotfið orðið. Er það lika
ekki tákrarænt um þróunina í
baráttu verkalýðshreyifíngarinn
ar við amdsnúið rfidsvald og
meirihlniba á Alþiragi, að forseti
Alþýðosambands íslands er
kjöisna með aöovæðum verk-
tfæra ríkisstjóm-arinnar á Al-
þýðusamibandsþingi? Og er það
. efcki omtogsunaretfni. að söirau
mennimir, seon felldu ríkis-
stjóm lannþega á árinu 1958
stonli enn tfara með öll völd í
verkalýðshreyfingunni?
Br það 'doki einnig verðugt
verketfni tfyrir feunþega í da-g,
L maí að gera sér grein fyrir
því, að einu svörin sem fást
hjá verfcalýðsforystunni, þegar
rætt er um ömurlega þróun
'fcjaramála undanfarin ár og slæ
lega forystn þeirra, em sfcæt-
ingnr og gagnrýni á samvinnu-
hreyfínguna tfyrir að hafa ekfci
boðið fram fcauphældcanir á
siiltfurtfati. Samvinnuhreyfíngin
er í stríði við andsnúið ríkds-
valld, sem hetfur öll ráð í fjár-
imálaikeinfi landsins, og þeir,
sem hatfa verið fcjörnir til for-
ystu í fcjaramálum launþega
eiga að hafa þá forystu sjálfir
en ekiki ætlast til hennar af
öðrum. Það skulu þeir hafa í
huga í þeim samningum, sem
nú tfara að hetfjast, og þeir
þurtfa eikkert að efast um það,
að þeir fá dyggari stuðning
við að fylgjia fram krötfam
verbaiýðishreyfingarinnar frá
Framsóknarmönnum í verka-
lýðshreyfingunni en tflokks-
bundnum stjómarflokkamönn-
uan og ættu því a- veita Fram-
sóbnarmönnum meiri Mutdeild
í sa-mniragunum en þeim. Á
því hefur orðið misbrestur á
undantförnum árum. — TJK.
Ábyrgðar- og framtíðarstarf
Viljum ráða framkvæmdastjóra að fyrirtækinu íslenzkur markaður h.f.,
sem fyrirhugað er að opni verzlun í fríhöfn Keflavíkurflugvallar í sumar.
Umsækjendur skulu hafa góða menntun og málakunnáttu og reynslu af
verzlunarrekstri.
Umsóknir skal senda til stjórnarformanns Einars Elíassonar, Glit h.f.,
Pósthólf 1053, sem ennfremur gefur nánari upplýsingar ásamt Pétri Pét-
urssyni forstjóra, Álafossi.
Umsóknum skal skila fyrir 8- maí n.k.
Stjórn ÍSLENZKS MARKAÐAR H.F.