Tíminn - 25.11.1979, Blaðsíða 11

Sunnudagur 25. nóvember 1979
11
siðan nefna sjómenn stórviðri
þetta, Estararveðrið 1916.
Arið 1921, bjargaði hann svo
enskum togara og skipshöfn, frá
þvi að reka upp i Látrabjarg.
— Þú manst eftir pabba, sagði
Dóra Guðbjartsdóttir er ég
minntist á fööur hennar. Já, hann
var skútiiskipstjóri, þegar ég var
barn. Við áttum heima á Lauga-
veginum i húsinu númar 30 B. Ég
erfædd árið 1915, og má þvi segja
aö ég sé að vissu leyti frá skútu-
öldinni, þvi svona skammt er um
liðið siðan Reykvikingar fóru á
skútum, eða seglskipum til fisk-
veiða. i
Pabbi var alltaf á sjónum, en
mamma hugsaði um heimilið, og
lifið var háskaspil hjá henni og
okkur öilum, eins og ávallt er á
sjómannsheimilum, en þótt börn-
in hugsuðu ekki öllum stundum
um sjóinn, var hann sífellt i ná-
lægð við heimiliö sem gefur að
skilja.
Foreldrar minir áttu fjögur
börn auk min, Jón Guðbjartsson,
sem nú er nýlátinn, Ólaf, sem er
smiður fyrir vestan en pabbi var
ættaöur frá Vestfjörðum, Jó-
hönnu, sem nú er ekkja og yngst-
ur er Benedikt, stýrimaöur, en
hann er á sjónum.
16 ára í Vesturbæinn og KR
Þegar ég var 16 ára fluttum við
svo vestur á Framnesveg og þar
bjuggu foreldrar minir æ siðan,
seinast ein, þegar við fórum aö
stofna heimili sjálf.
Við telpurnar vorum tvær, en
þetta var annars mikið stráka-
ger. Allir voru i Val, þegar við
vorum á Laugaveginum, og svo
var það auðvitað KR, eftir að við
vorum komin i Vesturbæinn.
Strákarnir voru að keppa og
bæöi Jón og Benedikt fengust sið-
an við að þjálfa smástráka i fót-
bolta.
Nú, ég var i KR lika, en það
minnisstæöasta er liklega það
þegar við byggðum KR skálann i
Skálafelli fyrir fjölda mörgum
árum, en þennan skála báru KR-
iúgar 1 bókstaflegri merkingu á
bakinu upp á fjall, upp fyrir Stóru
brekkur, sem við nefndum, en I
Skálafelli er nú mikill skáli, og
bilvegur er upp á fjalliö, þvi
Sjónvarpiö er þar með stóran
sendi.
Þettá voru miklir timar, sem
maður saknar að sumu leyti,
þrátt fyrir að þeir væru erfiðir,
þvi allir, eða flestir, voru fátækir
þá, og atvinnuleysi oft mikið og
félagslegt öryggi almennings á
bónbjargarstiginu.
Giftum okkur 1941
— En svo kom Ólafur I spiliö?
— Já Ólafur er ættaður að norð-
an, úr Fljótunum og við vorum
ung þegar við kynntumst. Við
urðum stúdentar sama árið, hann
fyrir norðan, en ég fyrir sunnan.
Hann nam lögfræði og lauk lög-
fræðiprófi árið 1939, en við giftum
okkur 21. júni árið 1941. Ólafur
vann almenn lögfræðistörf i byrj-
un var endurskoöandi kaupfélag-
anna og forstöðumaöur fræðslu-
og félagsmáladeildar SIS, en fór
Framhald á bls. 27
A myndinni eru þau Jóhann Einvarðsson ógkona hans Guðný Gunnaejfl^óttir, ásamt börnunum þrem
Gunnari, Einvarði og Vigdisi.
Hefi mestan áhuga á fræð-
unum og félagsmálum
Talað við Markús Á. Einarsson veðurfræðing í Hafnarfirði
Markús Á. Einarsson, veöurfræöinq þekkja allir, bó
ekki væri nema fyrir allan rosann, sem þeir spá í Sjón-
varpinu, hann er deildarstjóri í veöurspádeild Veður-
stofunnar, og stýrir þar vindum, sól og regni.
Það tók blaðamenn Timans
langan tima að ná tali af Markúsi,
þvi utan vinnu, er hann öllum
stundum i kosningabaráttunni i
Reykjaneskjördæmi en hann
skipar annað sætið á framboðs-
lista Framsóknarflokksins þar.
Markús hefur talsvert sinnt
félagsmálum, meðal annars er
hann bæjarfulltrúi I Hafnarfirði,
en þar býr hann ásamt eiginkonu
sinni og börnum. Markús er úr
Reykjavik, en konan ættuð úr
Hafnarfirði.
Markús hafði þetta að segja við
okkur á blaöinu:
— Ég er fertugur að aldri og er
uppalinn I Skerjafirðinum. Ég
lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum i Reykjavik árið 1959,
en fór siðan i veðurfræðinám i
Noregi.eða nánar til tekið við há-
skólann i Osló. Þaðan lauk ég
prófi áriö 1964.
Nú starfa ég sem deildarstjóri
veðurspádeildar Veðurstofu Is-
lands.
— Og berð þvi alla ábyrgð á
tiðarfarinu, skjótum við inn. En
hvers vegna valdir þú og aðrir
veðurfræðingar (margir) Noreg
til að stunda nám i þessari fræði-
grein?
— Það er liklega af þvi að
Norðmenn hafa sinnt veðurfræði
meira en flestar þjóðir, jafnvel
stórþjóöir. Segja má að nútima
veöurspáfræði byggi nokkuð á
norskum grunni.
Þetta er líka hentugt land fyrir
tslendinga. Málið veldur iitlum
Haraldur ólafsson ásamt börnum sinum
Á móti brennandi
peningum...
— segir Haraldur Ölafsson, dósent
Haraldur ólafsson, dósent við Háskólann, skipar
þriðja sætið á á framboðslista Framsóknarflokksins i
Reykjavík. Við tókum á honum hús í Einarsnesi 18, þar
sem hann býr í raðhúsi úr rauðamöl, einskonar vikur-
samfélagi sem þarna hefur verið byggt f litlu hverfi rétt
sunnan við flugbrautina í Skerjafirði.
Haraldur Ólafsson er þjóökunn-
ur maöur, bæöi sem sérfræöingur
i mannfræði og eins fyrir störf viö
fjölmiðla.
Við báðum hann að segja I
stuttu máli frá sinum högum
námi sinu og fjölskyldu. Hann
hafði þetta aö segja:
— Ég er 49 ára Breiðfiröingur
og afkomandi Odds Valentinus-
sonar hafnssögumanns sem kunni
Breiðafjörð utanbókar,'eða eins
og buxnavasana sina, aö fullyrt
var, en ég er alinn upp vestur á
Mýrum hjá ólinu ólafsdóttur og
Hafliða Sveinssyni.
Sextán ára að aldri fór ég á
Reykjaskóla i Hrútafirði og siöan
I Menntaskólann i Reykjavik og
lauk þaðan stúdentsprófi voriö
1952. Stundaöi nám við guöfræði-
deild Háskóla Islands um þriggja
missera skeið en dvaldist siðan
tvö ár i Frakklandi við nám I
mannfræöi.
Eftir störf við blaöamennsku lá
leiðin til Sviþjóöar þar, sem ég
hélt áfram námi 1 mannfræði og
öröugleikum og hin veöurfræöi-
legu vandamál eru lik 1 Noregi og
á Islandi.
— Ég kom heim að afloknu
námi og hefi siðan starfað á Veö-
urstofunni og geri þaö enn.
Ég bý i Hafnarfirði ásamt konu
minni, en hún heitir Hanna S.
Hálfdánardóttir og við eigum
þrjú börn, sem heita Hálfdan
Þörir, en hann er 16 ára, Ingi-
björg, sem er 13 ára, og Armann,
sem er sjö ára.
— Minn fritimi hefur mikið far-
iö i fræðigreinar, bæöi kennslu og
ritstörf. Ég kenni nú veðurfars-
fræði viö Háskólann og ég hefi
samið kennslubók I veðurfræði,
einnig bókina Veðurfar á tslandi
og ég var ritstjóri bókarinnar
Hafisinn.
Þá hefur ávalt farið nokkur
timi i félagsmálin, eða pólitikina.
— Hver eru helstu áhugamálin
fyrir utan fræðin?
— Ég hefi mikinn áhuga á tón-
list og slappa vel af viö pianóið og
ég hefi tekið þátt i starfi söng-
sveitarinnar Filharmoniu, en þar
söng ég bassa. Þó vil ég geta þess
að siöasta ár hefi ég þó ekki haft
tækifæri til aö starfa meö söng-
sveitinni, vegna anna.
Ég er alæta á lesefni — og les
nokkuð mikið af blöðum, en fer of
litiö I leikhús og les of litiö af fögr-
um bókmenntum.
Nú svo vinn ég dálitiö i garðin-
um, reyni aö halda sjálfsviröing-
unni þó ekki væri það nú annað,
þvi I Hafnarfirði búa margir frá-
bærir skrúðgarðamenn og garð-
yrkjumenning er á háu plani,
sagði Markús A. Einarsson, veð-
urfræéingur að tekuwi.
JG,
félagsfræði og lauk fil. lic. prófi
frá Stokkhólmsháskóla voriö
1966. Lokaritgerð min fjallaði um
menningu Eskimóa, eða Inúita
eins og ég fremur vil kalla þessa
næstu nágranna okkar. Dvaldist
ég á Grænlandi um hrið og eins i
Kaupmannahöfn við efnissöfnun
til ritgerðarinnar.
Að námi loknu bauðst mér
staöa dagskrárstjórá við Rikisút-
varpið en I ársbyrjun 1972 var
mér veitt lektorsstaða I mann-
fræði við Háskólann og er nú dó-
sent I mannfræði viö Félagsvis-
indadeild. Jafnframt þvi hefi ég
fengist við fréttaskýringar i út-
varpi og sjónvarpi. Asamt Jóni
Magnússyni þáverandi frétta-
stjóra útvarpsins annaöist ég
þáttinn Viðsjá um nokkurt skeið.
Fjölskyldan
Kona min er Hólmfriður
Gunnarsdóttir, dóttir séra Gunn-
ars Arnasonar. Hún lauk
B.A.prófi i Islensku og sænsku á
sinum tima en sneri sér siöan að
hjúkrun og er nú hjúkrunar-
fræöingur. Við eigum tvö börn,
Sigriöi Ólinu, 14 ára og Gunnar
Ólafur 11 ára.
Hvað gerir fjölskyldan i frl-
stundum sinum?
A vetrum skreppum við á skiöi
þegar þannig viðrar. Ég stunda
leikfimi hjá Valdimar örnólfs-
syni þrisvar i viku til að styrkja
sál og llkama. A sumrin stundum
viö garöinn. Nú I sumar höfum
viö gert tilraunir með að rækta
rósir og tekist vel. Á ári hverju
fer ég að hitta kunningjana vestur
á Mýrum, en annars stundum viö
ekki ferðalög um landið aö neinu
marki.
Áhugamálin
Hver eru áhugamálin utan
þessa?
Ég les mikið um alþjóðamál og
reyni að fylgjast með öllu þvi
helsta sem gerist á noröurhveli
jaröar. Mannfræði og landafræöi
eru auðvitaö helsta áhugamál
mitt. Skáldskap les ég nokkub en
er langt frá þvi að vera alæta á
bókmenntir. Þó eru nokkrir höf-
undar, innlendir og erlendir, sem
ég les að staðaldri og þá aftur og
aftur sum verk þeirra. Ég á sæti i
Þjóðleikhúsráði og reyni að
fylgjast meö þvi, sem gerist i
leikhúsum.
Stjórnmálin
En hvað um stjórnmálin?
Ég er félagslega sinnaöur og vil
stuðla að sem mestum jöfnuði I
þjóðfélaginu. Island er auðugt
land og fámennt og hér ættu aö
vera skilyröi til að skapa fyrir-
myndarþjóðfélag þar sem
„einskis manns velferö er volæði
hins, né valdið er takmarkið
hæst”.
Mér er hjartanlega sama hvaöa
stefnu menn nefna þettn, eh þaö
þarf að taka til hendinni i islensk-
um stjórnmálum og ég vil styðja
iSl þau öfl, sem berjast öfgalaust
fyrir velferð alls almennings.