Ísafold - 08.03.1876, Síða 4

undirdómurinn í málinu var upp kveð-
inn»
— Fjnrkláðinn. Hinn 3. þ. m.
kom Jón ritari aptur úrferð sinni aust-
ur. Hann átti fund við Árnesinga að
Hraungerði i Flóa 26. f. m , til þess
að ráðgast um ráðstafanir gegn kláð-
anum eplirleiðis. Helztu fundarálykt-
anir voru þessar: að fara skyldi fram á
(við landshöfðingja) undantekningarlaust
rekstrarbann á öllu fje yfir Sog, Brú-
ará, Hvitá og Þjórsá, svo lengi sem
kláðanum væri eigi út rýmt; að vörð
skyldi setja í sumar frá Soginu til jök-
uls með fram Hvítá (og Brúará), og að
ein utanhreppsskoðuu skyldi fara fram
i vor í hinum klíðagrunuðu sveitum i
Árnessýslu, og í Gullbringu- og Kjós-
arsýslu.
Úr Borgarfirði höfum vjer fengið
svo látandi kláðaskýrslu, dags. 26. f. m.:
nSiðan eg skrifaði yður í f. m.,
hefir fjárkláðinn enn gjört vart við sig
á 1 bæ, Brúsholti í Flókadal; bóndinn
þar er fátækur og skepnufár, og voru
allar kindur hans skornar; á hinum
öðrum bæjum í Flókadal, er kláðinn
hefir komið á, er nú búið að skera allt
fje, svo þetta aðalbæli kláðans hjer I
vetur má nú telja alhreinsað. í byrj-
un þ. m. varð á Skarði í Lundarreykja-
dal vart við kláða ( lambhrút, og af
því bóndinu þar var hræddur um að
þetta kynni að vera hinn hættulegi fjár-
kláði, skar hann hrútinn og þau lörnb,
er verið höfðu í sama húsi og hrútur-
inn, en skoðunarmenn, sem rjett á
eptir skoðuðu vandlega fje bóndans,
fundu engan kláðavott í því, svo verið
getur, að það hafi eigi verið nema ó-
þrif í lambhrútnum. Á Varmalæk i
Andakýlshreppi, þar sem kiáðinn kom í
Ijós um nýárið, er nú alskorið, og veit
enginn, sem stendur, til kláða á nein-
um bæ í Borgarfirði; en af því sam-
göngur hafa orðið víða fram til jóla,
er ekki hægt að fortaka, að hann kunni
að kopa upp einhverstaðar enn, það
sem eptir er vetrar.
Eins og þjer Iíklega hafið nú frjett,
sendu Borgfirðingar, í efri parti sýsl-
unnar, 3 menn norður á dögunum, á
sýslufund, er Uúnvetningar hjeldu á
Stóruborg, um fjárk'láðann, og buðu
þar fram allt geldfje sitt til skurðar,
gegn skaðabótum að norðan og vestan;
Húnvetningar vildu, að Borgfirðingar lyrir
ofan Skorradalsvatn skæru alla sauði
pg hrúta eldri en veturgamla nú þegar
gegn endurgjaldi, og lofuðu Borgfirð-
ingt.m að gangast fyrir því, að útvega
þeim skaðabætur fyrir þennan skurð,
hjá hintim sýslunum í norðuramtinu og
hjá vesturamtsbúum. Eru menn nú
þegar farnir til að skera sauði sína, og
sumir búnir; því að menn búast sjálf-
sagt við heimapössun á öliu fje í sum-
ar, og treysta sjer þá ekki til að passa
sauðina, sem að undanförnu hafa gengið
fyrir ofan Hvítá, en Hvítárvörður er
bæði dýr og ótryggur. Nokkrir menn
sóttu um leyfi til sýslumanns, að mega
reka fje suður í Reykjavik eða út á
Akranes, svo þeir þyrflu eigi að skera
það allt heima, en hann vísaði frá
sjer til amtmanns, líklega af því
hann hefir eigi þótzt mega leyfa
að reka kláðagrunað fje gegn um
heilbrigð hjeruð eða gegn um aðra
sýslu, til Rvíkitr. Nýlega hefir sýslu-
IáAfold keratir át 2 — 3var á mánnbi, 32 bl.
rim árib. Kostar 3 kr. árgangnrinn (er-
leudis 4 br ), stok nr. 20 a. SúJulauu: 7.
hvert expl.
maður látið birta okkur brjef Suður-
amtsins um, að baða skuli að minnsta
kosti einu sinni allt fje í sýslunni fyrir
sumarmál næstkomandi, því það fórst
fyrir að tijer væri baðað í haust eð var,
af því þá fengust engin meðul í Rvik,
en siðan að meðul kornu með síðustu
póstskipsferð f. á. hefir til skamms tíma
sökum illviðra eigi verið hægt að nálg-
ast þau að snnnan. Menn eru hjer
annars lítt trúaðir á böðin, og það er
grunur minn, að sýslumaður eigi örð-
ugt með að koma fram þessu boði amts-
ins, því snmir hjer afsegja að baða, þar
eð þeir hafa þá trú, að kláðinn geti
dulizt lengur í kindinni, þpgar baðað
er, án þess að brjótast út, en hann
annars gjöri. Menn gjöra lijer nú ráð
fyrir að setja í sumar vörð frá Borg-
arfirði upp með Andakýlsá, og með
Skoradalsvatni, og þaðan upp í jökla,
og vilja svo hafa einuig svo sem 4
menn úr þessum verði ofan í Botns-
voga, til þess þannig að fyrirbyggja
samgöngur milli efri hluta sýslunnar
og hreppanna fyrir sunnan Skarðsheiði
og s\o Kjósar-og Árnessýslu, þvfmenn
þora varla hjer strax að treysta því, að
allt sje heilbrigt fyrir sunnan Botns-
voga; siíkt hefir optar heyrzt áður, og
þó hefir kláðinn komið þar upp aptur
í hinu læknaða fje. Tveir bændnr úr
Vatnsdal eru hjer nú á ferð sem er-
indsrekar Húnvetninga, til þess að hafa
fram niðurskurð á sauðum hjá búend-
um í efra parti sýslunnar».
Úr öðru brjefi úr Borgarfirði s. d.:
«Nú er allt undir því komið, að vald-
stjórnin leggist á eilt með samtökum
bænda til að gjöra skoðanirnar á fjeau,
sem eptir lifir, sem áreiðanlegastar, og
leggi allt það aðhald fram, sem henni
er unnt, til að verja samgöngum bæja
á milli þegar vorar, og gjöra heima-
gæzluna sem tryggilegasta. Gjöri hún
það, er með öllu óskiljanlegt, að kláði
geti verið lifandi hjer i vor».
Eptir ósk Uúnvelninga og annara,
er Slóru-Borgarfundinn sóttu ll.f. m.,
er nú Jón ritari settur kláða-lögreglu-
sljóri í Borgariirði, og er hann þegar
farinn þangað.
H i 11 o g þ e 11 a.
— í síðasta bl. pjóðólfs 28. f. m. er minnst
á greinina um nefndarkosningar f skólamálið
og skattamálið í ísafold III 2, með peirri
kurteisi og stiliingu, hógværð oglítillæti, sem
vorum kæra meðbróður er svo tamt, hvað
litlu sem að honum er andað öðru en tómri
lofgjörð og skjalli. Klausan endar á pessari
málsgrein, sem pjóðólfur mundi í fyrri daga
einhvemtíma hafa sagt um, að „mikils væri
um vert, bæði um formið ogefnið". — (Vjer
höfum leyft oss að skjóta inn orði hjer og
hvar milli sviga, til skilningsauka).
„pótt vjer svörum hógværlega í petta
sinn“ segir ritstjórinn (— t a. m. með orð-
unum „bull“, að „hringla kvörnum", „porsks-
eða ísu-höfða hringlandi", „gelta eðaglepsa",
„narraskapur“, „hænsni“, að „garga“, og
öðrum jafnsnyrtilegum og andríkum hógværð-
arorðum —) „skulu menn vita fyrir víst“
(— heyri pað allur lýður! hlustið á og skelf-
ist! —) „að hvenær sem nafnlausar greinir
koma á prent“ (— eins pó pað sje í pjóð-
ólfi, eins og núna seinast sjómannaklúbbs-
sálmurinn mikli, í 8. bl.?—) „aem á sama
hátt eins og pessi hringlandagrein fsafoldar,
leitast við að gjöra prent í einu: forsvara"
(— pví ekki baksvara —) „pað sem ekki er
forsvarsvert, eyða frjálslegum áhuga á vel-
ferðarmálum landsins“ (— pað er að skilja :
áhuga á pví • að komast í nefndir í pessum
velferðarmálum? —) „og sverta með óhróðri (!)
pá, sem berjast(!!) fyrir peim“ (— segja t.
a. m. að höfuðkempuna, ritstjóra pjóðólfs,
hafi langað til að komast i skólanefhdina—)
„pámun oss ekki óvandur (sic!) eptirleik-
urinn, og munum vjer pá sýna betur (e-hem!),
hvaða rjett peir menn hafa gagnvart hinu op-
inbera (?!), sem dylja nöfn sín undir skamma-
greinum" ??!!!.
Auglýsingar.
— Með því það nú um nokkurn tíma
hefir gengið staflaust hjer i bænum og
viðar, að peningum hafi verið stolið í
sölubúð P. C. Knudtzons eða Consul
Smiihs hjer í kaupslaðnum, og þessu
peningahvarfi heíir verið dróttað að
einum heiðarlegnm borgara bæjarins,
álít jeg mjer skylt hjer með að lýsa
því yfir, að þetla allt er frá rótum á-
stæðulans uppspuni, með þvi cngum
peningum hetír verið stolið i nefndum
búðum.
Skrifstofu bæjarfógeta í Reykjavík 26.
febrúar 1876.
L. E. Sveinbjörnsson.
— Með því að reynsla hefir komið
fram fyrir því, að baðanir þær, sem
hafa farið fram í lækninga-hreppnrnim
á kláðasvæðinu fyrir sunnan Botnsvog,
hafi ekki alstaðar verið svo vel af hendi
leystar sem skyldi, eða þá, að kláðinn
hefir verið megnari og dreifðnr víðar,
en ástæða var til að ætla, eptir þvf, sem
kom fram við skoðanirnar I rjettunnrn
í haust, skal hjer með alvarlega brýut
fyrirölltnn fjáreisöndnm á nefndu svæði,
að hafa, þrátt fyrir það, að eigi hafi
orðið vart .við kláða í hinum sfðtistu
skoðunum, frarnvegis eins og áðnr fje
sitt i strangri heimagæzlu og undir
sterku eptirliti. Ber þeim að hýsa fje
sitt á hverri nóltu eða að minnsta kosti
smala því á hverjum degi, og eiga þeir
undir eins að segja baðstjórum til, ef
þeir verða varir við grunsemi í nokk-
urri kind; en baðstjórum ber að halda
áfram alla í hönd farandi vertið hinum
fyrirskipuðu hálfsmánaðar-skoðunum.
Énginn bóndi má því yfirgefa heimiii
sitt á vertíðinni eða senda vÍDnumenn
sina til sjáfar, áður en hann er búinn
að sjá um. að nægilegt fólk verði heima
hjá sjer til að smala fjenu og vakta það,
og, ef nauðsyn ber lil, taka það til
nýrrar lækninga-meðferðar, og skulu
baðstjórar hafa sterkar gætur á, að
nægilegur mannafli verði fyrir a!la
vertiðina yfir á hverju heimili til að
hirða um fjeð, en undireins gefa hlut-
aðeiganda hreppsljóra eða undirskrifuð-
um lögreglustjóra það til vitundar, ef
þeir verða þess vísir, að nokkur fjár-
eigandi hafi brotið á móti þessari fyr-
irskipun, og látið fje sitt ganga vökt-
uDarlaust.
Hinn setti lögreglustjóri i fjárkláða-
málinu fyrir sunnan Botnsvog.
Reykjavik 18. febrúar 1876.
Jón Jónsson.
Ársverbib greibist í kanptíb, eba þá hálít á Buraarméluin, hálft á
haustlesturu Auglýsin«»ar eiu teknar í blaftib fyrir 6 a. srmleturs-
líuan eba jafnraikib rúra, en 7 a. raeb venjulegu meginraálsletri. —
Skrifstofa Isafoldar er í Doktorshúsinu (í Hlibarhúsum).
Uitstjúri: Björn Jónsson, cand ph.il.
Landsprentsmibjan ( Reykjavík.
Einar pórðarson.