Ísafold - 16.11.1878, Blaðsíða 2

110
ÍSAFOLD.
16/n 78
afgjört með rjettarúrskurði, hvort jeg
ætti að fá meðulin afhent. Síðan var
jeg kallaður til að mæta fyrir rjetti 28.
október, oglíka höfðu að sögn dómar-
anna verið kallaðir til að mæta þar
uppljóstrarmennirnir lyfsali N. S. Kriig-
er og læknir J. Jónassen. Jeg mætti
í ákveðinn tíma, en hinir mættu ekki;
var þá rjettur settur, og síðan af dóm-
aranum uppkveðinn sá rjettarúrskurður,
— að mjer skyldu afhendast hin um-
ræddu meðul. í brjefi sínu 23. oktbr.
hafði landshöfðinginn getið þess, að sjer
virtist að málið um hina umgetnu 5
potta af spíritus heyra undir 5. gr. í
tiisk. 26. febr 1872. Bæjarfógetinn ljet
birta mjer stefnu til að mæta fyrirrjetti
29. október, til þess dóm að þola o.
s. frv., þar jeg ekki hefði gefið fógeta
til vitundar um spíritusinn og ekki
greitt af honum lögboðinn toll; jeg
hafði áður borið það fyrir, sem satt
var, að jeg hefði ekki vitað með vissu,
hvort spíritusinn mundi koma, og líka
haldið, að þó hann kæmi, þá myndi
verða skrifað á kassann að í honum
væri ekki að eins homöopathisk með-
ul, heldur líka svo eða svo margir pott-
ar af spíritus, og því hefði jeg beðið
póstmeistarann að greiða min vegna
þann kostnað, sem á kassanum kynni
að hvíla. — Oli póstmeistari Finsen
var einnig mættur, og bar fyrir rjettin-
um, að hann hefði verið fús til að greiða
mín vegna hinn lögboðna toll, ef bæjar-
fógetinn hefði spurt sig um það og
ekki tekið spíritusinn frá sjer ; enn
fremur lagði jeg fram fyrir rjettinn
eptirrit af brjefi því, er jeg hafði skrif-
að amtinu, daginn eptir að jeg kom
til Reykjavíkur, og hvar í jeg hafði
fram boðið tollinn. En að svo vöxnu
máli kvað þó bæjarfógetinn upp þann
dóm, að jeg skyldi auk tveggja króna
í toll, gjalda tvöfalt við hann, eða 4 kr.
í sekt, eptir 5. gr. í tilsk. 26. febr. 1872.
J>essum dómi áfríaði jeg til landsyfir-
rjettarins.
Loksins þann 31. október var jeg
kallaður til að mæta á skrifstofu bæjar-
fógetans, til að taka á móti meðulum
þeim, sem mjer höfðu verið til dæmd.
f>egar rjettur var settur, krafðist jeg
þess, að mjer yrði einnig fram seldur
spíritusinn, gegn því, að jeg legði fram
hinn lögboðna toll, 2 krónur, og þar
að auki hina ídæmdu sekt, 4 krónur,
með því skilyrði, að jeg fengi sektar-
fjeð aptur, ef jeg ynni þetta tollmál
fyrir æðra rjetti, og fjellst fógetinn á
það. J>á byrjaði afhendingin, og voru
spíritusflöskurnar, og flöskurnar með
karbólvatninu og arnica áburðinum fram
seldar undir óbrotnu innsigli Óla póst-
meistara Finsens, einnig var lagður fram
pokinn með litlu meðalaglösunum í, og
bókaði fógetinn, að hann væri með ó-
brotnu innsigli bæjarfógetadæmisins, og
játaði jeg að sönnu, að innsiglið væri
óbrotið, en bað það einnig bókað, að á
botni pokans væri svo stórt gat, að þar
mætti taka út um flest, ef ekki öll,
meðalaglösin, og var þá tekið glas út
um gatið, og látið þar inn aptur; jeg
bað einnig bókað, að pokinn væri þann-
ig forsiglaður, að það mætti leysa frá
honum fyrirbandið, án þess að brjóta
innsiglið, og sagði fógetinn þá, að jeg
skyldi gjöra það, hvað jeg gjörði hæg-
lega á svipstundu fyrir rjettinum, í við-
urvist rjettarvitnanna, Jóns Borgfirðings
og Ólafs Rósinkranz. Var þá farið að
talca meðalaglösin upp úr pokanum;
voru mörg þeirra umbúðalaus, og mið-
arnir með meðalanöfnunum dottnir af
sumum þeirra; úr pokanum komu alls
92 glös. Jeg bað þá bókað í hvaða
ástandi glösin kæmu upp úr pokanum,
og afsagði fógetinn það. Jegspurðiþá,
hvort Óli póstmeistari Finsen hefði
verið kallaður til að vera viðstaddur
þegar hans innsigli var brotið frá pok-
anum 8. október, og svaraði fógetinn
á þá leið, að það skipti engu, því hann
(fógetinn) hefði fidem publicam (= sjer
væri trúandi). Jeg skoraði þáárjettar-
vitnin, að vera við því búin, að vitna
um það síðar meir, ef á þyrfti að halda,
sem jeg hefði beðið bókað, og ekki
fengið. Síðan var mjer fengin bókin
til undirskriptar, og sá jeg þá fyrst,
að vitnin voru búin að skrifa undir; jeg
skrifaði þá sjálfur inn í bókina, að jeg
hefði óskað, að það yrði bókað, í hvaða
ástandi meðalaglösin komu úr pokan-
um, að miða vantaði á sum þeirra, og
að fógetinn hefði neitað að bóka það,
einnig að jeg geymdi mjer og hlutað-
eigandi apótekara rjett gagnvart þeim,
sem meðhöndlað heféu meðulin, og
ritaði jeg nafn mitt þar undir. — Síð-
an stefndi jeg fógetanum fyrir sswtta-
nefnd, 5. nóv.. útafþví, sem mjer pótti
ábótavant við afhendinguna, en þar
sáttum varð ekki á komið, var því máli
vísað til landslaga og rjettar.
Eptir að jeg var kominn til Reykja-
víkur, og mjer var orðið það ljóst, að
meðulin höfðu verið kyrsett hjer í
Reykjavík, beinlínis eptir kröfu þeirra
hjeraðslæknis J. Jónassens og lyfsala
N. S. Krugers, og eptir að jeg sá, að
þeir höfðu byggt þessa kröfu sina á
ósönnuðum uppljóstri, sem sje þeim, að
meðulin virtust ætluð til ólöglegrar
meðalaverzlunar og ólöglegra lækn-
inga, og af því mjer virtist, að
þeir með þessu hefðu bakað mjer
allan þann kostnað, sem af því
leiddi fyrir mig, að verða að fara
hingað til Reykjavíkur, til að sækja
þessa eign mína, í stað þess að njóta
þess rjettar að málið væri ransakað
heima í mínu hjeraði, ef það þætti
þurfa ransóknar við, þá höfðaði jeg
gegn þeim mál til skaðabóta fyrir þetta
ómak mitt, og var það mál eptir all-
langa málafærzlu tekið upp til dóms
31. október næstliðin, og er ekki dóm-
ur fallinn í því enn þá.
J>ann 6. þ. m. fjekkjeghjá fóget-
anum útskript af rjettarhaldinu um af-
hending meðalanna 31. f. m. Sá jeg
þá að sleppt hafði verið athugasemd
þeirri, sem jeg skrifaði inn í þingbók-
ina og sem áður er getið; krafði jeg
fógetann um eptirrit af henni líka; hann
ritaði þá athugasemdina neðan við út-
skriptina og vísaði henni inní útskript-
ina með merki, en ritaði ekki undir
hana nafn sitt.
Jeg áleit mig þá neyddan til að
biðja amtið að skipa hæfan mann til
að fá fyrir rjetti vitnisburð rjettarvitn-
anna við afhendinguna, um þau atriði,
sem mjer þóttu enn óljós og ósönnuð
samkvæmt útskriptinni af fógeta gjörð-
inni. — Vitnaleiðsla þessi fram fór fyr-
ir rjetti í gær 11. þ. m. og vitnaðist
þá, að jeg hefði leyst fyrirbandið frá
pokanum fyrir rjettinum án þess að
brjóta innsiglið, og að glas hefði verið
tekið út um gatið á pokanum áður en
jeg leysti frá honum, einnig báru vitn-
in, að áskriptarmiða hefði vantað á
sum glösin þegar þau komu úr pokan-
um — líka játaði vitnið Olafur Rósin-
kranz, að hann hefði sleppt athugasemd
þeirri, sem áður er getið og jeg hafði
ritað inn í þingbókina á undan nafni
mínu, þegar hann ritaði útskriptina fyr-
ir fógetann ; sama vitni játaði líka, að
hann hefði hjálpað mjer um pappírs
umbúðir utan um sum af glösunum og
vafið sjálfur utan um nokkur þeirra.
J>að, sem vafningssamast var við
þessa vitnaleiðslu, var það, hvað af
hinum umræddu atriðum hefði skeð
fyrir rjettinum, og hvað af þeim eptir
það rjetti var slitið, og kom þetta eink-
um af því, að fógetinn og rjettarvitnin
virtust álíta, að það hefði skeð utanrjett-
ar, sem fram fór eptir að vitnin rituðu
nöfn sín í bókina; jeg he}>rði ekkifó-
getann segja rjetti slitið og sá ekki þeg-
ar vitnin rituðu nöfn sín í bókina, held-
ur einungis að þau voru búin að því,
þegar mjer var fengin hún til undir
skriptar.
J>essa frásögn hefi jeg að efninu
til ritað svo rjett, sem jeg ýtrast man,
enda eru flest aðal atriði hennar inn
færð í rjettarskjöl.
Staddur í Reykjavik 12 Nóvember 1878.
Jakob Guðmundsson
frá Sauðafelli
*
* *
J>ó oss ekki detti í hug að rengja
þessa píslarsögu síra Jakobs, þá skal
þó við bætt kafla úr öðru brjefi um
sama efni.
„-----Svoleiðis var, að samkvæmt
stjórnarskrárinnar 49. og 50. gr., þótti
rjett, að snuðra á pósthúsinu eptir
homöopathiskum meðulum. Fannst þá
kassi til síra Jakobs í vörzlum póst-
meistarans; var hann sleginn upp, og
kom þá upp mesti grúi af glösum, sum-
um tómum, sumum fullum, þar á með-
al 39 af því megnasta eitri, sem engin
skepna kvað þola, nema ein gamal-