Ísafold - 18.04.1879, Blaðsíða 2

42
um, verkuðum og óverkuðum, leðri,
sútuSu og ósútuðu, dýra - innýflum,
hvort þau eru ný, hert eða söltuð,
flóka, hári, burstarhári af svínum,
fiðri og dún, fiski og hverju einu, sem
tilbúið er af fiski, og sareptabalsami“.
Oss þykir það að þessari auglýsingu,
að landshöfðingjanum er ekki veitt sama
vald og stjórnarherranum, til þess eptir
ástæðum að gefa út álíkt bann, því sje
það satt, að næm drepsótt geysiþegar
í Berlín, þá er hún ekki lengi að ná
sjávarhöfnum, t. d. Hamborg, sem um
þennan árstíma eru í samgöngum við
ísland, og er þá seinlegt að sækja bannið
til Khafnar. Hvað yrði úr þessu landi,
ef Astrachan-drepsóttin næði hingað á
sumardag ?
Eptir skýrslu frá Kaupmannhafnar
brakúnunum Simmelhag og Holm var
árið sem leið út flutt hjeðan af saltfiski
beina leið til: Pund.
Kaupmannahafnar 3,245,000
Spánar .... 7,150,000
Englands . . . 1,500,000
óbeinlínis til Spánar 128,000 pund.
12,023,000
Aths. þess utan
munu hafa farið til
Norvegs hjerumbil 320,000
Alls: 12,343,000 skpd.
eða hjer um bil................38,570
— Af harðfiski
fluttust hjeðan . . 260,000
eða rúm...........................800
Tilsamans: 12,603,000
eða rúm........................39>37o
Saltfiskur aðvestan seldist, að und-
anteknum einum farmi frá Olafsvík, á
Spáni fyrir 64 kr. skippundið, sunnan-
fiskur yfir höfuð fyrir 53 kr. 40 a. í
Kaupmannahöfn var fiskurinn borgað-
ur hæst 58 kr. sk.pundið og lægst (smá-
fiskur) 35—33 kr. ísa gekk yfir höf-
uð 30 kr. slcippundið. Á Englandi var
smáfiskur borgaður upp og ofan með
£ 16 (288 kr.) smálestin (rúm 8 skip-
pund), ísa 216 kr. smálestin. Harðfisk-j
ur að norðan og austan seldist fyrir 65 j
—85 kr., að sunnan og vestan fyrir 100 I
—ii2kr. skippundið.
Saltkjöt gekk illa, sökum þess að
svo mikið af kjöti og fleski flyzt nú frá
Vesturheimi. Tunnan (224 pund netto)
gekk að jafnaði 48 kr. (hæst 54 kr. lægst
38^/2 kr.) eða hjerumbil 21 eyripundið.
Utfluttar voru alls 7700 tunnur (þar af
2000 t. geymdar síðan 1877), eða kjöt
af, segjum, 36,000 fullorðnum sauðum
fyrir hjer um bil 370,000 kr.
Af tólg voru út flutt 440000 pund
og seldist hún fyrir 35^2 til 37 aura
pundið.
Alls má reikna, að úr landinu hafi
1878 verið út flutt hjerumbil 2,500,000
króna virði í mat (fiski, kjöti og tólg)
og þó frekar, ef þg.ð fje, sem út flutt
hefir verið á fæti, er mgð reiknað. Ept-
ir því sem næst verður komizt, þegar
farið er eptir undanfarandi árum, mun
til landsins hafa verið flutt fyrir, á að
gizka, 1,500,000 kr. af matvöru. Betra
væri fyrir landið, að ekki væri meiri
matvara út flutt, en sem nemur hinni
innfluttu, og sjer í lagi væri landsbúum
hollara, að verka og borða sjálfir salt-
kjöt sitt, en láta kaupmenn slátra og
salta, og flytja síðan út illa verkað kjöt,
sem illa er borgað.
Vöruskrá, þegar póstskip fór
frá K.höfn: Ull, 66—67 a. Óseldir
850 ballar. Saltfiskur, vestfirzkur 55—
5 8 lj2 kr., sunnlenzkur 48—50 kr. Lýsi
48—54 kr. Æðardúnn q1/,, kr. Óseld
3000—4000 pund. — Rúgur 5 kr. 30 a.,
hver 100 pd. Bankabygg, eptir gæðum,
8 kr. 50 a. til 9 kr. 50 a., hver 100 pd.
Rúgmjöl 6 kr., hver 100 pd. Kajtfi, vana-
legt, 52 a., gott 55—60 a. Kandíssykur
30—32 a. Hvítasykur 26—-28 a.
— ITerra Eiríkur Magnússon hefir
gefið út á ensku tvær ritgjörðir um
rúna-almanök, annað norskt og annað
lappneskt. f>essar ritgjörðir eru efa-
laust fróðlegar fyrir rímfróða menn og
fornfræðinga. —• Sami höfundur hefir
einnig byrjað á því, að snúa Rúneberg
á enslcu. þ>etta mun honum reynast
vandaverk, og getum vjer að eins ósk-
að, að honum megi takast að komast
frumritinu sem næst. En hvað sem
þessu líður, þá hlýtur hver Islendingur
að gleðjast yfir því, hversu vel herra
Eiríki Magnússyni hefir heppnazt að
ryðja sjer braut og komast til frama
meðal Breta. Enda er lyst að sjá,
hversu leikinn hann er orðinn í ensku.
Ensk blöð geta þess, að mikil bág-
indi sjeu á Nýfundnalandi sökum flski-
leysis. Ekki þarf íslenzki fiskurinn að
lækka f verði í ár fyrir þá sök.
— Hæstirjettur hefir, í þistilfjarðar-
hvalrekamálinu gamla, dæmt þá síra
Benedikt í Múla og sfra Hjörleif á Völl-
um til að borga síra Halldóri á Hofi,
hinn fyrra 106 kr. 28 aura, hinn síðara
260 kr. 95 a. með vöxtum frá 40. sept.
1868,
— „Hof ogStads rjettur“ Kaupmanna-
hafnar hefir dæmt landssjóðinn til að
greiða verzlunarhúsinu P. C. Knudtzon
& Sön 1408 kr. 33 a., sem um of inn-
heimtar í vínfangatoll vorið 1876 af skip-
um tveim, sem afferma áttu í Hafnar-
firði, en voru látin greiða tollinn eptir
lögum n.febr. 1876, þó þessi lög ekki
væri þá þinglesin í Hafnarfirði en að eins
í Reykjavík. Að líkindum verður þess-
um dómi áfrýjað til hæstarjettar.
— í stað „Fyllu“, erf vor hingað von
á herskipinu danska „Ingólfi“. Formað-
urinn heitir Mourier; stýrimaður verður
Wandel, sem áður heflr verið skipstjóri
á„Díönu“.
— Landsyfirrjetturinn hefir dæmt kaup-
mann H. Th. A. Thomsen sýknan í Ell-
iðaár-laxveiðamálinu. Mun lagabrotið
ekki hafa þótt fullsannað.
Með þeirri kurteysi, sem herra
C. Zimsen mun hafa lært fyrst í skóla
Kyhns sál. og síðar numið til fullnustu
hjá húsbónda sínum, hefir hann fyrir
skemmstu ávarpað „ísafold11 í ,.þjóðólfi“
(3b io)-
Oss er ekki vandara um, en ráð-
herra íslands, þegar hann fjekk (11.
ágúst 1876) brjefin frá húsbónda herra
Z’s, sem getið er um í Stjórnartíð. 1876,
B. bls. 101, og sem „voru rituð með
svo löguðum blæ, að ráðgjafinn var í
vafa um, hvort rjett væri að svara þeim“,
— og skulum því, málefnisins vegna,
svara herra Z. fáeinum orðum. Hann
biður oss, að skýra beturummæli „ísa-
foldar“ um hlýðni „húsbóndans“ við
landslögin ; en hefir sjálfur tekið af oss
ómakið; því hann játar, að húsbóndi
sinn, ásamt öðrum íslenzkum kaupmönn-
um hafi „í fyrra vetur fengið (danska)
þingmenn, til að hreifa þessu máli (ís-
lenzkum skattalögum) á ríkisþinginu
danska“, með öðrum orðum, að þeir
hafi sett út menn til ólögmætrar afskipta-
semi af íslenzkum málefnum, með því
að reyna til að draga íslcnzk lög frá
þeirra rjetta varnarþingi inn undir dóm
ríkisþingsins, sem þau eru með öllu ó-
háð, og að þeir því, eins og vjer að
orði kváðum, hafi „andæft gegn lögun-
um“ (skattalögunum og stjórnarskránni).
Fyrir þessa játningu, sem vjerhöfð-
um ekki fyr frá íslenzkum kaupmanni,
á herra Z. skilið, að vjer tilfærum lít-
ilræði til skýringar þeim drjúgyrðum
hans, að „fáir kaupmenn hjer á suður-
landi, og jafnvel enginn, flytji að tiltölu
jafnmikið af — — peningum inn í land-
ið, eins og einmitt húsbóndi hans“. Á
reikninga yfir viðskipti við verzlanir P.
C. Knudtzon & Sön’s í Hafnarfirði og
Reykjavík (um Keflavík er oss ókunn-
ugt), er prentuð svo látandi hugvekja:
„1> að sem stendur inni,
horgast einungis í röruni“.
Vjer skiljum þetta svo, að þeir,
sem kunna að eiga inni í tjeðum
verzlunum, megi búast við , að fá
það borgað einungis í vörum, en ekki
peningum. Sje nú þessj ætlun vor ekki
„röng skoðun“, „vitleysa“ eður „ósann-
indi“, þá má vera lítið um peninga hjá
hinum kaupmönnunum á suðurlandi,
fyrst „húsbóndinn“ sjálfur, er ekki rífari
á þeim en þetta. þ>eim mönnum er-
lendis, „sem tekið hafa próf í verzlun-
arfræði“, mun þykja það ný kenning,
að kaupmaður hafi rjett til að afsegja
að greiða í peningum, það sem skipta-
vinir hans eiga inni hjá honum, og fyrst
herra Z. vill taka vel ráðum verzlunar-
fróðra (og danskra) manna, þá lesi hann
ræður þeirra stórkaupmanns Alfred
Hages, stiptamtmanns Rósenörns, skipa-