Ísafold - 12.07.1879, Blaðsíða 4

4
þingi. Frumv. færi að eins á fram á linun á gjaldinu
fyrir torfhúsin; torf húsveggir þyrftu meira rúm en
timburveggir, og væri þvi ójöfnuður að gjöra eigi mun
á gjaldinu. Grundvöllur hinna fyrri laga væri látinn
óhaggaður.
(Við þriðju umræðu, 10. þ. m., vildi)
Jón Jónsson láta fresta umræðunum til þess að
geta komið ffam með breytingaratkv. Galli á löggjöf
vorri, að hún væri öll í smámolum; fyrir það alþýðu um
megn að komast niður í lögunum. Munur eða þá er
lögin voru eigi fyrirferðarmeiri en svo, að lögsögu-
maður gat lesið þau upp öll saman í upphaíi alþing-
is_. Reyndar eigi að hugsa til slíks nú; en yarast
skyldi að gjöra þau flóknari en þörf væri á með því
að búa til smálög. Vonaði að deildin kenndi í brjósti
um fátæklingana, sem lög þessi gerðu svo mikinn ó-
jöfnuð.
Ásgcir Einarsson sagði að tillaga þingmannsins
(J. J.) um nefnd væri hið eina í ræðu hans, sem sjer
fyndist vit í, en því mundi til lítils að halda fram, með
því að hann (J. J.) hefði aleinn greitt atkv. fyrir því
áður. Oánægju og kveinstafi fátæklinga í Rvík út af
lögunum hefði hann hvergi sjeð koma fram, og fyr
gæti hann eigi farið að kenna i brjósti um þá.
Jón Jónsson sagði, að það mundi sjást, ef haldinn
væri nú fundur við bæjarmenn.
Ásgcir Einarsson: Bæjarstjórnin hefir stungið upp
á lagabreyting þessari, sjálfsagt með vitund bæjarbúa,
sem því hefðu getað mótmælt henni, hefðu þeir viljað.
Magnús Stephensen skýrði frá, að bæjarstjórnin
hefði samþykkt breytinguna með atkvæðafjölda, öllum
atkv. gegn 2; hefði J. J. sjálfur og allir tómthúsmenn-
irnir einmitt greitt atkv. með henni.
Jón Jónsson bað sjer hljóðs til að bera af sjer
áburð M. Stepliensens (Magnús Stcphensen: Enginn
áburður !). Hann hefði samþ. breytinguna einungis af
því, að hann hefði viljað hana heldur en ekkert, og
til þess að málið kæmist inn á þing; embættismennirn-
ir í bæjarstjórninni hefði komið því til leiðar, að breyt-
ingarnar urðu eigi fleiri, með fram fyrir það, að bæj-
arfóg. hefði tekið sjer sjálfum atkvæðisrjett.
Eirikur Kitld taldi það móti þingsköpunum, að
fresta málinu. Mótfallinn nefnd, nema þingmaðurinn
gæti fyrir það komið allri löggjöf íslands í lítið kver
(prjónað þau saman við bæjargjaldalög Rvíkur!), en
því hefði hann nú litla trú á.
(Frumvarpið síðan samþykkt óbreytt með 9 atkv.).
ííýtt læknishjcrað. Guðm. Einarsson bar upp í
neðri d. 7. þ. m. lagafriimvarp um, að gjöra nýtt lækn-
ishjerað úr Dalasýslu og Bæjarhrepp í Strandas.
Gttðm. Einarsson: Mál þetta á þingi bæði 1875
og 1877. þörfin mikil, 2 daga ferð til læknisins í St.hólmi
frá yztu bæjum umdæmis hans. T.angt að bíða hans
þá heim utan undan Jökli eða vestan úr Eyjahrepp.
Einnig fólksmargt: um 6000. Sömul. mjög langt að
leita lækna i öðrum hjeruðum, en aptur gæti læknir í
Dalasýslu orðið að nokkuru liði í læknishjeruðunum
umhverfis hana. Loks jyki það á nauðsynina, að nú
væri farið að reyna að eyða skottulækningum, eptir
niðurlagi í kgsbr. 23/2 1824.
Páll Pálsson prestur taldi nýtt læknishjerað í Dala-
sýslu mundu spilla því, að læknar fengjust í hin eldri
læknishjeruð, sem enn væri laus, svo sem Austur-Skapta-
fellssýslu, þingeyjars. o. fl. Hann rengdi sögusögn
flutningsmanns um örðugl. og vegalengd fyrir Dala-
menn að ná í lækni; sjer væri nær að halda, að hann
flytti málið nauðugur, og gæti hann vorkennt honum,
ef hann, sem væri svo alkunnugur að samvizlcusemi
og sannleiksást, berðist fyrir þessu málefni móti geði
sínu.
Guðm. Einarsson: Síðustu orð þingmannsins eru
eigi svara verð. Ástæður hans ljettvægar. Eiga Dala-
menn að bíða læknishjálpar þangað til hin læknisem-
bættin eru alskipuð ? Um vegalengd í Dalas. veit þingm.
ekkert.
H. Kr. Friðr\ Gæti jafnvel komið fyrir að ekki
veitti af 4 dögum til að ná í lækni í Dalas., eins og
nú er. Og hvaða læknishjálp er það, t. d. fyrir sæng-
urkonur? Öll Dalas. er læknislaus og nokkuð af
Strandas. með. Ekkert hjerað eins þurfandi læknis.
Vill síra Páll setja læknum þau lög, að þeir megi ekki
sækja um Dalas. fyr en hin læknishjeruðin eru skipuð,
og eigi sækja úr þeim ? Annars er óþarfi að kvíða
skorti á læknaefnum; nógir að læra bæði hjer og er-
lendis.
Páll Pálsson prcstur: þessi læknisnauðsyn í Dala-
sýslu hefir komið upp alll í einu, siðan læknamálið var
fyrir þinginu. Undarlegt. Fjarri mjer að ætla að setja
læknum lög um það, hver læknishjeruð þeir megi sækja
um; því að þó nú kunni að vera einhver hleypidómur
gegn Austur-Skaptafellssýslu, erjeg ssnnfærður um, að
ef einhver rjeðist í að sækja um það hjerað, mundihann
skoða vel huga sinn áður hann leitaði þaðan aptur.
þórður þórðarsoti sagði, að læknisnauðsynin í
Dalasýslu væri engan veginn ný tilkomin; hann hefði
haldið henni fram 1875; en þingm. Dalamanna var
þá á öðru máli, mun hafa verið af því, að Stykkish.-
læknirinn gat þá betur snúizt við Dalamönnum, afþví
að Snæfellingar höfðu þá ágætan óskólagenginn lækni.
Varaforseti (Gr. Th.): Sýslunefnd og amtsráð hefðu
átt að bera fram þetta mál, sje það svo nauðsynlegt.
Mannkærleikur býður að fjölga læknum; en er eigi þörf
víðar en í Dalasýslu ? T. d. í Skaptafellssýlu ? En
slík fjölgun lækna bannar sig sjálf að svo stöddu.
þórarinn Pöðvarsson: þingm. Dalam. of hermir
um vegalengdina. En fólksfleira er þetta umdæmi
flestum öðrum; það er satt. Læknaskipunarlögin
nokkuð ung til að fara að breyta þeim. Hjer einungis
farið fram á að breyta einu umdæmi í tvö. Sje slíku
farið fram, verður breytingin af handahófi, og á það
sízt við meðan sum hin áður stofnuðu læknahjeruð eru
læknislaus, og eiga þó erfiðara að ná í lækni. þegar
þau eru öll skipuð, er tími til að fara lengra, megi
landssjóður þá við því; fyr eigi.
Guðm. Einarsson: það mun ekki vera lögboðið
skilyrði fyrir stofnun læknishjeraðs, að sýslunefnd og
amtsráð mæli með því. Fundur í Dalasýslu fól mjer
sem þingmanni að fylgja málinu fram. Sjest á alþing-
istíðindunum 1875, að ekki er rjetthermt, að jeg hafi
þá eigi fylgt þessu máli fram.
Hjálmur Pjetursson var málinu meðmæltur, vegna
fólksfjöldans í hinum afskekktu sveitum Stykkishólms-
læknishjeraðsins, — þrátt fyrir fjeskortinn og lækna-
efnaskortinn.
(Málinu vísað til 2. umræðu með 17 atkv.).
YlfiAFKABLAÐ þetta, sem verður 12—20 arkir,
fylgir ísafold ókeypis, eins handa nýjumkaupendum
að síðara helming þessa árgangs hennar, ef þeir greiða
andvirðið (1 kr. 50 aura) um leið og þeir panta hann.
Ritstjóri: Björn Jónsson, cand. phil.
Prentað með hraðpressu ísafoldarprentsmiðju.