Ísafold - 07.07.1881, Síða 4

64
ná aptur, nema með kaupum, því, sem
konungur áður var búinn að selja öðrum,
og ekki lengur var til sem rjettindi, er
fylgdu þeim jörðum, sem þeir höfðu
keypt. Að taka undan jörðum veiðirjett
þann sem fylgdi þeim, gat hver maður
gjört, og hefði það haft sama lagagildi
fyrir eptirkomendur þeirra eins og þó
konungur hefði gjört það, jafnvel þó hjer
við bætist að konungur þá var einvalds-
konungur, og á þeirri tíð voru það lög
sem hann setti. þetta er grundvöllur-
inn, sem seinna hið konunglega afsals-
brjef 11. d. des. 1853, og hæstarjettardóm-
urinn af 16. d. febrm. 1875 er byggt á.
Óll skjöl og allar skýrslur þessu við-
víkjandi hafa komið fram í málinu
milli herra Benedikts sýslumanns Sveins-
sonar og mín, en það mál var loksins
útkljáð með hæstarjettardómi 16. febrú-
arm. 1875, og flutti herra Benedikt
sjálfur málið fyrir hæstarjetti, svo að
allir, sem þekkja herra Benedikt, og
vita hversu ötull hann er í þvi, sem
hann tekur sjer fyrir, geta hugsað sjer
að hann muni hafa tekið allt það fram
sem gat ^arið málstað hans. Sumarið
1875 voru viðaukalögin við Jónsbók
landsleigubálks 56. kapítula um friðun
á laxi búin til á alþingi en náðu fyrst
samþykki konungs u.dag maím. 1876.
þessi lög eru búin til, til þess að bæta
úr þeim vandræðum, sem laxaveiðin
hjer á landi átti að vera komin í, en
ekki til þess að ná í veiði handa þeim
jörðum, sem ekki höfðu hana áður, eða
taka frá einstökum mönnum veiðirjett
þann, er þeir höfðu keypt eða erft.
J>etta verður að vera hinn eini rjetti
skilningur á viðaukalögunum, því að
ef þau hefðu gengið í þá átt, að þau
hefðu átt að taka veiðirjett frá öðrum,
sem áttu hana áður en lögin komu út,
hefði þessu nýju lög verið brot gegn
stjórnarskránni 5. d. janúarmán. 1874,
50. gr., og konungur hefði aldrei get-
að samþykkt þau. J>ennan skilning
hefir einn af Danmerkur helztu og
beztu lögfærðingum haft á viðaukalög-
unum, sjá brjef ráðgjafans yfir íslandi
Dr. juris Nellemanns 26. maí 1877, sem
prentað er í Stjórnartíðindunum 1877
B. bls. 95. Eptir að viðaukalögin höfðu
náð lagagildi hjer, gjörði jeg mjer sum-
arið 1878 ferð austur, til þess að kynna
mjer veiðiaðferð þá, sem við væri höfð
i Ölfusá, Hvítá og þjórsá, og varð jeg
þá var við, að þýðing 2. greinar lag-
anna n. maí 1876, þar sem í þeim
segir svo fyrir: „enda sje eigi vatn
dýpst þar, sem net, garður eða veiði-
vjel liggur“, — hafi þar verið sú, að
ekki væri bannað allt það svæði, þar
sem vatn er dýpst, jafnvel þó greinina
líka megi skilja svo, að alls eigi megi
veiða, þar sem dýpst er vatn(!), enda
væri það mjög ósanngjarnt, ef ákvörð-
unin um bann á móti netalögnum, þar
sem dýpst er, sem er mjög óheppileg,
eins og hún er orðuð, gæti tekið af
alla veiði eða mestalla fyrir einstaka
menn, án þess að veiðiaðferð þessara
einstöku manna skemmdi veiði fyrir
öðrum. Síðan hafði jeg ásett mjer að
ferðast upp í Borgarfjörð, til að skoða
veiðiaðferðina þar, en hefi hingað til
ekki komizt til þess. Líka hefi jeg
síðar hugsað að þess mundi ekki þurfa,
því líkast til mun þar einnig vera veitt
þar sem vatn er dýpst, því að það er
verulegt skilyrði fyrir að veiðin geti
borgað sig, þar sem hún varla mun
gjöra það ef menn eiga að fara að
veiða laxinn á grynningum. Vand-
ræðin, sem áttu að vera komin á lax-
veiði hjer á landi, áður en viðaukalög-
in komu út, þekki jeg ekki, en hægt
er að sanna, að laxveiði hefir verið
minni víðast hvar á eptir allt til þessa
dags, nema í Grafarvogi, en þessi mikla
veiði í Grafarvogi getur líka komið til
af því, að þar getur veiðzt smálax,
sem fær að sleppa gegn um laxakistur
mínar, af því að jeg þykist auka lax-
veiði mína, líka með því, að hleypa
nokkru af stórum löxum upp fyrir til
að gjóta, semjeg álít nauðsynlegra, en
að eingöngu smálax geti gjört það.
Grafarvogsmenn mega með síldarvörpu
sinni ná öllum smálöxum, sem aðrir
mega ekki veiða. (Niðurlag síðar).
Alþingi
var sett á vanalegan hátt þ. 1. þ. m. Síra
Eirfkur Briem hjelt mjög góða ræðu í kirkj-
unni. Forsetar kosnir: í sameinuðu þingi
Bergur amtmaður Thorberg, í neðri deild
Jón Sigurðsson frá Gautlöndum, í efri deild
Bergur amtmaður Thorberg.
Upp í efri deild voru kosnir Asgeir Ein-
arsson, Sighvatur Amason, Stefán Eiríks-
son, Skúli þorvarðsson, síra Benedikt Krist-
jánsson, og Einar Asmundsson. Varafor-
setar og skrifarar urðu í sameinuðu þingi
Tryggvi Gunnarsson varaforseti, E. Kuld og
E. Briem skrifarar; í neðri deild síra þórar-
inn Böðvarsson varaforseti, síra E. Briem
og Magnús Andrjesson skrifarar; í efri deild
A. Thorsteinson varaforseti, síra Benedikt
Kristjánsson og M. Stephensen skrifarar.
þessi lagafrumvörp voru af hálfu stjórnar-
innar lögð
FYEIE NEÐEI DEILD :
1. Erumvarp til fjárlaga fyrir árin 1882 og
1883.
2. Frumvarp til fjáraukalaga fyrir árin
1878 og 1879.
3. Frumvarp til fjáraukalaga fyrir árin
1880 og 1881.
4. Frumv. til landbúnaðarlaga fyrir Island.
5. Frumvarp til laga um stofnun lánsfje-
lags fyrir eigendur fasteigna á Islandi.
6. Framvarp til ‘laga um útflutningsgjald
af fiski og lýsi.
7. ’Frumvarp til laga um að gefinn verði
eptir nokkur hluti af skuldakröfum
landssjóðsins hjá ýmsnm hreppum í
Snæfellsnessýslu út af komlánum, sem
þeim hafa verið veitt.
8. Frumvarp til laga um samþykkt á reikn-
ingnum yfir tekjur og útgjöld Islands
á árunum 1878 og 1879.
Fyeie efbi deild :
1. Frumvarp til laga um víxlbrjef fyrir
Island.
2. Frumvarp til laga um að stjórninni
veitist heimild til að selja nokkrar
þjóðjarðir.
3. Frumvarp til laga um breyting á tilsk.
lð. des. 1865, 1. og 2. gr.
4. Frumvarp til laga um borgun handa
hreppstjórum og öðrum, sem hafðir eru
til að fremja rjettargjörðir.
5. Frumvarp til laga um gjald fyrir rann-
sókn og áteiknun skipaskjala.
6. Frumv. til laga um skyldu presta, að sjá
ekkjum sínum borgið með fjárstyrk eptir
sinn dag og um stofnun prestsekknasjóðs.
7. Frumvarp til laga um víxlbrjefamál og
vlxlbrj efaafsagnir.
8. Frumvarp til laga um breyting á lögum
27. febrúar 1880, um skipun prestakalla.
NEFNDIB KOSNAE Á ALþlNGI. —
I neðri deild:
1. Fjárlaganefnd:
Tryggvi Gunnarsson. Magnús Andrjes-
son. Arnljótur Ólafsson. þórarinn Böð-
varsson. Jón Ólafsson. Benedikt Sveins-
son. þorst. Thorsteinsen (þing.’ ísf.)
2. Landbúnaðarlaganefnd:
E. Briem. þ. Kjerúlf. G. Einarsson.
L. Blöndal. Fr. Stefánsson. þorl. Guð-
mundsson. þorkell Bjarnason.
' AUGLÝSINGAR.
Safnaðarfundnr.
Af þvf að einungis örfáir menn sóttu safn-
aðarfund þann, sem eg boðaði á Jónsmessu-
dag, verður fundur haldinn á ný þriðjudag-
inn 12. þ. m., kl. 4-J- á þingstofu bæjarins,
til þess að kjósa sóknarnefnd og safnaðar-
fulltrúa, samkv. lögum 27. febr. 1880, og
ræða um þau safnaðamál, sem upp kunna
að verða borin á fundinum. Eg leyfi mjer
að skora alvarlega á þá limi safnaðarins,
sem gjalda til prests og kirkju, að sækja
fundinn með meiri áhuga en áður, svo að
hann verði það sem hann á að vera: al-
mennur safnaðarfundur.
Reykjavík, 1. júlí 1881.
Hallgrímur Sveinsson.
Hrosshár af tagli og faxi, eru keypt af
undirskrifuðum fyrir 65 aura pundið.
Reykjavík, 27. júní 1881.
. H. Th. A. Thomsen.
Jörðin Ártún í Mosfellssveit fæst til leigu
og ábúðar.
Reykjavík, 27. júní 1881.
H. Th. A. Thomsen.
Lipur og reglusamur unglingspiltur get-
ur fengið pláss við »Gamla-Bakaríið« í
Reykjavík annaðhvort sem lærisveinn eða
aðstoðarmaður við brauðágjörð. Listhaf-
andi getur snúið sjer til undirskrifaðs og
samið við hann nákvæmar í þessu efni.
25. júní 1881.
D. Bernhöft.
Útgefandi: Björn Jónsson, cand. phil.
Prentuð i Isafoldar prentsmiðju.