Ísafold - 28.07.1881, Blaðsíða 2

74
Gambetta hafði fram í fulltrúadeildinni
19. f. m. breyting á kosningarlögum tilþeirr-
ar þingdeildar, er lengi hefir verið í brugg-
gerð og áttu að hafa það til síns ágætis, að
kosningar yrðu síður komnar undlr hjeraðs-
ríki eða öðrum óviðkomandi ástæðum. Mál-
ið hafði staðið mjög tæpt, og þóttu úrslitin
frægur sigur fyrir Gambetta; varhannþakk-
aður nær eingöngu framúrskarandi málsnilld
hans. Hann tókst skömmu síðar ferð á
hendur suður í land, til fæðingarstaðar síns
Cahors og fornra átthaga, aðheimsækja föð-
ur sinn o. s. frv. Á þeirri leið var honum
fagnað með engu minni viðhöfn en keisaran-
um forðum daga, svo sem væri hann þegar
kominn í þaðsæti, erþjóðin hefir ætlaðhon-
um fyrir löngu, ríkisforsetastólinn. Sam-
þykki öldungadeildarinnar til kosningarlaga-
breytingarinnar var talið sjálfsagt, þótt henni
væri hún engan veginn geðfelld ; hún mundi
eigi hafa áræði til að gjöra hinum volduga
þjóðmæring í móti skapi. En það fór á aðra
leið. Öldungadeildin felldi frumvarpið með
töluverðum atkvæðamun, 9. þ. m., að ætlun
manna í því skyni að hepta gengi Gambetta
meðan tími væri til, þar eð sízt væri fyrir að
vita nema sjálfsforræði landsins væri viðlíka
hætta búin af hans völdum og raun varð á
forðum um Napóleon þriðja. En slíkur ugg-
ur er að dómi skynberandi manna mjög svo
tilefnislaus. Enda hefir Gambetta nú tekið
þessum atburði með mestu stillingu, og
kveðst vona, að það muni hafast fram engu
aðsíður, er sjer hafi mest gengiðtil aðhalda
fram kosningarlagabreytingunni, en það er
að sporna við háskalegri sundrungu á þing-
inu, einkum af völdum einveldismanna. I
sumar fara fram nýjarkosningar til fulltrúa-
deildarinnar.
Á Englandi ber mest á vandræðamálinu
írska. Eóstur og illvirki eru fremur að auk-
ast á írlandi á nýjan leik. Stjórnin er treg
til að beita valdi sínu svo vægðarlaust sem
við þarf til þess að bæla allan mótþróa.
Hún vinnur nú annars vegar af miklu kappi
að því, að koma fram á þingi nýju búnaðar-
lagafrumvarpi handa Irum, sem mun verða
hin mesta rjettarbót og bæta svo tir vand-
kvæðum leiguliða sem auðið er með laga-
fyrirmælum. — Spillvirkja-æði Ira er og far-
ið að bregða fyrir heima á Englandi. Hefir
hvað eptir annað í vor brytt á tilraunum að
vinna tjón á eignum manna, hiisum og öðru,
með sprengitólum. Er hið nýjasta dæmi
þess frá Liverpool, 10. þ. m. |>á fundu lög-
reglumenn þar af tilviljun í anddyri bæjar-
þingshallarinnar poka með sprengivjel í og
miklu sprengiefni, með logandi kyndli við.
Morðvjelin náðist áður en hún sprakk. 111-
virkjarnir fundust og, ogbíðanúdóms. þeir
voru tveir, að sagt er úr sveit Fenía, sam-
særisflokksins írska.
Sahsbury lávarður hefir verið kjörinn
höfuðoddviti Torymanna á Englandi eptir
Beaconsfield.
Hinn 9. þ. m. var hátíð haldin á Eng-
landi í minningu þess, að þá voru 100 ár lið-
in frá fæðing George Stephensons, járn-
brauta-föðurins. Hann var fæddur í smá-
kaupstað einum skammt frá Newcastle við
Tyne og þar stóð því höfuðhátíðin.
Bíkisþinginu þýzka var slitið 15. þ. m.
Er það helzt af því að segja, að það var
mjög óþægt Bismarck í þetta sinn og fjekk
hann þar fáu eða engu framgengt af því er
honum þótti mestu um varða, svo sem skatt-
lagafrumvörpum sínum o. s. frv. í sumar
eiga að fara fram nýjar kosníngar. Hins
vegar hefir Bismarck unnið frægan sigur í
Hamborgarmálinu er lengi hefir staðið um
mikið þras. Hafa Hamborgarmenn nú lát-
ið að vilja hans og fallizt á, að ganga inn i
tollsamband ríkisins.
Brúðkaup Eudolphs keisaraefnis Aust-
urríkismanna og Stefaníu konungsdóttur frá
Belgiu stóð 10. f. m. í Vín, með framúrskar-
andi dýrð og viðhöfn.
Carl Búmenakonungur hinn nýdubbaði
ljet vígja sig og drottningu sína undir kórónu
22. f. m.
Milan fursti í Serbíu kvað vera að út-
vega sjer samþykki stórveldanna til þess að
fara að dæmi granna síns og taka sjer kon-
ungsnafn eins og hann.
I Búlgariu er komið það ólag á stjórn
landsins, að hinn ungi fursti, Alexander,
skorar á þjóðina að fá sjer í hendur alræðis-
völd um nokkur ár; kveðst verða að skila af
sjer tigninni að öðrum kosti.
Cairoli hefir sagt af sjer stjórnarfor-
mennsku á Italíu, en Depretis tekið við.
Spánverjar hjeldu stórmikla þjóðhátíð
síðustu vikuna af f. m. til minningar um
höfuðskáld sitt Calderon; voru þá liðin 200
ár frá dánardægri hans.
Eólksþingiskosningar hjer í Danmörku
fóru fram 24. f. m., eins og til stóð. Bergs-
liðar fjölguðu lítið eitt; hinir flokkarnir urðu
hjer um bil jafnliðaðir og áður. Hall gamli
hafði nú sagt af sjer þingmennsku; hefir set-
ið á þingi alla tíð síðan stjórnarbótin komst
á, 1849, fyrir sama kjördæmi, Friðriksberg
m. m. Hið nýja þing kom saman 27. f. m.,
til að ljúka við fjárlögin fyrst ogfremst. En
þar hefir rekið í sama þráhaldið og áður, og
nú eru þau komin í samþingisnefnd, og er
útsjeð um samkomulag þar líka. Er því
helzt búizt við nýjum þingrofum.
þingi Norðmanna, stórþinginu, er nú ný-
lokið, í mesta styttingi milli þess og stjórn-
arinnar. Hafði hvort gert öðru fátt að skapi
en margt til ama. Stjómin hafði synjað
samþykkis við flest það, er þinginu þótti
máli skipta, þar á meðal við frumvarp um
mjöghóflega aukinn kosningarrjett, ogþing-
ið aptur á móti meðal annars af tekið að
hækka árstillagið til rikiserfingjáns um 50000
kr., svo sem stjórnin hafði farið fram á, vegna
þess að hann ætlar að kvongast í haust.
Hann hefir 222000 kr. undir, en þar af raun-
ar ekki nema 30000 kr. frá Norðmönnum;
hitt úr ríkissjóði Svía. Slík bíræfni hneyxl-
ar stórum allar konungræknar sálir, sem
nærri má geta. Jaabæk o. fl. stungu og upp
á, aðfæra niður lífeyri konungs sjálfs, enþað
var fellt með miklum atkvæðamun. En
Sverdrup veitti þingið 6000 kr. í eptirlaun
sem endurskoðanda ríkisreikninganna, og
Stang gamla annað eins en ekki meir.
Annað hneyxlið í augum stjórnarsinna. —
Á stjórnarskrárafmæli Norðmanna í vor, 17.
maí, var afhjúpað í Kristjaníu líkneski af
Wergeland, höfuðskáldi Norðmanna á fyrra
hlut þessarar aldar, eptir Br. Bergslien.
Yígsluræðuna flutti Björnstjerne Bjömson,
þá nýkominn heim frá Ameríku. Mæltist
honum snilldarlega. En það er til marks
um, hve megn flokkarígurinn er orðinn í
Norvegi, að stjórnarliðar ætluðu að hleypa
höfuðstetðnum í uppnám út af því, að Björn-
son varð fyrir kjöri til ræðuhaldsins, því
hann fyllir flokk þjóðarinnar og er hinum
opt óþarfur í orðum.
I Ontario í Canada týndust um 300
manna 24. f. m. í vatnið þar af skemmti-
skipi, Victoria að nafni; var ofhlaðið og
hvolfdi, í myrkri. Nokkuru síðar, 10. þ. m.,
brann J hluti borgarinnar Quebec í Canada.
Fjártjón um 5 milj. kr.
DÁNIE MEEKISMENN. Hinn 27.
apríl: Emile de Girandin, frægur blaðamað-
ur og þingmaður í Paris, 79 ára. 15. f. m.:
Noury laEonciére aðmíráll franskur, 68ára.
2. þ. m.: Emile Littré, orðabókarhöfundurinn
frægi, í Paris, áttræður. 19. f. m.: Harry
Arnim greifi, fyrrum sendiherra þjóðverja
í Paris, síðan mikill mótstöðumaður Bis-
marcks, 56 ára. 2. þ. m.: Fritz Eulenburg
greifi, innanrikisráðherra Prússa 1862—1877.
27. apríl: Benedek marskálkur, hershöfðingi
Austurríkismanna í ófriénum við þjóðverja
1866, 76 ára.
Auitmaimscmbættið nyrðra. Hinn
q. þ. m. var amtm. Chr. Christianson
veitt lausn í náð frá amtmannsembætt-
inu yfir norður- og austur-umdæminu og
hann jafnframt sæmdur heiðursmerki
dannebrogsmanna, en cand. juris Julius
Havsteen, assistent í stjórnarráðinu fyr-
ir Island, settur amtmaður í hans stað,
frá i. júlí.
Mislingar gengu framan af sumrinu í
Suðurey á Færeyjum.
Færeyingar hafa kært til stjórnar-
innar, að með fiskiveiðarsamþykktum
Suðurmúlasýslunga sje þegnrjettur sinn
fyrir borð borinn, og kenna þeir það sýslu-
manninum í tjeðri sýslu.
Síld var ekki farin að veiðast nyrðra,
þegar Arcturus fór þaðan.
Afli hefir um tíma verið hinn bezti á
innverum við Faxaflóa, mest þorskur.
i Saltfiskur er nú borgaður með 55—
|6o kr. skippundið.
IJr brjeíi frá Arnartungu, u/71881.
— Hjer um sveitir er ógurlegur gras-
brestur, svo að til mestu vandræða
horfir. J>að eru víða hjer tún, sem
ekki líta út fyrir að verða slegin. —
Ullarverð er hjer frá 65—75 a. pundið.
Rúgur 25 kr., grjón 32 kr., kaffi 80 og
85 a. Saltfiskur 50 kr., harðfiskur 50
—90 kr.
— í „Norðanfara", nr. 47—48 þ. á. er
rituð all-löng grein með yfirskriptinni:
„Söngbækur Jónasar Helgasouar44.
Hvað inngangsorð og niðurlagsatriði
þessarar greinar snertir, þá virðist mjer
að þau sjeu þannig úr garði gjörð hjá
höfundinum, að engum, sem les þau,
geti blandazt hugur um, hver sje til-
gangur þeirra og stefna, og jeg finn