Ísafold - 08.09.1882, Blaðsíða 4

84
þakklátir fyrir, að þeir hafa varðveitt
afarmikið (skjala)safn um trúarbrög'ð,
sögusagnir, lög og háttu hinna fornu
norðurlandabúa, sem að öðrum kosti
mundi hafa glatazt. En þeim sem
hvorki hafa verið á íslandi, nje lesið
hin fornu fræði þess, þeim getum vjer
sagt með sanni, að íslendingar eru
vingjörn, ráðvönd og gáfuð þjóð, sem
ber hlutskipti sitt, sem þó er hart,
þegar bezt er, með einstöku hugrekki
og gleði, og eru ávallt hugglaðir þrátt
fyrir hina miklu örðugleika, sem þeir
eiga við að búa í hinni afskekktu auðn
þeirra (því eyðimörk er landið vissu-
lega þrátt fyrir fegurð þess og yndi);
þeir standa á háu menntunarstigi, sem
mundi vera samboðin hjeruðum, sem
náttúran hefur gjört miklu betur úr
garði; og vjer verðum að muna eptir
því, að þessi þjóð er í svo miklum
vanda stödd, án þess þó í minnstu að
hafa sjálf valdið þvi.
Gjöfum, til þess að bæta úr bágind-
unum á íslandi verður veitt móttaka
af Mrs. Magnússon, 31, Bateman-street,
Cambridge; af Messrs. Mortloc & Co.,
University bankers, Cambridge; og af
sjálfum mjer í Kelmscott House, Upper
Mall, Hammersmith. Jeg afsaka mik-
illega að hafa skert yðar dýrmæta tíma,
og er yðar skuldbundinn
Villiam Morris
Kelmscott House, Upper Mall, Hammersmith 5. ág.
* * * * * *
❖ * *
Bins og sjá má af framanprentuðum rit-
gjörðum hafa hr. Eiríki Magnússyni verið
skrifaðar miklar hörmungasögur hjeðan af
landi, í því skyni að hann leitaði eptir styrk
og gjöfum handa mönnum hjer; þegar ösku-
fallið varð í Múlasýslum áriðl875 sýndi hr.
E. M. eigi að eins einstaka mannúð með því
að spara enga fyrirhöfn til að leita þeim sem
fyrirþviurðu hjálpar, heldur og framúrskar-
andi dugnað bæði í að safna stórfje handa
þeim og að verja því svo, að hlutaðeigend-
um varð það að sem mestu gagni bæði í
bráð og lengd, og honum var það manna
mest að þakka, að sá voðalegi atburður hafði
eigi varanleg vandræði í för með sjer. þetta
er mönnum einnig minnisstætt, og því hafa
einhverjir Yestfirðingar í sumar snúið sjer
til hans og beðið hann að safna gjöfum
handa hjeruðum sínum, en þeir hafa án
efa gjört meira úr þeim vandræðum, sem
þar eiga sjer stað, heldur en ástæða er til;
að t. d. nokkurstaðar á Vesturlandi sje sú
hungursneyð, að fólk muni eigi geta þolað
venjulegan mat, er hreint eigi satt; og
heldureigi, að fjöldamörg tún í Strandasýslu
og Húnavatnssýslu sjeu alveg óljábær. En
hvað sem því líður, þá er ástand ýmsra
hjeraða án efa mjög athugavert; þeir, sem
forstöðu veita sveita- og hjeraðsmálum,
einkum sýslunefndirnar, mega eigi leiða
hjá sjer í tæka tíð að gjöra það, sem í
þeirra^valdi stendur, til þess að koma í veg
fyrir háskalegar afleiðingar af hinu harða
árferði, og ritgjörðir hr. E. M. innihalda
ýmsar góðar bendingar því viðvíkjandi bæði
fyrir yfirstandandi og eptirfarandi tíma.
það er sem sjálfsagður hlutur, að þegar al-
menn vandræði bera að höndum, þá verð-
ur landið í heild sinni að styðja að því, að
menn geti klofið svo sem auðið er fram úr
þeim; í því skyni hefir einnig ráðgjafinn
fyrir Island 18. júlí skrifað landshöfðingjan-
um um að veita úr viðlagasjóðnum hinum
einstöku hjeröðum svo mikið hallærislán, sem
þörf væri á, með þeim kjörum, sem síðar yrðu
ákveðin er alþing væri komið saman. En
það er að eins sýslunefndin 1 Snæfellsness-
sýslu, sem enn hefir óskað eptir hallærisláni
úr viðlagasjóði, að upphæð 10000 kr., sem
hún hefir fengið loforð fyrir. Borgfirðingar
sem í vor báðu um hallærislán hafa hætt við
að óska eptir því, þegar sumarið rjeðist hjá
þeim eins og það hefir orðið; Dalamenn,
sem fengið höfðu loforð fyrir 4000 kr. láni,
hafa eigi látið til sín heyra síðan snemma í
sumar; sýslunefndin í Barðastrandarsýslu
hefir með atkvæðafjölda samþykkt, að eigi
væri ástæða til að biðja um hallærislán fyr-
ir þá sýslu, ogí Isafjarðarsýslu hefir sjávar-
aflinn verið svo ágætur og árferði yfir höfuð
svo, að þar getur varla verið um neitt
útlit fyrir hallæri að tala. Um Stranda-
sýslu mun líkt mega segja, eins og þau hjer-
uð í Norðurlandi, þar sem heyskapurinn hefir
mest brugðizt, að mönnum mun þarveramest
þörf á, að geta selt fullu verði skepnur
þær, er menn þurfa að lóga og fengið fyrir
þær nauðsynjar sínar, og að líkindum mundi
það í þetta sinn nema svo miklu, að menn
gætu fyrir það keypt það korn bæði til mann-
eldis og skepnufóðurs, |er menn hefðu bein-
línis þörf fyrir og gœtu dregið að sjer, og að
því leyti sem kaupmenn eigi geta fullnægt
þörfum manna, þá er líklegt, að í hið minnsta
allir þeir, sem náð geta til Borðeyrar geti
samið svo viðumboðsmann Slimons, Coghill,
að hann eins og í fyrra færi þeim vörur þær,
er þeir óska eptir, fyrir sauðfje. Skip hans
Camoens mun í einni ferð geta flutt hjer
um bil 1000 kýrfóður í korni. jpau hjeruð,
er hjer ræðir um, munu því naumast að
þessu sinni þurfa á hallærisláni aðHíálda;
það má miklu fremur búast við, að þess yrði
þörf að ári, til þess að menn eigi þurfi þá
að skerða þann stofn um skör fram, er menn
geta látið lifa í vetur.
Út af því góða boði, E. M. að vilja útvega
skip með mat ogfóður til Vesturlandsins, þá
skal þess getið að eg sýndi hinum setta landsh.
brjef hans, en hann áleit að eigi bæri nauð-
syn til að nota boðið, eptir þeim skýrslum
er honum höfðu borizt, enda væri þess eigi
kostur ; sömuleiðis skýrði eg umboðsmanni
Snæfellinga, hr.þorleifi þorleifssyni í Bjarn-
arhöfn, er hjer var staddur til að útvega
þeim kornvörur, frá því, en hann var búinn
að semja við Coghill um að færa þeim í þess-
um mánuði kornvöru til Stykkishólms.
Eiríkur Briem.
ABEEBÐI. Grasvöxtur hefir á öllu suð-
urlandi mátt heita góður, og sumstaðar aust-
anfjalls jafnvel í bezta lagi einkum á harð-
velli; nýting hefir sömuleiðis mátt yfir höf-
uð heita góð, þótt töður manna hrektust
sumstaðar nokkuð. A Yesturlandi mun
grasvöxtur óvíðast hafa góður, en þó yfir
höfuð skárri en í fyrra og nýting hefir þar
verið hin bezta. I Strandasýslu og vestur-
hluta Húnavatnsýslu mun grasbresturinn
hafa verið mestur, því annarstaðar um Norð-
urland og í Múlasýslum er sagt að grasvöxt-
ur hafi orðið þolanlegur eða að minnsta
kosti eigi öllu minni en í fyrra ; aptur á móti
höfðu þegar síðast frjettist gengið stöðugir
óþurkar fyrir norðan einkum kringum Húna-
flóa og Skagafjörð og fyrir 10 dögum síðan
var varla nokkur baggi orðinn þur í Húna-
vatnssýslu, en menn vænta þess þó, að hey-
in mundu skemmast minna en við hefði
mátt búast, vegna þess að óþurkunum voru
samfara sífelldir kuldar og öðru hvoru frost
og snjókoma. Útlitið með heyskapinn í
hjeruðum þessum er því meir en bágt, þó
eitthvað kunni betur að skipast en á horfir
og er það því tilfinnanlegra, sem landbúnað-
ur er hinn eini atvinnuvegur flestra manna
þar.
PÓSTSKIPIÐ VALDIMAB kom hingað
30. f.m. í fyrsta sinni norðanum land ; hafði
hann þá komist á flestar hafnir er hann
átti að koma á nema Akureyri; hann komst
eigi lengra inn eptir Eyjafirði en að Hrísey.
CAMOENS, skip Slimons, er ætlaði til
Borðeyrar varð honum samferða þangað, en
snjeri þar aptur einkum vegna þess, að
vesturfarar er hann hafði innanborðs voru
þá orðnir veikir af mislingum. Camoens
kom aptur hingaðfrá Englandi 30.f.m. og er
nú á förum hjeðan með þúsund hesta; hans
er aptur von hingað um miðjan mánuðinn
og hjeðan fer hann þá með vörur til Stykk-
ishólms og Borðeyrar, þar sem hann ætlar
að taka fje.
Auglýsingar.
Brunabótafjelag Björgrinar
(Tryggingarsjóður 2,000,000 kr.)
tekur að sjer móti 1% mm árið, að á-
byrgjast fyrir eldsvoða hús (hvort sem
eru timburhús eða torfbæir), búshluti,
vörur o. fi. Umboðsmaður þess er
Reykjavík 16. ág. 1882.
Al. Jóhatmessen.
íbúðarhús úr timbri, 14 ál. á lengd 10 ál.
á breidd, tilheyrandi dánarbúi M. A. Th.
Clausens í Hafnarfirði, fæst til kaups nú
þegar. Lysthafendur eru beðnir að snúa
sjer til undirskrifaðs, er í umboði skuld-
heimtumanna semur um kaupin.
Keflavík 24. júlí 1882.
H. J. Bartels.
Umburðarbréf
og kort yfir Bauðárdalinn (á íslenzku og
dönsku) verða send og borgað undir með
póstum til íslands hverjum, sem sendir
utanáskript til sín eða vina sinna til
A. E. Johnson,
Com, of Emgr., St. P., M. & M. R. R.
St. Paul. Minn. America.
Útgefandi: Björn Jónsson, cand. phil.
Ritstjóri: Eiríkur Briem.
Prentuð í ísafoldar prentsmiðju.