Ísafold - 12.02.1883, Síða 3

Ísafold - 12.02.1883, Síða 3
i/ lands, þá fer hafið að kólna, og var i gr. kaldara en að meðaltali undanfarin ár. petta sýnir að Gólfstraumurinn liefir ekki kólnað, en íshafsstraumurinn hefir verið fyllri af ís og kaldari en vana- lega. Nokkuð af því sem hjer er sagt um ís og strauma næstl. sumur, hefi jeg eptir sögn ýmsra skipstjóra, svo skeð getur, að eitthvað sje ekki fullkomlega rjett og vil jeg því vera þeim þakk- látur er leiðrjetta það, eða gefa ná- kvæmari upplýsingar i þessu efni, en hjer er gjört. Mest af þessu hefi jeg þó sjálfur sjeð, og vona, að jeg hafi tekið rjett eptir því. Jeg var 12. júní og 12. júlí við Seyðisfjörð, 7., 11. og 13. júní og 8. júlí við Reykjanes, 17. júni og 5. júli við ísafjörð og Horn (Cap Nord), og á Eyjafirði frá 15. júlí þangað til seint í septberm. Engir eiga hægra með að taka eptir hafstraumum og ísreki en sjómenn sem liggja úti í hafi lengst af frá því í apríl til júlí og ágústm. loka. þ>að er sjálf- sagt að þetta er mjög breytilegt, en með margra ára nákvæmri eptirtekt er vonandi að finna mætti nokkurn veginn aðalreglu í þessu efni, er síðar gæti orðið til gagns og fróðleiks. ritað í janúar 1883. Búnaðarskólinn í Ólafsdal. Af því að jeg hefi orðið var við, að margir gjöra sjer allranga hugmynd um ýmislegt viðvíkjandi stofnun þess- ari, þá vil jeg með fám orðum leitast við að sýna hana í rjettri mynd, því jeg hefi verið á henni, og reynslan hefir því sýnt mjer hana eins og hún er. Jeg þykist að vísu vita að flestum sje fullkunnugt um fjárstyrk þann sem stofnun þessari er veitur af hálfu hins opinbera; en um kennsluna og ýmsa tilhögun á vinnu o. fl. gjöra margir sjer þær hugmyndir sem alveg eru gagnstæðar því rjetta. Bóknámstíminn er 8 tímar á dag frá 20. okt. til 14. maí, og þeir sem eru í eldri deildinni fá bóknámstíma þangað til burtfararprófið er haldið. Hið bóklega sem kennt er, er þetta: l. reikningur, 2. landmcelingar, 3. upp- dráttur, 4. grasafrœði, 5. efnafrœði. 6. eðlisfrœði, 7. um jarðveginn (um eðli og etnasambönd hans, og helztu jarðlaga- myndanir), 8. um framrœslu og vatns- veitingar, 9. um áburðinn, 10. um akur- yrkju, 11. um garðyrkju, 12. um verk- fœri, 13. hagfræði, 14. húsdýrafrœði, Á sumrin er kennt hið verklega, svo sem plceging, framrœsla, vatnsvcitingar, garðyrkja. o. s. frv. Vinnutíminn var meðan jeg var í Olafsdal, frá kl. 7. f. m. til kl. 8,30' e. m.; 1 kl.st. stund var ætluð til morgunverðar og 1 kl.stund til miðdagsverðar, einnig 15 mín. um hádegið, og miðaptanið til að drekka' 15 kaffi. Á þeim tfmum að vetrinum sem eigi eru ætlaðir til bóknáms, eru pilt- arýmist hafðir við smíðar eða fjárhirð- ingu. Jeg hefi nú lýst hinni helztu tilhög- un á stofnun þessari sem margir hafa gjört sjer svo ranga hugmynd um. Jeg hefi þó enn ekki talið það sem jeg á- leit hinn mesta kost við stofnun þessa, og það er það, að eiga annan eins kenn- ara og Torfi er, því hann er sá snill- ingur sem ekki mun geta sinn jafningja á hverju strái. Hann er það mikilmenni, sem er jafnan fyrirmynd hins fegursta manndóms. Hann gjörir sjer allt far um að efla gott siðferði og góðann fje- lagsskap meðal piltanna, og áhuga á menntun og framför. Jeg get ekki stillt mig um að benda mönnum á þetta, þar sem jeg hefi orðið var við, að sum- ir álíta, að Torfi gjöri sjer mest far um að nota vinnuafl piltanna, en lítið um framfarir þeirra. Jeg get ekki stillt mig um að benda mönnum á sannleik- ann, þegar hann, sem jeg, og við allir, sem höfum verið á stofnuninni í Ólafs- dal erum skuldugir um hið mesta þakk- læti, verður fyrir slíku vanþakklæti. þ>að kann margur að ímynda sjer, að jeg segi betur frá skólanum i Ólafs- dal en vert er, sökum þess að mjer sje vel til kennarans, en jeg hefi þó ekki sagt það öðruvísi en það er; en í ann- an stað mælir ekkert betur fram með skólanum, en það að þeir sem hafa verið á honum minnast kennarans með ást og þakklæti. Sæm. Eyjúlfsson. Fiskiveiðasamþykktin fyrir ísafjarðarsýslu og kaupstað. Af því að samþykkt þessi verður að lík- indum á dagskránni fyrst um sinn, þá vil jeg stuttlega taka fram tilveru hennar og æfiatriði. Fyrir nokkrum árum var það eitthvert hið mesta áhugamál við Isafjarð- ardjúp, að koma fiskiveiðunum þar í annað horf, en þær þá voru; var þá sýslunefnd- inni skrifað aptur og aptur áskoranir frá flestum hreppum sýslunnar um, að reyna að ráða bót á þessu, en þar eð sýslunefndin sá sjer ekki fært að verða við áskorunum hreppanna í þessu efni, þá rjeð hún til, að fundur yrði stofnaður áður en 2. þingmaður Isfirðinga færi á þing 1877 og var það af- ráðið, og samdi þá almennur fundur á Isa- firði bænaskrá til alþingis um, að gefa út lög um þetta efni; út af þeirri bænaskrá komu út lögin frá 14. desember 1877 um ýmisleg atriði, sem snerta fiskiveiðar á opn- um skipum; lögin líkuðu vel og eru sann- arlega frjálsleg, þar sem hvert hjerað má búa sjer til lög í þessu efni, og leysa þau sjálft upp aptur. þó þetta mál væri nú komið vel á veg, þá var þó eptir að semja samþykktina. Nú komu nýjar áskoranir frá hreppunum til sýslunefndarinnar, að semja samþykkt, og hafði hver hreppur gefið sínum fulltrúa hugvekju um aðalefni samþykktarinnar; byrjaði þvf sýslunefndin ásamt bæjarstjórninni á Isafirði að semja samþykkt um fiskiveiðar á öpnum skipum, og var samþykktin rædd með miklu athygli á tveimur sýslufundum; var síðan saman- kallaður almennur fundur samkvæmt lög- unum og varð hann fjölmennari en nokkurn tíma er vanalegt um almenna fundi í Isa- fjarðarsýslu; kjörskrár voru við hendina frá öllum hreppum sýslunnar; fram fór svo atkvæðagreiðslan eptir stafrófsröð og var samþykktin samþykkt því nær með öllum atkvæðum. Til þess nú að gjöra þessa sögu skiljanlegri þeim, sem lítið þekkja hjer til, þá verð jeg nú að byrja þar sem fyr var frá horfið, nefnilega, að menn vildu koma fiskiveiðunum í annað horf en þær voru fyrir nokkrum árum. það, sem menn vildu helzt fá lagfært af því, sem orðið var að venju, var það, að menn vildu láta hætta að afhausa og slægja fisk út á djúp- miðum á vetrardag, meðan fiskur er í fyrstu og beztu aðgöngu, þvf það var sannreynt í mörg ár, að þegar sú aðferð var brúkuð f yztu veiðistöðunni, nefnilega Bolungarvík, þá gekk ekki fiskur til muna á grunnmið eða sem menn kalla inn á djúpið, þar sem þó gengur til fiskjar mikill fjöldi af smá- bátum, sem geta róið svo að kalla frá hverjum bæ, og fiska opt vel, en það er sannur málsháttur, að »hollt er heimræðið«, f og mun það vera eitthvað það notalegasta bjargræði hjer við, hvað margir geta róið heiman að, þegar fiskinum er ekki tálmað ; nú var ekki þar með búið, að þessir bátar ekki fiskuðu, heldur færðist fiskurinn svo djúpt, að hann náðist ekki nema í bezta veðri í yztu veiðistöðinni; annað, sem menn vildu lagfæra, var það, sem orðið var að gömlum vana, nefnilega, að láta lóðir liggja í sjó nótt og dag, viku eptir viku og mánuð eptir mánuð veturinn út, nema bara vitja um þær, þegar gaf, og nýja þá upp beituna. þetta álitu menn einnig tefja mjög fiski- gönguna, þar sem margar þúsundir lóða lágu allt af beittar á botninum; af þessum vana varð fiskurinn allt af daufur og sein- látur, en hjer bættist lfka við, að þeir, sem lóðirnar áttu, höfðu margir óþolandi skaða á færunum, þar eð langir stormar og stund- um ísar, og einnig hákall, eyðilögðu allan útveginn, fyrir utan það að þó ekki tapaðist, þá slitnuðu færin miklu meira. þannig er nú saga sú, sem hvatti sýslubúa til að semja samþykktina, en nú er eptir að minnast Iftið eitt á, hvernig hún hefur verið haldin. Aður nefnd samþykkt var staðfest af Vesturamtinu 16. dag ágústmánaðar 1879 ogkom til eptirbreytni 1. október sama ár. þá vorum við ísfirðingar nýbúnir að fá út- lendan sýslumann sem ekkert þekkti hjer til, og því síst til fiskiveiða, og fannst hon- um þessi samþykkt heldur lítilsverð sem lög; þetta urðu sjómennimir varir við, og bar því við, að einstaka maður braut sam- þykktina þó ekki til muna; þegar hinir sáu að þeir, sem brutu komust sektalaust eða sektalítið af, þá urðu þeir ekki eins ná- kvæmir með að halda samþykktina, þeim tókst líka mörgum vel að segja sýslumanni okkar, dönskum manni, ýmsar sögur af sjó- ferðunum, sem urðu til að frýa þá við að borga sekt; þó gekk fyrsta árið svo, að ekki

x

Ísafold

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.