Ísafold - 14.03.1883, Blaðsíða 2

J
22
efni því, er Mn hafði tekizt á hendur að
styðja. Og ekki er enn sjeð fyrir endann á
afleiðingunum af því.
Herra ritstjórinn segir: »að kvennaskól-
inn í Beykjavík hafi frá upphafi beinlínis
verið ætlaður landinu í héild sinnu. En
þessu get jeg ekki verið samdóma. Að
sönnu var »ávarpið« er hin upphaflega nefnd
gaf út árið 1871, sent út um allt land, en,
það kom ekki til kvennaskólans einn eyrir
úr Norffur- og Austur amtinu, enda komu
amtsbúar þar sjálfir upp hjá sjer kvenna-
skóla litlu síðar, með innlendum og utlend-
um samskotum, eíns og hjer syðra. Frá
þeim tíma er kvennaskólinn í Beykjavík í
raun rjettri einungis skóli fyrir Suður- og
Vestur amtið, og hefir þess vegna aldrei
fengið styrk frá jafnaðarsjóðum Norður- og
Austur amtsins, heldur að eins frá Suður-
og Vestur amtinu, og heyrir því beinlínis
undir amtsráðin sunnan og vestan. Hitt er
annað mál þó einstaka stúlkur að norðan
komi hingað í kvennaskólann, eins og að
stúlkur hjeðan að sunnan færu í kvenna-
skólann nyrðra.
Beykjavík 13. febr. 1883.
Thora Melsted
forstöðukona kvennaskólans.
* * *
Að því leyti sem framan prentuð grein
á að vera leiðrjetting við orð vor hjer áður
í blaðinu, þá höfum vjer eigi viljað meina
henni að komast að, þó vjer á hinn bóginn
hefðum mikillega óskað, að hún hefði aldrei
verið rituð.
þau orð kvennaskólanefndarinnar,
sem forstöðukona skólans vitnar til,
má eigi slíta út úr því sambandi, er þau
standa í; niðurlagið á brjefi nefndarinnar
27. sept. 1881 til amtmannsins yfir Suður-
amtinu er í heild sinni þannig :
«1 Henhold til det Anförte tillade vi os
herved at meddele Hr. Amtmanden at Komi-
téen herved giver Afkald paa den i æret
Skrivelse af 6 Juli dette Aar anmeldte til
Kvindeskolen i Beykjavik bevilgede Under-
■stöttelse fra Sönderamtets og Vestamtets
Bepartitionsfond, forsaavidt denne i Skri-
velsen er knyttet til den Betingelse at der
forholdes efter de af Amtsraadet for Sönder-
amtet trufne Bestemmelser angaaende
Ordningen af Skolens Forhold#.
Af þessu má sjá að þau orð vor sem
forstöðukonan vill bera á móti eru öldungis
rjett. það er beinlínis tekið hjer fram, að
það er að eins sá styrkur úr jafnaðarsjóðun-
um, sem búið var að veita, sem um var að
ræða, og að nefndin að eins kvaðst sleppa
tilkalli til hans, að því leyti sem hann var
bundin sjerstaklegum skilyrðum, sem áður
var búið að ræða um. það leiddi af sjálfu
sjer, að nefndin eigi gat hugsað til að leita
styrks af landssjóði fyrir árið 1881 fyrir stofn-
unina meðan hún eigi var búin að fá annað
tillag sem styrkurinn í fjárlögunum var
bundinn við. þetta sem sjálfsagt var, gat
nefndin um í nefndu brjefi sínu og það hefir
líklega gefið forstöðukonunni tilefni til þeirra
orða, að nefndin hafi afsagt þann styrk,
sem af landssjóðnum gat fengizt, sem ann-
ars eru tilhæfulaus.
Forstöðukonan segir að kvennaskól-
inn í Beykjavlk sje í raun rjettri einung-
is skóli fyrir Suður- og Vesturamtið og heyri
því beinlínis undir amtsráðin sunnan og
vestan1; þetta gefur oss tilefni til að taka
það fram að það voru einmitt ákvarðanir er
snertu eignarráðin yfir skólanum og sjóði
hans, er nefndinni virtust svo þýðingar-
miklar að hún þóttist eigi mega taka á móti
þeim styrk, sem bundinn var því skilyrði,
að þær væru samþykktar. Ummæli þau,
sem forstöðukonan hefir um nefndina, fyrir
að hún var í því tilliti á öðru máli, en for-
stöðukonan, eru, einsog auðsætt er, öldung-
is ástæðulaus, og þau mundu jafnvel hafa
verið það, þótt ákvörðun sú, er nefndin tók,
hefði eigi verið byggð á eins góðum rökum og
hún var. Bitst.
(Aðsent).
Kvennaskóli Húnvetninga
er í vetur haldinn á Hofi í Vatnsdal,
og eru í honum kenndar hinar sömu
námsgreinir sem að undanförnu, að
söng viðbættum. Aðalkennslukona er
ungfrú Anna þ>. Eggertsdóttir frá Kleyf-
um við Gilsfjörð.
f>að hafði verið áformað að byggja
skólahús á Hnausum í Eingi í vor sem
leið, og var búið að kaupa talsvert af
við til hússins og draga að grjótíkjall-
ara og grunnmúr, en þetta fórst fyrir
vegna hinnar framúrskarandi ótíðar og
siglingaleysis. En nú í vetur er búið
að kaupa hentugt hús með vægu verði
handa skólanum, af Gunnlaugi bónda
Gunnlaugssyni á Ytri-Ey. íbúðarhús
þetta er af timbri, ió ál. langt og n
ál. breitt, með íbúðarherbergjum uppi
og niðri og kjallara undir. Einnig fylg-
ir pakkhús pappaklætt, með kjallara
undir, skúr til að geyma i eldsneyti,
hesthús og fl. Enn fremur fylgir hús-
eign þessari túnblettur í kringum húsið
sem gefur nú af sjer allt að kýrfóðri í
meðalári, og landspilda niður til sjávar
(hjer um bil 2 hundr. að dýrleika) og
er þar skipsuppsátur; mótak fylgir líka.
f annig hefir þá skólinn eignazt hent-
ugt og fullnægjandi húsrúm á sinni
eigin lóð, og virðast því líkur til að
hann eigi góða framtíð fyrir höndum.
Skólinn er líka vel settur á þessum
stað bæði hvað alla aðdrætti snertir og
eins ef Skagfirðingar skyldu sameina
sinn kvennaskóla við þennan, sem að
vísu er enn óráðið
Stofnun þessi hefir annars frá byrj-
i) Með þessu er útilokað eigi að eins norður-
og austuramtið, heldur og Reykjavík (sem eigi er
í suðuramtinu og engan þátt á í kosningu amtráðs-
ins). Að öðru leyti kemur hjer eigi til skoð-
unar hverjir geíið hafa fje til skólans, held-
ur í hverju skyni það var gefið og það var eigi
til kvennaskóla fyrir einn sjerstakan part af land-
inu, en það var aptur skylda nefndarinnar, að sjá
um, að tilgangi gefendanna yrði sem bezt fullnægt.
pess má enn fremur geta, að Korðlendingar og
Austfirðingar hafa einnig lagt fje til kvennaskólans,
þar sem hann heíir fengið styrk af landssjóði.
un átt mjög örðugt uppdráttar vegna
fjeleysis og eins og flest annað sem
nýtt er, átt við marga hleypidóma að
stríða, en þrátt fyrir það hefir henni
þó miðað stöðugt áfram en aldrei aptur
á bak, og má telja það sem vissan
vott þess að þetta góða málefni muni
sigra fullkomlega um síðir og komast
í það horf sem því upphaflega var ætl-
að og munu þeir æ verða fleiri og fleiri
sem sannfærast um nytsemi skólans og
kvennamenntunarinnar yfir höfuð.
S.
Nóttina milli hins 9. og 10. næstliðinn
Septembermánaðar fórst áttæringur úr Ar-
neshreppi á stöndum með 6 mönnum á
Húnaflóa á leið af Skagaströnd; rak sumt
af farangrinum og skipsbrotin á Steingríms-
firði. A skipinu voru bændurnir þorsteinn
þorleifsson frá Kjörvogi, Ingimundur Sæ-
mundsson frá Veiðileysu, Jón Sigurðsson frá
Beykjanesi, Sigurður Hjaltason frá Stóru-
Avík og Magnús Magnússon vinnumaður
frá Finnbogastöðum og Bogi Bóasson lausa-
maður frá Beykjarfirði. Formaður og eig-
andi skipsins var þorsteinn bóndi þorleifs-
son frá Kjörvogi og þar eð hann að mörgu
leyti var merkur maður virðist tilhlýðilegt
að minnast hans með fáum orðum. þor-
steinn sál. var fæddur 7. júh 1824 og voru
foreldrar hans þorleifur þorleifsson og
Helga þórarinsdóttir búandi á Grundarkoti
í Vatnsdal í Húnavatnssýslu og dvaldi hann
hjá þeim framan af æfinni. Snemma var
hann hneigður til smíða, en þar eð hann í
átthögum sínum ekki hafði tækifæri til að
taka þeim framförum í smíðum, er hann
hafði löngun og hæfilegleika til, þá rjeði
hann af að fara suður til Beykjavíkur, hvar
hann lærði járnsmíði og tók sveinsbrjef í
þeirri iðn árið 1848. Árið 1850 sigldi hann
til Kaupmannahafnar og kom sjer þar fyrir
hjá meistara einum til þess að verða sem
bezt að sjer í járnsmíði og fjekk hann hjá
honum sveinsbrjef 1851; sama árið sigldi
hann til Islands og giptist þá um haustið
17. október sinni nú eptirlifandi ekkju, Her-
dísi Jónsdóttur frá Undirfelli; áttu þau sam-
an 11 börn og eru 6 þeirra á lífi. Fyrst
bjuggu þau hjón á Hjallalandi í Húnavatns-
sýslu, en fluttust þaðan 1858 að Kollafjarð-
arnesi í Strandasýslu hvar þau dvöldu þang-
að til þau 1862 fluttu norður að Kjörvogi
í Arneshrepp, og hafa búið þar síðan. Sveit-
arfjelagið hefur nú misst einhvern hinn
þarfasta og nýtasta fjelagsbróður með frá-
falli þorsteins sál. Hann mun hafa verið
með beztu járnsmiðum hjer á landi og þótt
hann einkum legði þá iðn mest fyrir sig,
þá stundaði hann þó jafnframt trjesmíði;
hann var hugvitsmaður mikill, fjölhæfur og
úrræðagóður ef á þurfti að halda. Við lækn-
ingar fjekkst hann í mörg ár og heppnaðist
honum þær opt vel, enda var hann jafnan
boðinn og búinn til að liðsinna öðrum í því,
er hann mátti. Ábúðarjörð sína bætti hann
í ýmsu tilliti, og stundaði jafnan bú sitt
bæði til lands og sjávar með sóma og dugn-
aði. Sem húsfaðir var hann hinn ástúðleg-
asti og menntaði börn sín sómasamlega;
hann var gestrisinn og hjálpsamur við þá