Ísafold - 28.05.1883, Blaðsíða 1

Ísafold - 28.05.1883, Blaðsíða 1
Argangurinn, 32 blöð, kostar 3 kr. innanlands, en í Danm., Svíþjóð og Norvegi um 3>/2 kr., i öðrnm löndum 4 kr. Borgist í júlím. innanlands, erlendis fyrir fram. ISAFOLD. Auglýsingar kosta þetta hver’ lína': aur> iiW.!me®me£ÍnIetri---,° [meö smaletn.... 8 ítWar.!meðme£inletri---11 tmeð smaletn.....15 £ Pöntun er bindand iiiiiiiimiiliiiiiiiiiiiiiiiniii fyrir ár. — Uppsögn til áraskipta með tveggja mánaða fyrirvara. 3 X. 11. Reykjavik, þriðjudaginn 28. maímán. 1883. Útlendar frjettir. Khöfn 4. maí I883. Ríkisþinginu hjer slitið 18. apríl, eptir æði-árangurslitla þingsetu meira en helming ársins. J>að gerðist síðast, að landsþingið kom með annað ávarp til konungs til að vega upp á móti fólks- þingisávarpinu. Estrup svaraði fyrir munn konungs, eins og við var búist: landsþinginu blíðlega, fólksþinginu mið- ur náðarsamlega. Svo var sú saga búin. Oðalsþingið norska, neðri deild stór- þingsins, samþykkti 24. apríl með mikl- um atkvæðamun hina fyrirhuguðu lög- sókn á hendur stjórnarherrunum, öll- um ellefu, fyrir ýms brot þeirra gegn stjórnarskrá landsins hin síðari árin. Ríkisrjettur dæmir, en í honum sitja hæstarjettardómararnir 9 og lögþingis- mennirnir allir 29 ; en lögþingismenn- ina kjósa stórþingismennirnir allir úr sínum flokki. Ryðja má dóminn, en ekki frekara en svo. að 15 sjeu ept- ir. Enginn vafi mun á því vera, að stjórnarherrarnir verði sekir. f>á eiga konungliðar ekki annað fangaráð sjer til gengis en ofríkisverk, enda er ekki trútt um, að blöð þeirra hafi í hótunum um slíkt. En hætt er við, að þeim verði ekki gott til liðs, sem betur fer, ef þar að rekur. Nordenskiöld leggur af stað í Græn- landsferð sína 20. þ. m. Gerir ráð fyrir, að standa við í Reykjavík nokkra daga snemma í júní. Nú er búið að dæma af lífi þrjá af morðingjum þeirra Cavendish og Bur- kes, í Dýflinni. Dýnamit-verksmiðja fannst í Birmingham snemma í f. m. og maður á ferð þaðan í Lundúnum með tveggja-vætta-poka af þeim nyt- semdarvarningi, með því erindi, að því er líkur þykja til, að sprengja f lopt upp sjálft þinghúsið, parlamentshöllina. Ymsir fleiri þar við riðnir eða því um líkt hafa verið handsamaðir, sumir flugumenn vestan um haf. Stjórnin í Queensland, einni af ný- lendum Breta í Ástralíu, hefur fyrir skömmu ráðist í það lítilræði, að leggja undir sig eða rjettara helga Breta- drottningu til eignar eyna Nýju-Guí- nea, eitt með mestu eylöndum í heimi, „til þess að aðrir yrðu ekki fyrri til þess“, svo sem J>jóðverjar. Stjórnin heima fyrir, á Englandi, læst engu kunna til að svara um þennan atburð að svo stöddu, að ókomnum áreiðanlegum skýrslum þar að lútandi. Mjög mikið rætt og ritað um þessar mundir um bandalag með þjóðverjum Austurríkismönnum og ítölum, er á að hafa komizt á í haust er var, fyrir forgöngu Bismarcks, til friðar og tryggingar að kallað er, en grunur á, að mundað sje að Frökkum. Fellibylur banaði 83 mönnum í Missisippi í Ameríku 22. apríl og meiddi 300. Dáinn 29. apríl Schulze-Delitzsch, frægur hagfræðingur þýzkur og verk- mannapostuli, hálfáttræður. Enn fremur 2. þ. m. Steen Ander- sen aðmíráll danskur og fyrrum stjórn- arherra, hálfníræður. Ýmislegt viðvíkjandi ísafjarðarsýslu. f>egar jeg á næstliðnu sumri ferðað- ist um ísafjarðarsýslu til að leiðbeina bændum í búnaði (samkvæmt ráðstöf- un sýslunefndarinnar), gafst mjer færi á að kynna mjer atvinnuvegi sýslubúa. Atvlnnugrein sú, er þeir stunda mest, og leggja mesta alúð við, er sjávar- útvegur, enda er ísafjarðardjúp sú „gullkista11, að hvergi getur aðra slíka kringum land allt; sjávaratvinnan er líka stunduð svo vel, að hún mun hvergi betur stunduð á íslandi. En þegar farið er að virða fyrir sjer land- búnaðinn, verður allt öðru máli að gegna. Varla mun sá landbóndi til, (að minnsta kosti ekki í norðurparti sýslunnar), að hann ekki jafnframt landbúnaðinum stundi sjávarútveg, og þar eð flestir láta sjávarútveginn sitja í fyrirrúmi fyrir öllu, er landvinnan víðast höfð sem hjáverk, og þar að auki er hún almennt ekki í öðru falin en að hirða það, sem náttúran fram- leiðir af jörðunni; engin mannleg hönd styrkir hana til, að framleiða gróða jarðarinnar, nema ef telja skal það, sem borið er á túnin, og er það þó sökum illrar hirðingar ekki annað en hið lakasta af þeim áburði, sem kost- ur er á að nýta, og hið mesta af hon- um er alls ekki notað; þannig er t. d. mjög lítið af sumartaði notað til á- burðar; því víðast er siður að láta kýr liggja úti á sumrin, og ræður þá að líkindum, hvort ær muni bældar inni í færikvíum, sem viðast er siður á suðurlandi. Yfir höfuð er landbúnað- urinn það olnbogabarn, sem ekki sjást merki til að hafi tekið neinum fram- förum sökum vanrækslu. Hins vegar sjest, að í ísafjarðarsýslu mætti engu síður en í flestum öðrum hjeruðum landsins, hafa góðan land- búnað, þvf landskostir eru þar ágætir, og svo er eitt, sem landbúnaðurinn getur stuðzt þar við betur og almenn- ar en nokkursstaðar annarstaðar, og það eru hin afarmiklu áburðarefni, sem menn eiga þar kost á, bæði í fiskiúr- gangi og ýmsum þangtegundum. p>að er ekki meining mfn, þó jeg segi, að ísfirðingar vanræki landbúnað, að það sje undantekningarlaust, því þar eru nokkrir bændur, sem stunda landbúnað vel, eptir því sem gerist hjer á landi, og jeg þekki þar einn bónda, sem má heita fyrirmynd ann- ara bænda í landbúnaði, það er Jón bóndi Halldórsson á Laugabóli. f>að virðist líka sem nú hin síðustu árin sje farinn að vakna áhugi nokkurra einstakra manna á framförum í land- búnaði, sem og ýmsu fleiru. Framfarir landbúnaðarins geta þó naumast orðið miklar, fyr en fólks- haldið í sýslunni breytist eitthvað til batnaðar. Fyrst og fremst er nú mik- ill fjöldi af verkmönnum lausamenn, og um þá er varla að tala til landvinnu, því þeir eru kaupdýrari en svo, að bóndinn standist við að halda þá sem daglaunamenn. En lakast af öllu er það, að bóndinn fær naumast nýtileg- an vinnumann með þeim kjörum, að hann sje meira en lítinn tíma ársins (rúmlega sláttinn) við landvinnu; því þó árskaupið sje ákveðið hið sama, hvort heldur maðurinn vinni landvinnu eða sjóvinnu, þá fær hann ávallt 10% verðlaun (Præmie) af þvf sem hann hlutar, þegar hann „rær“ en af land- vinnunni fær hann engin verðlaun, og þess vegna þykir honum frágangssök að ráðast í vist, með þeim kjörum, að vera allan tíma ársins við landvinnu. Verðlaun þessi (sem nefnd eru stúfur) ættu því alls ekki að eiga sjer stað, því á meðan þau eru til, og engin verðlaun eru veitt af landvinnunni, fæst ekkert vinnuafl til að efla landbúnaðinn. Hið fyrsta skilyrði fyrir því, að land- búnaðurinn taki framförum, er þó það, að áhugi og vilji manna á því fari vax-

x

Ísafold

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ísafold
https://timarit.is/publication/315

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.