Ísafold - 02.04.1884, Qupperneq 3

55
fjölgað, svo þeir hafa um nokkur ár verið
yfir 90, mest 97, að mig minnir;— en nú
eru þeir eigi nema 88. Eigi er þó dilaveik-
ín, er gekk yfir landið, völd að mannfækkun
þeirri, því drottinn hlífði oss við henni svo
hún kom hjer eigi, heldur flutti fjölskyldu-
maður hjeðan í vor eð var, sem ljet ein-
ungis fátt eptir af fólki sínu, en jafnmargt
máheita áhinum bæjunum ogáðurvar. Hjer
er annars heilsufar manna yfir höfuð allgott.
Áður var hjer skyrbjúgsveiki mjög tíð, og
notuðu eyjarskeggjar sjer þó engu síður
skarfakál en nú, þegar hún er svo að kalla
horfin. Sömuleiðis var barnakrampi hj«r
tíður, og deyddi hann fjölda ungbarná,
helzt liðlega vik'ugömul, og var hann skæð-
ur fyrstu árin er jeg var hjer, en nú b«r
lítið eða ekkert á honum ; þó er meðferð á
börnunum hin sama og áður var, að öðru
leyíi en því, að naflaolía er nú höfð, eptfr
því er læknir rjeð mjer, og þrifnaðurinn
hefir tekið framförum.
Úr ýmsum áttum. Seyðisfirði, 15. jaú.
1884. Herra ritstjóri! Með póstinuni,
sem fór héðan hinn 10. þessa mánaðar,
var mjer eigi unnt að senda »Isafold« eina
línu, því hann var farinn áður en jég cíg
margir aðrir vissu nokkuð af. Um hina
nýju ferðaáætlun póstanna vissi enginn neitt
fyr en þessi síðasti póstur var kominn, og
margir ekki fyr en hann var einnig farinn,
með því hann samkvæmt gamalli venju kom
löngu á eptir hinum ákveðna tíma, og stóð
svo að eins einn dag við á Seyðisfirði; og á
þeim tíma varð að eins fáum kunnugt, að
póstur ætti nú að fara þann 10. 1 staðinn
fyrir hinn 17. þ. m. það sýnist ekki of
mikið heimtað, að breyting þessi á póst-
ferðunum hefði verið gjörð almenningi kunn-
ug einni póstferð áður en hún byrjaði, til
þess að hin fyrsta ferð póstsins eptir hinni
nýju áætlun yrði hjer ekki nálega til ónýtis,
eins og nú hefir orðið.
Menn voru annars hálft í hvoru að búast
við, að því hefði verið slegið föstu í ferða-
áætlun póstskipanua, að póstskip það, sem
færi upp til Islands í þessum mánuði, skyldi
koma við á Seyðisfirði og jafnvel fleiri stöð-
um fyrir utan Eeykjavík. það hefði komið
sjer vel, og var enginn kostnaðarauki, sem
neinu hefði numið, og varla heldur nein á-
hætta. að því er Seyðisfjörð snertir, þar
sem hjer er hið ágætasta skipalægi, fjörður-
inn er með öllu skerjalaus, og hafís varla
að óttast á þéssu svæði fyr en lengra er
komið fram á vetur. Nú sitja menn hjer
eins og áður, útilokaðir fra því, að frétta
neitt hvað gjörist út í löndum mánuð eptir
mánuð. Væri fyrirfram ákveðin póstskips-
ganga milli Eeykjavíkur og austurlandsins
um þennan tíma ársins, þá myndi fjöldi
fiskimanna, sem hjer liggja iðjulausir meira
hluta vetrarins, leita tii fiskistöðvanna í
Faxaflóa, þar sem svo vel aflast jafnaðar-
lega síðara hluta vetrar, og hverfa svo apt-
ur hingað í maímánuði, eða um það leyti,
sem venjulega er tekið til að afla hjer
fyrir alvöru.
Árið, sem leið, var fjarri því að vera gott
aflaár í Seyðisfirði. Svo sem þegar er orðið
kunnugt misheppnaðist síldarveiði Norð-
manna stórum hjer á þessum firði, og ann-
ars konar fiskafli brást einnig í meira lagi
allan seinna part sumarsins. Eptir að langt
er komið fram á haust fiskast hjer sjaldan
svo að nokkru verulegu nemi, og ekki hefir
síðastliðið haust verið undantekning frá
þessari aðalreglu. Margir kenna aflaminnk-
unina hjer í seinni tíð þvf, að ofsett sje
orðið í fiskisvæði sveitarinnar; enda hefir
bátatala, sem haldið er út hjer til fiskiveiða
aukizt stórkostlega þessi sfðustu ár, og er
nú orðin svo mikil, að varla ér að búast
við að almenningur afli úr þessu á hinu litla
aflasvæði Seyðisfjarðar nærri því eins vel
og fyrir fám árum, þegar bátarnir voru
meira en helmingi færri en nú. Út af þessu
hefir mörgum komið til hugar, að ómissandi
sje, að setja fiskibátafjölguninni einhverjar
skorður, og sjerstaklega að bægja Færey-
ingum, sem þyrpzt hafa hingað á sumrum
nú í nokkur ár, frá að reka hér fiskiveiðar
í eigin nafni og taka svo með sjer allan
afla-arðinn á hverju hausti burt úr landinu.
Fólkstala eykst hjer óðum, að líkindum
meira að tiltölu en á nokkrum öðrum stað
á landinu; því kvíða margir fyrir, að hjer
verði hið mesta vandræða-ástand, ef fiskafli
bregzt stórvægilega í nokkur ár samfleytt,
sem þó náttúrlega vel getur komið fyrir.
Til að sýna fólksfjölgunina hjer skal jeg
geta þess, að fyrir 10 árum, við árslok 1873,
voru í Seyðisfirði 300 manns, 1880 529
manns, 1882 688 manns, og nú við árslok
1883 799 manns, og er þetta nálega ein-
»öngu þurrabúðarfólk, sem lifir á sjónum.
Á sumrum má gjöra ráð fyrir, að fólkstala
sje hjer fullkomlega helmingi meiri, nefni-
lega eptir að Norðmenn og Færeyingar og
vermenn úr öðrum sveitum á Islandi eru
komnir; enda eru hjer nú húseignir skatt-
skyldar, sem samkvæmt virðing matsmanna
kosta um 238 þúsundir króna. En með
öllu þessu er Seyðisfjörður kirkjulaus.
Sóknarkirkjan að Dvergasteini er fyrst og
fremst svo lítil, að hún tekur varla 100
manns, og í annan stað er hún svo algjör-
lega af sjer gengin, að í haust varð alveg að
hætta við að flytja í henni guðsþjónustu,
og hefir í stað kirkju síðan verið notazt við
barnaskólahús nýbyggt á Fjarðaröldu, sem
sveitin á. Kirkjan er nálega fjelaus sjer til
endurbyggingar, og lán það, sem stiptsyfir-
völdin segja að fáist úr landssjóði, 4000 kr.,
hrekkur ekki nærri því, ef koma á hjer
upp öðru en vanalegum íslenzkum »messu-
hjallio, sem stiptsyfirvöldin raunar virðast
myndi gjöra sig fullánægð með, þar sem
þau, um leið og þau hafa afsagt að gjöra
tilraun til að útvega kirkjunni meira lán,
hafa með brjefi til hins þjónanda prests
hjer, dags. 18. okt. 1882. mælzt til að hann
endurbyggði kirkju þessa »með hinu fengna
láni, og þeim öðrum föngum, sem fyrir
hendi eru«. Að verða við þessum tilmælum
kirkjustjómarinnar hefir ekki þótt hæfilegt,
og það allt eins fyrir því, þó meiri hluti
presta og safnaðarfulltrúa greiddi atkvæði
fyrir því á hjeraðsfundi þessa prófastsdæm-
is í haust, að meira lán en þær 4000 krónur,
sem lofað hefir verið, yrði ekki veitt úr
landssjóði til kirkjubyggingar þessarar.
Menn vilja halda dauðahaldi í ríkiskirkjuna
en gleyma því um léið, að svo lengi sem
ríkiskirkjan lafir uppi, hefir stjórn hennar,
landstjórnin, þá skyldu á hendi, að sjá söfn-
uðunum fyrir nægilegum guðsþjónustuhús-
um öldungis eins og fyrir nægilegri prests-
þjónustu. Geti landstjórnin ekki leyst
þessa skyldu af hendi, þá játar hún í verk-
inu, að ríkiskirkjuhugmyndin er skökk, og
að tíminn er kominn til að hún sleppi öll-
um afskiptum af trúar- og kristindómsmál-
um þjóðarinnar. Svo lengi sem ríkiskirkjan
hefir r j e 11 til að gefa fyrirskipanir við-
víkjandi kristindómsmálum safnaðanna,
hlýtur hún líka að hafa s k y 1 d u til að
gjöra hverjum einstökum söfnuði unnt að
halda opinbera guðsþjónustu. Að því er
snertir meira lán úr landssjóði til kirkju-
byggingar hjer, þá ljetu reyndar sumir á
hjeraðsfundinum í ljósi, að þeir kynni að
hafa mælt með því að það fengizt, ef hinn
þjónandi prestur hefði viljað sækja um það
með þeirri skuldbinding, að afborgun þess
skyldi greidd af tekjum prestakallsins að
því leyti sem árstekjur kirkjunnar ekki
hrykki til. En að binda þeim, sem eptir-
leiðis þjóna þessu prestakalli, slíka byrði á
herðar, gat fráfarandi presti ekki dottió í
hug, auk þess sem það er í alla staði ó-
éðlilegt, að þegar fje skortir til kirkju-
bygginga, þá sje það tekið úr vasa presta.
það er óhæfilegt, að Seyðisfjörður með þeirri
fólkstölu, sem að framan er sýnt að er hjer,
sje árum saman kirkjulaus, en líklega hlýt-
ur þó svo að vera, þangað til söfnuðurinn
sjálfur leggur það fje til, sem við þarf, enda
hafa menn nú í huga, að byrja á samskot-
um í þessu augnamiði. J. B.
Bbú á Grímsá. (Askorun). Fyrir for-
göngu hreppsnefndarinnar í Andakýlshreppi
er áformað að reyna að koma brú á Grímsá,
á almannaleið vetur og sumar, á þeim stað
er Svartistokkur er nefndur norður frá Hesti.
En með þvl að nefndin hefir ekkert fje til
umráða til slíks fyrirtækis, en þorir eigi að
fulltreysta svo fljótu fulltingi að hálfu hins
opinbera, sem nauðsynlegt væri, til þess að