Ísafold - 14.05.1884, Blaðsíða 3

79
segja, að þeir 9 þingmenn, sem greiddu at-
kvæði með brúargerð yíir Olvesá á síðasta
þingi, sjeu í öllu frjálslyndari en hinir, er
voru móti því; það mun samt ekki verða
sagt, að þessir 9 sjeu til jafnaðar í öllu ó-
gætnari eða óhagsýnni í meðferð á landsfje,
þegar á fleira er litið ; það gefur hinar beztu
vonir um framgang málsins á næsta þingi,
að það fjekk 9 atkvæði hrein og bein, og má
segja 10, því þingmaður Dalamanna var í
orði og anda með málinu, og 2 greiddu ekki
atkvæði, líklega af því að þeir hafa þó fund-
ið ærnar ástæður með því, enda finna þau
allir og mótstöðumenn líka. f>að má því
segja, að hjer stæði málið engu ver en þó
það hefði fallið með jöfnum atkvæðum. það
er því ekki rjett sem blaðið Heimdallur segir
(«eptir því sem alþingi hefir tekið í brúar-
málið, verður ekki von á styrk úr þeirri átt»).
Um undirtektir efri deildar hefir maður
ekki neitt bókstaflega fyrir sjer, því hjer
þurfti ekki að kenna þeim konungkjörnu
um: neðri deild sá um að hleypa ekki mál-
inu svo langt; én ætlun mín er, að ekki
svo fáir þingmenn þar mundu verða með
málinu, og það sumir hinna konungkjörnu.
Víst er um það, að hinn nú verandi lands-
höfðingi var því mjög hlynntur 1879, í þeim
búningi. er það var þá í fyrir þinginu, og
það er einmitt hans skoðun, að landssjóður
eigi að taka að sjer póstvegina í byggðum á
sama hátt og fjallvegina (sjá tímarit Bók-
menntafjel. I. 159—60).
eins og þyrfti með þeim kjörum er þeir nú
hafa.
Mjer þætti fróðlegt að sjá, ef einhver
vildi með góðum og gildum ástæðum hrekja
þá skoðun, að landsjóður eigi að kosta alla
aðalpóstvegi um landið, og þar á meðal
leggja fje til brúargjörðar á þeim vatnsföll-
um, er brúuð verða á þeim leiðum.
það mun vera einsdæmi um heim allan,
að í nokkru landi, þar sem þing er, sem hef-
ir fjárveitingarvald, ekki minna en vjer,
safni fje í sjóð ár eptir ár, eu láti slík nauð-
synjaverk sem brúargerð yfir Olvesá ófram-
kvæmd þing eptir þing, en þar á móti lána
ekki alllítið fje út til einstakra manna, til
að reisa sjervegleg hús o. fl. það verður
naumast varið, að þéssiþjóðbúskapurer ekki
hásigldur á haföldum heims-framfaranna.
Hjer er ekki nema eitt fyrir hendi: ef að
hinar stærri ár ekki fást brúaðar af al-
mannafje, þá verða menu að sitja og sofa í
sömu hlekkjunum og hoppa í sömu höpt-
unum sem feður þeirra. Ekki er um að
tala: sýslurnar geta ekki tekið slík stórlán.
það er verið að hringja þeirri bjöllu, að
hjer megi koma ú dragferjum. þær kosti
svo lítið. það má segja, ef farið yrði að
brúka landsfje til þess, hvort heldur bein-
línis eða með láni til hjeraðanna, að ekki
verði feigum forðað; það lítur út fyrir, að
landssjóður verði ekki í þetta sinn upp jet-
inn sem hungurforði, en að verja honum til
dragferju, álít jeg að gangi því næst.
Hvort er annars betra, að byrjahúsið svo
vel, að það standi í 50 ár, eða svo ljelega,
an það þurfi að endurbyggjast á hverjum 5
árum, og geta þar til ekki brúkað það nema
3—4 mánuði af árinu. Slíkar ferjur eru ó-
veruleg meinabót, og koma hvorki póstum
nje öðrum að liði, þegar mest á ríður, en
verða þá að liggja uppi og fúna niður undir
klaka og krapi. þær mundu og eyða meiru
fje á þ parti aldar, en fastabrú kostaði, sem
varaði fleiri aldir, ef náttúru-umbrot ekki
grönduðu henni.
Jeg ætla nú að treysta því, að þeir hátt-
virtu herrar og þjóðfulltrúar, sem nú eiga
sæti á þingi íslendinga, vilji nú eignast sjálfir,
þegar þeir í síðasta sinn á kjörtímanum
ganga af þingi, það framfara- og frægðar-
orð, heldur en gefa það og geyma öðrum,
sem, ef til vill, setjast í sæti þeirra á nýj-
um kjörtfma, að hafa greitt atkvæði rneðþví,
að landssjóður taki að sjer aðalpóstvegina,
og þá þar á meðal að brúa Olvesá.
þó að enginn viti nú sem stendur, hve
nær sá dagur muni koma, að Olvesá verði
brúuð, þá get jeg ekki betur sjeð, en að
margt bendi til þess, og gefi beztu vonir um,
að bjarma muni upp af þessum degi í lok
næsta alþingis.
(Kitað á sumardaginn fyrsta 1884),
HITT OG J>ETTA.
Hvað stríðin kosta.— Friðarfjelagið enska
(Peace Sociéty) hefir nýskeð gefið út skýrslu
um, hvað Englendingar hafa kostað miklu
til styrjalda þeirra, er þeir hafa háð hin síð-
ustu 50 ár undanfarin. það eru sftmtals
2,135,644,246 pd. sterling eða hjer um bil
38,442,000,000 kr. (38f miljarð króna).
þetta sama tímabil hefir umboðsstjórn lands-
ins kostað ekki þriðjung á við það, eða hjer
um bil 12,800,000,000 kr.
Hegning við ofdrykkju. — Kona ein ensk,
Jugula að nafni, sem hefir verið kristniboði
í Birma í Austur-Indíalöndum, segir svo frá
lögum og landsháttum þar í landi, í Efra-
Birma, að þvl er ofdrykkju snertir, að fyrsta
sinn sem maður gerir sig sekan í ofdrykkju,
er farið með hann irm borgarstrætin í pró-
sessíu með bumbuslætti. það gera hágöf-
ugir embættismenn, sem ganga með gull-
búnar regnhlífar, og gullbúnar bumbur.
þeir lesa afbrot mannsins upp á gatnamót-
um, og lemja hann síðan. Eptir það er
hann dreginn fyrir dóm og hýddur þar í
annað sinn enn óþyrmilegar, og síðan látinn
fara heim til sín. Itreki hanu brotið, er hann
látinn sæta sömu útreið aptur og að því búnu
rekinn í útlegð.
Verðlaun. — Rjett áður en »Laura«, póst-
skipið, lagði af stað hingað í vetur frá Khöfn
miðsvetrarferðina, afhenti forstöðumaður
»hins sameinaða gufuskipafjelags«, Koch
konsúll, maskínumeistaranum á skipinu
P. V. G. Eriis, sem einnig var maskínu-
meistari á »Fönix« þegar hann strandaði, að
gjöf dýrindis-gullúr með gullfesti við, í verð-
launa-skyni fyrir fádæma hugprýði hans og
þrek þegar Fönix fórst (31. jan. 1881). I
hinu mikla aftakaveðri daginn áður en skip-
ið fórst, lá við að því mundi hvolfa, og reið
þá umfram allt á að halda vjelinni í gangi
jafnt og stöðugt. Friis var þá bæði sjálfur
alltaf við verk sitt niðri í skipina við vjel-
ina og tókst sömuleiðis að halda þar að-
stoðarmönnum sínum tveimur öruggum við
vinnu sína, þótt skipið hallaðist svo mikið,
að búast mátti við að því mundi hvolfa al-
veg þá og þegar; en auðvitað hefði þá ekki
verið nokkurt viðlit fyrir þá sem niðri í
skipiuu voru, við vjelina, að bjarga sjer,
þótt hinum kynni að hafa tekizt það með
einhverju móti. En af því að skrúfunni
var stöðugt haldið í hreyfingu, vannst tími
til að höggva framsigluna, og rjetti skipið
þá við og gat haldið áfram—þangað til það
bar upp á sker nóttina eptir.
Allsherjar-póstsambandið.-— Síðan allsherj -
ar-póstsambandið komst á, hafa brjefavið-
skipti og póstgöngur landa á milli aukizt
svo undrum sætir. Póstfróðum mönnum
hefir talizt svo til, að árið 1878 muni tala
póstsendinga um allan heim hafa numið
5285 miljónum, þar af 3260 milj. venjuleg
sendibrjef og spjaldbrjef, 717 milj. prent-
sendingar og sýnishorn cf varningi, rg 1308
milj. frjettablöð. En einum þremur árum
síðan, 1881, var talan orðin 6340 miljónir.—
það ár, 1881, voru 27 lönd gengin í alls-
herjar-póstsambandið, með 686 milj. íbúa.
þegar um það er rætt, að póstgöngur hafa
verið bættar á síðasta þingi, þá er það nú
að vísu nokkuð meira en á pappírnum; þó
eru þessar endurbætur ekki nema hálfverk
meðan póstvegir ekki eru betur endurbættir
en búið er.—Póstum er skipað að vera hjer
í dag og þar á morgun; þeir eiga að fara
yfir byggðir og óbyggðir, á sumum stöðum
yfir vegarmynd og sumum hreinar vegleys-
ur, yfir stór vötn, sem opt geta verið alla-
vega ófær, þó þeir upp á líf og dauða með
sig og gripi sína brjótist það á ferju eða á
ónýtum ís, og er þá opt margra manna lífi
stofnað í háska, ferju- og fylgdarmanna og
annara er slást í för með. Póstarnir eru
vafalaust undir öllum þessum kringumstæð-
um þeir verst höldnu menn, af þeim er taka
laun sín úr landssjóði, og það er allt annað
að vera embættismaður í Reykjavík, þó
hann hafi nokkuð að gera, þegar verkahring-
urinn er allur innan 4 veggja, en að vera
vetrarpóstur enda hvar sem er á landinu.
Svo eru einlægar kvartanir hvað póstar sjeu
lengi á ferðinni og stundum er póstmeistar-
anum um kennt, en sjaldan því er mest
veldur: vegaleysi og brúarleysi á stærri og
smærri vatnsföllum, enda er ekki við að
búast að geta valið úr mönnum í þessa stöðu