Ísafold - 18.03.1887, Side 3
51
manna, sem »tunglskinsmenn» nefnast. Við
öðru var ekki að búast.
Fbakkland. Að Frakkar haldi í ákafa
áfram að búa her sinn og flota, má nserri
geta, meðan engi veit hvað upp kemur á
þeim teningum, sem nú skal kastað.
Fyrir skömmu veitti þingið umtölulaust
86 miljónir franka til útbúnaðar á sjó og
landi. Allir búast við að fá þó meira að
vita nm, hvað þ>ýzkaland — eða Bismarck
— hefir fyrirstafni, þegar ríkisþingið verð-
ur sett og helgað. Blöðin segja, að Bis-
marck eigi að lesa upp ræðuboðan keisar-
ans, og þar muni lypt fortjaldi ókominna
viðburða.
það er sagt, að Frakkar eigi nýtt vopn |
í vitum sínum, en það eru tundurhnettir
með nýju sprengiefni, sem þeir kalla *meli-
niU. það mun satt, að kúlurnar sje verra
heljartól, en þau, sem fyr hefir verið neytt
í bardögum ; en sögurnar hafa þegar bætt
við, að þjóðverjar hafi þegar fundið annað
tundurefni engu óskæðara, þó þær viti ekki
heiti þess að svo komnu.
f>að láðist eptir síðast að geta um lát
Poul Berts, landstjóra Frakka 1 Anam og
Tonkin, sem dó þar eystra í nóvember.
Hann var nafnkunnur vísindamaður í nátt-
úrufræðum, og sum rit hans með afbrigð-
um talin sökum nýrra uppgötvana.
Íalía. Sem flestum mun kunnugt, gerðu
ítalir út leiðangurslið til hinna syðri stranda
við Bauðahaf, og helguðu sjer þar drjúgan
landgeira. f>eir tóku sjer meginstíið í borg-
inni Massóvah, sem liggur á tveim smá-
eyjum, en frá henni leiðargarður hlaðinn
að ströndinni. f>að var þessi geiri og eink-
um hafnarborgin, sem Jóhannes Abessiníu-
keisari vildi eignast og tefldi um við Egipta-
jarl, því honum er hafna vant. Keisarinn
ætlar nú að sækja fenginn ítölum í hend-
ur, og reka þá á burt, en veit að þeim er
erfitt um að haldast þar við, sökum afar-
hita og óheilnæmis. Hann hefir látið hers-
höfðingja sinn, Bas Abúla, halda upp til
móts við ítali með allmikinn liðskost —
grimmar sveitir og harðfengar, þó sum
vopnin sje af ljelegu tagi — og rjeðst hann
fyrst á þá nýlendubyggð ítala og Evrópu-
manna, sem upp var komin á strandar-
geiranum. Yarðlið ítala hafði hjer ekki
við, og voru 480 manns drepnir, þeirra,
sem í því hverfi bjuggu, en 50 komust
undan út til bæjarins. Hinn 25. og 26.
janúar leituðu hersveitir ítala að stökkva
aðkomuhernum á burt, og tókst það að
vísu eptir hörðustu viðureign, en í þeim
viðskiptum ljetu þeir yfir 400 hermanna
og 23 fyrirliða. Síðan hafa ekki sögur af
neinum atburðum borizt.
Með þvf að mönnum varð bylt við þessi
tíðindi á Ítalíu, og ráðherrarnir fengu harð-
ar átölur á þinginu, þar sem opt hefir
verið hnýtt í snjallræði þeirra með leið-
angurinn og landnámið við Bauðahaf, sagði
Depretis af sjer, en Bobilant, utanríkis-
ráðherrann, hafði mest aftök um að vera
lengur við stjórnina. Konungur lagði mjög
að þeim að halda embættunum, en Dep-
retis hafði ekki tekizt að endurskipa ráða-
neytið, þegar síðast frjettist. Konungi
þykir sem málið mundi þá vandast mest,
ef hann yrði að taka þá sjer til ráðaneyt-
is, sem mundu vilja losa um hnútana
gagnvart Austurríki og f>ýzkalandi. — Lið
er sent til Massóvah, og á það úrræði
fjellust flestir á þinginu, þó sumir vildu
að herinn yrði þaðan heim kvaddur.
Landskjálfti. Af honum stórskaðar á
Norður-Ítalíu 23. þ. m. Að þeim kvað
mest í Genúahjeraði, og tala þeirra manna
sem farzit hafa og orðið undir húsahruni
sögð yfir 2000. í bæ er Bajordo heitir
flýði fólkið í kirkjuna, en hún hrundi, og
þar fengu 300 manns bana. Húsahrun
varð víðar f grennd við hafið, t. d. í Nizza
og Cannes á Suður-Frakklandi, en þar lítið
um manntjón. Jarðskjálftans kenndi bæði
þann dag og hinn næsta víða á ’ltalíu, og
jafnvel á Sikiley og Grikklandi; enn frem-
ur í Genefu í Sviss.
Stanley. þessi frægi landkannari Af-
ríku er lagður af stað á ný til ferðar um
þvera þá álfu, en áformið er að bjarga
þeim manni úr illri kví eða kreppu, sem
Emin pasja heitir — þýzkur að kyni (?) —
en hann hefir haft landgæzlu í löndunum
í grennd við miðjarðarbauginn, sem Egiptar
höfðu kastað eign sinni á. A þetta skal
seinna minnzt, þegar Stanley hefir ráðið
hvaðan hann ætlar fþangað að sækja, að
vestan (frá Kongó) eða austan (Zanzibar);
þegar síðast frjettist, var hann í Zanzibar.
Viðbætib. A Skotlandi náði sú fregn
póstskipinu, að Vilhjálmur þýzkalands-
keisari (níræður 22. þ. m.) væri orðinn
hættulega veikur. Var jafnvel sagt lát
hans einu sinni, en það reyndist mis-
hermt.
Um ráð til að minnka skip-
tapa hjer á landi.
Eptir.
landlækni Schierbeck.
Fregnirnar í blöðunum um hina voðalegu
slysfarir á sjó hjer á landi f vetur hljóta
að baka hverjum brjóstgóðum manni
hina mestu sorg og áhyggju. f>að þarf
sannarlega mikið þrek og mikla hug-
prýði til að af bera slík stórslys ár eptir ár;
sjeu allirþessir skiptapartaldir saman verður
manntjónið svomikið ogtilfinnanlegt.að það
leggst svo þungt á herðar fámennri þjóð
eins og ef eitthvert stórveldið missti heil-
an her með 30,000 manns.
J>að er því eðlilegt, að vjer litumst um
hvervetna eptir ráðum til þess að afstýra
þessu hraparlega manntjóni, enda vantar
eigi góðar bendingar í þá átt í blöðunum.
f>ar sem jeg samt sem áður leyfi mjer að
koma með ráð í þessu máli, þá er það
ekki af því, að jeg hafi neitt nýtt fram að
bjóða, heldur einungis vegna þess, að mjer
virðist, að eitt af ráðum þeim til að verja
slysum á sjó, sem á hefir verið minnzt í
blöðunum, ætti að takast skarpara fram
og einkum að framsetja það á aðgengileg-
an hátt, til þess að sjómönnum liggi f
augum uppi, hversu einfalt það er og
kostnaðarlítið. En áður en jeg segi fáein
orð um þetta ráð, vil jeg leyfa mjer að
minnast á hin, er stuDgið hefir verið upp
á í þessa átt; því það er ekki nema gott
að hafa svo mörg ráð í takinu sem hægt
er, með því að vjer verðum um fram allt
að varast að gera oss í hugarlund, að vjer
munum geta afstýrt gjörsamlega þessum
slysum með einu ráði; vjer megum þakka
fyrir ef vjer getum afstýrt einhverjum af
þeim.
Að útvega og setja upp loptþyngdar-
mæli hingað og þangað í sjóplássum er
mikið gott; en bæði er það, að fæstir eiga
kost á að hagnýta sjer slík áhöld, og svo
er hitt, að loptþyngdarmælirinn getur eigi
boðað nógu löngu fyrir fram snögglegar
veðurbreytingar, sem ekki koma á fyr en
menn eru rónir. Samt sem áður skulum
vjer ekki einskis virða þetta ráð; því vel
| getur það borið við, að eitthvert skip setjist
aptur vegna loptþyngdarmælisins og stýri
þannig undan voða.
Viðleitnin að láta unga menn hér á landi
læra sund er vissulega mjög lofsverð, og
væri mjög æskilegt, að slíkir viðburðir lán-
uðust vel; því að enginn efi getur á því
leikið, að fleiri sjómenn mundu forða lífi í
sjávarháska, ef þeir hefðu almennt lært að
synda. Samt sem áður má ekki búast við
allt of miklum árangri af því; reynslan frá
öðrum löndum hefir því miður sannað það
fyllilega, að sjávargangur og kuldi fer með
góða sundmenn1. f>að stendur og sund-
1) petta er jorgöngumönnum sundkennslunnar
hjer Jullkunnugt, og þeim hefir aldrei til hugar
komib, ad snndkunnátta muni nokkurn tíma af-
stgra meö öllu manntjóni í sjó eöa neitt í þann
veginn. Annarsstaöar ermanntjón í sjó langal-
gengast aj hafskipum, ýmist viö sjávarhamra
og í ofsabrimi, eöa þá út í reginhafi; og getur
enginn œtlazt til aö sundkunnátta komi þá ai
haldi. En hjer á landi veröur eflaust meira en
helmingur af öllum slysförum í sjóinn ýmist