Ísafold - 20.07.1887, Síða 1

Kemur út á miðvikudags-
morgna. Verð árgangsins
<6o arka) 4 kr.; erlendis 5 kr.
Borgist fyrirmiðjan júlimán.
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifl.) bundin við
áramót, ógild nema komin sje
til útg. fyrir t.okt. Afgreiðslu-
stofa i Isafoldarptentsmiðju.
XIV 32.
Reykjavik, miðvikudaginn 20. júli.
1887.
125. Lítið eitt um lækna og lyfsala á íslandi.
126. Alþingi III.
127. Auglýsingar.
128. Auglýsingar.
Forngripasafnið opið |hvern mvd. og M. kl. I—2
Lan«lsbankinn opinn hvern virkan da^ kl. I—2
Landsbókasafnið opið hvern rúmhelgan dag kl. n—2
útlán md., mvd. og ld. kl. 2—3
Söfnuna’sjóður Rvíkur opinn I. mánud. í
hverjum mánuði kl. 4—2
Veðurathuganirí Reykjavík, eptir Dr. J. Jónassen
| Hiti (Cels.) Lþmælir Veóurátt.
Júlí |inóttu um hád. fm. em. ín,. em.
M. 13.| + 6 + >4 29,6 29,7 N h b 0 b
F- 14-1 + 9 + 14 29,8 29,9 0 b 0 b
F. 15. + 6 + 13 3°, 30+ 0 b 0 b
L. Ib. + 6 4 14 30.3 30,3 0 b 0 b
S. 17. + 6 + 12 30+ 3°,1 Sv hv d S* h d
M. 18. + 7 + 9 3°,2 29,8 Sv h d A h d
t>- 19-1 + 5 + 9 29,8 29,8 Sv h d S h d
Allan fyrri hluta vikunnar var optast logn og
bjart sólskin; að kveldi h. 16. gekk hann til sud-
urs og hefir síðan verið við þá átt með dimmviðri
og nú siðast með mikilli úrkomu. í dag 19. hefir
í allan morgan verið húðarigning á sunnan útsunn-
an (S S v) og mjög dimmur í lopti.
Litið eitt um lækna og
lyfsala á íslandi.
Slðan lögin um Dýja læknaskipun á ís-
landi komust á, hefir émbættislæknum
fjölgað mjög. Bæði hafa læknar komið 1
þau hjeraðslæknisembætti, sem stofnuð
voru 1876, og svo hafa þessi síðustu árin
verið 8tofnuð nokkur embætti fyrir svo
nefnda aukalækna.
það má ganga að því vísu, að allir
þessir nýskipuðu læknar muni, þegar þeir
tóku við embætti, hafa haft og hafi enn
bezta vilja og áhuga á að gegna aðalem-
bættisskyldu siuui, sem er að reyna af
fremsta megni að bæta heilsubrest og lina
þjáuingar uáungans. En þótt þetta sje
aðalskyldan, þá eru samt ýmsar aðrar ó-
æðri skyldur, sem hvíla á læknunum ; en
þær munu fæstum kunnar til hlítar, þeg-
ar þeir taka við embætti, og jafnvel ekki
fullljósar þótt þeir sjeu búnir að vera
nokkur ár við það. þessar smáskyldur
eru til teknar í ýmsum lagaákvörðunum,
sem snerta lækna og lyfsala á Islandi.
þær hafa komið iit á ýmsum tímum, og
aldrei hefir þeim, mjer vitanlega, verið
safnað saman í eina heild, heldur munu
þær vera á tvístringi víðsvegar innan um
önnur lagaboð, er snerta ísland. Yms
þessara lagaboða hafa, ef til vill, frá upp-
hafi vega sinna verið miður heppileg, og
jafnvel þótt sum þeirra hafi átt við þá
tíma, er þau koma út, þá eru þau nú úr-
elt, og þyrftu að lagast eptir tímanum,
sem stendur yfir. f>ess vegna finnst mjer
bráðnauðsynlegt, að alþingi taki mál þetta
til meðferðar, og nú vill einmitt svo vel
til, að á þingi því, sem fer í hönd, munu
sitja 3 læknar, sem sjálfsagðir ættu að
vera í nefnd þá, sem sett yrði í málið;
hlutverk hennar ætti að vera, að safna
saman öllum lagaboðum, sem snerta lækna
og lyfjabúðir á Islandi, fella það úr, er
óþarft þætti, endurbæta það, sem miður
þætti fara, og bæta við þar sem á þætti
vanta. þegar þingið hefði afgreitt lög
þessi og konungur staðfest þau, mundu
þau koma út í Stjórnartíðindunum, eða
prentuð sjer, og væri þá öllum innan
handar að kynna sjer þau.
An þess að fara frekara út í hin ein-
stöku atriði þessa máls, vil jeg leyfa mjer
að eins að gjöra nokkrar athugasemdir
við lyfjasölu lækna.
Eins og kunnugt er, verða flestir íslenzk-
ir læknar að hafa sjálfir á hendi meðala-
sölu. f>að eru að eins þeir fáu læknar,
sem búsettir eru þar sem lyfjabúðirnar eru
(en þær eru 3 eða 4), sem lausir eru við
að afhenda og selja meðul sín. Eg veit
nú ekki til, að neinar fastar ákvarðanir
sjeu settar viðvíkjandi þessari meðalasölu,
aðrar en þær, að læknum er gert að skyldu
að kaupa meðul sín í einhverri hjerlendri
lyfjabúð, en bannað að panta þau frá út-
löndum; enn fremur er þeim gjört að
skyldu, að selja meðulin við sama verði
og lyfjasalarnir á íslandi, en þeir eru að
mestu bundnir við verðskrá þá, er heil-
brigðisráðið danska gefur út öðru hvoru.
Hvað því viðvíkur, að læknum er gert
að skyldu, að kaupa meðul sín hjer á
landi, þá mun sú ráðstöfun hafa verið
gjörð til þess, að trygging væri næg fyrir
því, að meðulin væru ósvikin, og virðist
þetta í fljótu bragði vera eðlileg ástæða j
en þegar betur er að gáð, er margt, sem
mælir móti einokun þessari.
það er þá fyrst, að trygging er engu
meiri fyrir því, að meðulin sje vönduð, þótt
lyfsali panti þau frá einhverjum útlendum
•materialista*, heldur en ef lækuir gjörir
það sjálfur. Ekki rannsakar lyfsalinn
meðulin fyrir fram í hvert skipti, sem harm
kaupir þau, heldur fær hann þau send frá
þeim, sem hann skiptir við, eptir pöntun-
arlista sínum, eins og læknar mundu fá,
ef þeim leyfðist að kaupa meðul sín sjálf-
ir frá útlöndum. Jeg hygg, að þá mundi
líka vera meiri trygging fyrir gæðum með-
alanna, því að læknum getur eigi legið
það í ljettu rúmi, að meðul þau, er þeir
ráðleggja og selja, sjeu gagnslítil. það er
þvert á móti; endu mundu þeir fá með-
ulin margfalt ódýrari, ef þeir mættu panta
þau beinlmis frá útlöndum.
Sú mótbára mun ef til vill koma gegn
þessu, að tryggingin fyrir því, að meðulin
sjeu góð hjá lyfsalanum, sje í því fólgin,
að landlæknir, ásamt öðrum tilkvöddum
mönnum, árlega skoði meðulin í lyfjabúð-
unum. Jeg skal láta ósagt, hvernig þeirri
skoðun er hagað nú um stundir. Mjer er
það ekki kunnugt. En sje hún áþekk því,
sem hún var hjer á árunum, þá gef jeg
ekki mikið fyrir hana. Landlæknir skoð-
aði þá Ij'fjabúðina í Reykjavík, ásamt bæj-
arfógeta og stiptamtmanni, eða amtmanni,
að því er mig minnir. það má nærri geta,
hvaða vit þessir lögfræðingar hafa haft á
gæðum meðalanua. þeim hefir, blessuðum
mönnunum, sárleiðzt þann stutta tíma, sem
skoðunin stóð yfir, og orðið þeirri stundu
fegnastir, er þeir gátu sezt að veizlunni,
sem lyfsalinn var vanur að halda skoðun-
armönnum að aflokinni «visítazíunni». þann-
ig var henni varið hjer á árunum ; en von*
andi er að hún sje rækilegri nú en áður.
það þarf meira að gjöra en líta á meðulin.
Mörg þeirra þyrfti að prófa eptir efnafræð-
islegum reglum.
En gerum nú ráð fyrir, að hin árlega
skoðun lyfjabúðanna sje rækileg, og að til-
gangnum með henni sje náð, þá vil jeg
leyfa mjer að spyrja: hvaða gagn er að
«vísitazíum» landlæknis á meðulum hjer-
aðslækna ? því að ekki geta þær verið