Ísafold - 02.01.1889, Blaðsíða 1

KLemur út á riú 3vikudöef jm
0£ laugardögnm. Verð ájT-
gangsins (i0| arka) 4 kr.;
erlendis 5 kr. Borgist fyrir
miðjan júlímán.
f
Uppsögn (skrifí.) bundin við
áramót, ógild nema komin sje
til útg.fyrir I.okt. Afgreiðslu-
stofa i Austurstrœti 8.
XVI 1.
Reykjavík, miðvikuífaqmn 2. jan.
1889.
1 s a f 01 il
kemur út petta ár (1889) tvisvar í
viku, á miðvikuclögum og laugardögum,
104 blöð alls (heilar arkir) um árið.
Verður árgangurinn pannig miklu
meira en helmingi stærri en nokkurt hlað
heíir áður verið hjer á landi, og pó með
rímnakveðskapinn (Andrarímur), ekki sízt af
þeirrar stjettar fólki, er forsmáði gjörsam-
lega fyrirlestur síra Odds um daginn um »líf
og lífsvon sjómanna«, fyrir hinn sama inn-
göngueyri, og er það all-fróðlegt tákn tímanna.
Bæjarstjórnarsamþykkt ný, fyrir
Eeykjavík, er nýlega út komin, staðfest af
landshöfðingja 4. f. m. —, eða rjettara sagt
endurskoðuð hin eldri samþykkt frá 9. olit.
1873.
s a m a v e r ð i: 4 kr. árg. innanlands,
en 5 kr. erlendis.
Andvirðið greiðist, eins og áður lieíir
verið áskilið, fyrir miðjan jálímánuð;
pó getur útgefandinn eigi undirgengist að
senda hlaðið einstökum mönnum í fjar-
lægð, utanlands eða innan, öðruvísi en
að árgangurinn sje horgaður fyrirfram.
Sölulann i/5—V8> eptir kaupendafjölda.
mr NYIR KAUPENDUR gefi sig
fram sem fyrst.
Forngripasatnió opið hvern mvd, og ld. kl. 1—2
Landsbankinn opinn hvern virkan dag kl. I—2
Landsbókasafnið opið hvern rúmhelgan dag kl. 12—2
útlán md„ mvd. og ld. kl. 2—3
SÖfnunarsjóðminn opinn I. mánud. í
hverjum mánuði kl. 4—5
VeduraiiíUgamrí Reykjavík, eptir Dr. J. Jðnassen
des.
Hiti (Cels.) | Lþmælir
Veðurátt.
)an. á nóttvi nm hád. fra. em. fra. em.
M 2 7. -r- 8 -L 5 29,1 29.3 0 b 0 b
F 27. -4- 1 2 -r- 9 29,4 29, s O b 0 b
F X. -4-1 -> — ^ 29,6 29.9 A h b Sv h d
L. 29. ~ Q 6 29,9 '9.3 A h b Sa hv d
S. (0. + I -I 1 '9,3 29, 0 d Sv hv d
M. 3 • -4— (, — 2 29,2 29,3 Sv hv d S h d
f* 1. -7- 6 -r- 3 29,3 29,4 O d S h d
Umliðna viku efir vindur verið við austur eða suð-
ur (útsunnan), fyrstu dagaua var rjett logn. Við og
við hafa verið útsynnings (Sv) byljir, svo talsverður
•smór hefir fallið. í dag t. nýársdag var hjer svo að
kalla logn og all-hjart veður að inorgni, síðan dimm-
ur síðari part, hægur með lognhríð af suðri ; í fyrra
var þennan dag noröanroh mcö hörhugaddi (að-
faranótt h. I. -r 10°).
A = austan; N = norðan; S — sunnan; V ==
vestan; Sa — suðaustan o. s. frv.—H' — hægur; hv~
hvass; b ~ bjartur; d = dimmur; O = logn.
Reykjavílc 2, jan. 1389.
Hátíðaskemmtanir í höfuðstaðnum
hafa ekki verið aðrar fyrir almenning en þær
sem auglýstar voru í blaði þessu, og hr.
kaupm. porl. 0. Johnson stóð fyrir, sem sje
fyrst samsöngur í Good-Templara-húsinu
kvöldið fyrir þorláksmessu, er söngfjelagið
»Svava« hjelt, og hr. tannlæknir Nickolin, sem
söng einn saman, mikið vel að allra dómi,
svo að veruleg prýði var að; og svo 2 daga
milli jóla og nýjárs myndasýning og sögu-upp-
lestur, sömul. í Good-Templarahúsinu, ásamt
rímnalcveðskap í þokkabót, til nýnæmis fyrir þá
sem lítt þekkja til þeirrar þjóðlegu íþróttar(I),
og upprifjunar fyrir liina, og virtist allur þorri
þeirra skemmta sjer hið bezta, þótt sumir
Ijetu lítt yfir. Svo mikið er víst, að húsfyll-'
ár var eða því sem næst að skemmtunum
þessum bæði kvöldin, sem boðið var upp á
Eitt nýmæli í henni er færsla á gjalddaga
fyrir bæjargjöldum. Hann er nú 1. janúar
og 1. júll, en var áður 1. marz og 1. sept.
Tilgangurinn með þessari breytingu er sá
helzt, að gjöld geti orðið tekin lögtaki f tæka
tíð eða á hentugri tíma en áður að því er
kernur til hinna lægri gjaldenda, sem sje í
ágústmánuði.aðalkauptíð tómthúsmanna.þeirra
er sjó stunda, í stað þess að bíða ef til vill
fram á vetur, þegar ekkert er orðið af þeim
að hafa mörgum hverjum, til mikils tjóns
fyrir bæjarsjóð. Er gjört ráð fyrir með þessu
nýja fyrirkomulagi, að lögtak hjá þeim (hiu-
um lægri gjaldendum) verði látið fram íara
að sumrinu fyrir öllu bæjargjaldinu í einu
lagi; en tveimur gjalddögum varð að halda í
samþykktinni eins og áður, og það með fullu
missiri á milli, vegna þess, að svo er
beinlínis fyrir mælt í bæjarstjórnar-tilskipun-
inrii.
Annað nýmæli eigi óverulegt er um stjórn
fátækramálefna. Fyrir þeim stóð áður og
stendur enn nefnd úr bæjarstjórninni, fátækra-
nefnd, 3 menn auk bæjarfógeta; en þar sem
áður voru skipaðir henni til aðstoðar að eins
2 fátækrastjórar, sinn íyrir hvorn helming bæj-
arins, og rneð nokkuð þröngum verkahring,
þá er nú tala þessara fátækrastjóra eða fá-
tækrafulltrúa látin vera ótakmörkuð — þeir
geta verið svo margir, sem bæjarstjórninni
lízt — og verkahringur þeirra miklu víðari
en áður. Eru hin nýju fyrirmæli um fátækra-
fulltrúana svo hljóðandi:
kTH aðstoðar [fátcera\ nefndinni má bcejar-
stjórnin kjósa fátœkrastjóra(fátcekrafulltrúa), svo
marga, sem þurfa þylcir,og eigaþeir meðal annars
að hafa sjerstaklega umsjónmeð sveitarómögum
og þurfamönnum, einkum hver í sínu hverfi,
hafa nákvcemar gœtur á högum þeirra, heim-
ilisástæðum og háttalagi, og stuðla að þvi, að
þurfamenn noti efni sin með sparnaði og for-
sjá, leiti sjer atvinnu eptir megni, og kosti
kapps um að bjarga sjer og sínum sem mest
af rammleik sjálfs sín. Styrkbeiðni þurfa-
manns verður að jaf?uxði eigi' iil greina tekin,
nema fátœkrafulltríimn í hans hverfi styðji
hana, og má ávisa honum styrknum til hag-
tœringar fyrir þurfamanninn, ef ástceða þykir
til. Fátœkrafulltruarnir skulu og gera sjer
far um, að afla nákvcemra shýrslna um að-
komna þurfamenn, er orðið hafa öðrum sveit-
um til þyngsla, eða sem hcett er við, að eigi
geti haft ofan af fyrir sjer í kaupstaðnum.
Fátcekrafulltrúar koma á fund fátœkra-
nefndarinnar svo opt, sem hún óskar þess, og
og skulu þeir ávallt vera á fundi, þá er sveit-
arómagar eru skrifaðir upp eða rcett um, að
koma þeim fyrir, en eigi ber þeim atkvœðu.
Hugmyndin er sú, að með því að láta
»margar hendur vinna ljett verk«, — með því
að skipta smátt verkum, skipta bænum í
smá hverfi, er hvert hafi sinn fátækrafulltrúa,
en þeir vinni og jafnframt í sameiningu
fyrir allan bæinn, — með því móti muni
betur takast en áður að lækna það átumein
í þessu sveitarfjelagi sem öðrum hjer á
landi, að letingjar og óráðsmenn útsjúgi hina,
sem hafa vilja á að bjarga sjer. Eátækra-
fullrúamennskan er að vísu skyldustarf; en
þó má búast við, að örðugt veiti, fyrst um
sinn að minnsta kosti, að fá nógu marga vel
fallna menn í þessa heiðursstöðu, nógu ein-
læga og einbeitta til að ná hinum lofsverða
tilgangi, og þó hæfilega nærgætna.
Onnur afbrigði frá eldri samþykktinni eru
mest smábreytiugar.
Haustvertíðin við Faxaflóa sunn-
anverðan. þessi útlíðandi haustvertíð er
án efa sú langaflasælasta, sem núhfandi
menn muna eptir, og að líkindum hefir eng-
in jafn-aflasæl komið hjer á þessari öld.
Með byrjun októbermánaðar veiddist fyrst
síld í Keflavík, og fám dögum seinna fór húu
einnig að veiðast hjer inn með Ströndinni. |>eg-
ar farið var að beita henni, var hjer hlaðfiski
dag eptir dag af mestmegnis fullorðuum
þorski, grynnra en í venjulegum fiskileit-
um.
Bezt fekkst þorskurinn innan um og við
síldarnetin, á 12—14 faðma dýpi, og opt
grynnra; jafnvel á 7 faðnia dýpi stunduin.
Ef farið var dýpra (fram fyrir hraunbrúnina,
sem svo er nefnd), var það meira smáfiskur,
sem aflaðist.
Flestallir voru með haldfæri, en þó fóru
nokkrir fyrst framan af með lóðir, — sjer til
storskaða, því þeir fengu á þær miklu smærri
og rýrari fisk, en hinir, sem haldfæraveiðina
stunduðu; lögðu þeir því lóðina gjörsamlega
niður eptir fárra daga tilraun, og var hún
ekki tekin hjer upp aptur fyrri en síld hætti
að veiðast, sem var í lok nóvembermánaðar.
Fyrst í stað aflaðist hjer allvel á lóðirnar á
grunninu, af þyrsklingi og ýsu; en eptir
nokkurra daga lóðar-róðra hvarf allur fisk-
ur hjeðan og varð hans þá ekki vart nær en
vestur í Leirusjó og Garðsjó. þar (í Garð-
sjó) var sagður góður afli fyrstu vikuna af
desember, en fram að þeiin tíma voru þar
sagðir fremur rýrir hlutir, eptir því sem
heyrðist úr öðrum veiðistöðum hjer innfjarðar,
þó þeir megi nú heita góðir orðnir. Síðastliðna
viku flykktust allir með lóðirnar vestur í
Garðsjó, bæði hjeðan og af lnn-nesjum, og
öfluðu þar margir ágætlega vel framan af,
en síðustu dagana af vikunni var afiinn þar
fjarska misjafn og hjá sumum svo rýr, að
þeir fengu varla til matar að kvöldi. það
lítur því út fyrir, að aflinn sje þar á förum
nú sem stendur, eins og optast vill verða,
þegar farið er þangað dag eptir dag með
lóðamergð.
Hjer eru nú komnir hjá allmörgum 12,
14, 16 hundraða hlutir, og jafnvel meira hjá
einstöku mönnum; þar af mun hjá fáum vera