Ísafold - 01.03.1890, Blaðsíða 4
r
72
t
■nafni ekkjunnar. f>að munu engar ýkjur, að siera
Lárus hafi oriMð öilum harmdauði, sem þekktu
hann vel; því þar dó sannarlegt prúömenni og
valmenni.
Guttormur Vigfússon.
Leiðarvísir ísafoldar.
362. Er ekki hreppsnefnd heimilt að gera skrif-
legt mat á „efnum og ástæðum1* útsvarsgjaldenda
í hreppnum eftir öðrum reglum en tíund og fram-
tali, og leggja þetta mat til grundvallar fyrir nið-
urjöfnun aukaútsvara?
Sv.: Já, óefað.
363. Hafi hreppsnefnd gert slíkt mat, er hún
þá skyld að ieggja það fram ásamt niðurjöfnunar-
skránni?
Sv.: Nei, engan veginn.
364. Er ekki öllum leyfilegt að skjóta refi, þótt
á annars manns landi sje og um vetrartíma?
Sv.: Jú.
365. Nú er ( iandi jarðar tangi, þar sem refir
ganga ofan 'að sjónum, og er þannig lagaður, að
tóur þær, sem komnar eru ofan í tangann þegar
skotmaður kemur þar, þurfa ekki að slnppa fram-
hjá honum, og hefir jarðarábúandi hag af að
skjóta þær á veturna, vegna skinnanna. Getur
landeigandi eða leiguliði fyrir boðið öðrum að
skjóta refi í þessum tanga á þeim tíma,, sem hann
eða hans menn ekki eru þar?
Sv.: Nei, ekki ef þessir aðrir þurfa ekki að
reisa þar skothús til þess'; þá fer sem segir í 8. gr.
veiðitilsk. 20. júní 1849.
366. Hefir sýslumaður eða sýslunefnd vald til
þess að banna hreppsnefnd að við hafa ákveðna
reglur við niðurjöfnun aukaútsvara, svo sem, að
meta. efni gjaldenda til ákveðins gjaldstofns og
leggja útsvörin á þann gjaldstofn?
Sv.: Nei, því fer fjarri, svo framarlega sem
hreppsnefndin hefir gætt þess, að miða eigi ein-
göngu við þennan gjaidstofn, heldur jafnframt við
aðrar „ástæður11 gjaldanda (heimiliskringumstæður,
skylduðmagafjölda o. fl.).
367. Getur sýslumaður eða sýslunefnd ónýtt
niðurjöfnun hreppsnefndar á útsvörum í héilu lagi
og skipað henni að jafna niður á ný, at þeirri á-
stæðu, að nefndin hafi ekki jafnað niður eftir „efn-
um og ástæðum“?
Sv.: Nei.
368. Er það rjett aðferð, að gjaldendur kæri
hreppsnefnd fyrir sýslumanrii cptir 27. gr. sveit-
arstjórnartilskipunarinnar 1872 fyrir niðurjöfnun
aukaútsvara í heild sinni, og hvað er rjett að
sýslumaður gjöri við slíka kæru, ef honum er
send og þess krafizt að niðurjöfnunin sé öll ónýtt
eftir 27. gr. svstj t lsk.?
Sv.: Slíka kæru á sýsluniaður að virða að vett-
ugi, svo sem aðra markleysu, svo framarlega sem
hreppsnefndin hefir ekki gjört reglulega ályktun
um að viöhafa aðra niðurjöfnunaraöferö en hina
lögskipuðu (eptir efnum og ástæðum).
369. Ef útsvarsgjaldendur nokkrir kæra niður-
jöfnun útsvaranna á venjulegan hátt til hrepps-
nefndar, og krefjast, að nokkur út.svör sé færð
niður og hreppsnefnd sannfærist um, að krafan sé
á rökum byggð, getur nefndin þá ekki hækkað
aukatillög hjá öðrum gjaldendum, sem kærendur
haf'a borið sig saman við og bent á, án þess að
kalla þá gjaldendur til fundar, ef nefndin er
sannfærð um að þeir ættu að gjalda meira útsvar?
Sv.: Nefndinni er skylt að kveðja þá til fundar
við sig, sem kært er yfir.
370. Hvernig á hreppsnefndaroddviti að fara að,
ef einn af nefndarmönnum er í flestum málum ó-
samþykkur hinum nefndarmönnunum og neitar
bæði að skrifa undir gerðir nefndarinnar og að
bóka ágreiningsatkvæöi, en starfar bak viö nefnd-
ina að því að ónýta gerðir hennar og jafnvel
kærir hana fyrir sýslunefnd?
8v.: Láta hann eiga sig, nema ef hann veitir
framkvæmdum nefndarinnar mótspvrriu; þá má
kæra hann til hegningar fyrir það brot, eins og
hvern annan, sem slíkt gjörir.
371. Getur hreppsnefndarmaður velt af sér á-
byrgð á gjörðum nefndarinnar með því að neita
aö slcrifa undir gjörðir hennar, þótf viðstaddur sje?
Sv.: Nei.
372. Eiga kærendur útsvara ekki rjett á því, að
hreppsnefndin sendi þeim skriflegan úrskurð sinn?
Sv.: Nei, ekki nema þess þurfi til þess að geta
áfrýjað úrskurðinum.
373. Ef kærendur skjóta útsvarsúrskurði hrepp-
nefndar til sýslunefndar, er þá rjett að þeir riti
nýja kæru með nýjum ástæðum til sýsluuefndar,
og sem hreppsnefnd hefir ekki sjeð?
Sv.: Bannaö er það ekkí, en það er óhreinleg
aðf'erð.
374. Er hreppsnefnd skyld að skila kærendum
aptur útsvarskærum þeirra?
Sv.: Nei, engan veginn.
375. Eiga útsvarskærendur heimting á að
hreppsnefndin felli úrskurði sína í heyranda hljóði,
en ekki fyrir luktum dyrum?
Sv.: Nei, útvarskærendur eiga enga heimting
á því.
376. Ef fjelag er stofnað, og hefir sett sjer
glögg lög, en einhver fjelagsmaöur brýtur lögin,
er þá ekki hægt að fá hann dæmdan eptir fje-
lagslögunum?
Sv.: J ú.
377. Ef fjelagslög mæla svo fyrir, að nefnd fje-
lagsmanna úrskurði um Ijelagsdeilur eða brot á
lögum fjelagsins, og slík nefnd hefir úrskurðað, að
nokkrir fjelagsmenn skuli borga skaðabætur, en
þeir trássast við að borga, er þá ekki hægt að fá
þá dæmda af hjeraðsdómara til þess að hlíta úr-
skurði fjelagsnefndarinnar og borga skaðabæt-
urnar?
Sv.: Jú.
378. Hver á að bera kostnað, sem af því leiðir
þegar sýslumaöur skipar hreppstjóra að taka lög-
taki þinggjöld, sem hlutaðeigendur eru búnir að
borga löngu áður en lögtakiö er skipað?
Sv.: Sýslumaðurinu.
AUGLÝSINQAR
ísamfeldu máli með smáletri kosta 2 a. (þakkaráv. ; a.)
hvert orð 15 stafa frekast; með öðru letri eða setning
I kr. fyrir þuml. dálks-lengdar. Borg. út f hönd.
Jörðin Oseyri, rjett við Hafnarfjarðar-
kaupstað, fæst til kaups og ábiiðar í næst-
komandi fardögum 1890. Jörð þessi er 6T6g%
hndr. eptir síðast jarðamati; tún hennar er
ágætlega hirt og vel um-girt; það fóðrar
næstum 2 kýr í meðalári. Með jörðinni
fylgir í kaupinu 6 ára gamalt, mjög vel vand-
að íbúðarhús úr timbri, og átta hús önnur,
flest ný-uppbyggð.
þ>eir sem sinna vilja þessu boði, snúi sjer
til G. Zimsens i Hafnarfirði.
Jörðin Svalbarði í Bessastaðahreppi,
fæst til kaups eða ábúðar, í næstkomandi
fardögum 1890. |>eir sem sinna vilja þessu
boði snúi sjer til
C. Zimsen í Hafnarfirði.
í Pjððólf vantar mig 21. bl. af XXXI. árg. og
gef’ jeg fyrir það óskemmt 50 aura.
Rvík (Aöalstr. 3) 28. febr. 1890. Helgi Jónsson.
LEIÐRJETTINGr. Til leiðrjettingar við aug-
lýsingu frá liinu íslenzka Náttúrufræðisfjelagi
verður að geta þess, að gefandi súlunnar, sem
þar var getið um, er Arni (líslason i Kállavík í
Isafjarðarsýslu, en konsúl Sigfús Bjarnarson sendi
fjelaginu hana.
í stjórn fjelagsins.
Reykjavik, 20. febrúar 1890.
Bcn. Gröndai.
Rit8tjóri Björn Jónason, carid, phil.
PrenismiðÍD Isafoldar.
bráðabirgða, þeirra sem jeg fann. En guð
fyrirgefi mjer það, að jeg var honum þakk-
lát fyrir það undir niðri, að hann Arthur lá
óhultur heima á spítalanum og hafði ekki
verið í þessari skæðu orustu.
30. nóvember.
Níi er búið að halda þakkarmessugjörð
úti á vígvellinum fyrir sigurinn, eptir að búið
var að ryðja valinn. Bæðustóll var reistur
á miðjum vellinum, umkringdur herblæjum
Bandaríkjanna og merkjum þeim, er tekin
höfðu verið herfangi af sunnanmönnum; her-
mennirnir höfðu skipað sjer í þríhyrning
fyrir framan ræðustólinn, allir uppstroknir
og prúðbúnir eptir föngum. |>að var áhrifa-
mikið að heyra sálmasöngshljóminn úr mörg
þúsund börkum. Bæðan var stutt, eins og
átti að vera ; en þegar presturinn flutti síð-
an guði þakkir, drottni herskaranna, fyrir að
hann hefði verndað hinn rjettláta málstað,—
þá grjet jeg beisklega ; jeg gat ekki að því
gjört. »Er guð þá guð styrjaldar og blóðs-
úthellinga«?, hugsaði jeg. »Er þetta hrylli-
lega atferli, sem jeg hef verið sjónarvottur
að, honum velþóknanlegt, samkvæmt hans
vilja? Hvernig getur nokkur maður, sem
sjeð hefir, hvernig liðið er útleikið eptir jafn-
skæða orustu og þetta, þessa hryggilegu sjón,
sem jeg sá og aðrir í handlæknaskálanum,—
hvernig getur hann talað um styrjöld og
mannavíg öðruvísi en með hinni inestu and-
styggð, svo sem bölvun mannkynsins?
Hvernig getur nokkur maður — þótt það sje
aldrei nema prestur —, staðið á vígvelli, þar
sem leggur fyrir ýlduna af hálfrotnuðum lim-
um, sem leynast innan um runnana, —
hvernig getur hanu verið svo djarfur, að
nefna guðs heilaga nafn í sambandi við ann-
að eins ? Hví dirfist hann að eigna guði
þjáningar hinna sáru manna, eymd og vol-
æði bæklaðra og örkumlaðra, tár ekkna og
mæðra, eyðing landsins, örbirgð manna svo
tugum þúsunda skiptir — þeim guði, sem
segir: »fú skalt ekki manu vega«? Hví dirf-
ist hann að bera marga góða og göfuga menn
og konur í suðurfylkjunum, sem ekki hafa
komið nærri neinum afskiptum af landsstjórn-
armálum, en verða að senda grátandi syni
af stað í hernað þenna og sjá þá aldrei apt-
ur, fólk, sem missir aleigu sína og kemst á
vonarvöl, — hví dirfist nokkur maður að
bera þessa menn saman við Kanverja, sem
átti að uppræta fyrir augliti drottins? Ætli
ekki muni nú í kirkjum sunnanmanna og á
vígvöllum þeirra, þar sem þeir hafa borið
hærra hlut, — ætli þar muni nú eigi fram flutt
fyrir hásæti drottins hið sama lof og þakk-
argjörð fyrir að hann hafi stutt þcirra rjetta
málstað ? Nei, bölvuð sje öll styrjöld og ó-
friður, sem niður sáir blóði og tárum, þján-
ingum og harmi, sem spillir öllu láni mauua,
heilsu og siðferði hinnar yngri kynslóðar.
Bölvuð sje styrjöldin, sem æsir upp í oss ó-
heilnæma ánægju yfir óförum og glötun
fjandmanna vorra og dregur æskulýðinn frá
friðsamlegri iðju. Og guð láti þess verða langt
að bíða, þegar nú þessum vígaferlum linnir,
að Bandamenn, sunnan og norðan, deyi með
hendurnar hver í hári annars og bítandi hver
annan á barkann, örvita af heiptar-æði.