Ísafold - 16.04.1890, Page 1

fCemur út á miðvikudögum og
laugardögum. Verð irgangsins
(I04arka) 4 kr.; erlendis S kr.
Borgist íyrir miðjan júlímánuð.
ÍSAFOLD.
Uppsögn (skrifieg) bundia vtð
áramót, ógild nema komin sje
til útgefanda fyrir i.okt. Af-
greiðslust. í Austurstrœti 8.
XVII 31.
Reykjavík, miðvikudaginn 16. apríl
1890.
Pöntunarfjelag Skagfirðinga.
Ur Skagafirði skrifaðig. f. m.: „Hinn
11. f. m. var haldinn pöntunarfjelagsfundur í
kaupfjelagi Skagfirðinga á Sauðárkrók.
Formaður fjelagsins, sira Zóf. Halldórsson,
var kosinn fundarstjóri, og alþm. Ól.
Briem skrifari. Allir deildarstjórar fje-
lagsins, ii, voru mættir. Fundurinn var |
haldinn í heyranda hljóði, og var fjöldi
manna viðstaddur. Fundarstjóri lagði
fram aðalreikning frá hr. L. Zöllner, við-
skiptamanni fjelagsins erlendis, sömuleiðis
reikning yfir vörur þær, er fjelagið hafði
fengið í sumar, og yfir sölu þeirra 27
hrossa, sem fjelagið hafði sent sem borg-
un, og afgreiddi hann þessa reikninga til
deildanna, og afhenti þá endurskoðunar-
mönnum. Sömuleiðis afhenti hann þá
reikninga til deildanna yfir vörur þær,
sem þær höfðu fengið hver um sig í
haust í oktbr móti borgun í sauðum, er
þá voru sendir til L. Zöllners, að töiu
604.; var þeim skipað út í Hofsós 30.
sept., og á Sauðárkrók 1. okt Vöntun
skýrslna innanlands í hendur formanni
hafði hindrað, að hann gæti samið og
afhent fjárreikningana fyr en rúmri viku
eptir fundinn, en um það bil sendi hann
deildarstjórum fjárreikningana og peninga
iþá, er hverri deild bar.
A fundinum urðu miklar umræður um
það, að minnka verðmun á geldum ám
-og sauðum með jöfnum þunga frá því, er
lögin ákveða, færa hann úr ’/8 í ’/io> en
þessi uppástunga fjell að lokum. Sömu-
leiðis sú. að borga hvert pund eins í
sauðnum, hvort sem hann vægi mikið
eða lítið, miðað við ioopd. sauð, og urðu
einnig um þetta langar umræður. ILegl-
an við útreiknirig sauðaverðsins er nefni-
lega hjá oss þessi: „skal verðið miðað við
100 pd. sauð, en reiknast ‘/5 hærra fyrir
hvert pund, er sauðurinn hefir þar fram
yfir, og jafnmikið dregst frá fyrir hvert
pund, sem á vantar'1. J>að væri einkar-
fróðlegt, að önnur kaupfjelög vildu einnig
skýra frá, hvaða reglum þau fylgi j þessu
efni.
AUir voru siðan eindregið á því, að
halda þessari pöntun áfram, enda höfðu
viðskiptin við hr. Zöllner yfir höfuð reynzt
hagkvæm næstl. ár. Fundarstjóri lýsti
sinni skoðun yfir, að fjelagið ætti annað-
hvort að vaxa, helzt þannig, að það gæti
sent lítinn fjárfarm sjer á skipi, og fengið
vörur á hinu sama skipi, svo að eigi yrði
tilfinnanlegt, þótt eitthvað dálítið skakka-
fall kæmi fyrir, eins og einnig hr. Zöllner
hafði bent á í brjefi til fjelagsins, er for-
maður las upp, eða það ætti að deyja að
öðrum kosti, ef menn gæfu sig ekki að
þvi nema með um 600 fjár. Samt væri
neyðarkostur, að deyða fjelagið. Eptir
npkkrar umræður um þetta var það einnig
samþykkt, að panta vörur, þótt eigi
fengjust nema 1000 sauða loforð, og jafn-
vel minna fje, ef hr. Zöllner gæti fært
vörur og náð því fje án sjerstaks kostn-
affar fyrir fjelagið. — Uppástunga kom
fram um, að mega panta fyrir peninga,
eins og fje. Var hún rædd lengi með
fjöri, en eigi náði hún samþykki fundar-
ins í það sinn. — þ>á átti að kjósa for-
mann og aðra embættismenn fyrir fjelagið
fyrir næsta ár, samkv. lögum þess.
Fundarstjóri tók fram, hve æskilegt væri,
að sinn formaður væri hvoru megin fjarð-
arins; var samþykkt, að hafa aðalfor-
manninn vestanmegin, en vara-formann-
inn austanmegin. ]?á lýsti fundarstjóri
yfir því, að hann væri ófáanlegur til að
taka á móti formanns-kosningu, af þvi
hann hefði svo mikið annað á hendi, og
eigi sizt af þvi, að verzlunarstörf væru
svo óliks eðlis þeim störfum, er ættu að
vera aðalstörf hans, að hann gæ.ti ekki
leyst þau eins vel af hendi og ella.
Síðan var kosinn aðal-formaður kand.
phil. Jón Jakobsson á Víðimýri (vestan
vatna), og skólastjóri Hermann Jónasson
formaður austan fjarðar. Meðstjórnar-
menn voru kosnir Vigfús hreppstjóri
Guðmundsson á Sauðárkrók (eða Jón
sýslunefndarm. í Brennigerði) og Konráð
hreppstjóri Jónsson í Bæ (hjá Hofsós).
Yfirskoðunarmenn reikninganna næsta ár,
voru kosnir alþm. Olafur Briem og sjera
Z. Halldórsson.
Sumarpöntunin mun að eins hafa verið
nálægt 1250 kr., kostnaður erlendis þar i
talinn. Haustpöntunin mun hafa verið
bæði á Sauðárkrók og Hofsós um 8000 kr.
virði. Kostnaður allur erlendis er þar i
talinn. Jeg sagði áður, að fjelagið hefði
sent út 604 kindur, flest sauði, vetur-
gamla og eldri. Engin kind var tekin
ljettari en 90 pd., samkv. lögum vorum,
°g þyngsti sauðurinn var 146 pd. á fæti.
J>að var fullorðinn sauður frá Skíðastöð-
um i Reykjasókn. Meðalþyngd sauðanna
var nál. uo3/4pd. Sumir höfðu látið sína
ljettustu sauði, af hræðslu fyrir einhverj-
um óförum, svo þeir ættu minna í hættu.
Meðalverðið, áður en innanlandskostnaður
er dreginn frá (0: kau|> vigtarmanna í
deildunum og útskipun) hafa menn sjeð i
blöðunum. En einnig er fróðlegt að sjá,
hvaða verð varð á sauðunum eptir mis-
munandi þyngd, eptir lögum fjelagsins.
Fyrir sauð, sem viktaði á fæti
90 pd., fekkst 13 kr. 83 a.
95 — — 14 — 79 -
100 — 15 — 75 *
105 — — 16 —7° -
110 — — 17 — 66 -
120 — — 19 * 57 *
130 — — 21 — 50 -
ijg pd. fekkst 23 — 22 -
146 — — 24 — 44 -
þegar þetta verð er borið saman við
verð sauðanna hjá Dalamönnum í ísaf.
g þ. á., sjest, að þeir gjöra meiri verð-
mun en vjer. Má án efa eigi vera minni
verðmunur á vænu og Ijelegu Qe, en hjer
er gerður.
Um þá kosti, sem jeg álít pöntunar-
fjelög hafa, þarf jeg eigi að tala, en vísa
f því efni til hinnar ágætu ritgerðar eptir
forstjóra pöntunarfjelags Dalamanna í ísa-
fold þ. á., sem jeg er í öllu samdóma.
í fyrstu lofuðu menn fleiri sauðum i
fjelagið í fyrra, en þegar sauðaverðið
hljóp óvænt upp í haust, þannig, að gefn-
ar voru 13—20 kr. fyrir sauði vetur-
gamla og eldri í sýslunni, fyrir óvanalega
samkeppni erlendra fjárkaupmanna, urðu
margir svo hræddir um, að þeir fengju
minna, ef þeir ljetu þá í fjelagið, að þeir
hættu við að láta þá i fjelagið, en seldu
þá hjer. En sem betur fór, reyndist
þessi hræðsla óþörf. Svo var sú saga
sögð hingað i haust í nóv. snemma, að
fleiri hundruð sauðir hefðu drepizt á leið-
inni út, sökum óveðurs, á skipi þvi, er
fór með pöntunarfjeð. Var hún sögð
sem sönn, og trúðu menn henni, unz
brjef kom með tull skil frá Zöllner um
jólin. Reyndist þá sagan alveg ósönn.
Ætlun mín er, að pöntun hefði dáið hjer,
ef margt af þessu fáa fje hefði farizt á
leiðinni út. Annað atvik kom fyrir við
útskipun á fjenu á Sauðárkrók i haust 1.
okt., sem vakti athygli og ógeð margra.
f>egar útskipun var nær lokið, var komið
með 10 dauðar kindur á land úr skipinu,
þar á meðal eina lærbrotna og stungna
á háls, og allar meira og minna marðar
og blóðhlaupnar. Fjelagið átti 7. Stýri-
maður kenndi því um, aó fjeð hefði farið
of hart ofan stigann í lestina. Sama bar
kapteinninn, og tók því fjarri, að taka þátt
í skaðanum, er sýslumaður tór fram á. —
Vonandi er, að slíkt komi eigi optar
fyrir, siður vegna skaðans i þetta sinn,
heldur en vegna þess hugarfars, sem það
virðist bera órækan vott um.
Með afskipti hr. Zöllners og reikninga
hans hafa menn ástæðu til að vera á-
nægðir. Vöruverð hingað er svipað og
i öðrum fjelögum, þó heldur hærra en
Árnesinga, án efa af því, að hjer var svo
lítið pantað“.
Enn um útgjörðarkostnað og út-
róðramenn.
í 16. og 17. tbl. ísafoldar þ. á. hefir
„sveitamaður, vanur sjávarútgerð“ gjört
nokkrar athugasemdir við greinir þær,
er jeg ritaði um útgjörðarkostnað og
útróðrarmenn, en þó við sjeum samdóma