Ísafold - 10.05.1890, Blaðsíða 3
151
eins nákvæman samanburð á safnaðarog
trúar^lífinuí‘ heima og hjer eins og hann. Prests-
unginn sýnir, eins og von er til, fram á, að hjer
sje sú sannarlega gull-öld íslendinga i andlegum
skilningi. J>að er þess vegna í meira iagi illgjarn-
legt af þessum fávísu mönnum, sem hjer eru enn-
þá utan kirkju, utan náðar, prestslausir, — að
segja hann fari með „Fraud and Rumbug“ (Winni-
peg-islenzka, o: vindur og vitleysa —) í fjasi
sinu, og grípa guðsþjónustuorð sjera Friðr. máli
sínu til stuðnings, t. d. þessi, að hann geti grátiö
yfir vanrœkt fólksins að sækja sinn andlega miö-
dagsverö, ekki sje nú meira um dýrðir í safnaðar-
lífinu“(!). .áð sjera Fr. þurfi að tala þungum og
ómjúkum orðum til „þúsundsálna fjelagsins“, er
noklcrir einstaklingar skorast undan „að gefa guöi
einn fimta part aý eigum sínum (o: einn af hverj-
um fimm doll.) o. fl. o. fl. jpeir segja að prests-
unginn hefði ekki átt að tilnefna einstök atriði í
hinu „kirkjulega prógrammi“, þvi með svoddan
liætti vefði hann hnappheldu um fsetur sjer.
J>að er eins og menn ætli aldrei að læra að verða
fullkomlega „með“.
Sumir hinna frávilltu segja, að Hafsteinn stígi
full-liðugt í „Sam.“ nr. 11, 4. ár, er hann getur
þess að „söfnuðirnir hjer vestra setji allra efst á
sitt kirkjulega prógramm lifandi vitnisburð um
frelsarann og friðþæginguna“, af þvi þeir þykjast
vissir um, að meiri hluti safnaðanna sjeu allra
handa trúar menn, ekki síður en íslenzku prest-
arnir.
|>eir segja líka, að sjera Hafsteinn ætti ekki að
vera mjög kátur yfir sunnudagaskólunum, sökum
þess, að þetta sje svo sem engin sérleg fræði, sem
börnin fái þar, og þó þau kunni nú að slampast
af með þetta örstutta vers — frá 10 til 20 orð —,
sem þau eru lamin heima til að lesta í minni,
þangað til yfirheyrslan fari fram — þá hafi þetta
lítið meiri þýðingu en heimakennt hálft vers í góð-
semi og yfirheyrslu á sama stað.
Eins er með ferminguna á safnaöar-prógramminu.
J>eir kveöa alls ekkert einkennilegt eða háleitara
við hana en heima. Og þegai þeir svo bera sam
an fróðleik barna lieima og hjer, þá gleymist þeim
ekki að geta þess, að i vor sem leið hefði eitthvað
18 vetra gömul stúlka hlaupið af stokkunum hjá
presti og vissi eigi betur en 4 dagar væru í vik-
unni. — Var svo kölluð 4 daga S.........—
Enn fremur þvætta þessir náungar, að Islandi
mundi sárlítið fleygja áfram á andlegu skeiði, þó
komið væri á fót kirkjulegu timariti. svipliku „Sam.“
og segja að sjera Hafst. hefði mátt sleppa þessum
ræðuliði. Ferðasögur og skammir um einstaka
náunga settu betra sæti i veraldlegum ritum.
f>að ber öllum saman um, að sjera Hafst. mæli
fvllstu sannindi, þegar hann segir að drykkjuskap-
ar- og óregluprestum yrði fljótlega vikið hjer úr
embætti, að minnsta kosti þegar þeir væru orðnir
of rnargir, því sannast að segja, þó Ijótt sje, hafa
sumir betri trú á að ala upp aðra gripi, og má
þetta ráða af því. að það er mjög nýlega, ef að
allir Argyle-búar eru búnir að veita prest-Mwyon-
um móttöku-vottorö.
Afsögðu hann beinlinis fyrsta sprettinn.
f>að var sjett eins og „hundi væri boðin heil
kaka“.
Jeg er nú samt góðrar vonar um, að þetta lag-
ist allt saraan, og þar verði ein „klikka“ og eitt
presta eða páfa-stóð“.
Vjer Vestur-íslendingar erum þess fullvissir, að
eptirleiðis mun það sjást á andlegu Iramfara-sólar-
sögunni, að Hafsteinn verði í fullu samræmi við
meginþotra íslenzkra presta vestan hafs ... „bæði
i trúarskoðuuum og öðrum málefnum kirkjunnar“,
(,,Sam.“ 4. ár bls. 183.). Vjer verðum því að vera
íslenzku þjóðinni (öllum ,,núllunum“) störum þakk-
látir fyrir það, að klekja upp svona undur álitleg-
um unga. Vjer vonum að hann þurfi ekki að
neyta flugsins fjaðralaus hjernamegin hafsins, því
þótt stærri söfnuðirnir kynnu að vilja hafa enn þá
voldugri persónu, vænta allir þess, að Duluth-
söfnuður — þótt hann að eins saman standi af
sex augum — muni annast ungann og gera
hann að gömlum fugli.
Með því að hjer er drepið á prestamál, en á aðra
hlið ekki sjeð, að „Lögbergi11 þyki ummælin nógu
viturlega eða vel af hendi leyst — blaðið er opt til-
tektasamt —, þá býst höf. við, að ritstjórinn viki —
ef til vill — meir að persónunni en málefninu, ef
hann verðnr likur sjálfum sjer, þegar hann tekur til
máls um þetta efni. Til þess því að máliö gefi frem-
ur tilefni þess, að verða skýrt og lagað, en höfundar-
nafnið gefi ekki orsök til óþarfra málalenginga, þá
nefnist hann i bráðina bara
Gestur.
Winnipeg 20. febr. 1890.
f>ingeyjarsýslu (Axarfirði) 1. apríl. Á
þessum vetri hafa að eins komið þrjú hríðarskot:
viku fyrir jólaföstu (mannskaðabylur), viku
fyrir þorra og síðari hluta Góu, og staðið
þetta undir £ mánuð; mest frost 14—16° R.
en aldrei staðið lengi. Á eptir hríðarskotun-
um hafa þegar komið beztu hlákur; optast
næg jörð. Yfir höfuð má veturinn heita af-
bragð í þessum sveitum, þó að dálítið væri
skakviðrasamt raman af. — Hafís alls ekki
sjezt, eða til hans spurzt. — Á Húsavík var
og sett upp alveg í sama og í Baufarhöfn
kaffi og sykur og um hefi eg áður getið. •—
Kaffi var þar á móti í kaupfjelagi 10 au. ó-
dýrara nú en í sumar (84 au.) og sykur 26
an. Kornvara flest ofurlítið lægri í kfjel. og
hjá verzlurum. — Guðmundur Hjaltason
(skáldið) hefir haft unglingakennslu á 2 bæ-
um í Axarfirði (eins og 2 undanfarna vetur)
og á 1 í Kelduhverfi, og víðast farið að
brydda á þess konar kennurum á heldri bæ-
um í flestum sveitum, en hvergi nærri al-
mennt enn. Hreppsnefndir mjög daufar í
þeim efnum, enda hafa margar allmikið á
sinni könnu af sveitarþyngslum. — Lungna-
bólga stungið sjer niður á stöku stað í vet-
ur, einkum í Presthólahreppi, og verið opt
bráðdrepandi. — Hinn 14. des. f. á. var
haldinn fundur á Skinnastað, og hafði al-
þingismaður vor, Jón á Reykjum, verið beð-
inn að koma þangað, til að gera grein fyrir
sinni »pólitísku« trúarjátningu, en hann kom
ekki, og hefir hann ekki komið í kjördæmi
sitt síðan kanu kom af þingi, þó að hann
lofaði því í haust. Sökum þess að fundur-
inn var illa sóttur (mættir að eins 6 kjörnir
menn ur 2 hreppum), gerði fundurinn svo-
látandi ályktun: »Svo fljótt sem hægt er
skal í hverjum hreppi (o: kjördæmisins) hald-
inn fundur til þóss að kjósa 5 menn í nefnd,
og skal nefnd sú taka bæði stjórnarskrár-
málið og önnur þau mál, er menn eru óánægð-
ir með, hver úrslit hafa fengið, til íhugunar,
og komi þessar nefndir síðan síðan fram með
ákveðnar tillögur um málin, er leggist fram
á almennum fundi kjördæmisins að Skinna-
stað næstkomandi vori. Skulu á þeim fundi
kosnir 5 menn úr kjördæminu, til að íhuga
málin og undirbúa þau til næsta þings, og
verði frumvörp þeirra síðan rædd á almenn-
um fundi áður en þingmaður kjördæmisins
fer á næsta þing. — Leyfir fundurinn sjer
að skora á hina aðra hreppa kjördæmisins
að fallast á þetta fyrirkomulag#.
Strandasýslu (sunnanv.), 25. apríl. Nú
nokkra undanfarna daga hefir verið norðan-
stormur og kuldi, optast þó lítið frost, og
snjókomur litlar sem engar. Að öðru leyti
hefir tíðin verið góð og hagstæð. þessi út-
liðni vetur má óhætt teljast með hinum
beztu vetrum hjer. Að vísu voru allmiklar
úrkomur fram um miðjan vetur, en fannalög
lítil og frost með minnsta móti. Bins og að
líkindum lætur, talar nú enginn um heyleysi,
heldur munu flestir eða allir eiga hey eptir
í vor. — I dag kom fyrsta verzlunarskip á
Borðeyri, til Clausensverzlunar.
Mannalát. Gunnar Arnórsson Gunnars-
sonar, bóndi í Njarðvík, a sextugs aldri, datt
af hestsbaki í túninu hjá sjer á heimleið
utan úr Garði fyrir skömmu síðan 27. f. m.,
dauffadrukkinn, og var örendur, þegar að
var komið, eða lítilli stundu síðar.
27. marz þ. á. andaðist að Kálfanesi í
Strandasýsla merkiskona Ingveldur Magn-
úsdóttir, sjötug, ekkja Bjarpa sál. Arnason-
ar á Broddadalsá, dóttir Alagnúsar Jóns-
sonar í Hjalli í Flatey, er í mörg ár var
þilskipaformaður, „umhyggjusöm og góð
eiginkona, trygg og vinföst, vel að sjertil
munns og handa, guðhrædd og trúrækin‘L
Maður rjeff sjer bana í Vatnsfirði við
ísafjörð fyrir páskana, með skoti, fannst
með byssuhlaupið upp í sjer. Annar mað-
ur rjeff sjer bana á Sandeyri á Snæfjalla-
strönd, Jónatan að nafni, gamall maður.
Afiabrög'ð engin hjer við Faxaflóa um
þessar mundir, þrátt fyrir beztu gæftir;
þur sjór að kalla.
Sýslumaður settur. Cand. juris Björn
Bjarnarson var af landshöfðingja settur
23. f. m. til þess fyrst um sinn frá 1. maí
þ. á. að gegna sýslumanns-embættinu í
Rangárvallasýslu á eigin ábýrgð.
Óveitt brauð. Breiðibólsstaður á Skóg-
arströnd, auglýst 1. maí, metið loyg kr.
Prestsekkja nýtur 'l13 af föstum tekjum
brauðsins, og 100 króna lán hvílir á
brauðinu.
Afsetning lineykslispresta. Ráðgjafinn
hefir staðfest bráðabirgða-afsetning þeirra
nafna, síra Stefáns Halldórssonar og síra
Stefáns Sigfússonar, og lagt svo fyrir, að
gjörðar skyldu ráðstafanir til lögsóknar á
hendur þeim til embættismissis fyrir fullt
og allt.
Póstskipið Laura kom í morgun apt-
ur af vesturhöfnunum (ísafirði o. s. frv.)
og með því talsvert af farþegum. Fer á
miðvikudaginn 14. þ. m. áleiðis til K.-
hafnar.