Ísafold - 26.06.1890, Blaðsíða 3

203
sem beztu menn meðal sjómanna hafa þegar
fallizt á sem nauðsynlegar.
Fyrir milligöngu hjeraðslæknis þorsteins
Jónssonar á Yestmannaeyjum var þar mynd-
uð bjargráðanefnd í vetur, sem mun starfa
dyggilega. ..
Bjargráðanefndirnar milli Olvesár og |>jórs-
ár hefi jeg brjeflega hvatt til þess að gjöra
það, sem þær gætu, til eflingar og framfara,
og hefi jeg traust á þeim til hins bezta. |>ær
hafa sýnt verklegan áhuga og vilja þessi 3
ár, og hafa svo marga góða menn og krapta,
sem styðja í orði og verki.
Lýsisbrúkun á vetrarvertíð má nu heitaal-
menn í öllu Suðuramtinu, og margir hafa
bundizt loforðum að vanda þvott og þurk á
saltfiski betur þetta ár en áður hefir verið
gjörL
Frekari aðgjörðir geymi jeg að rita um,
þangað til jeg hefi lokið þeim starfa í þessu
máli, sem jeg hafði hugsað mjer að fram-
kvæma á þessu blessaða ári, ef guð gefur
mjer líf og heilsu og aðrar óvæntar tálmanir
hindra mig ekki.
Jeg leyfi mjer að geta þess með þakklæti,
að eptir áskorun kaupm. H. Th. A. Thomsens
og stuðningi konsuls G. Finnbogasonar hafa
kaupmenn á íslandi skotið saman fje, til þess
að jeg gæti ferðast sómasamlega bæði 1890
og 1891, nálega 1000 kr. fyrir hvort ár, svo
jeg liefi þá von, að viðleitni mín geti borið
einhverja góða ávexti fyrir komandi tíma«.
Möðruvallaskóli- Næstliðinn vetur
(1890) kom lærisveinum Möðruvallaskólans
saman um, að leggja niður lestrarfjelag það,
er þeir höfðu haft nokkur ár hjer við skólann;
og er talað var um, hvað gjöra skyldi við
bækurnar, var það afráðið, að bækurnar skyldi
seldar, og verðið fyrir þær skyldi verða stofn-
fje til styrktarsjóðs lærisveinnm á Möðruvalla-
skólanum. jþetta fje varð 170 kr. Á sum-
ardaginn fyrsta var haldin hlutavelta (tom-
bóla) til styrktar sjóðnum, og fengust með
því rúmar IVU kr. Hinn sama uag lögðu
kennaÆar og lærisveinar skólans og 3 utan-
skólamenn nokkrar gjafir til sjóðsins, svo
hann varð allur 439 kr. 72 a., og var það
fje sett á vöxtu. Hinn sama dag var#sam-
Vitvaeifiufinn._____
yfir stóð og þótti hún fögur. J>arna gekk
hún eins og hver önnur ung og sæl móðir
með drenginn sinn á handleggnum, áfram
eptir veginum — áfram yfir engi og móa,
flatir, lautir og bala. Hún leit í kring um
sig, og fiatlendið lá fyrir henni eins og út-
breitt landabrjef. Hús og bæir láu hjer og
þar á stangli, og lagði alstaðar reykinn grá-
bláan beint í lopt upp, og rann loks saman
við himinblámann. Hún horfði á skógar-
runnana fram með firðinum, og á fjörðinn,
spegilfagran, sem blasti við sólu. |>að var
líkast óteljandi kvikasilfursdropum, en svo
hurfu þeir allir saman í eina glóandi geisla-
dýrð.-------
Katrín nam staðar litla stund. Hún var
að virða fyrir sjer þessa fögru sjón og hugsa
um forlög sín.
þessi friðar- og fegurðarblær yfir náttúr-
unni brá í huga hennar sama hjúp yfir öll
mannahíbýlin, er hún hafði fyrir augum. Al-
staðar sást votta fyrir manna vist, lífi og
fjöri — alstaðar nema á hennar heimili.
Hverjum gat komið til hugar, að á flestum
þykkt stofnunarskrá sjóðsins, og er hún á
þessa leið :
Stofnunarskrá
Nemendasjóðs Möðruvallaskóla.
1. gr. Sjóðurinn heitir: »Nemendasjóður
Möðruvallaskóla«.
2. gr. Sjóður þessi er ætlaður til styrktar
reglulegum nemendum á Möðruvallaskólanum.
3. gr. Hver kennari við skólann skal á
ári hverju leggja til sjóðsins 5 kr. að minnsta
kosti, og hver lærisveinn ekki minna en 1
krónu.
4. gr. Skólastjóri og kennarar skólans skulu
vera umsjónarmenn sjóðsins.
5. gr. Umsjónarmenn skulu taka á móti
öllum tillögum og gjöfum til sjóðsins, svo
skólalærisveina sem utanskólsmanna, og léggja
þau til ávaxta við innstæðuna jafnótt og þau
koma inn.
6. gr. Bók skulu umsjónarmenn halda yfir
fjárhag sjóðsins; í hana skulu rituð nöfn
þeirra, er greitt hafa tillög og gjafir og upp-
hæð þá, er hver hefir greitt. Skýrsla um
þetta skal lesin upp á fundi og auglýst í
Stjórnartíðindum Islands.
7. gr. Tillögum og gjöfum skal jafnan
bæta við innstæðu sjóðsins á ári hverju, og
einnig vöxtum hans öllum, þangað til þeir
eru orðnir 40 kr. Innstæðu sjóðsins má aldr-
ei skerða.
8. gr. Arsfund skal halda fyrsta vetrardag
ár hvert; skal þá skýra frá efnahag sjóðsins,
og skulu kennarar og lærisveinar þá greiða
tiílög sín.
9. gr. þegar ársvextir sjóðsins eru orðnir
40 kr., skulu umsjónarmenn taka vextina til
útbýtingar ár hvert meðal lærisveina skólans.
Sjö manna nefnd útbýtir styrknum meðal
lænsveina þeirra, er þykja hjálparþurfar og
kennarar skólans álíta efnilega. I nefnd
þessari skulu vera skólastjóri, 2 kennarar og
4 lærisveinar, sem eru á skólanum og læri-
sveinar sjálfir kjósa til þess.
10. gr. Yerði skólinn fluttur frá Möðru-
••n i n:i Y 1/1.,.; 4.; 11,«
VOliUlLl licAjiU 1U nuaui ujuu uxvu inuu^un
annarsstaðar á landinu, skal sjóðnum haldið
við með öllu því sama fyrirkomulagi og hjer
er ákveðið. En verði skólinn algjörlega lagð-
ur niður, skulu alþingismenn ákveða, hvernig
þessum heimilum ríkti fátækt og vesaldómur,
úlfúð og ósamlyndi, varmennska og------------
drykkjuslsapur ?---------
Sólin, loptið og veðrið minnti ekki á ann-
að en gæfu og blessun — gæfusöm heimili
og hamingjusama menn !
Katrín þrýsti kossi á kinnina á drengnum
sínum og hjelt svo áfram eptir veginum ; en
tárin hrundu ótt og títt niður eptir vöngum
hennar.
Hvers vegna mátti hún ekki fá ofurlitla
ögn af öllu þessu láni?
--------Skammt frá þorpinu bjuggu fóst-
urforeldrar hennar. þangað fór hún með
drenginn sinn. |>au urðu mjög glöð við, er
þau sáu hana, og sögðu hana velkomna; en
hún mátti ekki standa neitt við, og svaraði
mjög fálátlega öllum spurningum þeirra.
Gömlu hjónin urðu að láta sjer það lynda,
og fóru að hugsa um barnið, sem lagðist á
gólfið og Ijek sjer að ýmsu glingri, eins og
ekkert væri um að vera.
Svo hjelt hún áfram leiðar sinnar. Hún
hjelt áfram, en eins og í leiðslu. — I þeirri
sömu leiðslu beygði hún við inn í þorpið, og
verja skuli vöxtum sjóðsins til æðri alþýðu-
menntunar í landinu.
A sumardaginn fyrsta 1890.
Kennarar og lcerisveinar d Möðruvöllum.
Mannalát. Skrifað úr N.-Múlas. 29. maí:
Meðal látinna manna má geta Einars bónda
Bjarnarsonar frá Kóreksstöðum, er ljezt 9.
þ. m. eptir langa og þunga legu, 32 ára að
aldri. Hann var hinn mesti atorku- og dugn-
aðarmaður, áræðinn og hygginn og í mörgum
hlutum fremri flestum, ef ekki öllum, ungum
mönnum hjer um sveitir, enda munu það eins
dæmi hjer á Hjeraði og þó lengra sje leitað,
að menn á hans aldri hafi verið jafnvel fjáð-
ir og hann var orðinn, er hans missti við.
En eins og hann var atorkusamur og hygg-
inn, svo var hann og hjálpsamur og gestris-
inn, og er hans því saknað eigi að eins af
vandamönnum og vinum, heldur af sveitung-
um sínnm og öðrutn þeirn er hann þekktu.
Alþillgiskosilillg hefir landshöfðingi
skipað að fram skuli fara i september
næstkomandi, bæði í Dalasýslu og Vest-
mannaeyjum, í stað þeirra síra Jakobs
heitins og J>orsteins læknis Jónssonar.
Flestir hlutir, sem vanalega eru seldir
í búðum á Islandi og þaraðauki margir aðrir
hlutir sjaldsjeðir og lítt þekktir hjer, fást
með góðu verði í búð undirskrifaðs. Meðal
annars fást fallegin stólar fyrir 6 kr. stykkið,
nýkomnir með Lauru.
|>eir sem kaupa vilja fyrir peninga í smá
eða stórkaupum, og hafa máske hugsað sjer
að þurfa að panta hlutina eða vörurnar
frá útlöndum, eru beðnir að leita fyrir sjer
í búð undirskrifaðs, sem vonast til að geta
fullnægt sanngjörnum kröfum.
Beykjavík 17. júní 1890.
H. Th. A Thomsen.
Hið islenzka kennarafjelag
heldur ársfund sinn miðvikudag 2. júlí næst-
komandi á hádegi í Reykjavík í leikfimishúsi
7;--.7TT»................ . ' i 1
UIVI IblA/O/Vt/ . WUJXUjUUX V WUtt UliJl öct'ilj UOjlitl-
ið og takmörkin milli heimakennslu og skóla-
kennslu á Islandi. Svo hljóðandi lagabreyt-
ingartillaga verður borin upp til fullnaðarúr-
slita. I stað 1. greinar komi: »Tilgangur
gekk í leiðslu upp þrepin að bæjarþingsstofu-
dyrunum og iun í anddyrið.---------->-
Hálfa klukkustund varð hún að bíða frammi
í kuldanum í anddyrinu, þangað til Hansen
lögregluþjónn bað hana með hátíðlegri rödd,
að «gera svo vel». Henni sortnaði fyrir aug-
um, og kvíðahrollur fór um hana alla. Hún
sá eins og í þoku hvar dómarinn sat, —
bæjarfógetinn — kuldalegur á svip og til-
finningarlau3, og sömuleiðis aðstoðarmann
hans, lögfræðinginn unga, sem hafði borða-
lögðu húfuna, er honum þótti svo vænt um,
á borðinu fyrir framan sig. Aðra sá hún
ekki öðruvísi en f þoku og reyk. — Hún
fann að það var óþolandi hiti þar inni, og
sá, að ofninn var eldrauður. — Henni lá við
öngviti, en tók á öllum þeim kjarki, sem hún
hafðí til, til þess að harka það af sjer og
horfði svo stillt og róleg framan í dómar-
ann.-----------
|>á hófst rjettarprófið.
Hún varð að segja æfisögu sína. Hún varð
að segja frá háttalagi Marteins frá því þau
þekktust fyrst; hvort hann hefði verið reglu-