Ísafold - 05.07.1890, Blaðsíða 1

Kemur át á miðvikudögum og
laugardögum. Verð árgangsins
(104 arka) 4 kr.; erlendis 5 kr.
Borgist fyrir miðjan júlímánuð.
ÍSAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bundin v:ð
áramót, ógild nema komin sje
til ótgefanda fyrir I.okt. Af-
greiðslust. i Austurstrœti 8.
XVII 54.
Reykjavik, laugardaginn 5. júlí
1890
Heiðraöir kaupendur ísafoldar
áminnast um, að blaðið á að vera borgað
fyrir miðjan júlímánuð.
Útlendar frjettir.
Kaupmannahöfn, 26. júní 1890.
Veðurátta óstöðug heldur og svalari að
minnsta kosti í norðurhluta vorrar álfu, en
Vant er um miðsumarsleytið. — Frá Ameríku
hafa nýlega borizt fregnir af hvirfilbyljum,
i Missouri og víðar, sem miklir voðar fylgdu
é sumum stöðum.
Evrópa tilsýndar. í allar áttir ró og
frið að líta, og höfðingjar ríkjanna biðja menn
sem fyr að trúa á friðinnj um leið og sem
fastast er að gengið, er aukinna framlaga
er krafizt til hervarna á sjó og landi. Svo
víkur við á |>ýzkalandi og á þingum Austur-
ríkis og Ungverjalands, en á Eússlandi unn-
ið sem ákafast að nýjum járnbrautum til
herflutninga í öllum vesturhlutanum, þegar
svo ber undir. A Frakklandi nýtt fjárlán haft
með höndum á 70 milj. franka, og mun hjer
mestu tíl varnanna varið. Hversu lengi svo
Verður fram haldið, er vant að vita.
Danmörk- Konungur aptur heim kom-
inn. Búizt við á Fredensborg heimsókn Vil-
hjálms keisara á laugardaginn kemur. Skipa-
fylgd hans í Helsingjaeyri, og þaðan svo á
mánudaginn haldið til Kristjaníu.
Hjeðan er það helzt með tíðindabrag, að
Holstein Hleiðruborgargreifi hefir sagt af sjer
þingmennsku og fer nú til Sviss. Sagt er
að hann ætli sjer þar ársvist eða lengri. í
brjefi til kjósenda sinna og flokksmanna kall-
ar hann nú fyrir vonir komið um samkomu-
lag við stjórnina, og játar þar heldur ömur-
lega, að sjer hafi illa tekizt góðar tilraunir.
Við þetta hafa vinstrimenn orðið með dauf-
■ara bragði, og þó sum blöð þeirra kalli það
sjálfsagt, að þeir verði nú að kæfa dylgjur
•sínar og leita betri úrræða, bregður svo
hnjóðsyrðum fyrir í Bergs blöðum, að ósýnt
íná þykja, hvernig til tekst.
Frá Noregi. þessa daga mikið um við-
brmað í Kristjaníu til að taka sem sæmileg-
ast á móti keisaranum. Bn svo er enn
grunnt á þelinu þýða við bræðurna fyrir
handan Kjöl, að blöðin þrefa um fánaskrúð
borgarinnar. Blöð vinstri manna segja, að
fólkið vanvirði sig, ef fáni Svía verður dreginn
upp samhliða hinum norska, en blöð hinna
Virðast þó hafa nokkuð til síns má's, er þau
'kalla það sitja betur á Norðmönnum að
tylgj8, dæmi Svía við komu keisarans til
■Stokkhólms í hitt eð fyrra, er merkjum
•beggja var gert jafnt undir höfði.
Bretar og Þjóðverjar. Höfuðtíðindin
eru síðustu viðskipti þessara þjóðaj’eða samn-
ingur þeirra, sem nýlega hefir á komizt um
landhelgun og landeignir hvorra um sig í
Afríku, og menn ætla mótmælalaust að muni
gengið í þingdeildum Englendinga.
Englendingar hafa orðið hjer mun happ-
drjúgari en við var búizt. Innan endimerkja
ráðasviðs síns í Afríku koma þeir nú ríki
Zanzibarssoldáns, eyjunni og tveimur öðrum
eyjum við austurströndína, en geysimiklnm
landageim hið efra,- Meðal þeirra landa, er
Úganda, «farsældarfrón» Afríku, eptir lýsing-
um Stanleys, en þar búa nú um 12 miij.
manna. Stórvötnunum ráða þeir til jafnaðar
við þjóðverja, sem lönd beggja liggja að.
þjóðverjar náðu og undir sig miklu landa-
flæmi. En blöðin segja það á við þýzkaland
þrefalt — frá ströndum og vestur að Congo,
en blöðum þeirra flestum þykir nú sá fengur
rýrari á metum á borð við hlut Englands,
þó þau fögnuðu sáttmálanum í fyrstu. Aö
baugþaki fá þeir Helgoland, bjargeyjuna
litlu í vestur frá Elfarmynni, en hana byggja
um 2000 manna (þýzkra). Yfir því hnossi
bezt látið í fyrstu, þó sum blöðin segi nú,
að Englendingar hafi haft eyjarkornið fyrir
agn við þjóðverja. — Hjer enn við bætt, að
eyjarbúar sjálfir hafi óbeit á drottnaskiptun-
um.
f>ýzkaland- það mun sannhermt, að
stjórn keisarans, eða Caprivi, hafi brýnt fyrir
erindrekum þýzkalands, að í ummæli Bis-
marcks (við blaðamenn) þyrfti enginn að
leggja meira en hlýddi; þau væru orð og á-
lit sjálfráðs manns, allt á sjálfs hans ábyrgð
en ekki stjórnarinnar, sem ekkert þyrfti hjer
að láta til sín taka. Af fleiru en því, eink-
um af þögn keisarans, þykir mönnum mega
skilja, að honum hafi runnið í skap og þótt
skörunginum gamla hafa brugðið til fjölmæl-
is og jafnvel ósvífni. Keisaranum á að hafa
þótt það sjer í lagi óþarfa skýrsla, er Bis-
marck sagði, að hann hefði á móti sínu ráði
haldið í fyrra til Miklagarðs frá Aþenuborg,
og gert svo þá ferð heldur tortryggilega í
augum Eússa. Hitt hefir honum líka sárnað,
er Bismarck hefir lýst svo miklu vantrausti
til ráða hans í verkmannamálinu.
"Við fjármálastjórn tók nýlega maður úr
flokki «hinna frjálslyndu þjóðvina», Miquel að
nafui, og nú bjóða kjósendur Bismarck sæti
hans á þinginu. — I fyrra dag komu menn
á fund hans frá Cassel, og þó hann talaði
sem varlegast, skildu þeir á honum, að á-
nægður með Afríkusáttmálann var hann ekki
og sízt með, að Englendingar hefðu náð
hölgdum og töglum á Zanzibar.
Frá Spáni- Hjer er komin kólera og
hefir gengið í rúman hálfan mánuð, helzt í
Valencía, og hafa þar dáið úr henni nokkuð
á annað hundrað manna. Nú sagt, að hún
sje í rjenun.
Frá Rússlandi. Kallað sannfrjett um
uppgötvanir nýrra samsæra, og sagt að keis-
arinn sje í mjög þungu skapi, er upp sje
komið um hlutdeild sumra fyrirliða hans í
hernum. Fyrir skömmu á brjef að hafa legið
á skrifborði hans fullt af heitingum og frá
nefnd, sem kallar sig «frelsisbandamenn Eúss-
lands».
Frá Tyrkjaveldi- Bolgarar hafa auk
kvaða fyrir trúbræður sína í Macedóníu,
skorað á soldán að viðurkenna tign Ferdín-
ands fursta. Soldán og stjórn hans hefir
sjaldan staðið betur að vígi, er hann hefir
skellt skolleyrunum við öllu.
Frá stórbúi eins af mágum soldáns hafa
ræningjar náð í son hins lenda manns og
heimta af honum f lausnargjald 342,000
króna.
Frá Ameríku. Æðsti dómur Banda-
ríkjanna hefir nú dæmt undan kirkju Mor-
móna allar eignir hennar, en þau nýmæli
upp borin í sambandsþinginu, er skerða svo
þegnrjettindin, að þeir mega ekki hjeðan af
kjósa menn í umboð lands- eða bæjarstjórn-
ar. Sumum blöðum þar vestra þykir þó nóg
um slík harðræði.
„Meira um saltfisksverkun". •
Með þessari yfirskript hefir herra H.
T. ritað grein í 50. tbl. Isafoldar, og er
jeg honum þakklátur fyrir; því þótt mig
í einstökum atriðum greini lítillega á við
hann, þá verð jeg að kannast við, að
hann einnig f þeim hefir nokkuð til síns
máls.
Ollu fremur málefnisins en mín vegna
þykir mjer líka sjerlega vænt um dóm
þann, sem hann hefir kveðið upp yfir
grein þeirri í heild sinni, sem jeg nýlega
hef ritað um saltfisksverkun; því þótt
hinn heiðraði höfundur hafi ekki fyllilega
sagt til nafns síns, er jeg ekki í neinum
efa um, hver hann er; mjer er fullkomlega
ljóst, að jeg á hjer orðastað við einn
meðal hinna merkustu, menntuðustu og
skynsömustu bænda við Faxaflóa, svo
álit hans á máli því sem hjer ræðir um
hefir mjög mikla þýðingu.
En þótt nú hinn heiðraði höfundur
ljúki lofsorði á grein mína í heild sinni,
°g segist vera samdóma skoðunum mín-
um og bendingum, finnst honum jeg hafa
sýnt nokkurs konar hlutdrægni, eða ekki
minnzt á þá hlið máls þessa, sem að
kaupmönnum snýr, þ. e. ekki tekið fram
þau óheppilegu áhrif, sem þeir að hans
áliti hafa á fiskverkunina. En hjer til
liggja þau svör: að gallar þeir sem jeg
benti á eru allir þess eðlis, að bóndinn,
eða sá sem verkar fiskinn er valdur að
þeim, en kaupmaðurinn ekki; að það er
á þeirra valdi en ekki kaupmannsins að
afstýra þeim. Oll hroðvirkni i meðferð
fisksins, svo sem óvönduð flatning, söltun
og þvottur úr salti, oflítill þurkur og
ferging m. m., eru þau verk, sem kaup-
maðurinn engin áhrif getur haft á. Af
þessu leiðir, að hvorki er rjett nje ná-