Ísafold - 29.04.1891, Blaðsíða 2

134
sem þetta hefur kostað, þá er líka rjett,
að tolla allar þessar smærri, sem jafnmikið
hafa kostað.
Hr. Tr. G. segir : »vilja menn leggja þetta
gjald á sig og eptirkomendurna til þess, að
margir óviðkomaudi geti fengið gefins ferð
yfir fiestar stórár á landinu ?«
Hverjir eru þessir óviðkomandi menn ?
f>að geta þó víst ekki verið aðrir en út-
lendingar.
Mundi ekki hin núverandi kynslóð vera
þakklát feðrum sínum og hinni horfnu kyn-
slóð, ef þeir og hún hefðu eptirlátið mörg
þörf stórvirki í landinu, þó að nú þyrfti að
halda þeim við ? |>að er skylda vor að
gera allt sem vjer vel getum gert fyrir hina
komandi kynslóð; en það getur ekki verið
skylda vor að ganga berir og skilja eptir
blóð í sporunum.
Hr. Tr. G. telur það sanngjarnt, að tolla
brúna á Olfusá og allar stórbrýr, sem
gjörðar verða í landinu. En jeg tel það
ósanngjarnt og óráðlegt.
þ>að er að elta vissa menn í sjerstökum
sveitum með nýjum skatti og mynda þar
á ofan nýjan embættismannaflokk í landinu,
sem ekki mundi verða Ijettari byrði á eptir-
komendum vorum en viðhald og endur-
reisn á brúnum. Mikið af gjöldum mundi
ganga til að launa tollheimtumönnunum, og
á sumum stöðum hrykki tollurinn ekki að
launa manninum.
Aðalástæðan er sú, að landið er stórt og
strjálbyggt og árnar margar, sem brúa þarf.
f>etta er ein aðalástæðan á móti tollinum,
að þjóðin er á víð og dreif um þetta land-
flæmi, og þar af leiðir, að umferðin er svo
lítil um hverja brú fyrir sig, að það ber
sig ekki að tolla þær, nema tollurinu sje
svo hár, að hann misbjóði kröptum flestra
vegfarenda og fæli þá frá að fara brýrnar.
f>að gleður mig, að nú er hr. Tr. G.
farinn að sjá, að það er tjón fyrir menn,
að fá ekki stórárnar brúaðar fyr en seint
og síðar meir, og að það getur orðið mönn-
um og gripum að fjártjóni.
Hversu mikill framfarahnykkur var það
því ekki fyrir austursýslurnar, að brúar-
gjörðin á Olfusá var tafin í þinginu um
heilan tug ára fyrir mótstöðu einstakra
manna(!).
Hjer er jeg þá kominn að því merkilega
atriði í ritgjörð hr. Tr. G., að hann sjer
ekki neitt rjettlæti í því, að Hallur á Horni,
Auðunn á Ondverðarnesi og Lýður á Langa-
nesi sjeu að leggja fje í landssjóð til að
brúa Olfusá o. s. frv.
Jeg geri ráð fyrir, að þessir þrlr karlar,
sjeu friðsamir og fari aldrei í mál á æfinni.
Samt verða þeir að borga dómsvaldinu, af
því að þeir eru 1 þjóðfjelaginu, en aðrir,
t. a. m. hjer fyrir sunnan, eru opt í mála-
ferlum og þurfa á dómsvaldinu að halda.
f>eir Hallur og hans fjelagar eru heilsu-
góðir og leita aldrei til læknis, en verða þó
að borga þeim.
Er þá rjett, að Oræfasveit eða Austur-
Skaptafellssýsla borgi til strandferðanna ?
Höf. virðist þeir, sem brúna fara, hafa
talsverðan hag í samanburði við þá, sem á
ferju fara. Hjer væri of miklu til kostað og
fyrir sigri þessa máls of lengi barizt, 'ef
hagurinn ekki væri verulegur.
ge—— —
Jeg skal leitast við að gera hr. Tr. G.
þá ánægju, að rökstyðja það, að ekki er
ástæða til að tolla brýrnar fyrir það, að
lögferjur hafa verið og eru keyptar af
hverjum einstökum, sem hefir þurft að nota
þær.
Ef engin sýnileg ráð væru þekkt til
að brúa ár, þá væri sjálfsagt, að landsjóður
kostaði ferjurnar að öllu leyti á póstvegum
og fjallvegum. Hjer við bætist, að ferj-
urnar hverfa af sjálfu sjer jafnskjótt og
brýrnar komast á, og engin ástæða er til að
ætla, að þær framfarir haldi ekki áfram,
því það er nú lögboðið að brúa ár og læki
svo fljótt að því verður við korníð. Skyldi
nokkur ástæða vera til að efast um, að
ferjurnar á Laugardælum og Kotferju legð-
ust niður, þegar brúin er komin á ána hjá
Selfossi ?
Jeg sje það, að hr. Tr. G. hefir ekki
breytt skoðun sinni frá því við vorum
saraan á þingi á þessu stóra þarfa- og fram-
faramáli þjóðarinnar, brúamálinu. Hann
álítur enn sem fyr, að hjeruðin eigi að taka
lán hjá landssjóði til að brúa stórárnar,
því að landssjóði sje ofvaxið að kosta það.
|>etta er þungskilin þjóðbúskaparfræði.
Mjer virðist það vera líkt og ef húshóndi,
sem hefði mörg hjú, og þyrfti að láta vinna
eitthvert stórvirki, segði: »þetta verk þarf
að gera, en það er ofvaxið öllum mínum
hjúum að gjöra það með samtökum og
fjelagsskap, en jeg ætla að láta eitt eða
tvö gera það; þau geta þá lánað krapta hjá
hinum, ef þau hafa ekki afl á því sjálf«.
Skipströnd. í ofsarokinu að kveldi
hins 12. þ. m. fór kaupskip í strand á
Bíldudalshöfn. Skipverjar voru allir stadd-
ir á landi.
Sömu nótt hvolfdi kaupfari á Isafjarðar-
höfn, »Christiane« frá Stafangri, er nýlega
var þar komið með vörur til verzlunar
Lárusar Snorrasonar, og drukknuðu menn
allir (5). Tvö líkin fundust daginn eptir,
skipstjóra og stýrimanns, sjórekin á Kirkju-
bólshlíð, hinumegin við fjörðinn. Skipið
var nýaffermt og ekkert komíð í það
aptur. Stóð ekki upp úr nema rúmlega
kjölurinn, þar sem það lá á hvolfi á
höfninni, við óslitnar akkerisfestar, og
námu siglutrjen við botn,—stóðu þar föst.
Hvalveiðabátur hafði gert tilraun að snúa
því upp, en tókst ekki.
Sýslranaður settur. Landshöfðingi
hefir sett cand. polit. Sigurð Briem til að
þjóna Vestmannaeyjasýslu frá 1. maí þ. á.
Hafís. Af Ströndum (Kollafirði) er ísa-
fold skrifað 20. f. m.: »Hinn 24. f. m. gerði
norðan kafaldsgarð, og þegar upp birti að
kvöldi hins 26. s. m., var allt fullt af haf-
ís, sem rekið hafði inn í hretinu. Eptir
þetta stillti til og voru góðviðri, en frost á
nóttum, þangað til hinn 7. þ. m., þá gerði
norðankafaldsbyl með miklu veðri og fann-
komu, en undra litlu frosti, 4—5° mest.
jpegar kafaldið birti upp hinn 10., var all-
ur ís horfinn, og urðu því allir fegnir. En
skömmu sfðar fór hann að reitast inn aptur
inn með Ströndunum, svo allir firðir eru nú
fullir hjer inn frá. þ>ó er autt að sjá fyrir
utan íflóanum, svo þetta er að líkindum að
eins hroði, sem verið hefir á fjörðunum nyrðra
þegar meginísinn ’rak út. jpetta er allt
flatís«.
ísafjarðardjúp segir nýkominn vestan-
póstur verið hafa fslaust, er hann vissi síð-
ast til.
f>ilskipaveiði- Frá því síðast (15. þ.
m.) hafa þessar fiskiskútur hjeðan úr bæn-
um og af nesinu komið inn með afla:
»Njáll« (J. Jónss.) 6000 fiskjar
»Clarina« (Bun. Á.) 4000 —
»To Venner« (J. |>.) 4000 —
»Haraldur« (Ásg. |>.) 3000 —
»Einingin« (Bergþ.|>.) 3000 —
»Matthildur« (J. T. Z.) 158 tnr. lifrar.
Aflabrögð. Undir Jökli afbragðsafli enn,
í öllum veiðistöðum þar hjer um bil, og jafn-
vel inn með Eyrarsveit. En við Isafjarðar-
djúp ördeyða,—eins og heita má hjer syðra
á opin skip.
Skaptafellssýslu miðri 5. apríl:
Tíð hefir verið góð í allan vetur hjer um
pláss; að vísu var mikið frost um tíma f
roarz, 12—16°, en jörð var auð og því al-
staðar hagar. Alstaðar er að kalla aflalaust
í austursýslunni, nema eitthvað nálægt 100
í hlut á einn bát í Nesjum. Nokkuð mik-
ill fiskur kom inn um Hornafjarðarós, og
hafðist svo dauður úr firðinum að góðum
mun, einkum fyrir Nesjamenn, sem næstir
voru. Heybirgðir og skepnuhöld góð. Ný-
lega vildi það slys til, að piltur, Björn Ey-
mundsson í Dilksnesi, skaðaðist á byssu.
Skotið hljóp í handlegginn og reif í sundur
skinn og aflvöðva. Hann er undir læknis
umsjón, og lítur út fyrir að hann liggi í
sumar.
J. John9en, kaupmaður á Papós, er nú
búinn að selja Papósverzlun manni í
Kaupm.höfn, Nielsen að nafni, sem er sagð-
ur vel efnaður maður.
Boegarfjakðaksýslu 22. aprít
(slðasta vetrardag): Sjaldgæft er að tíðindi
sjeu mikil færð hjeðan; enda hefir veturinn
liðið viðburðalítið. Að sönnu hefir veður-
átt verið mjög vinda- og úrkomusöm, og
óstöðug til lands og sjávar, en aptur á
móti frosta og snjóa lítið, með þvi að nú
horfir til fulls bata, og jörð víða farin að
lifna. Skaðar eða slys á mönnum og fjen-
aði hafa litlir orðið; dálítið vart við bráða-
pest síðastl. haust á stöku stað, einkum í
Skorradal og á Hvalfjarðarströnd. Snemma
í marz tók unglingsmann upp í norðanroki
á Hávarðstöðum í Leirársveit, og lærbrotn-
aði, er hann kom niður; hann var fyrirvinna
hjá fátækri móður. Talsvert orð er gjört á
óprifum í sauðfje, víðsvegar um sýsluna,
einkum kennt votviðrum og leka á húsum;
líklega er aðalorsökin fullkomið skeytingar-
leysi með böðun undanfarna tíð.
Óskandi væri, að menn yrðu nú sam-
taka i að baða fje rækilega í vor, þegar það
fer úr ullu, sem og ung lömb. Jafnvel þó.
hagasamt hafi verið í vetur, eru fley d för-
um hjá stöku mönnum, og eru þeir ekki
færir um hart vor; því innigjafir hafa verið
tíðast sökum hrakviðra; enda hey sögð í
ljettara lagi vegna misjafnrarnýtingar í fyrra,
sumar. I ofsaveðrinu aðfaranótt 13. þ. m.
fauk hey-hlaða, hjá Jóni hreppstjóra Kala-
staðakoti, og talsvert af heyi. Sömul. fauk
önnur hlaða hjá Stefáni hreppstj. á Hvícanesi,
og mikið af heyi snemma á þorranum.
|>ó framkvæmdirnar sjeu í smáum stíl
enn hjá mörgum, virðist almenut vera vakn-
aður hjer áhugi á húsa- og jarðarbótum og
meðvitund um nytsemi þeirra — að mínu
áliti fremur af þjóðrækni en af smámuna-
legri ágirnd í búnaðarstyrk; enda eru til
heimili hjer í sýslu, sem að hvorutveggja,
skara fram úr, jafnvel þóvíðar sje leitað, t.
a. m. Hvítárvellir og Leirá. Víðsvegar reist-
ar heyhlöður árlega; einnig nokkuð víða
timbur-íveruhús. Geta má þess, að í fyrra
sumar Ijet húsfrú Steinunn Sivertsen í Höfn
reisa stóran og rúmgóðan bæ, jafnframt í
þeim tilganga, að geta viðhaldið sinni al-
þekktu gestrisni; þar er á nærri bænum,