Ísafold - 15.06.1892, Qupperneq 2

190
og stjórnin hefir nú bæði aukið löggæzlu-
liðið í París og bætt til muna kosti þess.
Veitingamaðurinn Very dó af lemstrum
sínum. Útför hans gerð á kostnað ríkisins,
og við hana flutti stjórnarforsetinn, Loubet,
minnilega ræðu. Konu og barni Verys, og
fleiri af þeirra skuldaliði, veitir ríkið ríflega
framfærslu.
f>ess má geta, að nú er rígur risinn milli
páfans og sumra biskupa á Frakklandi, sem
hafa hneykslazt á boðum hans, að sýna
fulla hlýðni og hollustu gagnvart þjóðveld-
inu, stjórn þess og lögum. Flestir búast
við frekari andmælum eða áminningum af
páfans hálfu. — Annars hlaupa nú fleiri og
fieiri undan merkjum einveldissinna, og
hinn síðasti var de Mun greifi, fyrrum mesti
garpur þeirra og öruggasti stuðningsmaður.
Italía. Kudini varð loks að segja af
sjer, og eptir langa baráttu tókst þeim
manni, er Gioletti heitir — góður skörungur
metinn og mesti kjarkmaður —, að koma
saman ráðaneyti. En sama hjelzt við um
hringlandann og flokkagrautinn á þinginu,
og nú þykir svo á horfast, sem konungur
eigi ekki annars kost en þinglausnir og
nýjar kosningar. Verkefnið er: að bæta
fjárhaginn, en sneiða þó hjá nýjum álögum
og sparnaði vígaflanum til rýrnunar.
Grikkland- Nýjar kosningar um garð
gengnar, og hlutu Trikupislíðar fullan sigur,
og munu ráða 170 atkvæðum af 210. I
forsetasætið sezt Trikupis, þó ekki fyr en
konungur kemur heim aptur.
Belgía- Hjer eru forspjöll búin til rikis-
lágabóta, einkum hvað kosningarrjettinn
snertir, en nú skal til þings kosið 14. þ. m.
Frá Suður-Ameríku. í Venezuela
hefir uppreisn lengi geisað, en svo miklar
missagnir bornar af viðureigninni, að bágt
mun að henda reiður á flestu fyr en úrslit
eru orðin. — I kveld bera hraðfregnir, að
uppreisnarmönnum hafi vegnað langt um
betur, og að þeir sæki nú höfuðhorgina
(Caracas). Crespo heitir foringi þeirra.
Palacio heitir forseti ríkisins eða ríkjasam-
bandsins á þeim slóðum, en þau eru 8.
Jáaðan er sú saga sögð, að Palacio hafði
náð syni hans á vald sitt, og hótaði að
skjóta hann, ef faðir hans hjeldi áfram.
Slíkt ljet Crespo ekki á sig fá, en Ijet hinn
vita, að hann skyldi þá á báli steiktur, ef
svo yrði í færi komizt. Drengurinn slapp
úr varðhaldi og á flótta, en þá er eptir, að
Palacio komizt hjá bálinu.
M arkabr ey tingarmálið.
Markabreytingarmálið mun nú vera búið
að ganga í gegn um sýslunefndirnar, og verið
þar, sem jeg þekki til, hafnað. Er það
næsta undarlegt, þar sem þetta er veruleg
rjettarbót. Undirbúningurinn er frjálslegur;
það er meira en »að sýnasU, eins og jpórður
hreppstjóri á Hálsi kallar það, að leggja
þetta mál fyrir hjeraðastjórnir til umsagnar.
það er leiðinlegt, að vita, hve illa vjer
notum frelsi það, sem vjer höfum og okkur
er boðið að brúka, af því svo lítur út, sem
vjer höfum ekki vit á því.
Of mikil fastheldni við fornan vana er
fávizka.
Vjer erum að skrifa og skrafa um stjórn-
arskipunarlög íslands, og vil jeg ekki íasta
það; en til þess að geta haft von um að
vera veitt meira frelsi, þurfum vjer að
sýna, að vjer kunnum að nota það frelsi,
sem vjer höfum. Eyrst þurfum vjer að
sýna, að vjer kunnum að stjórna oss sjálf-
um, og svo, að vjer kunnum að ráða yfir
okkar sveitamálum, þar sem mönnum er
ekki ofætlun að skilja, t. d. eins og marka-
breytinguna.
þeir, sem hafa skrifað um hana í ár í
þessu blaði, þeir herrar Sighvatur alþingism.
í Eyvindarholti og þórður amtsráðsmaður á
Neðra-Hálsi, eru báðir í fremstu röð bænda;
en mjer finnst hvorugur hafa skilið máhð.
Sá þriðji er herra Finnur Jónsson á
Kjörseyri. Hann sýnir með ástæðum, að
markabreytingin er breyting til batnaðar.
Jeg þarf ekki að taka fram ástæður hans,
því þær eru það, sem jeg mundi hafa sagt.
það þarf heldur ekki að hrekja ástæður
hinna, því þær eru engar. Móti málinu
færa þeir tómar getgátur, og helzt það, að
eitt undirben skilji. Ef Sighvatur hefir
sýlt, þórður sýlt bita framan ogjeg sýlt bita
aptan; er þetta þá ekki nóg aðgreining, að
eitt undirben skilji milli okkar, þó við vær-
um nágrannar? það, sem mest er vert, er,
að kindin kemst í sinn hrepp. Ef ein-
hverjum mistekst að marka sýslu-eða hrepps-
mark, þá auðvitað markar hann kindina frá
sjer, en sá maður er ekki færari til að marka
mikið yfirmark á bæði eyru og undirben að
auki, eins og nú á sjer víða stað, en eamt
skilur ekki nema eitt undirben.
Jeg vil sýna hjer ofurlítið dæmi:
Einn hefir stýft (vinstra); annar stýft biti
fr.; 3. stýft biti apt.; 4. stýft tveir bitar fr.;
5. stýft tveir bitar apt.; 6. stýft stig fr.; 7.
stýft stíg apt.; 8. stýft standfj. fr.; 9. stýft
standfj. apt.; 10. stýft tvær fjaðrir fr.; 11.
stýft tvær fjaðrir apt.; 12. stýft hangandi
fj. fr.; 13. stýft hangandi fj. apt.; 14. stýit
lögg fr.; 15. stýft lögg apt.; 16. stýft hóf-
biti apt.; 17. stýft hófbiti fr.; 18. stýft gat;
19. stýft gat standfjöður fr., o. s. frv.
Síðan má taka þessi mörk öll á víxl
undir sama yfirmarki; svo má taka sýlt og
öll sömu undirben undir það; þá sneítt fram-
an sneitt aptan með öllum sömu undirbenj-
um. Sem sagt: jeg mun geta sýnt þeim,
sem álíta ómögulegt að allir markeigendur
í einum hreppi geti brúkað vinstra eyrað
án þess að sammarka, 500 mörk á sama
eyra; en engin hætta er, þótt menn í næsta
hreppi hafa sama mark; því hreppsmarkið
á hægra eyra er næg aðgreining. |>á verða
markaskrár þarflausar.
Hið eina, sem jeg finn á móti marka-
breytingunni, er, að mörkin þurfa í fyrsta
sinn að vera valdboðin; en svo verður eins
og nú er að í sama hreppi má ekki taka
upp mark, sem annar brúkar.
Elliðakoti í júní 1892.
Guðm. Magnússon',
Brauð veitt- Staður í Steingrímsfirði
11. þ. mán. prestaskólakand. Hans Jónssyni,
samkvæmt kosningu safnaðanna.
Prestsvígsla- Sunnudag 12. þ. m.
vígði biskupinn, herra Hallgrímur Sveinsson,
prestaskólakandídatana Guðm. Emil Guð-
mundsson (að Kvíabekk) og Ilans Jónsson
(að Stað í Steingrímsf.).
Póstskipið Laura (kapt. Christiansen)
kom hingað í gærmorgun, og með henni
40—50 farþegar, þar á meðal cand. med.
Guðmundur Magnússon með konu sinni,
kaupmennirnir J. Coghill, Jón Vídalín,
H. Lefolii (Eyrarb.), O. Olavsen (Keflavík),
H. Th. A. Thomsen, D. Petersen o. fl.;
Sigurður Magnússon læknaskólakandíd.,
stúdentarnir Bjarni Sæmundsson, Oddur
Gíslason, Sigurður Sivertsen. Enn fremur-
allmargir enskir ferðamenn og þýzkir.
Embættispróf í lögfræði við Khafnar-
háskóla hafa tveir landar tekið í vor: Einar
Benidiktsson (Sveinssonar sýslumanns) með-
II. einkunnn, og Hannes Á. Thorsteinsson
(landfógeta).
Heiðursmerki- þessir þrír prófastar
hafa verið sæmdir riddarakrossi dannibrogs-
orðunnar: síra Davíð Guðmundsson á Hofi,
síra Hjörleifur Einarsson á Undornfelli og
síra Sæmnndur Jónsson í Hraungerði.
Heiðursmerki dannibrogsmanna hafa þeir
fengið. Einar B. Guðmundsson óðalsbóndi
á Hraunum, og Jón bóndi Jóakimsson á
þ>verá í Laxárdal. — íslenzkur kaupm.
J. P. T. Bryde hefir hlotið etazráðsnafnbót.
Danskir sjónleikir. í dag byrja hjer
danskir sjónleikir, í Good Templarhúsinu,
og halda áfram nokkur kvöld, en leikendur
eru þau hjón Edw. Jcnsen og kona hans, er
komu hingað með póstskipinu. þau eru
bæði vanir leikarar og munu vera vel að
sjer í íþrótt sinni. Hefir hr. Jensen meðal
annars venð leikhússtjóri í Odense, við hið
helzta leikhús i Danmörku utan Khafnar.
Nú í vetur og vor hafa þau ferðazt um
Noreg og leikið þar í mörgum bæjum, og til
Færeyja komu þau með »Thyra« og ljeku
í þórshöfn 7 kvöld í bezta gengi og á þ>verá
í Færeyjum sömuleiðis 5 kvöld.
Útflutningsbannið. það gerðist 6. f.
mán., að enska stjórnin Ijetti af áðflutnings-
banninu á sauðum og hrossum frá Islandi,
frá 10. s. m., »samkvæmt því, er henni
hafði verið fyrir sjónir sett af hinni dönsku
stjórn«, segir í brjefi íslands ráðgjafans til
Iand3höfðingja 30. f. mán. (Stj.tíð.). »|>ó á-
skilur hin brezka stjórn sjer, að taka spurn-
inguna um innflutning f]ár frá Islandi til
nýrrar íhugunar, ef lögunum frá 17. marz
1882, um bann gegn mnflutningi á útlendu
kvikfje til íslands, verður breytt eða þau
verða úr gildi numin«. Er að sjá á því,
að stjórninni ensku hafi einkum snúizt hugur,
er hún fekk vitneskju frá dönsku stjórninni
um tjeð lög frá 17. marz 1882, sem hafa
fyrirgirt allan fjenaðarinnflutning hingað til
lands í 10 ár, og að það hafi verið, sem
líklegt var, heldur raupkennt, er forstjórar
Allan-línunnar vildu þakka sjer einum af-
nám bannsins.
Verzlunarfrjettir frá Kböfn 2. júní:
Síðast boðið í hvítavorull 56 a., en nú fæst
naumast það verð. Fyrir haustull, sem kom
með Laura, fekkst 41 e., og mislita vorull
45 a. Ljóst tært hákarlslýsi pottbrætt, sem
kom með »Laura«, seldist á 33£ til 32£ kr.;
hákarlslýsi á 27 kr. Vestfirzkur saltfiskur
hnakkakýldur, sem kom með »Laura«, seld-
ist á 60—50 kr. eptir gæðum, vestf. smá-
fiskur og ýsa á 38f kr. Illt útlit sem
stendur með sölu á fiski til Spánar og ekki
líkur til að fáist meira en 40 rm. (um 35
kr.) fyrir júlí- ágústfarma. Tollur á íslenzk-
um fiski á Spáni er nú síðan 1. febrúar um
41 kr. skpd., en nær helmingi minni á norsk-
um fiski. Harðfiskur gengur eigi út fyrir
60 kr. Sundmagar í 4;0 a. og 25 a. Æð-
ardúnn (secunda) frá Stykkishólmi seldist
á 8 kr.
Búgur í líku verði og áður, 750—775 a.
100 pd. eptir gæðum. Rúgmjöl 800—825
a. Bankabygg 800—900 a. Éísgrjón 850—■
950 a. 100 pd. Kaffi 63—70 a. pd., lakara
58—60. Kandís 18—19 a. 17—18 a. Púð-
ursykur 13J—14 a.