Ísafold - 22.04.1893, Síða 1

Kemur út ýmist einu sinni
*©c)a tvisvar í vikn. Verð íirg.
(75—80 arka) 4 kr.. erlendis
5 kr. eða la/a doll.; borgist
fyrir mibjan júlimán. (erlend-
is fyrir íram).
ÍSAFOLD.
Uppsögn(skrifleg) bundin vib
áramót, ógild nema komin
sje til útgefanda fyrir 1. októ-
berm. Afgroibslustofa blaðs-
ins er í Austurstrœti 8.
XX. árg.
Reykjavík, laugardaginn 22. apríl 1893.
22. blað.
Sólarljóðin.
Ort á sumardaginn fyrsta 1898.
Merkilegur þingfundur.
A suniai'daginn fyrsta er margt af) minnast á
Og mjer finnst liflð aldrei eins skemmtilegt og þá.
Eg breytist þá í barn eins og byrji œíi ný,
I>ví brjósti mínu lifna þá nýjar vonir i.
Með sumri þiðnar klakinn og grjótið gljúpnar
kalt
Og grös úrjörðu spretta og hlýnar loptið svalt,
Og þegar sólin sigrar bin svörtu vetrarjel,
Þá sje eg það, að elskan er sterkari en hel.
Og móðurelska sólar er meira en nafnið eitt
í margbreyttasta líf fær hún ríki vetrar breytt.
Með gullnum stöfum ritar hún glöðum morgni á
Sitt «gleðilegt sumars> á himin, fold og lá;
Sín ástarljóð hún ritar á hól og strönd og hlíð
Og hendingarnar þar eru sumarblomin trið.
Þau ljóðin hef' jeg lesið og les þau sjáltsagt enn,
Þau ljóðin verða rituð við íætur vora senn.
Hver kenndi lífsins móðurþau kraptaljóðin há,
Svo kærleiksrík og djúp, að þau hrilið alla fá,
■Sem skilja þennan sumarsins skemmtilega óð,
Sem skilja þessi kærleikans helgu sólarljóð?
Hún yrkir eigi sjálf, en guð það henni gaf,
Að geta snortið jörðina ljóssins töfrastaf,
En Ijóðin eru þáttur úr skáldskap skaparans,
‘Og skuggi einn er sólin hjá dýrðarljóma hans.
Um kærleik drottins sólin að sönnu vitni ber,
En sjáliur hann, hinn algóði, kærleikurinn er.
Og allir þekkja Ijóðin — þau lesa börnin smá,
Þá leikur bros um varir og feginstár á brá.
Þau segja: Drottinn elskar og annast blómin smá
Og upp mót sólu drottins þau lypta glaðri brá;
Guð elskar okkur líka — við elskum hann á mót,
Og okkar kæru foreldra og vini’, af hjartans rót.
Þau tvö. sem hafa heitið hvort öðru ævitryggð,
Þau ástarkvæðin lesa í fósturlandsins byggð;
Þau segja: Drottinn elskar og annast blóm og
strá,
Vor ást sje hrein og staðföst — hann blessar
okkur þá.
En — fremst af öllu skuium vjer elska drott-
inn einn
Og — okkar kæru þjóð — henni gleymi aldrei
neinn.
Og gamlir verða kátir og ungir annað sinn,
Með æskubros á vörum og feginstár á kinn,
Þeir taka þá til starfa með hálfu meiri hug
Og heilsa nýju sumri með von og kappadug.
Það allt, sem var þeim kærast, þeir elska heitt
á ný;
Slíkt afl er þessum guðlegu sólarljóðum í.
■ Og þjer, sem göfugt málefni fyrir brjósti ber,
Er bezt að lesa kvæðin, þá glaðnar yfir þjer.
Þá vinnur þú þann eið — en í æðum hitnar
blóð -
»Eg elska skal til dauðans minn guð og feðra-
þjóð«.
Bjarni Jónsson.
Opt ha.fa verið merkilegir fundir í parla-
mentinu enska, en fáir meiri háttar en sá
sem var haldinn mánudag 13. febrúar í
vetur, er »hinn mikii, gamli maður«,Glad-
stone, bar upp stjórnarskrárfrumvarp sitt
handa írlandi.
Það þótti furðu gegna, að enginn mað-
ur út 1 frá hafði minnstu vitneskju um
innihald frumvarpsins áður en það birtist
á þinginu þennan dag, svo áleitinn sem
hinn mikli sægur blaðamanna er orðinn
og áfjáður að herja út nýmæli, er almenn-
ing fýsir að vita. Það er jafnvel í frásög-
ur fært, að í sumar, þegar Viktoría drottn-
ing kvaddi Gladstone til að skipa hið nýja
ráðaneyti og þau töluðust við úti á Wight,
hafi hún viljað láta hann segja sjer eitt-
hvað af því, hvernig hann hugsaði sjer
frumvarpið, en karl hafði sig undan því
með lagi. Honum og þeim fjelögum þótti
áríðandi að láta eigi andvígismenn máls-
ins geta hent sjer yfir frumvarpið fyrir
tímann og reynt að tæta það í sundur
áður en hann ætti sjálfur kost á, að mæla
fyrir því á rjettum stað, á löggjafarþinginu.
Það ræður því að likindum, að forvitn-
in að heyra til hans þenna dag muni hafa
verið meiri en lítil. Áheyrandapallar þing-
hallarinnar tóku eigi þúsundasta hlutann
af þeim mikla sæg, er inn vildu komast
eða beðið höfðu um sæti þar löngu fyrir
fram. Allur þorrinn varð þvi að láta sjer
lynda að reyna að líta hann augum, hið
miltia átrúnaðargoð sitt, á leiðinni til þing-
hallarinnar, og fagna honum þar sem bezt
þeir kunnu. Þar var og mikil sveit íra,
og var til þess tekið, hve fagnaðaróp
þeirra hetðu verið áköf og innileg. Ein-
hverjir fjandmenn þeirra reyndu að hefja
pípnablástur, en sú tilraun kafnaði óðara
fyrir háreysti hinna.
Þegar þingsalsdyrunum var upp lokið,
kl. 12 á hádegi, ruddust þingmenn að
þeim í mestu ósköpum. Þeir höfðu beðið
tímunum saman í forsal þinghússins. Ruðn-
ingurinn var svo mikill, að inargir þing-
manna tróðust undir. Þegar inn kom,
hentu þeir sjer yfir borð og bekki til þess
að höndla sæti. Orsök þessarar ósteflegu
og miður þingmannlegu háttsemi er, að
þingsalurinn er eigi stærri en svo, að þar
getur ekki nema rúmur helmingur þing-
manna haft sæti. En það er gamall vani
eðs óvani í enska parlamentinu, að þar er
eigi helmingur þingmanna á fundum, nema
þegar mjög áríðandi atkvæðagreiðsla á
fram að fara; þá er þeim hóað saman af
þar tilkvöddum mönnum úr hverjum þing-
flokki. Fyrir því var eigi þíngsalurinn
hafður stærri en þetta, er þinghöllin
var reist, nú fyrir nálægt 60 árum.
Fundur er lögmætur í fulltrúamálstof-
unni, ef eigi eru færri á fundi en 40,
af um 670 alls. Föst sæti í þingsalnum
hafa eigi aðrir en ráðgjafarnir og oddvitar
andstöðuflokksins; sitja þeir hvorir and-
spænis öðrum, með þingborðið á milli sín.
Aðrir verða að tylla sjer hvar sem þeir
geta, rjett að handahófi. Eina ráðið til að
eiga víst sæti, er búast má við ijjölsóttum
fundi, er, að koma löngu, löngu fyrir fund,
jafnvel snemma morguns, þótt fundur eigi
ekki að byrja fyr en um eða eptir nón, og
taka sjer sæti, en skilja þar eptir hattinn
sinn, þurfi þingmaðurinn eitthvað að
hvarfla frá. En í þetta sinn ljet forseti
hafa dyrnar lokaðar til hádegis.
Hálfri stundu fyrir nón kom Gladstone
inn í saljnn, er var þá fyrir löngu orðinn
troðfullur. Höfðu verið bornir inn stólar
handa þingmönnum, eins og komust fyrir
á gólfinu, en þó varð fjöldi að standa af
þeim. Á áheyrandapöllunum var eins og
drepið væri í öskju. Allir sendiherrar er-
lendra þjóða voru viðstaddir, á loptpöllum
þeim, er þeim eru ætlaðir, og troðfull var
stúka sú, er ætluð er þingmönnum lír lá-
varðadeildinni. Þar var og prinzinn af
Wales.
Stjórnarliðar, meiri hluti þingsins, stóðu
allir upp, þeir er sæti höfðu, er Gladstone
kom inn, tóku ofan og lustu upp fagnað-
aröpi, írar fremstir í flokki. Hann var í
bezta skapi, búinn viðhafnarlaust, sem
hann á vanda til, í svörtum frakka, en
með blóm í hnappagatinu; því gleymir
hann aldrei, er hann vill hafa mikið við.
Þegar klukkan var 4’/4, segir forseti:
»7he first Lord of the Treasury« (fyrsti
fjárhirzlulávarður; það er hinn enski em-
bættistitill forsætisráðherrans). Þá varð
steinhljóð. Gladstone hafði eigi veitt orð-
um forseta eptirtekt eða misskilið þau.
Sessunautar hans, þeir John Morley og
Wm. Harcourt, gerðu honum viðvart um,
að forseti hefði kvatt honum hljóðs. Stóð
hann þá upp og gekk fram að þingborð-
inu. Þá kváðu enn við fagnaðaróp um
allan þingsalinn. Síðan tók hann til máls,
og heyrðu menn þegar, að hann hafði
hinn ljómandi fagra málróm sinn enn á
valdi sínu. Rómurinn var viðlíka þrótt-
mikill og hljómfagur eins og þegar hann
var upp á sitt hið bezta. Hann talaði nær
hálfa þriðju stund og rakti málið svo snilld-
arlega, að jafnvel fjandmenn hans gátu
eigi varizt aðdáun, en meiri hluti þing-
heimsins laust upp áköfu fagnaðarópi að
afloknum hverjum kafla ræðunnar.
Þegar hann var búinn að útlista frum-
varpið skýrt og skilmerlcilega út í hörgul,
vafði hann saman hinum mikla skjala-
bunka, er hann hafði sjer til stuðnings,
leit út yfir þingheiminn og lauk máli sínu
á þessa leið:
»Það hefði verið hróplegt, ef jeg hefði
ekki nú við lok æfi minnar með Öllum
þeim ráðum, er í mínu valdi standa, stutt
og eflt þetta mál, — þetta mál, er að minni