Ísafold - 18.11.1893, Síða 1

Komur úfc ýmisfc emu sinni
•eða trisvar í viku. Yerð árg
(75—80 arka) 4 kr., erlondis
5 kr. eða l1/* doll.; borgisfc
fyrir miðjan júlímán. (erlend-
is fyrir fram).
ÍSAFOLD
Uppsögn(skrifleg) bundin viD
áramót, ógild nema komin
sje til útgefanda fyrir 1. októ-
b erm. Afgroiðslustofa blaðs-
ins er i Austurstrœti 8.
XX. árg
Reykjavík, laugardaginn 18. nóv. 1893.
74. blað.
Síra Eggert Ólafsson Brím.
Það var hann Eggert Ólafsson,
hinn annar, er nafn það bar, —
hann hjet eptir hinum eldri
og honum hann líkur var.
Hann líktist honum í öllu ei
og eigi var honum jafn,
en bar þó með sæmd og sóma
hið sama fræga nafn.
Hann líktist honum að andans auð,
og opið var honum flest;
bann spekingur var aö viti,
þ>að vinir hans þekktu bezt.
Hann iíktist honjim að lærdómsinennt,
við landið er helzt var f'est;
hinn eldri nam landsins eðli
hinn yngri söguna mest.
Hann líktist honum að iist og snilld,
hvort Ijóð eða stíl eg tel;
með feðranna frægu tungu
þeir fóru svo prýðisvel.
Hann líktist honum að ættlandsást
•og elskaði land og þjóð;
hið þjöðlega það var einkum,
-er þeim næst hjarta stóð.
Hann líktist honum um lundarfar,
þeim leizt. ei á nýjan sið,
en feðranna fornu háttu
þeir felldu sig betur við.
Hann líktist honum í tryggð og trú
•og trúfastri vinarlund
■og göfugu, góðu hjarta
og gjöfulli höfðings-mund.
Hann líktist honum að stunda störf
'Og starfaði dag og nótt
með óþrjótandi elju,
sem ævina þryti skjótt.
Hann liktist honum á lífsins braut
og löng eigi ævin varð.
Og eptir varð enginn niðji,
■en eptir varð mikið skarð.
Hinn eldri sef'ur á Ægis-beð,
hinn yngri í vígðum reit.
Þá skilur eig öld nje alda
í andanna björtu sveit.
V. B.
„Fljóthugsuð lagasmíð“.
Þjöðólfur gefur sig ekki ýkja-mikið við
samgöngu-og atvinnumálum landsins; hann
er allur í hinni hærri »pólitík«.
En í greininni: »Fljóthugsuð lagasmíð«
um daginn heflr hann þó lagt orð í belg
um eitt af samgöngumálum landsins; kemst
hann þar að þeirri niðurstöðu, að þingið
hafi ófyrirsynju og af einliverju glapræði
lagt Árnesingum og Rangvellingum á herð-
ar gæzlu og viðhald Ölfusárbrú^rinnar og
Þjórsárbrúarinnar, þegar hún er komin á,
r—
og'ber nú greinin það Ijós i rófunni, að
nú hafl hann fundið púðrið, piltarjf hann
geti losað landssjóð og þar með alla lands-
menn við byrði af brúm þessum og yflr
höfuð af öllura brúm á landinu. sem nú
eru og seinna verða kunna, með því að
leggja almennan brúartoll á hvert lausa-
fjárhundrað eða hvert jarðarhundrað á
landinu, sem þó á að vera mismunandi
hátt í ýmsum sýslum, og heldur hann að
þetta verði einkar-vinsælt!
Jeg er nú svo óheppinn, að jeg get ekki
með Þjóðólfl sjeð, hver munur er á að
taka fje úr landssjóði til brúargæzlu, eða
að leggja nýjan skatt á landsmenn í því
skyni, annar en sá, að velta þessari byrði
af öllum landsmönnum yflr á þá eina, sem
landbúnað stunda.
Heyrið og sjáið, sveitabændur!
Það á að sleppa öllum kaupmönnum,
öllum embættismönnum, sem á peningum
lifa, öllum handiðnamönnum, öllum reyk-
vikskum landssjóðs-bónbjargamönnum, sem
hanga á áhorf'endapöllum þingsins til þess
að reyna með návist sinni að horfa út úr
þingmönnum ölmusur þær, er þeir hafa
sárbænt þingið að láta sjer í tje; það á
mestmegnis að sleppa öllum þeim, sem
stunda sjávarútveg, — þó nokkur skip og
bátar sje tíunduð, segir það ekki mikið —
undan að borga brúartollinn. Þið, og þið
einir, sem hafið jarðir til ábýlis eða hafið
eitthvert lausafje að tíunda, eigið að bera
þennan toll, toll til að gæta að og við-
halda öllum brúm á landinu.
Á síðustu árum hafa afurðir landbúnað-
arins lækkað í verði, sumar hverjar allt
að þriðjungi,íog sveitabóndanuro litt kleyft
orðið að f'á vinnufólk, (\>ó kaup sje sífellt
hækkað) því sjávarmaðurinn hækkar kaup-
ið svo gífurlegá^ peningar lítt f'áanlegir í
almenn gjöld, auk heldur ineira.
Hið eina ráð. sem Þjóðólfur kann til að
bæta úr þessum vanhögum, er,íað leggja
nýjan skatt á landbúnaðinn, og hann afar-
háan með tímanum, eptir þvi sem brýr
fjölga.~? ^En skattur þessi á að vera mis-
munandi^ það er satt)eptir því, hvað hjer-
öðin hafa margar og stórfengar brýr? Ætli
eitthvert hjeraðið yrði ekki óánægt með
þá skiptingu, ekki síður en Þjóðólfur nú
er fyrir Árnesinga hönd?
Sje nú tilgangurinn með áminnztri Þjóð-
ólfsgrein sá, að spilla endurkosningu Þor-
láks i Fífuhvammi og pota öðrum í sæti
hans, »Þjóðólfi« ef til vill nákomnari, þá
mun þar unnið fyrir gýg. Hann mun skýrt
hafa tekið það fram á kjörfundi síðast, að
hann yrði á móti brúartolli, og var því
kjósendunum innan handar að hafna hon-
um, ef þeir voru honum ekki samdóma í
þessu. En Þorlákur er svo þjóðkunnur
maður fyrir greind og gætni, að það er
alls eigi hætt við, að ein vanhugsuð blaða-
grein spilli áliti hans, enda var »Þjóðólfi«
innan handar, að koma með þennan brú-
arvísdóm sinn meðan málið var fyrir þing'
inu í sumar.
Gæzla og viðhald á stórbrúm geturorðið
kostuð með þrennu móti: annaðhvort af
landssjóði, hlutaðeigandi hjeruðum eða
með brúartolli; aðrir vegir eru ekki til,
eigi að beita sanngirni.
Þetta vona jeg að hver maður sjái, sem
hlutdrægnislaust lítur á 'þetta mál.
Sveitabóndi.
Slæm meðferð á Vesturförum.
Mjer flnnst þab skylda mín, ab láta roenn
heima á Islandi vita, hvernig Dominion linan
efnir öll hin fögru loforð, sem hr. Sv. BryDj-
ólfsson útflutningastjóri klínir í hvert blaö á
Islandi, og hvaö góða meðferð við fengum,
sem fórum með þeirri línu í júní i sumar.
Eptir að póstskipib »Thyra«, sem við fórum
með til Granton, var farið af Eskifirði þann
14. júní, var farib ab reka menn líkt og skepn-
ur niður í abra lest, því Vestfirbingar voru í
etri lest. ^Þar niðri var sjerlega óþokkalegt
og svo þröngt, að ekki var hægt að ganga
um nema troða ofan á öðrum?? Sjórinn rann
eptir gólfinu, svo að rúmföt urðu rennvot.
^Þar var svo loptslæmt, að ekki var lifandi.'
Eptir mikið þras fengura vib tvo strompa
setta ofan um þilfarið og o’fan í lest. Eptir
það var loptið eins og úti, það er að segja
jafn-kalt og hvasst. 1 Vatnið. sem við fengum
á skipinu, var illdrekkandþ/og stundum feng-
um við ekkert vatn, hvorld heitt eða kalt.
Þessa æfi áttum vib til Granton.
Þangað komum við fyrir fótaferðartíma 19.
júni. En svo urðu allir að gera sjer að góðu
að standa á bryggjunni til hádegis, og þóttj
það ekki góð æfi fyrir konur og börn, sem
var þá meira og minna veikt og hrakið. Síð-
an að ganga talsverban spöl upp á járnbraut-
arstöðina, og kl. 1 var lagt af stað til Liver-
pool, vögnunum lokað og enginn fekk að fara
úr þeim í hjer um bil 8 kl.stundir, og í urbu
sumir að láta börn leita sjer þarfinda sinna á
gólfinu í vögnunuiiy' en sumir seldu upp út
um gluggana; og þótti þetta alls ekki gott.
Við þessu getur útflutningsstjórinn ekki
gert; en við því hefði hann getab gert, að
fylla ekki þessa vagna svo, að ekki yrbi snúib
hendi eða fæti vib. Mjer sýndist vagnarnir
vera hæfilegir fyrir 6 menn; en í þeim, sem
jeg var í, voru 13, þar af 3 börn, og þó vildi
hr. útflutningsstjórinn bæta í hann einhvers-
stabar á leiðinni. En þab varð ekki. í
sumum voru 16 menn, og getur hafa verib
fleira, þó jeg viti þab ekki.
Til_Liverpool komum vib í myrkri, ogeptir
alltfurðu menn að ganga fullkomna klukku-
stund ((og þeir sem höfðu börn, að bera þau
í fanginu)) til innflytjendahússins./ Þá fengum
við sæmilega að horða um kvöldið. En eptir
þab var allur matur, sem við fengum, lítill
og það sem verra var, hann var lítt ætur.