Ísafold - 30.03.1895, Blaðsíða 2

106
Það komst þá upp, að umboðssalinn hafði
sett í reikning kaupmanns miklu lægra
verð en honum bar, og hafði hann ritað
mismuninn í sjerstaka bók og kallað »vara-
sjóðsreikning kanpmannsins«! Þegarkaup-
#naður frjettir þetta, skundar hann til
Björgvinar og hefir út úr umboðssala sín-
um ekki einungis allan varasjóðinn, held-
ur þar á ofan ríflegar skaðabsetur fyrir
halla þann, er verzlun hans hafði beðið af
þessari kynlegu bókf'ærslu.
Annað mál á dagskrá í Björgvin var
bráðapestin. Heflr sýki þessi einnig geys-
að i Norvegi, en þú hvergi nærri gert önn-
ur eins spell eins og á íslandi í vetur.
Norðmenn hafa fundið nýtt ráð við veiki
þessari, bólusetninguna, sem lýst hefirver-
ið í ísafold og jafnvel reynd af stöku
manni á íslandi. Að það mistókst hjá ein-
um merkisbónda (Guðm. í Landakoti), það
mun hann sjálfur kannast við að stafl af
ónógri vísindalegri þekkingu á málinu.
Oss vantar dýralækna á íslandi, og er
það slæmt; en úr því svo er, virðist mjer
að mannaiæknarnir ætti að láta til sín
taka. Þegar þeir sjá, hvílíkt velferðarmál
það er fyrir bændur, að finna meðal við
þessariveiki, þá get jeg ekki hugsað mjer, að
þeir þykist of góðir til að leggja málinu lið-
semd sína. Jeg sendi yður norskt blað með
grein um þetta. [Það er sama greinin eða
sama efnis og sú, er í ísafold stóð í fyrrasum-
ar, og tilraunirnar hafa verið gerðar eptir
hjer. Leggur höf. ferðapistilsins—hr. D. T.—
til, að einhver góður læknir geri ýtarlegar
bólusetningartilraunir á nokkrum kindum,
er keyptar sjeu til þess með samskotum,
er hann tjáir sig fúsan til að taka þátt í;
en með því að hr. Friðjón Jensson auka-
læknir heflr einmitt gert þetta og tekizt
vel, virðist það þegarfengið, sem höf. ætl-
ast til, og það eitt um að hugsa nú, að
ganga atorkusamlega að undirbúningi frek-
ari og almennra bólusetningarframkvæmda
fyrir næsta vetur].
Beykjavíkur lærði skóli. Skólaröð að
afloknu miðsvetrarprófl siðara hlut febrúar-
mán. 1895. — Ölmusustyrkur fyrir allt skóla-
árið aptan við nöfnin i krónum. Allir í I. bekk
eru nýsveinar, nema nr. 9, 12, 16 og 17, og
auk þess 5 i II. bekk stjörnumerktir. Þeir
piltar eru úr Reykjavík, er ekki er annars
getið um. Alls í skólanum 103 (í fyrra 97).
Sjötti belckur: 1. Páll Bjarnason (Húnav.)
200; 2. Björn Bjarnason (N.-Múl.) 200; 3. Páll
Sæmundsson (Árn.) 150; 4. Sigurður Eggerz
150; 5. Jón Sveinbjörnsson; 6. Halldór Jónsson
(Arn.) 150: 7. Ólafur Eyjólfsson (Flatey) 100;
8. Þórður Edilonsson (Barð.) 50; 9. Sigurður
Pálsson (Húnav.).
Fimmti bekkur: 1. Guðmundur Björnsson
(Borgarf.) 200; 2. Guðmundur Finnbogason
(N.Múl.) 200; 3. Halldór Júliusson (Húnav.)
100; 4. Stefán Kristinsson (Hrísey) 2C0; 5.
Skúli Magnússon (Khöfn); 6. Arni Þorvalds-
son (prests Stefánss.) 150; 7. Steingrimur Matthi-
asson (Akureyri) 150; 8. Jónas Kristjánsson
(Þing.) 150; 9. Edvald Möller (Eskif.); 10. Jón-
mundur Halldórsson 100; 11. Þórður Pálson
(prests Sigurðss.) 75; 12. Sveinn Hallgrímsson
13. Ingólfur Gislason (Þing.) 100; 14. Andrjes
Fjeldsted (Hvítárvöll.); 15. Magnús Þorsteins-
son (Borgarf.) 50; 16. Pjetur Þorsteinsson
(S.-Múh); 17. Þorbjörn Þórðarson (Kjós).
Fjórði bekkur: 1. Sigurjón Jónsson (Húnav.)
2C0;2. Jón Þoriáksson(Húnav.)200; 3. Sigurbjörn
Gíslason (Skagaf.) 200; 4. Árni Pálsson (prests
Sigurðss.) 175 ; 5. Halldór Gunnlögsson (Húnav.)
150; 6. Eggert Claessen (Sauðárkrók) 100; 7.
Ásgeir Torfason (Ólafsdal) 150; 8. Eiríkur
Kjerúlf 100; 9. Ólaf'ur Danielsson (Skagaf.) 100;
10. Sigfús Sveinsson (Múlas.); 11. Bernharð
Laxdal (Akureyri^; 12. Ólafur Briem (Stóranúp)
75; 13. Guðmundur Guðmundsson (Rangárvall.)
50; 14. Jóhannes Jóhannesson; 15. Jón Proppé
(Hafnarf.); 16. Gísli Skúlason (Rangárvall.) 25;
17. Einar Gunnarsson (Hjalteyri). Böðvar
Bjarnason veikur um próflð.
Þriðji bekkur: 1. Þorkell Þorkelsson
(Skagaf.) 200; 2. Halldór Hermannsson (Rang-
árvall.) 150; 3. Magnús Jónsson 150; 4. Bjarni
Þorláksson (Johnson); 6. Sigurður Jónsson
(Arn.) 150; 6. Bjarni Jónsson (Árn.) 150: 7. Ás-
grimur Johnsen (Eskif.); 8. Jón Hjaltalín Sig-
urðsson 75; 9. Ólaf'ur Jónsson (Hrútaf.) 60;
10. Tómas Skúlason (Skarði) 25; 11. Einar
Jónasson (Dalas.) 50; 12. A.ri Jónsson (Barða-
str.) 25; 13. Sigfús Einarsson (Eyrarbakka); 14.
Matthías Einarsson; 15. Valdimar Friðflnnsson
(Skagaf.); 16. Guðm. Tómasson 50; 17. Valdi-
mar Steffensen; 18. Þorvaldur Pálsson; 19.
Matthías Þórðarson (Borgarf.); 20. Guðmund-
ur Grimsson (Arn.).
Annar bekkur: 1. Guðmundur Benidiktsson
(Skagaf.) 150; 2. Eggert (Eiríksson) Briem; 3.
Kristinn Björnsson; 4. *Guðmundur Bjarnason
(Húnav.); 5.ChristianThejll(Stykkish.); 6. Hinrik
Erlendsson; 7. Stef’ún Stefánsson (Snæfellsn.)lOO;
8. Christian Linnet (Hafnarf.); 9 *Karl Torfa-
son (Ólafsd.); 10. *Sigurður Sigurðsson; 11.
Jón Ó. Rósenkranz; 12. Sigurður Guðmnnds-
son (Árnessýslu); 13. *Ólafur Möller (Húnav.);
14. Sigurður Kristjánsson 75; 15. Jón Jóhanns-
son; 16. Böðvar Eyjólfsson (Strandasýslu) 25; 17.
Jón Brandsson (prests Tómassonar) 25; 18.
*Sigurður Helgi Sigurðsson (Húnav.); 19. Sig-
urmundur Sigurðsson; 20. Carl Finsen. Arni
Sigurðsson (Vestm.) lauk eigi prófl, sökum
veikinda.
Fyrsti bekkur: 1. Rögnvaldur Ag. Ólafs-
son (Isafj.sýslu) 50; 2. Stefán Björnsson (Múla-
sýslu); 3. Guðm. Einarsson (Kjós); 4. Jón H.
Isleifsson; 6. Sveinn Björnsson; 6. Jóhann S.
Jóhannesson (N.-Múl.); 7. Guðm. Jóhannsson;
8. Lárus Sch. Halldórsson (Snæf.); 9. Engilbert
Gíslason (Vestm.); 10. Páll Egilsson (Árn.); 11.
Lárus A Fjeldsted (Borgarfj.); 12. Hans Bjarna-
son; 13. M.Björn Magnússon(Húnav.); 14. Ólafur
Þorláksson (Johnson);. 15. Vernharður Jóhanns-
son; 16. Guðmundur Þorsteinsson; 17. Signr-
jón Markússon; 18. Ásgeir Ásgeirsson (Isaíj.s.).
Drubknanlr. Skrifað úr Vestmannaeyjum
9. þ. mán.: Hinn 9. f. mán. (inarz) var hjer
almennt róið. Austansjór var talsverður um
morguninn, og jókst mjög, er fram á daginn
kom, svo að Leiðin (sundið inn á höfnina)
varð mjög ill viðfangs. Flest skip komu heim
fyrir hádegi; hreppti þá einn bátur fallsjó á
Leiðinni, sem hvolfdi honum. Tveir storir
bátar láu fyrir utan Leiðina; tók annar þegar
til róðurs inn yfir; tókst honum hð bjarga 5
mönnum, en 2 drukknuðu: Lárus hreppatjóri
Jónsson frá Búastöðum og Bjarni Jónsson
vinnumaður frá Kirkjubæ. Bjarni heitinn sást
aldrei, en í Lárus heitinn náðist aptur og
aptur, en var svo flæktur i færum eða bönd-
um við bátinn, að eigi var unnt að losa hann,
unz voðalegt ólag sleit björgunarskipið frá, og
hreppti það þá hvern fallsjóinn eptir annan,
svo allir, sem áhorfðu, hugðu að það mundi
þá og þegar farast, og skolaðist það loks
hálffullt af sjó inn yfir hálsinn á Hörgej'ri.
Formaðurinn, sem bjargaði, beitir Kristján
Ingimundarson á Klöpp, maður rúmlega hálf-
þritugur, og var þetta hans fyrsti róður sem
vertíðarformanns.
Nýlega hefir frjetzt, að tveir menn baíi
drukknað í fiskiróðri austan úr Þykkvabæ,
annar að sögn frá konu og 8 börnum.
f Lárus hreppstjóri Jónsson var ættaður ú
Mýrdal, og fluttist hingað til Vestmanneyja
fyrir 32 árum, og hefir búið hjer siðan, fyrst
i Kornhól og síðan 1870 á Búastöðum. Hann
var 66 ára gamall, hafði verið hjer hreppstjóri
og hafnsögumaður í rúman fjórðung aldar
(síðan vorið 1869). Hann var lengi með heppn-
ustu formönnum hjer, en nú fyrir nokkru hættur
formennsku. Lárus heitinn þótti ágætur skipa-
smiður, sjerstaklega hlaut hann lofsorð fyrir
frábæra vandvirkni bæði við skipasmíðar og
önnur st.örf sín. Hann var alla æfi mesti reglu-
og ráðdeildarmaður,iðju- og atorkusamur,hvers-
dagslega hæglátur og friðsamur ; er því ekki
einungis heimili hans, sem hann veitti hina
beztu forstöðu, heldur og öllu hreppsfjelaginu
sem hann ávallt hafði reynzt nytsemdarmað-
ur, mikill söknuður í fráfalli hans, er svo
skjótt og óvænt bar að höndum. Með eptir-
lifandi ekkju sinni eignaðist hann 10 börn.
Þaraf lifa 6; eru 4 gipt, en 2 hjá ekkjunni
innan tvítugsaldurs. Þ.
Ritfregn.
FRA ISLANDS VÆXTRIGE, II. VATNS-
DALENS VEGETATION, af Stefán Ste-
fánsson. (Særtryk af Vidensk. Medd. fra
den natnrh. Foren. i Kjöbenh. 1894).
Áður heflr þessi höf. ritað »Fra Islands
Væxtrige« I. Nogle nye og sjældne Kar-
planter, samlede i Aarene 1888—89 (prent-
að í sama riti 1890). Eg hefi áður minzt
nokkuð á þá ritgerð (Þjóð. XLII. Nr. 54).
Hún sýndi að höf. var líklegur til að vinna
mikið gagn með plantfræðilegum rann-
sóknum, og auka þekkingu manna á plöntu-
lifi landsins. Siðan heflr hann haldið fram
rannsóknum sínum á ýmsum stöðum. Þessi
ritgerð, sem hjer er um að ræða, en um
plöntulífið í Vatnsdalnum. Fyrst er nokk-
uð lýst landslaginu, og svo jarðvegi og
loptslagi. Síðan er plöntugróðrinum ná-
kvæmlega lýst, og skiptist sú lýsing i 3
kafla. Er þar lýst plöntugróðrinum, 1. i
dalbotninum sjálfum eða undirlendinu, 2.
í hlíðunum beggja megin 1 dalnum, og 3.
á hálsunum, er mynda daiinn millum sín
(Vatnsdalsfjalli og Víðidalsfjalli). Lýsing-
in sýnir, að plöntugróðurinn er mjög fjöl-
skrúðugur í Vatnsdalnum. Höf. hefir fund-
ið þar meir en helming allra kerplöntu-
tegunda, er þektar eru bjer á landi, og að
eins 16 kynþættir (»familíur«) ísl. ker-
plantna hafa eigi fundizt í Vatnsdal. Þess-
um 16 kynþáttum heyrir að eins til 21
tegund. Flestar þessar tegundir eru mjög
fágætar, eða eru bundnar við einstök hjer~
uð Jandsins, svo sem campanula (bláklukka).
Hún vex að eins í nokkrum hluta Þing-
eyjarsýslu, Múlasýslum, Austur Skaptafells-
sýslu og Fljótshverfinu (Grönlund telur
hana einnig fundna í Skagafirði). Blá-
klukkan er einhver fegurst planta hjer á
landi.
Ritgerð þessi er mjög fróðleg, og væri
mikilsvert að hafa slíkar lýsingar á plöntu-
gróðri flestra (eða helzt allra) sveita og
hjeraða landsins. Þá mætti sjá greinilega
að hverju leyti plöntulííið væri á annan
veg í einu hjeraði en öðru, og bera síðan
þenna mismun saman við mismuninn á
jarðvegi, landslagi, loptslagi o. s. frv. Þetta
gæti veitt mikinn fróðleik um plöntulífið
íslenzka, og auðgað plantfræðina. Auk
þess mættu slíkar lýsingar gefa margar
mikilsverðar bendingar um ræktun og með-
ferð plantna, t. d. um grasræktina.
Allir þeir, er kunna nokkura skyn á þess-