Ísafold - 20.07.1895, Blaðsíða 1

XemurútýmisteÍEnsinm eða
tvisv. í viku. Verö árg.(80arka
irjinnst)4kr.,erlendis5kr. eða
j l'/s dolí.; borgist fyrir miðjan
júlí (erlendis fyrir fram)L
•o
ISAFOLD
o
Uppsögn(skrifleg)bundin við*
áramót, ógild nema komin sje-
til útgefanda fyrir l.oktober.
Afgreiðslustofa blaðsins er í
Austurstrœti 8.
XXII. árg.
Reykjavik, laugardaginn 20 júli 1896.
61. blsð.
H. Chr. Hansen, störkaupmaðm (Rör-
holmsgade 3) í Kaupmannahöfn, byrjaði ís-
leuzka umboðsverzlun 1882, tekur að sjer
innkaup á vörum fyrir ísland, selur einnig
islenzkar vörur í Kaupmannahöfn og Leith.
Kaupir íslenzk frímerki fyrirhæsta verð.
Landsins mesta velferðarmál.
Þið haldið kannske, piltar, að það sje
stjórnarskrármálið.
Sauðir eruð þið, ef þið gerið ykkur
það í hugarlund.
Fíiri sem fara vill um skriflið það, stjórn-
arskrárfrumvarpið þeirra. Það er að eins
vissra orsaka vegna nauðsynlegt, að það
fljóti einhvern veginn gegnum þingið.
Brotið ailt og brenglað má það gjarnan
vera, af breytingum á þinginu, bara að það
fijóti. Og þó að það fljóti ekki nema á
cinu atkvseði, — það er allt hiðsama. Það
nær sínum tilgangi jafnt i'yrir því. Betra
þannig útleikið og marið fram með fullu
samkomulagsleysi heldur en að »óheilhiflug-
an« verði samþykkt, þótt rneð öllum þorra
atkvæði vseri í báðum deildum. Því »ó-
heillaflngan* spillir landsins mesta velferð-
armáli. Hún er sú meinvætt, sem aptr-
ar þingrofi og fyrirgirðir nyjar þingkosn-
ingar og ankaþing að sumri, en það er
sama sem að spilia mesta velferðarmáli
þjóðarinnar, sem er það, eins og hvert
mannsbarn veit, að — ritstjóri »Þjóðólfs«
komist á þing og að þingið verði að öðru
leyti þannig skipað, aðþaðgæti sóma síns
og hagsmuna þjóðarinnar með því að veita
áí'ram viðunanlegan styrk til landslcjala-
gafnsröðunar !
Þjóðin erheillum horfin og þingið þekk-
ir ekki sinn vitjunartíma, ef því dylst, að
þetta — þetta er landsins mesta velferð-
annál!
Verzlunarpistill.
Khöfn. 5. júlí 1895.
Verð á saltfiski hefir allt að þessu
verið allgott og fjekkst fyrir afhnakkað
an vestfirzkan saltfisk, sem kom með
»Laura« i maí, um 58 kr. fyrir skippd. og
öafhnakkaðan um 55 kr. en 40—44 kr.
fyrir smáfisk. Siðan hefir afhnakkaður
fiskur lækkað í verði af því markaðurinn
á Spáni er eigi góður sem stendur og
fiskur sá, sem var sendur þangað hjeðan,
likaði ekki og gat eigi haldið sjer í sum-
arhitanum. Seinna hefir austfirzkur fisk-
ur selzt fyrir 52 kr málsfiskur, 40 kr.
smáfiskur og 36 kr ýsa. En það eru
allar líkur til að verðið Jækki, þegar
meira kemur á markaðinn.
Fyrir norðlonzka ull munu tæplega fást
70 aurar nú sem stendur.
Æðardúnn er í lágu verði eða um 8 kr.
50 aura fyrir pundið af vanalegu ís-
lenzkum dún. Af hinum vanalegum lýs-
istegundum (bákarls, sels, hnisu og þorska)
er þorskalýsið í hæstu verði, þ. e. ef það
á annað borð er gott. Það þarf að vera
dökkt á litinn, vel soðið, hreint og gróm-
laust og svo lyktarlítið sem unnt er. Það
þarf því að bræða lifrina áður en hún er
orðin gýrtt, og eins láta lýsið standa nokkra
daga í opnum ilátum, áður en þvi eraus-
ið í tunnur. Norskt þorskalýsi þykir
bezt og fæst langtiun betur borgað en ís-
lenzkt eða færeyskt þorskalýsi. Það er að
eins frá einum stað á Islandi (Seyðisfirði)
að gott þorskalýsi kemur, sem er eins
vel borgað og norskt, enda mun það vera
brætt af manni, sem er kunnugur norsku
lýsi. Sútarar erleudis sækjast eptir þessu
lýsi til þess að gjöra stígvjelaleður vatns-
þjett. Það mundi fást langt um hærra
verð íyrir tunnutia af þorska lýsi, ef menn
kostuðu kapps um að hafa lýsið eins og
kaupendurnir hjer vilja hafa það. Þeir
sem vildu gjöra tilraunir í þessa átt, geta
fengið hjá mjer sýnishorn af þorskalýsi
eins og það er, sem þykir vera bezt.
Meðalalýsi er í háu verði, á annað
hundrað kr. tunnan, en líklega eru ekki
tök á að gjöra það almennt að verzlunar-
vöru á íslandi sem stendur.
Jakoh Gunnlögsson.
IMýjasta lokleysa „Þjóðó!fs“.
Nei, ekki á að fresta fundi til að fara
í mál, ef ágreiningur verður um, hver sje
rjettur skilningur á þingsköpum alþingis.
Það á að láta konung eða ráðgjafa íslands
skera úr! Svo mörg eru þjóðfrelsismál-
gagnsins orð, þ. e. signor »Þjóðó!fs«.
Finni forseti upp á þvi, að láta eigin geð-
þótta setja þinginu reglur — eða óreglur —
um, hvernig það eigi að haga sjer, í stað þess
að fara eptir þingsköpunum, þá á ekki
að fresta fundi, fara í mál, reka það fyrir
öllum rjettum og halda síðan áfram fund-
inum, þegar dómur er fenginn í hæsta-
rjetti á sínum tíma, heldur á að skrifa
konungi eða ráðgjafanum, og spyrja annan-
hvorn þeirra um, hvernig skilja eigi þing-
sköpin eða hvort heldur fara eigi eptir
þeim eða gjörræðis-dutlnngum forseta.
Annaðhvort mun þá eiga að fresta þingi
á meðan, þangað til úrskuröurinn kemur
handan yfir pollinn, eða þá að halda á-
fram, eptir höfði forseta auðvitað, — hans
vilji að ráða þangað til úrskurðurinn
kemur frá Khöfn með póstskipinu á sínum
tíma! —
Það md nú segja, að það er þæg skepna
í blaðsnepils-líki, sem lætur hafa sig til að
flytja annan eins hroðbullandi skynleysis-
þvætting og það, að alþingi hafi ekkert
atkvæði sjálft um skilning á sínum eigin
þingsköpum, heldur liggi slíkt undir úr-
skurð konungs eða ráðgjafa! Og ekki er
síður aðdáanlegt hið óviðjafnanlega þjóð-
frelsisfylgi, er lýsir sjer í annari eins
kenningu og þeirri, að konungur eða ráð-
gjafi eigi að skera úr, hvernig þing þjóð-
arinnar skuli beita sínum eigin fundar-
reglum.
Næst flytur skepnan (»Þjóð.«) sennilega
þákenningu, að alþingi eigi ekki einu sinni
.neitt með að velja sjer f'orseta, heldur liggi
það undir konung eða ráðgjafa!
Þjóðfrelsisleiðtoga-frjálslyndi.
Þegar umræðurnar fóru fram bjer um
daginn í neðri deild alþingis um stjórnar-
skrármálið, sótti jeg um að mega sitjavið
borð þingskrifaranna, meðan fundur stæði
yfir, sem fregnritari ísafoldar. Forseti bar
þá umsókn þegar undir atkvæði deildar-
innar, og var leyfið veitt með öllum at-
kvæðum. Svo var skýrt frá því í ísafold,
er á fundinum gerðist, eins og lesendum
blaðsins er kunnugt. Forseti liefur fundið
sig meiddan, sumpart af einhverju, sem
stóð í frásögninni um atferli hans á fund-
inum, sumpart af hugleiðingum á öðr-
um stað í blaðinu, er byggöar voru á
þeirri frásögn, en voru henni að öðru leyti
óviðkomandi, og hefur höfðað mál gegn
ábyrgðarmanni ísafoldar.
N'okkrum dögum síðar sótti jeg um
að mega sitja við sama borðið á fundum
það sem eptir væri þingtímans. Þá um-
sókn bar forseti ekki undir atkvæði, held-
ur svaraði mjer eptir 2 daga umhugsun
með eptirfylgjandi brjefi:
«í tilefni af brjefi yðar dags. 15. þ. m.
um að ,yður verði veitt leyfi, sem fregn-
ritara ísafoldar það sem eptir er af yfir-
standandi þingtíma, til að sitja við borð
þingskrifaranna meðan fundir deildarinn-
ar standa yfir, þá læt jeg yður hjer med
vita, að rúmið leyfir eigi, að þjer fáið
sæti við borð þingskrifaranna, en þar á,
móti vil jeg leyfa, að þjer fáið annað hag-
kvæmt sæti sem fregnritari, að því til-
sltildu að þjer ekki í annað sinn eða opt-
ar gefið mjer sem forseta eðnr þá öðrum
þingmönnum eða ílokkum þingdeildarinn-
ar tilefni til umkvörtunar eður kæru út at