Ísafold - 26.02.1898, Qupperneq 3

39
maímánac'iar 1887. Forvitnis-aðsókn-
in var svo mikil, að lögregluliðið varð
að loka götunni.
Dagana á undan hafði blöðunum
verið tíðrætt mjög um þénnan útlenda
trúflokk og nítfc hann með hörðustu
orðum, svö að almenningur koin vel
undirbúinn á samkomuna. Olætin,
meðan á henni stóð, voru gífurleg.
Kvöld eptir kvöld var salurinu troð-
fullur, sömu atburðirnir gerðust aptur
og aptur, sömu hlátursköllunum
rigndi yfir fyrirliðana, sömu háðungar-
orðin kváðuj»ið um salinn þveran og
endilangan. Stundum lenti allt í
handalögmáli, og lögreglan varð að
taka í taumana.
Alþýða manna tók honum roeð |
eindreginni fyririrlitning. yfirvöldín
með sektum og lögrc glufoi'boðum.
»Eptir 10 ár er herinn svo orðinn
öflugt • fjelag í Danmörk, fjelag, sem
allir bera hlýjan hug til og allir vilja
styðja. Sömu yfirvöldin, sem fyrir 10
árum sektuðu hann íyrir hverja sam-
komu, sem hann hjelt, gefa honum
nú meðmæli sín og aðstoða hann í
starfseminni.
Svona hefir honum tekizt, á jafn-
stuttum tíma, að ávinna sjer virðingu
manna, sem óhjákvæmilég er fyrir
hverja hugsjón, sem á að geta staðizt
og náð þroska. Og á sama hátthefir
byrjunin og framhaldið verið fyrir
honmn, hvervetna þar sem bann
hefir starfað — það er að segja næst-
um því í öllum löndum í öllum heitns-
álfum«.
Nú veitir Hjálpræðisherinn forstöðu
mörgum stofnunum hjer og þar um
Danmörk. Hjer skai miunast ánokkr-
ar af þeim, sem í Kaupmannahöfn
hefir verið komið á fót.
Tvö gistihús á hann yr snauða
menn, sem til samans taka 280 manns.
Árið 1896 voru 122, 179 manns þar
nætursakir. Aðdragandinn að því, að
hinu fyrra var komíð upp, var ein-
kermilegur. Liðsforingjum hersins
hafði komið til hugar að stofna það
og höfðu ráðfært sig við. lögreglustjórn
Kaupmannahafnar., En lögreglan taldi
þess enga þörf, hugði ekki, að það
mundi verða notað. Svo var það
einu sinni, S'-m optar, að herinn hjelt
samkomu að feveldi dags. Að sam-
komunni liðinni voru loksins allslaus-
■ ir menn, sem ekki vildu fara út, af
því að þeir höfðu að engum náttstað
að að hverfa. Eptir nokkra rekistefnu
var þeim svo leyft að leggjast fyrir á
gólfinu í samkoniusalnum. Næstu
kvöld urðu þeir fleiri og fleiri, sem
báðust gistingar, og eptir 3—4 vikur
voru þeir orðnir 500, sem hýstir voru
á þennan hátt. þá var sjón orðin
sögu ríkari, að því er þörfina snerti.
Efnamenn fóru að gefa honum fje til
að koma gistihúsinu upp, og svo hafði
hann eignazt það innan skamms. Nii
eru þau orðin 2, eins og áður er sagt,
og hefir annað þeirra baðhús og sótt-
hreinsunarofn.
Tvö athvarfshús á herinn fyrir at-
vinnulau3a menn. f>ar höfðu 9213
leitað sjer vinnu árið 1896. Sömu-
leiðis hefir hann og stofnað hæli fynr
óskírlíft kvennfólk, setn bæta vill ráð
sitt. þar læra þær ýmsa algenga
nauðsynjavinnu. þegar trygging þyk-
ir fengin fyrir því, að þær reynist
stöðpgar í betrunaráformi sínu, er
þeim sjeð fyrir atvinnu.
»Vöggustofur« svokallaðar eru meðal
stofnana hersins í Kaupmannahöfn.
l>aer eru tvær, og er börnum þarveiít
viðtaka og annazt um þau, meðan
^Qseðurnar eru í vinnu.
þá er ekki hvað minnst vert um
heimilið fyrir sakamenn, sem lausir
hafa verið látnir. Að því, er stjórn
þess snertir, einkum upptöku manna,
Stendur herinu í sambandi við stjórn-
endur fangelsanna og betrunarhúsanöa.
Herinn hefur og stöðvar í þeim
pörtum bæjarins, sem mest, er fátækt-
in og siðspillingin, líknar þar þúsund-
um anmingja árlega, bæði með hjúkr-
un og matar-og penÍDgjagöfum.
Fatadeiidina er og vert að minnast
á. |>ar er tekið móti gömlum fötum,
sem gefin eru, gert, við þau og þau svo
xeld fátæklinguin með því verði, sem
viðgerðin nemur — fyrir eina eða tvær
krónur alfatnað,
Ýmsar fleiri stofnanir hans mætti
nefna. En þetta nægir til þess að
gefa mönnutn hugmynd um, hverja
þýðing herinn þegar hefur fengið í
Kaupmannahöín.
f>egar greinin í »I!lustreret Tidende*
var rituð, voru 95 herflokkar (Korps)
í hérnum í Danmörku, 255 liðsforingjar
og 3000 liósmenn. Síðan hafa þessar
tölur hækkað að mun.
»Saga, Hjálpræðishersins er sa.a um
andstreymi og þolgæði og sigur«, seg-
ir blaðið.
»Sjaldan hefur nokkur hugsjón þurft
að berjast við meiri fyrirlitning, napr-
ara háð, nje örðugri óvini. En sjald-
gæft er það jafnframt, að nokkur hug-
sjón hafi á jafn-stuttum tíma a'lað sjer
annarar eins góðvildar meðal mótstöðu-
tnanna, nje fengið aðra eins útbreiðslu.
Menn getur greint á við Hjálpræð-
isherinn urn hina »andlegu starfsemi«
hans, kunnað illa við hina háværu
baráttu hans fyrir trúarbrögðunUm —
en framkvaundum hans verður ekki
móti mælt. Og virði menn að eius
fyrir sjer starfsemi hans fyrir þjóðfje-
lagslífið, þá hljóta þeir að dást að
því, hverju hann hefur feugið áorkað, .
og óska honurn enn meiri vaxtar og
viðgangs.
f>að er ekki heldur fyrst nú, að
ýmsir af vorum helztu mönnum hafa
stutt hann. En samt sem áður fjekk
hann fyrir skömmu fyrst fnlla viður-
kenniíig af hálfu embættislýðsins í
Danmörku, þegar Booth hershöfðiogi
hjelt fundinn í sal Iðnaðarmannafje-
lagsins, fund, sem æðstuyfirvöldunum
var boðið á. Hjer eptir mun fylgið,
sem hans mikla starfsemi fær, stöðugt
fara vaxandi, og hann geta hjálpað
fleirum Og fleirum af þeim ótölulega
sæg,1 sem hjálpar þarf«.
Tóviunuvjelar
ætla Vestfirðingar að eignast í sum-
ar og hafa þær í Ólafsdal. Sýslu-
nefndirnar 3 næstu, Dála, Stranda og
Austur-Barðastrandarsýsla, hafa telcið
15,000 kr. lán í því skyni — amts-
ráðið hafði veitt samþykki til 20,000 kr.
lántöku — og fengið það í hendur -5
manna fjelagi, er vjelarnar ætla að
eignast og halda þeim starfaudi, gegn
veði í þeim og væntanlegu vinnuhúsi
yfir þær að f, en góðu jarðarveði að
þessir 5 menn eru: Torfi skólastjóri
Bjarnason í Ólafsdal, Ellfert Jóhann-
esson búfræðingur í Ólafsdal, Einar
Guðbrandsson bóndi í Hvítadal, Gutt
ormur smiður Jónsson í Hjarðarholti
og Benidikt Magnússon frá Tjaldanesi,
sem stendur kennari í Olafsdal. Hefir
hr. Ellert Jóhannesson verið hjer í
vetur við vjelarnar á Álafossi, að
kynna sjer vinnuna, og sigldi um dag-
inn (13. þ. m.), ætlar að dvelja er-
lendis nokkra rnánuði, í Danmörku,
til * að fullkomnast í því starfi ; það
er hann, sem á að stjórna tóvinnu-
stofnun þessari í Ólafsdal. Hr. Torfi
Bjarnason fór og utan með póstskip-
inu að sjá um kaup á vjelunum og á
viði í húsið yfir þær; fer til Noregs í
því skyni og býst ekki við að geta
komið aptur fyr en í maímán. —
þ>að er kaldavermsl í áuni í Olafsdal
og því líkur til að vatn þrjóti þar ekki
í frostum. Vjelahúsið á að standa
7—800 föðmum ofar í dalnum en skól-
inn. Vatninu þarf að veita að því 40
faðma í stokk.
H. Th. A. Th-omsen
kaupmaður er nú elztur verzlunar- j
borgari hjer í höfuðstaðnum, 40 ár í i
gær frá því hann fekk borgarabrjef og
gerðist kaupmaður liji-r, að föður sín-
um látnum þá um veturinn, Ditlev
Thomsen kaupmanni; hann drukknaði
á póstskipinu Soloven undir Svörtu-
loptum 26. nóv. 1857; var : lesvíking-
ur að uppruna, en hafði alið hjer
mestan aldur sinn, dugaudi og áhuga-
ruikill framfa'ramaður.
II. Th. A. Thomsen fekk snemma
orð á sig fvrir áreiðanleik í viðskipt-
um og ýmsa góða kaupmannskosti.
Verzlun hans blómgaðixt vel með tím-
anum. Fyrir mörgum árum — ept-ir
að hann var raunar fluttur búferlum
til Kaupmannahafnar — reisti hann
hjer uýja búð, sem er helzta verzlun-
arstórhýsi hjer og veglegasta, eptir
því sem hjer gerist. Fyrir 15 árum,
á 25 ára verzluuarafmæli sínu, gaf j
hann talsvert fje til nokkurra þarf- j
legra stofnana hjer í bænurn (barna-
skólans, styrktarsjóðs verzlunarmanna j
o. fh). Nú í vetur, vegna 40 ára af-
mælÍ3Íns, . gaf hann að miklu leyti j
nýja stundaklukku í dómkirkjuna hjer, j
bezta grip, sem slær ekki emungis á j
stundamótum, heldur hverjum fjórð- |
ungi stundar. — Atvinnubræður herra
Thomsens, kaupmenn hjer í bænum
og verzlunarstjórar, sendu honum
skrautritað samfagnaðarávarp með
póstskipinu um daginu, er afhendast
átti í gær, afriiælisdaginn, sern og
minnzt var hjer í bænnm með veifu á
hverri stöng.
Sonur II. Th. A. Tomsens er Ditlev
Thomsen konsúll, fyrv. landsgufu-
skipsfarstjóri, og hefir komið til orða
að hann tæki við verzlun föður síns
hjer í vor, þótt engan veginn sje það
fullráðið. Hann sigldi um daginu
snöggva ferð með póstskipinu, ásarat
konu sinni, er hann var nýkvæntur
(10. þ. m.), Ágústu Hallgrímsdóttur
biskups.
Veðrátta
er stöðugt. fremur hörð hjer um
slóðir og fannfergja miklu meiri en
venja er til hjer á suöurlandi. Jarð-
laust hvervetna, þar sem til hefur
spurzt og færð hin versta.
A Vestfjörðum hefur varið veðra-og
hríðasamt mestallan síðasta mánuð.
Faxaflóapriifubátiirinn
»Beykjavík« er væntanlegur hingað
frá Noregi nm mánaðamótin apríl —
maí og byrjar ft-rðir sínar hjer 6.—7.
maí. Hefir verið gert mikið við hann
í vetur, lálið á hann nýtt umfar ofan-
sjávar og uýit þilfar í hann allan,
ný.gufuvinda o. fl.; er nú rnetiun
fyrsia floklcs gufuskip. rnda kvað við-
gerðin haía kostað 16,000 kr. Líkað
ahnenningi mikiö vel við bát þennan
i fyrra, og roun þá eigi síður nú,
þannig umbættan.
Pi’tur noKkur
hefst hjer við í vetur, er Vilhjálm-
ur heitir Jónsson og kvað vera bróðir
Kletnenz Jónssonar, eyfirzka stjórn-
málaskörungsins haldinorða og Vina-
minnis-veizludýrlingsins. Piltur þessi
hefir einhveru tíma beyrt naálsháttinn:
»Ber er hver að baki nema sjer bróð-
ur eigi«, hervæðist og gengur fram á
völlinn fyrir haun með miklum víga-
mannslámm og skoplegum. En hann
veit ekkert um, þekkir ekkert og skil-
ur ekkert mál það, sem hann er að
gefa sig frain í; væri því óðs manns
æði að láta svo lítið að anza honum
einu orði urn það. Hitt genr hann,
að dæmi ónefDdra blaða-prúðmennaog
alþekktra þó, að hann hreytir heimsku-
legum illmælum og fúkyrðum í rök-
seœda stað, og brennir sig fyrir það
í putana á hegningarlögunum óðara
en hann tekur til pennans. það varð
•erindið, sem pilturinn átti í Lónið«.
Biskup vor
stígur í stólinn í dómkirkjunni við
miðvikudagsguðsþjónustuna næst (2.
marz).
Dánir.
Norðanlands: Jún bóndi Siyurgeirs-
son, Jónssonar prests í Beykjahlíð, að
Hvarfi í Bárðardal; hafði lengi verið
hreppstjóri í Ljósavatnshreppi. —
HalLjrímur Einarsson Túorlacius á
Grundc í Eyjafirði; hafði búið mörg ár
á Hálsi í Eyjáfirði og verið hrepp-
stjóri lengi.
Eystra: Sigurðnr nokkur Markússon
fannst um jólaleytið á fjallinu milli
Seyðisfjarðar og Mjóafjarðar, hafði leg-
ið þar 4 sólarhringa, en var þó með
lífsmarki, og dó rióttina eptir að hann
fannst. Hafði verið drukkinn, þegar
hann lagðist fyrir á fjallinu.
A Vestfjörðnm: Guðmundur Helgá-
son, bónda Einarssonar á Látrum í
Mjóafirði, um tvítugt. — Herdis Sig-
urðardóttir á ísafirði, ekkja Kristjáns
heitins Matthíassouar skipstjóra.
1871. Júbilhátíö 18Í)G. *
Hinn eini ekta
6RAMA-L1FS-ELIXIR.
Wleitingarhollur borö bitter-essenz.
Allan þann 'áráýjölda, sem almenningur hefir við haft bitter þenna,
hefir hann áunnið sjer mest álit allra wrator lyfja og er orðinn frægur um
heim allan. Hann hefir hlotið hin hcestu heiðursverðlaun.
þá er menn hafa neytt Brama-lífs-Elixírs, færist þróttur og liðugleiki
um allau líkamann, ýjúr og ýramgirni í andann, og þeim vex kœti, hugrekki
og vinnuáliugv, skilningarvitín skerpast og unaðsemda lífsins fá þeir notið
n,eð hjartanlegri ánœgju.
Sú hefir raunin á orðið, að engiun bitter samsvarar betur nafni sínu
en Brama-liýs-elixír, en hylli sú, er hann hefir koraizt í hjá almenningi
hefir valdið því, að fram hafa komið ýmsar einkisverðar eptirstælingar,
vjer vörum við.
Kaupið Brama-líýs-elixír vorn dnungis hjá þeim verzlunum, er söluum-
boð hafa. frá vorri hendi, sem á Islandi eru :
er
Akureyri: Hr. Carl Höepfner.
----- Gránuf, jelagið
llorganie.s: — Johan hange.
Dýrafjörðu;: N. Chr. Gram.
íiúsavik: Örum & Wultf.
Keflavík: Hr. H. P. lluus verzlun
Knudtzcm’s verzlun.
Sauðárkrókur: Gránufjelagið.
Seyðisfjörður: ----
Siglufjörður: ----
Stykkishólmur: N. Chr. Gram.
Vestmannaeyjar: I. l’. T. liryde.
Vík pr. Vestinantia-
eyjar: Hr. Haldór Jónsson.
Ærlækjarsel: Hr. Sigurðr Gunulaugsson
Reykjavik: Hr. W. Fiseher.
Raufarhöfn: Gránufjelagið.
Einkenni: Blátt Ijón og gullinn hani á glasmiðanum.
Mansfeld-Búllner & Lassen,
hinir einu sem búa til hinn verðlaunaða Brama Lifs-Elixir
Kaupmannahöfn, Nörregade 6.