Ísafold - 24.09.1898, Blaðsíða 2

230
ekki sjaldan verið minst í blöðum á
heilsuhnignun hennar og ellilasleik.
|>að ástand mun og hafa ýtt undir
heimsóknartilstreyminu, og sumum
kann að hafa dottið í hug, að hér
kynnu hinstu kveðjur vera að flytja
og heimta.
Máli þeirra Holms og Larsens ernú
vísað sem sakamáli til dóms.
Vinstrimenn ætla, að þeim takist
að auka lið sitt tveim mönnum í Iands-
þinginu; svo hafa kjörmannakosningarn-
ar gengið þeim í vil.
vetna verið til að gera sér greiða.
Gistihúsið á Akureyri er eini staður-
inn hér á landi, sem hann hefði ekki
viljað koma á. þar var á honum
gerð féflettingartilraun með reikningi,
sem ekki náði nokkurri átt eftir
viðurgjörningnum.
jþegar hr. Hanson hafði skýrt oss
frá ferð sinni, barst talið eðlilega að
umræðum þeim, sem átt hafa sér stað
hér á landi út af landsímanum og
hver hætta væri á því fyrir Eeykjavík, að
símasambandið slitnaði fremur við og
við, ef sæsíminn væri lagður á land á
Austfjörðum.
Hr. Hanson svaraði greiðlega spurn-
ingum ísafoldar því viðvíkjandi.
»Sú hætta er ekkert annað en hug-
arburður«, sagði hann. »Hér á landi
væri 8i'mi í langtum minni hættu en
í flestum öðrum fjallalöndum. Hér
væri auk þeas anðvelt að gera við
hann tafarlaust, ef hann kynni að
slitna, og það getur hver óvalinn mað-
ur gert. Ekki þarf að óttast að stólp-
arnir brotni, því að hór koma ekki
þau veður. Helzt væri það af skrið-
um, en svo má hafa hliðsjón á þeirri
hættu, þegar síminn er lagður.
Sannleikurinn er sá, að simasam-
bandi Eeykjavíkur við umheiminn er
miklu óhættara, ef sæsíminn er lagður
á land á Austfjörðum og svo landsími
þaðan hingað, heldur en ef lendingar-
staðurinn verður hér sunnanlands.
Hættan er ekki bundin við landsím-
ann — það gerir minst til þó að hann
slitni. Við hann má ávalt gera á ein-
um til tveimur dögum. En á sæsím-
anum er bilunarhættan margfalt meiri,
og slitni hann, t. d. í októbermánuði,
er engin von um viðgerð fyr en í júní-
mánuði næsta ár. Nú er sjávarbotn
fyrir suðurlandi miklu verri, eftir því
sem öllum ber saman um, heldur en
austanlands, svo miklu verri, að vel
getur verið að bilunarhættan hér syðra
sé alt of mikil, þar sem botninn er á-
gætur eystra. Og ekki þurfa menn
heldur að óttast að ís verði símanum
þar að grandif.
— »Eruð þér sömu skoðunar við-
víkjandi kostuaðinum við landsíma-
lagninguna, eftir rannsókn yðar í sum-
ar, eins og þér voruð í vor?« spurði
ísafold.
»Já, að mestu leyti. I ágizkun
minni í vor taldi ég ekki með grein-
ina til ísafjarðar. Að henni meðtalinni
verður kostnaðurinn eitthvaó á 6.
hundrað þúsunda króna.
*En hver von er nú um, að vér fá-
um símann, ef vér Islendingar leggjum
það fram, sem oss er ætlað?»
Viðvíkjandi því atriði vildi hr. Han
son ekkert láta eftir sér hafa. En auð-
vitað er ekki það nema getgátur út í
loftið, sem sum blöð vor hafa flutt,
að nú sé vonlaust um málið. það
liggur líka í augum uppi, hvort félag-
ið mundi vera að kosta upp á þessa
rannsókn í algerðrí vonleysu, bara að
gamoi sínu'
Messur tvær
á morgun í dómkirkjunni: á hádegi
stígur cand. Sigtryggur Guðlaugsson í
stólinn; og kl. 5 síðdegis síra Júnas A.
Sigurðsson (fyrir beiðni ýmsra manna í
söfnuðinum).
Útlendar fréttir
Khöfn 8. sept. 1898.
Veðkatta. Um miðju umliðins mán-
aðar tók að hlýna í veðri og í nokk-
urn tíma kendi í Danmörk venjulegs
sumarveðurs. En um leið var títt
um þrumur, og nóttina milli 22.—24.
hafði eldingum lostið niður á Jótlandi
á alt að 80 stöðum, og höfðuþærgert
mikinn hýbýlaskaða og útihúsa, orðið
4 mönnnm að bana, en valdið víða
stakkabruna, tjóni nautgripa, fénaðar
og svína; enn fremur spilt ökrum og
eftirtekju til mikilla muna.
Voðaviðbukðub. f>ó nú sem oftar
sé fleiri en eins að geta, skal minnast
á þann, sem í gær barst frá Kanada,
eða á járnbrautarslys, þar sem lestin
rann á flutningsvagna og 18 manna
biðu bana, en 10 hlutu banvæna
lemstra.
Ofriðukinn. Honum til fulls lokið,
er Mamlla gafst upp 13. ágústmán.,
sótt bæði frá sjó og landi. Eriðar-
fundurinn í París byrjar þá, er stjórn-
in á Spáni hefir náð samþykki þings-
ins til þeirra höfuðgreina sáttmálafor-
spjallanna í Washington, sem hún
hefir fallist á og annara fleiri, sem er-
indrekar Spánar reyna fram að fylgja.
Við ýmsu tortryggilegu enn búist frá
þingsins hálfu, en lykta vænst fyrir
miðjan mánuðinn.
Eulltrúar Bandaríkjanna við sátt-
málagerðina í París eru þeir Day, ráð-
herra utanríkismálanna, Davis (frá
Minnesota) úr öldungadeildinni, og
Merrit hershöfðingi, er stýrði landhern-
um við Manilla.
Nýjunöafkegn. f>ann 24. ágústm.
kom sú furðufrétt frá Pétursborg, að
Nikulás keisari hefði látið Muravjeff,
ráðherra utanríkismála, færa öllum
erindrekum útlendra ríkja það boðs-
bréf eða áskorun frá sér til höfðingja
sinna, að senda ásamt sér sjálfum
fulltrúa á alþjóðafund til ráðagerða og
samninga um að takmarka útgjöld til
herbúnaðar, og tryggja svo friðarhorf
landa og þjóða á milli. I bréfinu
skorinort fram tekið, að sem nú sé
áfram haldið reiði flest ríki og þjóðir
að ókljúfandi vandræðum til lykta, já
að hreinni örvinglun. Allir viti, hvernig
hundruðum miljóna sé eingöngu varið
til morðvopna og glötunarvéla, er nýj-
ar og nýjar finnast.
Boð keisarans honum virt til heið-
urs og sóma, og hjá flastum tekið sem
nýrri bergmálan orðanna: tfriður á
jörðu!« þó nokkuð misjafnt sje undir
tekið í blöðum, eftir því sem flokka-
deildum hagar, t. d. á Englandi. Með-
al hinna fyrstu, sem svöruðu, voru
konungar Norðurlanda og soldán í
Miklagarði, allir með ljúfasta móti, og
segjast senda fulltrúa með beztu von-
um og trausti.
f>að voru einkum Frakkar, eftir
blöðum þeirra að dæma, sem áttu bágt
með að vita, hvaðan á sig stóð veðrið.
|>á furðaði á, að boðskapurinn skyldi
koma frá bandavini sínum, sem hlyti
að vita, að hinn vaxandi herbúnaður
stafaði frá engu meir en þeim ofbeldis-
órétti, sem framinn var gegn Frakk-
landi 1870—71.
IJm málið margt og mikið spjallað,
en flestir virðast þó á því vera, að
fundurinn muni sóttur, en hjá ágrein-
ingi verði eigi komist, og líkast til
muni verða að draga úr mörgum höf-
uðkröfum. Samt kunni að takast, að
draga þjóðir og ríki frá ófriðarkergj-
unni og færa þær að undirbúningi frið-
araldar, þar sem gerðardómar ráða
meiru en vopnaviðskifti.
ÓVÆNT UPI’GÖTVUN í PABÍS. HÚn
varðar fals og pretti, sem standa
í sambandi við áfellisdóm Dreyfuss.
I fyrri fréttum var getið ura, að her-
málaráðherrann Cavaignac af þrem bréf-
um, sem hann las upp á þinginu, kall-
aði eitt mestu varða um sök Dreyfuss
af þeim gögnum, sem komið hafa í
hirzlur njósnardeildar hershöfðingja-
ráðsins. það var eftirrit af bréfi eða
grein bréfs, frá hermálaumboðsmanni
í sendiboðasveít þjóðverja til sam-
kynja umboðsmanns frá Italíu. I því
stóðu þessi orð: »Eg á ekki neitt
framar saman að sælda við varmennið
Dreyfuss«. Ollu sem nýju neti trúað
af hervinaflokkum þingsins. Nú hefir
þó ekki lengra um liðið en til ágúst-
mánaðarloka, er allir fengu að vita,
að höfuðstjóri njósnardeildarinnar, Hen-
ry yfirliði að nafni — einn af þeim,
sem ötulastir báru sakavottorð, er
Dreyfuss var dæmdur — hafði játað
fyrir Cavaignac, að hann og enginn
annar væri höfundur að bréfinu. Eáð-
herrann sá sér einn kost nauðugan,
að senda yfirliðann í varðhald. Hér
fanst hann örendur daginn á eftir, og
hafði með rakhníf skorið lífæðarnar
í sundur á báðum höndum.
Hér er ný Parísar-þruma komin lír
heiðum himni, og fjöldi blaða gall við,
að nií hljóti stjórnin að taka Drey-
fussmálið til nýrra prófa. Flestir ráð-
herranna fallast á þær kröfur, og við
það segir Cavaignac sig úr ráðaneyt-
inu. I hans stað er kominn sá, er
Zurlinden heitir.
Á löngu mun vart líða, áður endur-
prófan Dreyfussmálsins verður boðuð,
ogþegar hún byrjar, má búast við að
þeim fjölgi, sem ákærðir hafa verið
fyrir fals og pretti, eða komast í tölu
þeirra du Paty de Clams,, Esterhazy
og fl. Má þó nú kalla, að orð Zola
hafi rætst, er hann sagði, þegar mál
hans byrjaði: »Nú er sannleikurinn
á ferð kominn«.
Frá omdukman; gordons hefnt.
Svo er í skjótu máli frá að segja, að
Herbert Kitchener hélt her sínum til
bardaga við kalífaherinn í vígjunum
við Omdurman 2. þ. m. Sagtaðhann
væri skipaður 35 þús. manna. Vörn-
in harðfengileg lengi framan af, en
mannfallið óx með hverjum tíma sök-
um yfirburða hinna í herkænsku og
snarræði og ágætis skotvopnanna.
Lyktirnar urðu, að meiri hluti kalífa
liðsins féll og særðist. Sumar sögur
segja 10 ^nis., aðrar 15 þúsundir. |>eir
skiftu og þúsundum, er handteknir
urðu. Kalífinn lagði á flótta með
nokkur hundruð manna suður að Kor-
dofan. Eftirför veitt, náðist ekki, en
henni mun síðar áfram haldið. Mann-
skaði Englendinga og Egipta talÍDn
um 400 manna, fallinna og særðra.
Ný.jar kóstur á krít. I fyrra-
dag byrjuðu Mahómedsraenn á ó-
hemjulátum í Kandíu, og vildu
ryðjast inn í skrifstofu, þar sem
Englendingar höfðu skipað enskum
mönnum til umsjónar á tíundarheimt
un, og er þeim var frá vísað, stungu
þeir varðmanninn til bana. Varðsveit
Englendinga hlutaðist nú til, en var
of fáliðuð til að stilla atvíg hinna á
kristna menn um alt íbúðarhverfi þeirra.
|>eir komu og fram húsbrennum. Er
mælt að 20 hafi beðið bana, en 50
fengið lemstrasár. |>ví er og við bætt,
að varakonsúll Englendinga hafi brunn-
ið inni í húsi s/nu. Sögurnar eru ekki
greinilegar, en í morgun heyrðist, að
stilfe væri til friðar.
Danmörk. Á afmælisdag sinn ígær
átti drotning vor og allur gestasægur
hennar blíðu veðri að fagna. Hún
sat í stóli úti í hallargarðinum, og
svaraði þar hamingjuóskum og kurt-
eisi aðkomandi manna. Annars hefir
Fbá hollandi. Krýning Vilhelmínu
drotningar fór fram þann 6. þ. m. í
Amsterdam. Mikið látið yfir viðhafn-
ardýrð borgarinnar, ekki minna yfir
lotningaralvöru þingdeildanna og lýðs-
ins, en mest orð haft á tignar- og blíðu-
blæ yfir öllu fari og ræðum hinnar
ungu drotningar.
Svo heitir félag eitt hér í bænum,
og er það, eins og nafnið ber með sér,
bygt á kristilegum grundvelli. Eins
og áður hefir verið getið um í íslenzk-
um blöðum, hefir það fyrir tveim ár-
um stofnað deild, sérstaklega fyrir ís-
lendinga. Hér geta allir kristilega
sinnaðir landar komið, bæði sem gest-
ir og meðlimir; og marga skemtilega
og uppbyggilega stund höfum vér ver-
ið þar saman í vetur. íslenzka deild-
in heldur mót einu sinni í viku og þá
á kveldin eftir vinnutíma, en hús fé-
lagsins í Vendersgade 261 er opið all-
an daginn (9—10). þar er lestrar
stofa með helztu blöðum og allgott
bókasafn. Einnig má fá þar bæði
miðdegismat og málamat fyrir lítið
verð og alt af geta menn hitt þar
jafnaldra til viðtals. Ennfremur má
fá þar ódýra kensluíýmsum greinum.
f>að er tilgangurinn með þessum
línum að vekja athygli þeirra landa,
sem hingað ætla að fara í haust, á
þessu félagi, ef vera kynni, að ein-
hverjir vildu koma og verða hluttak-
andi í þeirri blessun, sem drottinn
vissulega mun veita oss í vetur, ekki
síður en undanfarandi ár.
Vér erum fúsir á að leiðbeina eftir
megni þeim löndum, sem snúa sér til
vor, er þeir koma hingað ókunnugir.
Verið velkomnir, kæru vinir, svo marg-
ir, sem viljið vera í félagskap við
kristna landa.
Drottinn blessi æskulýðinn íslenzka.
Kaupmannahöfn K. Vendersgade 261.
Knutur Zimsen.
Drotningarmorð.
Sá hryllilegi at'ourður gerðist suður á
Ítalíu, í Genúa, 13. þ. mán. (eftir að
póstskip var farið frá Khöfn), að
ítalskur bófi, óstjórnarliði eða vitfirr-
mgur, myrti keisaradrotninguna frá
Austurrfki, er þar dvaldi sér til heilsu-
bótar, með þjöl eða þjalarrýting, er
hann lagði í hjarta henni og hún beið
bana af samstundis. Hún var rúm-
lega sextug að aldri, f. 24. des. 1837,
hót fullu nafni Elisabet Amalie Eugenie,
og var dóttir Maximilians Jósefs, her-
toga frá Bayern, en giftist 17 ára
gömul, 1854, Franz Jósef Austurríkis-
keisara, er kom til ríkis 1848 og enn
lifir. |>au eignuðust 2 dætur og 1
son: Budolph, sem dáinn er fyrir
mörgum árum — varð fljótt um hann —;
eldri dóttirin, Gisela, á Leopold prinz
í Bayern, son Luitpolds prinz, er þar
hefir nú á hendi ríkisstjórn. Elísa-
bet drotning var atgerviskona mikil
og valkvendi; henni var mjög sýnt um
listir og íþróttir. Húd var nokkuð bil
uð orðin á geðsmunum, af ýmsum
raunum og mótlæti.
Kristilegt fólag
fyrir unga menn i Kaupmannahöfn.