Ísafold - 06.01.1900, Blaðsíða 3

7
Frumleikur og
röksenidir rektors.
*|>að geturðu sjálfur verið«, segja
Beykjavíkur-krakkarnir, þegar stungið
er að þeim einhverju miður þægilegu,
sem þeir ráða ekki við. Og sjálfsagt
í því skyni að sýna hinn óviðjafnan-
lega frumleik i rithöfunds-hæfileikum
sínum fer rektor eins að. |>egar Jsa-
fold segir frá *einurð r. fcíors«, ritar
rektor í þjóðólfi um »einurð liinarsv..
En það er ekki alveg nóg að vera
svona barmafullur af frumlegri fyndni,
eins og rektor, geta svona viðstöðu
laust (eftir 3 vikur) varpað fram jafn-
meinlegu svari eins og þessu: »jpað
geturðu sjálfur verið«.
Ofurlítið þarf líka af röksemdum,
ef maður vill á annað borð fara að
svala þrætugirni sinni og bera í bæti-
fláka fyrir ráðríki sitt og þjösnaskap.
Og auðvitað hefir rektor haft veður
af því.
jpær röksemdir eru ekki allar komn-
ar enn — hvort sem það kemur nú
til af því, að þessi andlega áreynsla
hefir orðið of mikil fyrir rektor, jafn-
framt jólagleðinni og bæjarstjórnar-
kosninga-vastrinu, eða af hinu, að
»þ>jóðólfi« hefir ekki þótt fæðan nógu
lostæt til þess að bera hana á borð
alla í einu, ekki matvandari en hann
er þó.
f>að er ekki nema sjálfsagt, að bíða
með að athuga þessar röksemdir,
þangað til þær eru allar komnar. En
trúað getum vér rektor fyrir því, að
hann má herða sig betur í »f>jóðólfi«
næst heldur en í gær, ef þessar stæl-
ur hans eiga að geta aukið veg hans
til muna.
Við fáum nú að sjá.
Bæjarstjórnarkosning.
Hér var kosið í bæjarstjórn mið-
vikudag 3. þ. m., af hærri kjósenda-
flokknum, þeim er gjalda mest til
sveitar, nær 300 á þeirri kjörskrá. f>að
var minni hluti bæjarstjórnarinnar, 4
af 9. f>eir sem frá áttu að fara voru:
Eiríkur Briem prestaskólakennari; H.
Kr. Friðriksson f. yfirkennari; dr. J.
Jónassen landlæknir og lektor |>órh.
Bjarnarson. Tveir þeirra skoruðust
undan endurkosningu, lögum sam-
kvæmt, með því engiun þarf að vera
í bæjarstjórn lengur en 6 ár í senn;
það voru þeir Eiríkur Briem og dr. J.
Jónassen.
Kosningu hlutu, til 6 ára:
Giiðm. Björnssou kéraðsl. m. 135 atkv.
Sighv. Bjarnason bankab. með 111.
f*órh. Bjarnarson lektor ineð 94 atkv.
Sigurður Thoroddsen ingenieur með
88 atkv.
Næstur þeim hlaut Björn Kristjáns-
son kaupm. 81 atkv. Aðrir, sem
kjöri voru, allir fyrir neðan 40.
Nær helmingur kjósenla átti þátt
ko8ningunni, eða 146 af 298. Nokkur.
ir fleiri sóttu kjörfund, en komu of
seint. f>að er óvenjumikið. Við síð-
ustu kosningu sams konar, 1894, komu
ekki nema 40 á kjörfund; en þá voru
reyndar meira en helmingi færri á
kjörskrá.
f>að er nýlunaa, hve óvenjumikið var
fengist við að undirbúa þessa kosn-
ingu núna. Mikiö af hinum mörgu
félögum bæjarins með tíð fundarhöld
og prófkosningar. Loks almenrur
undirbúningsfundur kvöldið fyrir kosn-
inguna, allfjölsóttur og fjörugur — stóð
meira en 3 stundir — og hafðist þar
fram samkomulag um einmitt þá 5, er
langflest fengu atkvæðin á kjörfundin-
um; einn þeirra hlaut úr að ganga, er
til kosninga kæmi, enda varð það sá,
er þar fekk fæst atkvæðin þeirra 5.
f>að er og eftirtektavert, að héraðs-
læknir Guðm. Björnsson, sem hafnað
var við síðustu kosningu, fyrir 3 árum,
■ 1 =F=
fær nú langflest atkvæði, kosinn nær
í einu hljóði; enda er það alkunnugt,
að mótspyrnan þá var alls eigi sprott-
in af neinu vantrausti á bæjarfulltrúa-
hæfileikum hans, heldur af sérkynjuðum
æsingi úr einstökum mönnum.
Vel fór það og, að hr. Sigurður
Thoroddsen komst í bæjarstjórn, hinn
eini kjörgengur mannvirkjafræðingur á
landinu; slíkrar sérþekkingar, sem hann
hefir til að bera, stórþarfnast hver
bæjarstjórn, því fremur, sem bærinn
er stærri.
IXorðmamia-samskotin.
Fyrirtaksvel er tekið áskoruninni í
sjðasta blaði _— í orði, hvað sem verð-
ur á borði. Svo er öllum hlytt til Norð-
manna, auk þess sem engin þjóð skilur
og þekkir betur en vér önnur eins
mannskaða-slys og hér ræðir um. Lílc-
legasta leiðiu til þess að hafa eitthvað
saman hór í bænum eru almennar kveld-
skemtanir: samsöngvar, sjótileikir, o. fl.,
eða þá tombóla; og hafa /msir til þess
færir bæjarmenn eða félög mikinn hug
á því.
í»ióðræknis-svikamylnan.
Fyr má nú vera blaðamensku-vesal-
dómur en að geta aldrei um frjálst höfuð
strokið fyrir logandi hræðslu um að
geðjast ekki þeim og þeim, Páli eða
Pétri, Jóni eða Sigurði, er hlutaðeig-
andi blaðræfill heldur sig eiga eitthvað
undir. Að hafa ekki fyrst og fremst
kjark til annars en að dansa alveg eft-
ir höfði fáeinna ráðríkra vina og kunn-
ingja, í þeirra þágu einna og ekki
annara, hversu greinilega sem það ríð-
ur í bág við almennings-hag. jpeim
er t. d. einhverra hluta vegna ami í
mjög mikilsverðu framfarafyrirtæki eða
áríðandi nytsemdarstofnuc; það hlynn-
ir ekki að eiginhagsmunum þeirra,
verulegum eða ímynduðum, svo ræki-
lega, sem þeir hefðu á kosið; og vægð-
arlaust er veslings-gagninu skipað að
taka í þann strenginn eða þá að þeir
færa sér í nyt heimsku þess og fá-
kænsku til að telja því trú um, að
þetta só það eina rétta. Valdamönn-
um má það aldrei segja til syndanna,
hvað sem þeir aðhafast aðfinningar-
vert frá almennu sjónarmiði, ef þeir
eiga eitthvað undir sér, það er gagn-
inu getur staðið einhver óhagur af.
Hitt er annað mál, að þurfi kunningj-
arnir eitthvað að svala sér á slíkum
manni og gagnið telur sér hættumeira
að misþóknast þeim, þá er vel komið
að beita tönnunum. En þó veit það
sér ríða lifið á, að þóknast almenningi;
þar er kaupendafjöldanum fyrir að
gangast. Fyrir vinina og kunningjana
eða valdamenuina verður það ef til
vill að amast við flestu eða öllu, er
þjóðinni horfir til þrifa. Aukið sjálfs-
forræði má hún meðal annars með
engu móti fá, vegna þess, að óvíst er,
að valdamennirnir eða vinirnir, sem
málgagnið þjónar, telji sér nokkurn
hag í því eða ábata; getur þvert á
móti ef til vill orðið til hagsmuna
mótstöðumönnum þess og þeirra, —
hugsa þeir.
En hvernig á það svo að halda
hylli almennings með þessu lagi, með
því að koma hvarvetna fram eins og
argasta afturbaldsmálgagn?
Til þess hefir það það ráð, að kjassa
lýðinn í orði sí og æ, kalla sig »þjóð-
«legt« og nóháðn (ætti að vera: öllum
háð) og frjálslynt, og djarfmælt í garð
höfðingjanna og þar fram eftir götun-
um.
jpað lag hafa líka féfanga-flagarar.
f>eir kjassa þá, sem þeir ætla sér að
hafa út úr fé eða annað liðsinni,
smjaðra fyrir þeim, eins og þeir bezt
geta, gerast elsku-vinir þeirra í orði,
til þess að eiga hægra með að laum-
ast í vasa þeirra.
Slík málgögn halda lýðinn jafn-
heimskan sér. Halda sig geta farið með
hann eins og tóan fór með hrafninn:
hún hældi honum fyrir, hvað hann
hefði ljómandi fallega rödd, til þess
að geta náð í kjötstykkið, sem hann
bar í goggnum.
f> tta skíra þau þjóðrækni. Mala
svo á þá þjóðræknis-svikamylnu alla
tíð, — eru alla tíð að streitast við að
mala sér þann veg gull úr vösum fá-
tækrar alþýðu, eins og ambáttirnar
mólu forðum gull til handa Fróóa
konungi.
Hafsteinn Pétursson
fyrv. Tjaldbúðarprestur í Winnipeg,
er þaðan farinn alfari og kominn til
Khafnar; lofaðist þar brátt danskri
stúlku og giftist henni að vörmu spori.
Tilhæfulaust kvað það vera, að hann
hafi nokkura atvinnu við Gyldendals
bókverzlun; hafði og að sögn aldrei stað-
ið til, þótt það væri látið í veðri vaka.
Póstkassar
eru nú komnir upp hér í bænum, að
dæmi þess er gerist annarsstaðar, 4 alls,
og tæmdir 1 sinni á dag, að morgni,
sem er heldur lítið, úr því verið var að
þessu á aunað borð. Burðargjaldið inn-
an bæjar á að vera 4 aurar, en 5 a,
frímerki verið notuð að sinui, með því hin
voru ólcomin.
Ný lög.
Fáein smálög frá síðasta þingi hafa
hlotið konungsstaðfesting 5. des.
17. Um friðun á Hallormsstaðar-
skógi;
18. Um að Staðarsókn í Súganda-
firði verði sérscakt brauð (breyt. á
prestakallalögum frá 1880);
19. Um ákvörðun verzlunarlóðar-
innar á ísafirði;
20. Löggilding verzlunarstaðar að
Suðureyrarmölum í Súgandafirði;
21. Löggilding verzlunarstaðar við
Norðurfjörð í Strandasýslu.
Óveltt brauð.
Útskálar í Kjalarnessprófastsdæmi
(Utskála- Hvalsness- og Kirkjuvogs-
sóknir).— Lán til húsbyggingar hvílir
á prestakallinu, tekið 1889, upphaflega
7500 kr., er afborgast með 300 kr. ár-
lega í 25 ár (Stj. tíð. 1889, B. bls.
78). — Metið 1696 kr. 88 a. — Veit-
ist trá fardögum 1900. Auglýst 6. jan.
Umsóknarfrestur til 20. febr.
Akureyri í Eyjafjarðarprófastsdæmi
(Akureyrar- og Lögmannshlíðarsókn-
ir). Með lögum 13. desbr. 1895 er
jörðin Hrafnagil lögð frá brauðinu til
Grundarþinga prestakalls; uppbótin
úr landssjóði til endurgjalds fyrir
Hrafnagil fellur burt (Stj. tíð,
1895. A. bls. 170). — Metið 1897 kr.
39. a. — Veitist frá fardögnm 1900. —
Auglýst 6. janúar. Umsóknarfrestur
til 20. febr.
Veðurathuganir
i Reykjavik eftir landlækni Dr J.Jónas-
sen.
s- ©*g Hiti (á Celsius) LoftVOg Vpftnrátt (millimwt.) v eouratt.
nótt |umhd| Ard. siÓd. árd. siód.
23. o + 3 134.1 736.6]Sv b djSv h d
24. — 7 + 7 749.3 759 5lN hv b!N hv d
25. -4- 5 + 5 762 0 762.0 N h IiN h h
26. -4- 5 + 2 762 0 769 6 N hv d N hv d
27. + 3 0 772.2 7o9.6N h b o h
28. -F 4 + 1 769 6 769.6 N hv h N hv b
29. —1— 7 + 7 767.1 762 0 N hv b N hv b
30. -F 7 + 4 759 5 759.5 N hv d N hv d
31. -r 7 + 5 7o2 0 764.5 N hv b N hv d
1. — 2 + 2 764 5 764.5 N hv b N h b
2. -F 3 0 764.5 764.5 a h b o b
3. — 4 + 3 769 6 761 ö! o b a h b
4. 4. 0 + 8 + 1 759 5 741 2 7ól 8|a h d a h d a h d
Gekk til norðurs að morgni h. 24. des. og
hefir verið hvass á norðan, oft hráðhvass
alt til h. 1. þ. á, er hann vægði að kveldi;
logn og hjart veður 2. og 3., fór svo að
rigna hinn 4.
Meðalhiti i des. á nóttu 2.1 (i fyrra + 2.1)
á hád. -f- 0.2 (í fyrra + 0.7)
Verzluuarfréttir.
þetfa var verð á ísl. vörum íKhöfn
dagana sem Vesta fór þaðan um miðj-
an f. mán.
Saltfiskur 63—64 kr. (skpd.), smá-
fiskur 60—61 kr., ýsa 44 kr., vorull
hvít 64 a. pd., mislit 43 a., æðardúnn
—12 kr.; sauðakjöt 40 kr. tunnan.
UU að hækka í verði. Gott útlit
með sölu á fiski.
Vendetta.
Eftir
Archibald Clavering Gunter.
XXXII.
III. kafli.
Fjórtándi kapítuli.
Símrit frá Gíbraltar.
Morguninn eftir er veður bjart og
sól skín í heiði yflr Monaco. f>að er
eins og Barnes verði innblásinn af nátt-
úrufegurðinni, meðan hann er að klæða
sig og hórfa út um gluggann.
»í dag«, tautar hann fyrir munni
sér. Svo lítur hann á höndina á sér,
til þess að gæta að, hvort hún sé ekki
jafn-stilt eins og hún á að sér, og seg-
ir svo hróðugur: »Skjálfhendur er eg
ekki minstu vitundU
Fröken Anstruther kemur nú ofan
til að borða morgunmat. I dag hefir
hún engan höfuðverk; hún lítur á
hann eftirvæntingar-augum; en jafn-
framt er eins og óttabragð á henni og
hún borðar mjög lítið.
»f>ér hafið alveg mist þá góðu mat-
arlyst, sem þér höfðuð, Enid«, segir
lafði Chartris.
»Já — og eg veit, hvernig á því
stendur«, segir Maud; hún hefir um
nóttina fengið alt hugrekki sitt aftur.
»J>að stafar af bréfinu, sem þú fekst í
morgun, mamma; því að þar stóð að
von sé á »hinum«.
»Hinum?«, segir móðirhennar. »Eg
skil ekki — ó, þú átt við Ferris lá-
varð!« Hún skilur þegar, að bún
muni hafa verið of opinská; því að
fröken Anstruther er orðin að einu
blóðstykki í framan, og Barnes ham-
ast. með hnífnum á nautaketssteikinni,
alveg eins og hann væri að fást við
þennan »hiun«. Lafði Chartris snýr
sér því að krakkanum óþekka:
»Hefi eg ekki sagt þér það í eitt
skifti fyrir öll, Maud, að þú mátt
ekki vera að hnýsast í bréfin mín?
Farðu upp og í rúmið!«
»En mamma — eg er ekki búin að
borða morgunmat enn!«
•Farðu upp, segi eg !«
»Mamma, eg er ekki búin —«
•Ætlarðu ekki að hlýða?«
»Mamma!« Maud er þá komin
nokkura leið frá borðinu og farin að
kveina.
Barnes lítur upp frá steikarbttanum,
og tekur ettir því, að frk. Anstruther
er líka farin. Hann stendur upp, fer
út a veggsvalirnar, kveikir sér í vindli
og aegir við sjálfan sig, eftir að hann
hefir blásið reykjarstrokunum út úr
sér noiíkurum sinnum: »En hvað
veðrið er gott«. Hann svipast um og
sér þá kjól, sem hann kannast vel
við, blakta f því horni garðsins, sem
fjærst honum er. þangað hraðar hann
ferðinm, fleygir frá sér vindlinum og
segir í lágum róm og blíðlegum:
»Enid« !
* *
*
Halfri klukkustund síðar kemur
Maud í hendingskasti inn í herbergi
Marínu og hvíslar að henni:
»Segið þér ekki eftir mér. Mamma
heldur, eg sitji í sneypuskotinu. —
Hlaupið þér ofan og bjargið henni
Enid !*
»Bjarga henni Enid? Frá hverju?*