Ísafold - 12.06.1901, Blaðsíða 1

Kemur út ýmist einu sinni eða
tvisv. í viku. Verð árg. (80 ark.
minnst) 4 kr., eriendis 5 kr. eða
V/t doll.; korgist fyrir miðjan
j'úlí (erlendis fyrir fram).
ISAFOLD.
Uppsögn (skrifleg) bundin við
áramót, ógild nema komin sé til
átgefanda fyrir 1. október.
Afgreiðslustofa blaðsins er
Austurstrœti 8.
XXVIII. ánr.
Reykjavík miðvikudaginn 12. júní 1901.
38. blað.
Biðjid ætíð um
OTTO M0NSTBD S
DANSKA SMJ0RLIKI, sem er alveg eins notadrjúgt og bragðgott eins og
smjör. Verksmiðjan er hin elzta og stærsta í Danmörku, og býr til óefað
hina beztu vöru og ódýrustu í samanburði við gæðin.
Fæst hjá kaupmönnum.
I. 0 0. F. 836219
Fornyripas. opið.md., mvd. og ld. 11—12
Lanasbókasafn opið hrern virkau dag
ki.12—2 og einni stundu lengur (til kl. 3)
lí/d., mvd. og ld. tii útlána.
Okeypis lækning á spitalenum á þriðjud.
og föstud. kl. 11 —1.
Ókeypis augnlækning á spitalanum
fyrsta og þriðja þriðjud. livers mánaðar
kl. 11—1.
Ókeypis tannlækning i húsi Jóns Sveins-
sonar hjá kirkjunni l. og 3. mánud. bvers
mán. kl. 11—1.
Landsbankinn opinn hvern virkan dag
ki 11—2. Bankastjórn við kl. 12—1.
4Fp2trii>
geta nýir kaupendur fengið ísafold
frá hálfnuðum þessum árgangi til
ársloka, þ. e. 40 tblöð.
I kaupbæti fylgja
2 sögusafnsbindi
sem sé sagan
YENDBTTA
sem er um
670 Ms. alls, fyrir þá sem kaupa
næsta árgang líka, og fá þeir fyrra
bindið jafnskjótt sem þeir borga þenn-
an (V2) árgang, en hitt um leið og
síðari árg. (1902) er borgaður.
ÍSAPOLiD er landsins lang ódýr-
asta blað eftir stærð, hér nm bii
helmingi ódýrari en hin.
Nýjar íjármarkaðsyonir.
Góðar fréttir eru það, sem D. Thom-
sem konsúll lætur ísafold flytjamönn-
um í dag, og vafalaust verða menn
samhuga í því að kunna honum beztu
þakkir fyrir ötulleik þaun og framfara-
áhuga, er hann hefir nú sýnt, ekki
síður en að undanförnu. Hér er sann-
arlega alt annan veg að farið en síð-
astliðið haust í kosuingabaráttunni,
þegar verið var að ginna kjósendur hér
með vouum um markað, sem engar
tilraunir höfðu verið gjörðar til að út-
vega og ekkert var annað eu hégómi.
Vitanlega hlýtur það nú að vaka
fyrir öllum, eius og líka Thomsen kon-
súll bendir á, að ekki sé sopið kálið,
þótt f ausuna sé komið. Vonbrigðin
að undanförnu draga eðlilega úr fögn-
uðinum, þangað til málið er komið í
framkvæmd, þó að þau dragi ekki úr
þakklætinu, sem hr. D. Th. á skilið
fyrir viðleitni sína. Mönnum er í
fersku minni, hvernig markaðsvonirnar
í Belgíu og á Frakklandi brugðust fyr-
ir fáum árum, og þá ekki sfður, hvern-
ig fór um markað þann á Bretlandi í
fyrra, er þeir Copland og Ásgeir Sig-
urðsson bundust fyrir með ötulleik og
einlægum vilja. Og fyrir því er ekki
nema skiljanlegt, að bændur líti á
málið af svo mikilli bölsýni fyrsta
sprettinn, að þeim finnist fréttin betri
en svo, að þeir megi gera sér miklar
vonír um framkvæmdir.
Ganga má og að því vísu, að ná
verði gerðar sams konar tilraunir til
þess að spilla þessum markaðsvonum,
eins og gerðar voru áður, þegar Thom-
sen konsúll gekst fyrir að útvega oss
markað í Belgíu og á Frakklandi, og
af sömu mönnunum. En óneitanlega
er vonandi, að þær takist ekki jafn-
greiðlega nú, þar sem þessum væntan-
legu skiftavinum vorum er kunnugt
um þau brögð, er þá voru í frammi
höfð, eins og hr. D. Th. skýrir frá.
Hvað sem því nú líður og hvort
sem árangurinn kann að verða mikill
eða lítill, þá er það auðsætt, að hr.
D. Th. hefir tekið í málið einmitt á
þann hátt, sem í það á að taka, þar
sem hann hefir ekki látið við það sitja
að halda kyrru fyrir og býsnast út af
vandræðunum, telja sjálfum sér og
öðrum trú um, að öll sund séu lokuð,
heldur lagt á stað út í viðskiftaheim-
inn og komið aftur með loforð um góð
og arðvænleg viðskifti. Meira gat
maðurinn ekki af hendi leyst.
Um það þarf fráleitt að fjölyrða, að
íslendingar muni taka þessum við-
skiftum tveiin höndum, svo fraraarlega
sem þau verða á boðstólum. þeir
hafa sætt þyngri búsifjum af markaðs-
leysinu en svo. Auðvitað væri ekki
nokkurt vit í að láta vonbrigði frá í
fyrra sumar fæla sig frá að veita þess-
um manni í sumar hinar beztu við-
tökur. f>ví að enginn annar hugsan-
legur vegur er til þess að fá góðan
fjársölumarkað en sá, sem nú er verið
að reyna að fara. Og þó að sá veg-
ur reyndist ófær í fyrra, verðum vér
að treysta því, að hann reynist ekki
ófær um aldur og æfi.
íslenzk ljóð í Danmörku.
þýðingar Ólafs Hansen á íslenzkum
Ijóðum — sem ritað hefir verið um í
Sunnanfara — hafa hlotið lof mikið í
dönskum blöðum, og orðið til þess að
auka veg Islands með Dönum.
Hér skal getið fáeinna dæma.
Kaupmannahafnar-blaðið »NationaI-
tidende« kemst meðal annars svo að
orði:
»það er rík og öflug sönnun þess,
hve mikinn hæfileik — næstum því
meðfæddan — íslendingar hafa til
þess að láta hugsanir sínar í ljósi á
bundnu máli, að þessi litli, eldgamli
Norðurlanda þjóðflokkur skuli vera svo
auðugur að Ijóðum, jafn-fáir og tala og
skilja tungu þjóðarinnar«. — »Að
nokkuru leyti verður sagt, að enginn
(þessara skálda) sé frumlegur í eigin-
legum skilningi orðsins, eu mennirnir
eru tilkomumikil ljóðskáld, sem mundu
ryðja sér til rúms í bókmentum hverr-
ar þjóðar, sem væri«.
Blaðið segir, að Ó. H. eigi miklar
þakkir skilið fyrir bók sína, ekki að
eins af íslendingum, heldur og af
Dönum, sem svo lengi hafi lagst und-
ir 'höfuð að sýna íslandi sóma, *þessu
landi, sem geymt hafi þó með svo
mikilli trygð dýrmætastafjársjóð Norð-
urlanda, fornsögurnar, ogþessari þjóð,
sem þrátt fyrir hin örðugustu kjör
hefir geymt vakandi hinn forna frels-
isanda Norðurlanda«. — »ísland er nú
komið nokkuru nær Danmörku en áð-
ur, og vonandi rennur sá dagur upp
innan skamms, er kemur hinu gamla
sögulandi í beint samband við önnur
lönd Norðurálfunnar með ritsíma. En
bók Ólafs Hansen er eins og nokkurs
konar hraðskeyti, sem komið hefir
þráðarlaust, erindi, sem danskur mað-
ur flytur um það, að nú kveðji hin
íslenzka nútíðarþjóð sér hljóðs í hin-
um sameiginlegu bókmentum Norður-
lauda, og krefjist þess sætis, sem hún
á, ekki að eins fyrir fornsögur sínar
og skáldsögur sínar frá síðari tímum,
heldur og framar öllu öðru fyrir sína
nýju og einkennilegu ljóðagjörð*.
Eaki sker »Jyllandsposten«, eitt af
helztu blöðum Daamerkur utan Kaup-
mannahafnar, lofið fremur við negl-
ur sér.
Blaðið getur þess, hve þreyttir Dan-
ir séu orðnir á ljóðum skálda sinna og
telur það eðlilegt, en segir, að bók Ó.
H. eigi ekki skilið að verða sömu for-
lögum háð, »því að hún er hið feg-
ursta sýnisborn ljóðagerðar, som svo
er smekkvísleg, svo kjarnmikil og kraft-
mikil, að ef til vill eru slíks ekki
dæmi annarstaðar í Norðurálfunni nú
á tímum«.
Eftirsjá þykir blaðinu að því, að
ekki skuli vera í bókinni sýnishorn af
sálmaskáldskap Islendiuga, t. d. Yalde-
mars Briem, sem að líkindum sé
»mesta og afkastamesta sálmaskáld
nútíðarinnar*.
Miklar vonir gerir blaðið sór um,
að bókin muni hafa áhrif á kveðskap
Dana með tímanum. — Sömu vonir
hefir og dr. Georg Brandes látiðí ljós.
»Kristeligt Dagblad« segir, að bókin
auki til muna þekkingu og skilning á
hinum nýja íslenzka skáldskap, en
hann sé svo djúpsettur og fagur, að
hann taki flestu því fram, er sést hafi
í Danmörku á síðari árum.
»Politiken« muu vera eina danska
blaðið, er flutt hefir grein (eftir Poul
Levin), er gert hefir lítið úr bókinni.
Alþingi Goodtemplara,
þ>að var háð hér, stórstúkuþingið,
dagana 7.—9. þ. mán., af yfirstjórn
félagsins og 63 fulltrúum, 20 úr Bvík,
en 43 víðs vegar að um landið, sem
sjá má á þessari nafnaskrá (fulltrú-
anna):
Anna Jónsdóttir frk. Vopnafirði.
Agúst Jónsson b. Njarðv.
Agúst Thorsteinsson verzlm. Siglufirði
Armaun Bjarnason verzlunarstj. Stykkishólmi
Arni Björnsson prestur ú Sauðárkrók
Asgrímur Magnússon kennari Þórshöfn
Benedikt Pálsson prentari
Benedikt Sigfússon b. Bakka i Vatnsdal
Benedikt Sveinsson borgari í Mjóafirðí
Bergsteinn Ólafsson Argilsst. Rangárv.
Bjarni Jónsson kennari Utskálum
Bjarni Þorsteinsson h. Skeiðum
Björn Björnsson alþm. Gröf
Björn Þorláksson prestur Dvergasteini
Borgþór Jósefsson verzlunarmaður
Davíð Ostlund trúhoði
Einar Björnsson verzlunarmaður
Einar Einnsson vegfræðingur
Gísli Jónsson verzlunarm. Eyrarhakka
Gísli Pálsson, Stokkseyri
Guðm. Björnsson héraðslæknir
Grnðm. Einarsson stud. art.
Guðm. Guðmundsson hóndi í Deild
Guðm. Guðmundsson uddv. Landakoti
Guðm. Magnússon prentari
Guðm. Sigurðsson Eyrarhakka
Guðm. Sæmundsson verzlm. Stokkseyri
Guðni Arnason Stokkseyri
Guðni Jónsson verzlm. Stokkseyri
Ha 11 dóf Lárusson hraðritari
Haraldur Nielsson cand. theol.
Helgi Arnason prestur Ólafsvik
Helgi Eyólfsson, Aknreyri
Hjálmar Sigurðsson amtskrifari
Ingvar Vigfússon Isafirði
Jens Pálsson próf. í Görðum
Jónatan Þorsteinsson söðlasmiður
Jóhann Þorsteinsson ísafirði.
Jón A Matthiesen verzlunarmaðnr
Jón Agúst Kristjánsson kennari Teigi
Jón Jónasson kennari á Alftanesi
Jón Pálsson organisti á Eyrarhakka
Jón Þórðarson kaupmaður
Június Pálsson h. Stokkseyri
Kristján H. Jónsson prentari
Kristján Teitsson trjesmiður
Kristmann Tómasson Akranesi
Lárus Halldórsson prestur
Magnúg Guðmundsson Vestmanneyjum
Margrét Magnúsdóttir læknisfrú Hvoli
Ólafur ísleifsson homöopath Þjórsárhrú
Ólafur Jónsson húfræðingur Akranesi
Ólafur Ólafsson prestur og alþm. Arnarh.
Pétnr Jónsson hlikksmiður
Sigmnndur Sveinsson b. i Hlíð.
Sigurgeir Gíslason vegavinnustj. Hafnarf.
Sigurj 'm Jóhannsson verzlnnarm. Seyðisf.
Sigurður Einarsson h. frá Sævarenda
Sigurður Eiríksson organisti Eyrarhakka
Sigurður Jónsson barnaskólakennari
Stefanía Gnðmundsdótt.ir frú
Þorkell Þorláksson amtskrifari
Þórdis Símonardóttir yfirsetukona Eyrarh.
Þeir eiga heima í Reykjavik, sem ekki
er annars við getið um.
Haldin var guðsþjónusta í dóm-
kirkjunni á undan þingsetningu. Har-
aldur Nielsson cand. theol. steig í
stólinn. En síra Ólafur Ólafsson í
Arnarbæli var fyrir altari.
Stórstúka íslands er nú 15 ára —
stofnuð 24. júní 1886; en 2 árum áð-
ur hafði félagið hingað fluzt, til Ak-
nreyrar. En 50 ára er nú Goodtempl-
arreglan sjálf, stofnuð 1851 í Maine
í Ameríku.
Félagatalan hér á landi er nú eða
var, er talið var síðast (1. febr. þ. á.),
rúm 4300. f>ar af voru um 3400
fullorðnir, en 900 unglingar. Fjölgun
2 síðustu árin: um 300 fullorðnir, og
rúml. 100 unglingar.
f>essar voru helztu ályktanir þessa
stórstúkuþing:
a ð áskoranir um algert aðflutnings-
bann (áfengis), en til vara sölubann,
verði sendar út til undirskrifta um
alt Iand haustið 1901 og haldið áfram