Ísafold - 06.08.1902, Síða 3
195
frá frumvarpi Framfaraflokksins, held-
ur en engu; enda er enginn vafi á
því, að hann hefir átt kollgátuna.
En samkvæmt þessu á a 11 aftur-
haldsliðið sinn þátt í lögfestingunni,
þótt »erindrekinn« kunni að eiga sinn
fulla skerf af heiðrinum.
Hávaeður höggvandi.
Dásnoturt bræðralag.
það bar til hér þjóðhátíðardaginn
snemma, um dagmálaskeið, að nokkrir
þingmenn, 17 alls, saust arka suður í
kirkjugarð og létu bera á undan sér
blómsveig allmikinn, er þeir lögðu á
leiði Jóns Sigurðssonar.
þetta mun flestum hafa þótt eiga
engan veginn illa við, heldur þvert á
móti. En hins vegar fáir getað var-
ist þeirri spurningu, hvers vegna þetta
gerðu að eins nokkrir þingmenn, en
ekki alt þingið, úr því það var gert á
annað borð.
Fengust ekki hinir, meiri hluti
þingsins, til að taka þátt í þessu? Og
hefði, ef svo var, þetta þá ekki venð
betur ógjört látið í það sinn?
Ó-nei. það stóð alt öðru vísi á því.
þessir nokkrir þingmenn taka sig
út úr í laumi, og gera þetta ekki ein-
ungis að hinum fornspurðum, heldur
fara svo dult með það, að hinir fá
enga njósn af.
Forsprakkar tiltækisins panta blóm-
sveiginn löngu nokkuð áður, en fara al-
veg dult með, hvað við hann eigi að
gera, skjóta síðan á fundi sama morg-
uninn, meðal þeirra, er veitast skyldi
sú virðing að taka þátt í þessu, og
leggja síðan á stað.
þetta var afturhaldsliðið áþingi, að
hinum konungkjörnu undanskildum.
Auðskilið er vitanlega, hvað fyrir
þessum mönnum hefir vakað eða rétt-
ara sagt forsprökkum þeirra.
það er, að reyna að helga s é r
e i n u m minningu Jóns Sigurðssonar,
lýsa s i g eina arfþega hans, og reyna
að skreyta sig þeim fjöðrum frammi
fyrir lýðnum eftirleiðis.
En meiri ósvinnu er lítt hægt að
hugsa sér.
Frumkvöðlar og forsprakkar þessa
tiltækis eru andlegir niðjar þeirra
manna, er stóð á öndverðum meið
gegn Jóni Sigurðssyni meðan hann
lifði. það eru þeir, er gerðu í fyrra
hina alræmdu tilraun til að ónýta
baráttu hans fyrir sjálfsforræði lands-
ins, með tímenningafrumvarpinu sæla,
er stefndi að því, að gera þjóð vora
að »þegnum þegnanna,« með því að
leggja hana undir danska yfirrúðgjafa,
o, s. frv.
Eða þá hitt, hve fagur bræðralags-
vottur lýsir sér í þessari aðferð. þeir
hafa sýnilega gengið að því vísu, að
ef hljóðbært yrði um fyrirætlun þeirra,
mundi ekki verða komist hjá því, að
a 11 þingið yrði samtaka að sýna
minningu Jóns Sigurðssonar sóma
með þessum hætti. En í þess stað
fara þeir með fyrirætlun sína eins og
mannsmorð, — hefðu varla getað far-
ið leyuilegar að, þótt þeir hefðu hugs-
að sér að stela líki hans.
það er svo sem heldur vel viðeig-
andi sæmdarminning við Jón Sigurðs-
son, að lýsa því yfir við gröf hans, að
helmingur þingsins (tæpur þó) hatist
svo við hinn helminginn, að ekki geti
vitað hanD verða sér samferða þang-
að, — hans, sem hélt þinginu mest-
öllu sáttu og samhuga alla sína tíð,
samhuga og samtaka að berjast fyrir
því sjálfsforræði, er þessir bumpánar,
forsprakkarnir, hafa gert sitt til að
spilla fyrir.
Flokkurinn ætlaði að gera skrifar-
ana á skrifstofu alþingis að skósvein-
um sínum og láta þá bera fyrir sér
blómsveiginn út í kirkjugarðinn; voru
auðvitað ofgóðir til þess sjálfir! En
þeir færðust undan og sögðu, sem satt
var, að þeir væru í þjónustu þingains
alls, en ekki neins þingflokks sér
í lagi.
Við gröfina skipaði 'þm. Snæfellinga
sér fremstum og fleygði höfuðfatinu í
grasið, — mun hafa átt að merkja
lotningu fyrir leiðinu, en orðið frem-
ur að apahnikk í augum áhorfenda.
þylur síðan einbverja romsu og skip-
ar um leið bankastjóranum að leggja
blómsveiginn á leiðið. Sighvatur gamli,
langelzti þingmaðurinn og lengst sam-
tíða J. S. á þingi, hefir ekki þótt nógu
»fínn« til þess, ekki nema einfaldur
bóndi. En lítt er það í anda J. S.;
h a n n fyrirleit aldrei íslenzka bændur.
Letrað var á blómsveigsborðann, að
hann væri frá »heimastjórnarþing-
flokknum 2. ágúst 1902«.
Prestum er stundum brugðið um
miðlungs-trúmensku við sannleikann í
líkræðum.
En hvað mundi mega segja umann-
að eins og það, að klína á sjálft leiði
landsins mesta ágætismanns jafnal-
ræmdum ósannindum og þetta flokks-
heiti felur í sér?
Flestir stórfurða sig á því, að a 11-
i r í flokknum hafi getað fengið sig
til að fara svona að af fúsum vilja, og
hitt sömuleiðis mjög ótrúlegt, að þeir
hafi ofurselt sig undir alræðisvald 2—
3 ofstækisfullra og misviturra for-
sprakka.
því hvað er óviturlegt, ef eigi ann-
að eins hátterni og þetta?
það er vaDfundin skýring á slíku.
Ný þingmál.
Frumv. um gjald aí hvölum, sem
veiddir eru við ísland — 50 kr. af
hverjum (Ari Br.).
Frv. um manntalsþing (L. B., Guðl.
G., Herm. J.).
Frv. um gagnfræðaskóla í Ákureyr-
arkaupstað (Á. J., P. J.).
Frv. um skifting ísafjarðarsýslu í 2
kjördæmi (Guðjón Guðl.).
Frv. um gjaldfrelsi afréttarlanda
(þm. Skagf.).
Frv. um undanþágur frá lögum um
bann gegn botnvörpuveiðum (6. apríl
1898; flm. Guðl. G. og þorgr. þ.).
Frv. um að selja hluta af Arnar-
hólslóð (Tr. G.).
Nefndarálit.
Stjórnarskrárnefndarálitið kom í fyrra
dag, klofið í tvent.
Meiri hlutinn vill hafa fáeinar orða-
breytingar, meinlausar og gagsnlausar,
en samþykkja stjórnarfrumvarpið ó-
breytt að öðru leyti.
Minni hlutinn, FramfaraflokksmenD,
vill engu orði breyta, og getur ekbi
undirskrifað heimskuleg ónot til meiri
hlutans á þingi 1901, er hinum hefir
þótt nauðsyn til bera að skjóta inn í
sitt nefndarálit, — til samkomulags-
eflingar!
Veðdeildarviðaukinn leggur nefndinni
í efri d. til að samþykktur óbreytt-
ur að öðru en örfáum orðabreyting-
um.
Frv. um að brúa Jökulsá í Öxafirði
(50,000 kr.) leggur nefndin í neðri d.
til að samþykt sé óbreytt.
þingmálafundur
Austur-Skaftfellinga.
Hinn 10. júlí 1902 var þingmála-
fundur haldinn að Bjarnarnesi sam-
kvæmt fundarboði alþingismanns
Austur-Skaftfellinga þorgríma þórðar-
sonar. Fundarstjóri var kosinn prest-
urinn þorsteinn Benediktsson í Bjarna-
nesi og skrifari Gfsli Jónsson hrepp-
stjóri á Hólmi.
þessi mál voru rædd á fundinum:
1. Stjórnarskrármálið. Eftir nokkr-
ar umræður samþykti fundurinn, að
samþykkja frumvarp það, sem Btjórnin
væntanlega leggur fyrir næsta þing,
samkvæmt boðskap konungs 10. jan.
þ. á., eða með þeim einum breyting-
um, er vissa sé fyrir, að stjórnin muni
samþykkja.
2. Sala þjóðjarða. Fundurinn var
eÍDdregið meðmæltur því, að ábúendur
þjóðjarða og kirkjujarða fengju ábýlis-
jarðir sínar keyptar fyrir sanngjarnt
verð. Enn fremur áleit fundurinn
æskilegt, að hreppstjórum yrði á hend-
ur falið umboð yfir þjóðjörðum undir
umsjón sýslumanna.
3. Kosningar til alþingis. Fundur-
inn er samþykkur í aðalatriðunum
kosningalagafrumvarpi frá síðasta þingi:
kosningar í hverjum hreppi og Ieyni-
leg atkvæðagreiðsla.
4. Prestakallamálið. Fundurinn á-
Ieit æskilegt, að prestaköll yrðu sam-
einuð, þar sem því yrði viðkomið, og
prestum þá um leið fækkað.
5. Gjafsóknarmál. Fundurinn var
því samþykkur, að gjáfsóknarréttur
embættismanua yrði úr lögum numinn.
6. Tollur á útlendu smjörlíki. Fund-
urinn var eindregið meðmæltur því,
að tollur yrði lagður á alt smjörlíki,
sem flyzt til landsins.
Fleiri mál komu eigi til umræðu og
var því fundi slitið.
porsteinn Benediktsson Gísli Jónsson
fundarstj. skrifari.
Húsbruni.
þjóðhátíðardaginn, 2. þ. m., brann
til ösku, íbúðarhús Björns hreppstjóra
þorlákssonar á Varmá í Mosfellssveit.
Innanstokksmunum var bjargað. Hús-
ið sjálft vátrygt fyrir 2500 kr.
Frá útlöndum
ekkert sögulegt öðru nýrra.
Strandbátur Hólar (Jakobsen) komu
austan 3. þ. mán. Farþegar: síra Jón
Helgason prestasbólakennari úr kynnisför
austnr á Vopnafjörð; Georg Georgsson
læknir og konsúll af Fáskrúðsfirði; Jón
Stefánsson kaupstjóri af Seyðisfirði (Filipps-
eyjakappi) o. fl.
Póstgufuskip Ceres (Kiær) kom í
fyrra dag frá Khöfn og Skotlandi og með
því um 20 farþegar, þar á meðal cand.
tbeol. Haraldur Nielsson úr Stokkhólmsför
sinni, B. Einarsson læknir frá Chicago,
Ingvar Búason lögfræðiskand. frá Winnipeg,
Garðar Gislason frá Edinborg; 4 þýzkir
stúdentar; hitt enskir ferðamenn.
Franska skemtiskútan, sem hér
kom um daginn, fór aftur fyrir helgina.
Þar var í för sonarsonur Victor Hugos,
heitinn eftir honum, og kona hans, dr. Jean
Charcot, sonur læknisins fræga og læknir
við Pasteur-stofnunina i París, kvæntur
systur V. H.; Jules Bonnier var hinn 4.
.Þau ferðuðust öll til Geysis og Gullfoss.
Herskip frá Beigíu, Ville d’ Ostende,
þrisíglt seglskip, kom hingað sunnudaginn
var. Það er umsjónarskip með fiskiskipum,
og skólaskip fyrir unglinga. Fór aftar i
dag.
Veðurathuganir
í Reykjavík, eftir aðjunkt Björn Jensson.
1902 júlí —ágúst Loftvog millim. Hiti (C.) í>- CV- ert- <3 ct> 0* e B- æ cx Ul pr '—^ B CfQ Urkoma millim. Minstur hiti (C.)
Ld. 26.8 757,1 11,0 E 1 4 7,0
2 756,6 13,5 N 2 4
9 756,5 11,9 0 3
Sd. 27. 8 757,2 9,8 0 2 8,0
2 756,7 11,0 N 2 2
9 758,0 7,4 N 3 3
Md.28. 8 758,6 7,4 N 2 7 5,4
2 759,7 9,5 NNE 2 6
9 761,8 7,9 N 1 5
Þd. 29. 8 764,1 8,4 NNW 2 7 5,8
2 764,7 12,5 N 1 2
9 765,9 10,6 NW 1 1
Md. 30.8 767,0 11,5 W 1 5 7,6
2 766,7 12,6 w 1 9
9 765,3 10,9 s 1 10
Fd. 31.8 758,7 12,1 3SE 1 10 3,0 10,2
2 754,2 12,9 S 1 10
9 752,3 11,7 0 10
Fsd. 1. 8 753,8 11,5 N 2 5 9,2 10,2
2 756,1 13,5 N 2 4
9 759,7 12,5 W 1 1
€&ramveqis v'Idl,.eg, ós.ka
c/ að himr heiðr-
uðu skiftavinir mínir borgi kjöt og
slátur við móttöku.
Reykjavík 5. ágúst 1902.
Jón Þórðarson
kaupm.
Telefón-stöðin
i Reykjavík (Rvík—Hafnarfjarðar) er
nú flutt í Aðalstræti 9, hús Erl.
kaupmanns Erlendssonar.
Rjöt«slátur
af sauðum, veturgötnlu og dilkum
fæst í dag í verzlun
c7óns Þóróarsonar.
Nýkomið í verzlun
Björns Kristjánssonar
ýms vefnaðarvara, svo sem:
Enskt vaðmál, Herðasjöl,
Hálsklútar, Svuntutau ýmis
konar, ný gerð og nýir litir;
Skófatnaður fyrir börn og full-
orðna;
N ærfatnaður, Karlmanns -
fatnaður o. m.fl.
IIEYKTUR rauðmagi tæst
enn
hjá
Blrni Kristjánssyni.
Hálslín
og alt þar til heyrandi, fyrir karl-
menn, kvenmenn og drengi.
Stórt úrval! Lítið yerð!
T. d. beztu flibbar á 30 au. pr- stk-
komu nú með »CERES«
til verzlunar
B. H. Bjarnason,
Bogskabe og Skriveborde sælges
til Fabrikatiosspris, Korsg. 91, Kbhvn.
Prisliste: Skriveborde med Skabe pole-
rede i Mahogni og Ned fra 70 Kr.
do. malede fra 45 Kr.
do. polerede uden Skahe med 4 Skuffer
fra 32 Kr.
Enkelte Bogskahe fra 45 Kr.
Dohbelte do fia 65 Kr.
Alt godt forarbeidet.
Torre Materialier.
Jul. Petersen.
Peningar hafa fundist í hakaríishúð-
inni í Keflavik. Vitja mú til nndirskrifaðs.
p. t. Rvík */s- 1902.
Heigi Eiríksson.