Ísafold - 01.07.1903, Page 3

159
hann ætlaði til Reykjavíkur til að
leita ráða í málum sínum, sem hann
og einnig gerði. Hitt kannast eg við,
að eg einhvern tíma lét í ljósi vafa
um það, að það væri löglegt að kalla
Ármann inn í Stykkishólm fram hjá
varnarþingi hane áD úrskurðar, og
þori eg vel að mæta málshöfðun sýslu-
manns fyrir þetta. Síður vildi eg
eiga að verja málstað Armanns, ef eg
skyldi hafa svo mikið við hann, að
stefna honum fyrir bænagerðina, sem
mér virðist varla gustuk, því maður-
inn hefir samið þær í einhverjum
dauðans vandræðum.
Svo er Lárus að verja útúrsnúning
sinn á bréfi okkar síra Jósefs sál.
Hjörleifssonar til ráðgjafans með bréfi
frá amtmanni, dags. 28. nóv. f. á.
En honum verður ekkí við hjálpað.
Hann játar sjálfur, að amtmaður hafi
sent sér kæruna með nefndu bréfi, og
hefði hann því sem reglusamur em-
bættismaður átt að taka eitirrit af
kærunui, svo að hann þyrfti ekki uð
fara með ósatt mál. En það gerði
hann í þjóðólfsgrein sinni um verð-
lagsskrármálið, þar sem hann gefur í
skyn, að við síra Jósef hefðum sagt í
kærunni til ráðgjafans, aó vaðmál
hefði einnig verið skafið út úr skýrsl-
unum, sem eru í vörzlum stiftsyfir-
valdanna frá haustinu 1899. Til þess
hann skuli ekki vera að rugla um
þetta lengur, skal eg gera honum
þann greiða, að setja hér orðréttan
þann kafla kærunnar tíl ráðgjafans,
sem að þessu lýtur:
nJafnframt og við undirritaðir
prestar kærðum þetta fyrir stifts-
yfirvöldunum, sendum við með
meðmælum viðkomandi prófasts
áskorun til amtmanns þess efnis,
að hann hlutaðist til um, að sór-
stakur dómari yrði skipaður til
að rannsaka þetta mál. Við lit
um svo á, að hinn reglulegi dóm-
ari væri eigi habil í þessu máli,
því, eins og meðfylgjandi
vottorð sýtia, hafði hið sama,
að vaðmál væri dregið út af skrán
um, átt sér stað árinu áður, þó
því væri eigi hreyft þá. f> e s s i
sömu vottorð sýna og, að
það þá skeði eftir ráðum og und-
irlagi sýslumanns sjálfs. Við lit-
um svo á, að sýslumaður mundi
eins að þessu sinni vera orsök
þess og þannig riðinn við málið,
og því lítil líkindi til, að sannleik-
ans yrði leitað svo röggsamlega sem
skyldi«.
Af þessu geta allir séð, að við höf-
um hvergi sagt, að skýrslurnar hjá
stiftsyfirvöldunum frá 1899 hafi verið
útskafnar, eins og Lárus hélt fram,
heldur að þau vottorð, sem við send-
um með brófinu til ráðgjafans, sýndu,
að vaðmálið hefði verið dregið irt af
skránum sama ár að tilhlutun sýslu-
manns, áður en þær komu í hendur
stiftsyfirvaldanna. f>að er sitt bvað,
að segja að eitthvað sé, og að segja,
að eitthvað sýni að eitthvað sé. En
máske að það þýði hið sama í laga-
málinu í Snæfellsnessýslu.
Bænrækni sannleiksvotturinn lýkur
bænagerð sinni með einhverju bulli
um tunnur. f>að er reyndar góðra
gjalda vert, að sú bæn er frá hans
eigin brjósti og ekki aðfengin. En
fremur óviðfeldin finst mér bænin
vera. Ef hann á við ósannindaám
urnar sínar, vildi eg óska, að surnar-
hitinn yrði svo mikill, að þær gætu
gisnað, svo að einhver sorinn læki
niður. Nóg yrði sjálfsagt eftir samt
af svo góðu.
Ólafsvík 22. júní 1903.
Helgi Hlrnason.
Druknanir
í Vestmanncyjum.
Morguninn 22. f. m. stundu fyrir
miðjan morguu í góðu veðri sökk bát-
ur með 6 mönnum við Klettsnef,
suðurenda Yztakletts.
Slysið sást úr landi, og fór bátur
með 7 mönnum, sem var að lenda, þeg-
ar út; náðust 3 menn lífs (Högni
Sigurðsson, kvæntur húsmaður frá
Vegamótum, Sigurður Jónsson vinnu-
maður frá Skarðshh'ð undir Eyjafjöllum
og Guðjón Einarsson unglingur frá
Fornu-Söndum undir Eyjafjöllum).
Hinir 3 voru sokknir: formaðurinn,
Þorvaldur Jónsson frá Jónsborg, efn-
ismaður 21 árs, Þorsteinn Ólafsson
lausarnaður um fertugt frá Búðarhóls—
hjáleigu og Markús Einarsson 21 árs,
vinnum. frá Kúhól í Austur-Landeyj-
um.
Slysið atvikaðist þannig: Báturinn,
sem var helzt til of hlaðinn, kom innan
fyrir, og fóru þeir að seglbúa við Kletts-
nef til að sigla heim svo sem 15 mín.
veg, þar sem hægur kaldi var við aust-
ur; reyndist þá skakt dregið í á siglu-
trénu, sem tafði fyrir að koma upp
segli, báturinn lá ganglaus og varð þá
hálfflatur við bárunni, þar sem enginn
var undir árum, meðan verið var að
seglbúa, og formaður fór aftur í, þyngd-
ist þá báturinn um of að aftan, svo að
í hann fór að ganga, og svo kom ein
stærri bára, sem sökti houum að fullu.
Hefðu þeir aldrei farið að seglbúa, en
róið heim, mundi alt hafa farið vel, og
sömuleiðis hefði rétt verið dregið í á
siglunni, þá hefði seglið þegar komist
upp og skrið á bátinn með sama.
Þetta sýnir, hve ilt getur oft hlotist
af kunnáttu- eða kæruleysi, ekki sízt á
sjónum.
E*m varð slys í Vestmanneyjum 27.
f. m. Þann morgun um óttuskeið fór
gamall maður, Árni Diðriksson,
að heiman frá sér, að því er haldið
var að safna dún úr hreiðrum hér og
hvar. En er hann var ókominn aftur
síðari hluta dags, var gerð leit að lion
um af almenningi, og fanst loks nótt-
ina eftir sjónpípa hans, húfa og dúnn í
klút í þrepalitilli brekku nálægt svo
nafndum Napa, vestan í Stórhöfða. Er
ætlun manna, að honum hafi orðið fóta-
skortur eða runtiíð i brekkunni, og olt-
ið svo ofan í sjó, sem ekki er mjög
hátt á þessum stað.
Árni heitinn mun hafa verið 73 ára
gamall. Hann var hjá tengdasyni sín-
um, Gísla bónda og gullsmið Lárussyni
í Stakagerði, þar sem hann hafði búið
allan sinn búsltap. Hann var um all-
langan tíma einn með efnuðustu og
gildustu bændum í eyjunum, en að
lokum gengu efni hans til þurðar.
Hann var tiokkur ár hreppstjóri, og
gegttdi fleiri störfum í almennings þarf-
ir. Um fjölda mörg ár var hann með
allra ötulustu og hepnustu formönn-
um þar, og að fimleik og dugnaði við
fuglaveiðar átti hánn varla nokkurn
sinn jafningja; sömuleiðis mjög heppin
selaskytta. Árni heitinn var hreinn og
einarður í lund, og í einu orði merkur
maður og góður drengur«.
(Eftir bréfunt úr Vestm.)
Þilskipaafli.
Undanfarinn vikutíma hefir þilskipa-
floti bæjarins verið að hafna sig hér,
með góðan afla yfirleitt.
Hæsta tölu hefir Björn Ólafssott (B.
Ól.) frá Mýrarhúsum, 33 þús. frá því
ttm lok. Þar næst Ragnheiður (Magn.
Magnússon) 32 þús.; þá Björgvin (Kr.
Magnússon) 28 þús.; þá Ester (Kr.
Brynjólfsson) og Swift (Hjalti Jónsson)
25 þús.; þá Matgrét (Finnur Finnsson)
21 þús.
Meðalafli talinn um 16 þús.; minstur
11. Fiskur sagður í góðu nteðallagi að
vænleik.
Finskur fræðimaður
og íslaudsvinur mikill, mag. Rolf
N o r d e n s t r e n g, kom með Botníu i'
fyrra dag, ásamt frú sinni. Hann á
heima í Uppsölum, hefir dvalist í Sví-
þjóð þrjú árin síðustu. Hann er flest-
um útlendum mönnum kunnugri Islandi
og íslenzkum bókmentum, og hefir rit-
að um það margar ágætar greinar í
sænsk og finsk tímarit. Hann hefir
ritað fimm greinar í sænska tímaritið
»Ljus« um Island, sögu þess og dag-
legt líf að fornu og nýju; í Finsk tids-
skrift um fornnorræn kvæði, þýdd á
8ænsku, og nýlega grein, sem lieitir
»En förbisedd Kultur«, um nútíðar-
menningu Islauds. Um Þorstein Er-
lingssoti hefir hann ritað í finska tíma-
ritið »Euterpe« o.s.frv.
Mag. Nordenstreng ætlar að ferðast
hór um land í sumar og rita bróf um
ferð sína til ýmissa sæuskra og finskra
blaða. Hann skilur og talar íslenzku,
og er vonandi, að svo góðum gesti verði
hór hvarvetna vel fagnað.
Prófessor Prytz,
skógfræðingurinn danski, er hingað
kom með Botnfu um daginn og ferð-
ast hér um land í sumar, eins og fyr
hefir verið frá skýrt, er maður hálf-
fimtugur að aldri og hefir verið 18 ár
kennari við landbúnaðarháskólann
danska í skógræktarfræði, enda er lang-
frægastur skógfræðingur á Norðurlönd-
um. Hann er hinn mesti áhugamað-
ur ekki einungis um skóggræðslu hér
á landi, er þeir félagar kapt. C. Ryder
hafa tekið ástfóstri við og hafa mikla
trú á, heldur og um önnur framfara-
mál landsins. 81íkir menn eru oss
miklir aufúsugestir, ekki sízt þegar
þeir eru slík Ijúfmenni sem professor
Prytz er.
Stúdentspróf.
Þessii luku stúdentsprót’i í gær frá
latínuskólanum og lilutu þær einkunnir
er hór segir (utanskólapiltar stjörnu-
merktir):
Eink. Stig.
1. Geir Zoega .
2. Jótias Einarssou* .
3. Guðm. Haunesson .
4. Vigfús Einarsson .
5. Bogi Brynjólfsson .
6. Jóhann Briem .
7. Gísli Sveinsson*
8. Georg Ólafsson
9. Guðm. Guðmundsson
10. Guðm. Ólafsson
11. Konráð Stefánsson*
12. Ólafur Þorsteinsson
13. Lárus Sigurjónsson
14. Haraldur Sigurðsson
15. Jóhann Möller*
Póstskipið Botnía (kapt. Bönnelykke)
kom fráútlöndum 29. f.m. með fjölda farþega,
meðal annarra dr. Finn Jónsson prófessor,
cand. mag. Boga Melsted, frú H. Vidalín,
cand. jur. Jón Hermannsson, Sigfús Ey-
mundsson bóksala, stúdentana Ara Jónsson,
Sturlu Guðmundsson, Vilhjálm Finsen og
Þorstein Þorsteinsson. Allmargir útlend-
ingar komu og með skipinu, þar á meðal
prófessor C. V. Prytz frá Khöfn, til að
líta eftir skógræktartilraununum hér á
landi.
Embættisprófi við háskólann hef-
ir lokið í þ. m. í læknisfræði Halldór
Gunnlaugsson með I. einkunn.
Fyrri hluta lögfræðisprófs hefir Einar
Jónasson tekið með II. einkunn.
Hoimspekisprófi við háskólann eða
forspjallsvísinda hafa þessir ísl. stúdentar
lokið i f. m.: Bjarni Jónsson, Jakob Möll-
er, Magnús Guðmundsson, Sigurjón Jóns-
son, Sturla Guðmundsson, Valdemar Er-
lendsson og Þorsteinn Þorsteinsson allir
með ágætiseinkunn ; Brynjólfur Björnsson,
Halldór Jónasson, Olafur Björnsson, Pétur
Bogason, Sigurður Guðmundsson (frá Mjóa-
dal) og Sigurður Sigtryggsson allir með
1. einkunn; Björn Þórðarson og Jón Magn-
ússon með II. einkunn.
Strandasýslu (miðri) 19. júni; T í ð a r-
f a r mjög ilt, kalt og rosasamt; nálega
gróðurlaust enn. Kúm er gefið með enn,
og hefði reyndar þurft að láta þær standa
inni til þessa, ef vel hefði verið. Skepnu-
höld fremur góð, nema unglamba; hafa þau
víða týnt tölunni, sem von er í slíkri ótíð.
Veldur þvi meðfram bitur, sem víða er
skæður, eins og oft vill verða i karðind-
um.
S k á 1 h o 11, ssm nú er nýfarið austur
um, hitti mikinn is á leið sinni frá ísafirði
og mundi hafa snúið aftur, ef veður hefði
eigi verið bjart og lygnt. Það er skiljan-
legt, þó að kalt sé, er ísinn er svo nálægur.
Kighósti og vesöld i börnum ogfull-
orðnum gengur hér alment.
Fyrrijjhluta læknisprófs hér leystu
þeir af hendi Jónsmessudag, Mattías Ein-
arsson og Jón Rósenkranz. M. fekk 66
stig, en hinn ÖS1/^.
Mannalát.
Hinn 11. apríl þ. á. andaðist að
heimili sínu Berufirði í Reykhólasveit
merkiskonan Guðrún Andrési
d ó 11 i r. El(ún var fædd 1841 í Gauts-
dal í Geirada^hreppi. þar bjuggu þá
foreldrar hennah, Andrés Guðmunds-
son frá Kaldrananesi Guðmundssonar,
og Sigþrúður Ólafsdóttir Sveinssonar
hins sterka Sturlaugssonar.
Guðrún sál. ólst upp með foreldrum
sínum í Gautsdal og fluttist síðan með
þeim að Bæ í Króksfirði. þar brugðu
þau búi og fluttust þá í Hergilsey til
Ingibjargar dóttur sinnar (d. 27. ágúst
1898), er gift var Kristjáni bónda þar
Jónssyni frá Kleifum, Ormssonar. En
Guðrún fluttist þá að Ólafsdal 1 Saur-
bæ og giftist þar (8. nóvembi r 1867)
Stefáni Jónssyni, bróður Kristjáns.
Næsta vor fluttust þau að Berufirði og
bjuggu þar búi sínu alla stund síðan,
unz þaú fyrir ári liðnu hættu búskap,
en dvöldust þar þó eftir sem áður.
þau bjón eignuðust 9 börn, en 5
þeirra mistu þau í æsku; eru nú 4 á
lífi: Eiður, hjá föður sínum í Beru-
firði; Guðbjörg, á Guðmund Guðmunds-
son bónda á Skáldsstöðum; Sesselja,
á Jón H. Brandsson, bónda í Beru-
firði; Sigþrúður, ógift hjd föður sínum
f Berufirði.
þar sem Guðrún sál. er fallin frá,
á maður hennar á bak að sjá beztu
konu, börn hennar ástríkri móður og
hérað þetta einni af sínum fremstu
og ágætustu dætrum. Fór þar saman
líkamleg atgervi, andlegir hæfileikar
og miklir mannkostir. Var það ein-
mæli, meðan þær systur, hún og Ingi-
björg sál. í Hergilsey, voru í hús-
freyjustöðu, að sá sess væri ekki ann-
arsstaðar betur skipaður innanhéraðs;
voru þær báðar samhentar mönnum
sínum að gera garðinn frægan með
góðgerðum og hjálpsemi við þá, er
bágt áttu. Hagur þeirra hjóna, Stefáns
í Berufirði og Guðrúnar sál., blómgað-
ist skjótt, og mátti jafnan heita góður,
enda nutu þess margir; fylgdist þar
að við einstaka hjálpsemi dugur beggja
og forsjálni.
það var hvorttveggja, að hin látna
sæmdarkona ávann sér hinn bezta
þokka þeirra, er henni kyntust, enda
var hún kvödd með almennum sökn-
uði og hluttekningu. Og lengi mun
minning hennar lifa f blessun og þakk-
læti. B
I ág. 106
I ág. 105
I 101
I 100
f 97
I 96
[ 95
1 93
I 91
l 87
I 85
II 83
II 83
II 77
II 63